14 jul 2007


O mar tamén ten amores.

A distancia entre o mundo culto e o popular nas letras e nas artes non é tan longa como queren presentar algúns estudos académicos. De feito, a esculca na nosa poesía popular achéganos a cotío exemplos moi semellantes ós utilizados polos escritores cultos. Velaí o mito de Venus, nacida da pura xenitalidade de Zeus e das escumas do mar e cantado mil veces por poetas e artistas como símbolo do amor e da sexualidade. Pois non está moi arredado do fermoso erotismo das cantigas mariñas de Meendinho ou de Martín Códax. Ou desta brillante cantiga, que invoca dende a forza do mar, en paralelo coa sexualidade masculina, un certo panteísmo primitivo: “O mar tamén ten amores,/ o mar tamén ten muller,/ está casado coa area/ dálle bicos cando quer. / O mar dá bicos na area,/ o orballo dá na flor;/ se todo o que se ama se bica,/ dáme un bico meu amor”.

8 comentarios:

  1. Cómo se comen o coco algúns buscando analojías entre o mar e o amor:
    amor-mar-amargos

    (o de analojía é un pequeno chiscar de olho a J.R.Jiménez)

    Mr Trolh agraph

    ResponderEliminar
  2. Máis sobre o mar en francés.Unha de Moustaki.Non a a topéi en lhutúb.Vai a léttera:

    O mar déume

    ResponderEliminar
  3. Nos cancioneiros trobadorescos hai varios autores onde o mar é motivo relevante. Están entre eles o Almirante Pai Gomez Charinho, señor de Rianxo, e Johan Zorro; entre as cantigas deste ofrezo unha de amor, que interpreta Amancio Prada:

    En Lixboa sôbre lo mar
    barcas novas mandey lavrar,
    ay mya senhor velida!

    En Lixboa sôbre lo lez
    barcas novas mandey fazer,
    ay mya senhor velida!

    Barcas novas mandey lavrar
    e no mar as mandey deytar,
    ay mya senhor velida!

    Barcas novas mandey fazer
    e no mar as mandei meter,
    ay mya senhor velida!

    ResponderEliminar
  4. Ora que, para curioso e interesante, vexan o texto poético que reproduzo abaixo de todo. Saberán que a cantiga de amigo pasa por ser xénero de orixe autóctona (galega) e raíz probablemente popular; tamén que os testemuños máis antigos que se conservan non van para aló do século XIII. Pois vexan esta cançó occitana, atribuída ao provenzal Raimbaut de Vaqueiras, en inhabitual voz feminina, con refrán e a palabra "amigo":

    Altas undas que venez sur la mar
    que faye le vent çay e lay demenar
    de mun amic sabez novas comtar
    qui lay passet no lo vei retornar.
    Et oy Deu d'amor
    ad hora-m dona joi et ad hora dolor.

    Oy aura dulza qui vens dever lai
    un mum amic dorm e sejorn'e jai
    del dolze aleyn un beure m'aporta-y
    la bocha obre per gran desir qu'en ai.
    Et oy Deu d'amor
    ad hora-m dona joi et ad hora dolor.

    Mal amar fai vassal d'estan pais
    car en plor tornan e sos jocs e sos ris
    ja nun cudey mun amic me trays
    qu'eu li doney ço que d'amor me quis.
    Et oy Deu d'amor
    ad hora-m dona joi et ad hora dolor.

    ResponderEliminar
  5. Ía poñer o primeiro verso, pero dixen aí vai todo o poema de Pere Gimferrer.
    ODA A VENECIA ANTE EL MAR DE LOS TEATROS

    Las copas falsas, el veneno y la calavera de los teatros.
    García Lorca

    Tiene el mar su mecánica como el amor sus símbolos.
    Con que trajín se alza una cortina roja
    o en esta embocadura de escenario vacío
    suena un rumor de estatuas, hojas de lirio, alfanjes,
    palomas que descienden y suavemente pósanse.
    Componer con chalinas un ajedrez verdoso.
    El moho en mi mejilla recuerda el tiempo ido
    y una gota de plomo hierve en mi corazón.
    Llevé la mano al pecho, y el reloj corrobora
    la razón de las nubes y su velamen yerto.
    Asciende una marea, rosas equilibristas
    sobre el arco voltaico de la noche en Venecia
    aquel año de mi adolescencia perdida,
    mármol en la Dogana como observaba Pound
    y la masa de un féretro en los densos canales.
    Id más allá, muy lejos aún, hondo en la noche,
    sobre el tapiz del Dux, sombras entretejidas,
    príncipes o nereidas que el tiempo destruyó.
    Que pureza un desnudo o adolescente muerto
    en las inmensas salas del recuerdo en penumbra
    ¿Estuve aquí? ¿Habré de creer que éste he sido
    y éste fue el sufrimiento que punzaba mi piel?
    Qué frágil era entonces, y por qué. ¿Es más verdad,
    copos que os diferís en el parque nevado,
    el que hoy así acoge vuestro amor en el rostro
    o aquel que allá en Venecia de belleza murió?
    Las piedras vivas hablan de un recuerdo presente.
    Como la vena insiste sus conductos de sangre,
    va, viene y se remonta nuevamente al planeta
    y así la vida expande en batán silencioso,
    el pasado se afirma en mí a esta hora incierta.
    Tanto he escrito, y entonces tanto escribí. No sé
    si valía la pena o la vale. Tú, por quien
    es más cierta mi vida, y vosotros que oís
    en mi verso otra esfera, sabréis su signo o arte.
    Dilo, pues, o decidlo, y dulcemente acaso
    mintáis a mi tristeza. Noche, noche en Venecia
    va para cinco años, ¿cómo tan lejos? Soy
    el que fui entonces, sé tensarme y ser herido
    por la pura belleza como entonces, violín
    que parte en dos aires de una noche de estío
    cuando el mundo no puede soportar su ansiedad
    de ser bello. Lloraba yo acodado al balcón
    como en un mal poema romántico, y el aire
    promovía disturbios de humo azul y alcanfor.
    Bogaba en las alcobas, bajo el granito húmedo,
    un arcángel o sauce o cisne o corcel de llama
    que las potencias últimas enviaban a mi sueño.
    Lloré, lloré, lloré
    ¿Y cómo pudo ser tan hermoso y tan triste?
    Agua y frío rubí, transparencia diabólica
    grababan en mi carne un tatuaje de luz.
    Helada noche, ardiente noche, noche mía
    como si hoy la viviera! Es doloroso y dulce
    haber dejado atrás a la Venecia en que todos
    para nuestro castigo fuimos adolescentes
    y perseguirnos hoy por las salas vacías
    en ronda de jinetes que disuelve un espejo
    negando, con su doble, la realidad de este poema.

    ResponderEliminar
  6. Advírtolles que en calquera momento toda esta vizosa documentación sobre o mar na poesía hase converter nunha pequena serie de Andoliñas, co permiso de todos.

    ResponderEliminar
  7. Pois para maior proveito, aí lle van outras dúas cantigas de temática non amorosa, encomiástica a primeira e moral a outra:

    De quantas cousas eno mundo son,
    non veio eu ben qual pod' en semellar
    al rey de Castella e de León
    se non ûa qual vos direi: o mar.
    O mar semella muit' aqueste rei,
    e d' aquí en deante vos direi
    en quaes cousas, segundo razón:

    O mar dá muit' e creede que non
    se pod' o mundo sen el governar
    e pode muit' e á tal coraçón
    que o non pode ren apoderar.
    Des i ar é temudo, que non sei
    quen o non tema, e contarvos ey
    aínda mais, e iudgádem' entón.

    E no mar cabe quant' i quer caber
    e mantén muitos, e outros y á
    que x' ar quebranta e que faz morrer
    enxerdados; e outros a que dá
    grandes herdades, e muit' outro ben.
    E tod' esto que vos cuncto avén
    al rey, se o souberdes coñocer.

    E da mansedume vos quero dizer
    do mar: non á cont', e nunca será
    bravo nen sannudo, se llo fazer
    outro non fezer, e sofrervos' á
    tódalas cousas, mais se en desdén
    ou per ventura algún louco ten
    con gran tormenta o fará morrer.

    Estas mannas, segund' o meu sen,
    que o mar á, á el rey, e por én
    se semellan, quen o ben entender.
    (Pai Gomez Charinho)


    Non me posso pagar tanto
    do canto
    das aves nen de seu son,
    nen d' amor nen de mixon
    nen d' armas -ca ei espanto,
    por quanto
    mui perigoosas son,
    -come dun bon galeon,
    que mi alongue muit' aginha
    deste demo da campinha,
    u os alacrães son;
    ca dentro no coraçon
    senti deles a espinha!

    E juro par Deus lo santo
    que manto
    non tragerei nen granhon,
    nen terrei d' amor razon
    nen d' armas, por que quebranto
    e chanto
    ven delas toda sazon;
    mais tragerei un dormon,
    e irei pela marinha
    vendend' azeit' e farinha;
    e fugirei do poçon
    do alacran, ca eu non
    lhi sei outra meezinha.

    Nen de lançar a tavolado
    pagado
    non sõo, se Deus m' ampar,
    aqui, nen de bafordar;
    e andar de noute armado,
    sen grado
    o faço, e a roldar;
    ca mais me pago do mar
    que de seer cavaleiro;
    ca eu foi já marinheiro
    e quero-m' ôi-mais guardar
    do alacran, e tornar
    ao que me foi primeiro.

    E direi-vos un recado:
    pecado
    nunca me pod' enganar
    que me faça já falar
    en armas, ca non m' é dado
    (doado
    m' é de as eu razõar,
    pois-las non ei a provar);
    ante quer' andar sinlheiro
    e ir come mercadeiro
    algûa terra buscar,
    u me non possan culpar
    alacran negro nen veiro.
    (El Rei Don Alfonso, de Castela e de Leon [chamado por nós "o Sabio"].

    ResponderEliminar
  8. O mesmo rei que vivéu ó parecer no castelo de Maceda,vila da que son orixinarios importantes cargos da Xunta bloqueira.A ver se se dan por enterados eses cargos do descontento que hai no pobo có personaje que tén asinada a concesión do Castelo,caso de que visiten este blog.Se queren información adicioal sobre o asunto poden consultar có actual comisario de policia de Ourense,tamén orixinario de alá...
    Mr Troll ágrafo

    ResponderEliminar

Graciñas por faceres comentarios.
Habilita o perfil de blogger para que marque a ruta ao teu blog.
De non ser así, e se queres que apareza o teu "nick, para burlar o sistema debes pór un enderezo a dunha páxina web túa. Se non tés páxina podes incluir o enderezo das uvas:

Nota: solo los miembros de este blog pueden publicar comentarios.