Ramón Piñeiro e Álvaro Cunqueiro falan de Carlos Maside, 1958
Da sección "Historia en 4 tempos", de Maribel Outeiriño, La Región 11 xuño

(1) "O amor ó arte foi a lei fundamental de súa eisistencia, toda ela condicionada pola ascética entrega ó estudo i ó cultivo artísticos, pois pra il, ademáis dunha gozosa contemplación ou dunha fruición creadora, o arte era un problema inteleitoal, unha paixón cognoscitiva.Tanto, que unha boa parte das súas enerxías espritoás consumíunas no cultivo desta paixón cognoscitiva, con míngoa do seu esforzo creador.O amor ó pobo ben patente está na súa obra.Pódese dicir que, nela, o pobo é o tema básico, ben para o defender da inxusticia a través da caricatura, ben pra captar e refrexar a súa realidade huma i a súa atmósfera vital.Non hai máis que reparar na garimosa atención que Maside poñía nas tendas, nos mercados, nas feiras, nos peiraos -ou nas lavandeiras, nos mariñeiros, nos labregos, nas mulleres i os nenos do pobo, nas leiteiras ou nos afiadores - pra nos decatáremos de que responde a unha moi fonda e leal devoción".(Ramón Piñeiro, 1959)
"Chegados diante dun cadro de Maside o primeiro é a luz, un longo pano de ouro, e dende a luz vades vendo o color, cada e cada un, onde a luz viva nasce e medra, e todo o que non é luz, é orde, precisa e docementes premiosa arquitectura, único elemento puramente subxetivo do cadro e, con todo, decisivamentes formal i-onde descansan os elementos reás, que son, de seu, invencións, isto e, descobrimentos, i-a fiestra por onde o pintor comunica, dice, confesa o seu segredo.Nin máis nin menos que o primeiro segredo, parte do segredo da Creación".(Alvaro Cunqueiro, 1954)

CARMEN MARTÍN GAITE
Andoliña mércores 11 xuño

Hai dúas ou tres semanas presentouse e Allariz un estudo titulado “Los perfiles gallegos de Carmen Martín Gaite”. Era coñecida de vello a existencia de raíces galegas na vida e obra da salmantina e diso falara o malogrado Luís Rivas Villanueva en 1988: dos irmáns Joaquín e Antonio Gaite y Núñez, chegados de Teruel a Galicia a mediados do XIX. O primeiro foi un daqueles catedráticos de Instituto aurorais, cun papel sobranceiro na prensa ourensá.
O traballo que citei é da autoría de David González Couso e esculca na presenza galega na salmantina: dende riscos do seu carácter (“la flexibilidad, ese doblarse sin partirse”) ata o retrato do lugar idílico da infancia (a aldea de San Lorenzo de Piñor), o familiar apelativo de Carmiña ou mesmo obxectos citados nas novelas: un vello aparador traído de Galicia que evoca a memoria do avó.
David González fai unha análise intratextual e tamén intertextual da narrativa de Martín Gaite e rexistra evocacións galegas nos espazos de “Las ataduras”, “Retahílas”, “El cuarto de atrás”, “El pastel del diablo” e “La Reina de las Nieves”. Os amantes da obra de Martín Gaite encontrarán moitas suxerencias valiosas nestas páxinas.