10 mar 2007

Noticia na prensa das homenaxes a Casares

A crónica de Cándida Andaluz en La Voz de Galicia (Ourense):

Do divino e do humano. Da gastronomía, dos seus viaxes, sobre personaxes coñecidos de Ourense o sobre os anónimos máis importantes. Onte cumpriuse cinco anos da morte de Carlos Casares e polo Liceo, pola súa segunda casa, volveron a soar os textos que configuraron Á marxe , o nome onde o autor ourensán publicaba a modo de artigos en La Voz de Galicia o seu xeito de entender o mundo, «de ver a vida e de conducir a realidade», como comentou onte o historiador Marcos Valcárcel, organizador da cita de homenaxe. Ó redor de sesenta textos, elixidos pola súa proximidade con Ourense, foron lidos un por un por máis de cincuenta persoas, ourensáns relacionados dalgún o doutro xeito coa vida cultural e social da capital ourensá. Nos pasillos, antes de comezar as lecturas todos comentaban as súas anécdotas persoais co autor.Falaban de Casares como home. «Cariñoso, con sentido do humor», así o definían. E como autor. «Cercano e sinxelo», dixeron. E o seu irmán, Javier, lembraba, con sentido do humor, as teimas de Carlos coas enfermidades. «hipocondríaco intelectual», chegou a denominalo. Carlos Casares segue vivo. E así se demostrou onte xa que todos os presentes gardaban no seu interior a súa figura. Ben polo seu amor filial, ben pola súa amizade o ben pola súa admiración.

Socio de honra e un referente moral, intelectual e amigo máis que escritor (Opinións de Martínez Pedrayo e Marcos Valcárcel)
Corenta blogs homenaxearon onte na Rede á figura e a obra do autor ourensán

Así o conta Cristina Huete en El País:

Así regresó ayer Casares al Liceo. Un lustro después de su muerte sus amigos se despojaron del luto y se encontraron con él de frente. "Tenía la inteligencia del pequeñito; era avispado, simpático, buena persona y bastante enamoradizo", lo definió de un plumazo Julio Losada, uno de sus padres en la tertulia del Cortijo, que ayer decidió prescindir de valoraciones literarias y sentar al Casares contador de historias a su lado. "Aún le brillaban las pupilas: estaba en su mejor momento", recordó. "Para referirse a él, mi hermano me decía: está ahí tu amigo, o chéspir", sonríe el orensano culto desde la añoranza de la amistad truncada.
Para su hermano Javier, los cinco años de luto también fueron suficientes. "Ahora estoy más relajado y satisfecho de que se le valore en el aspecto humano, como persona conciliadora en todos los ámbitos de su vida", comentó.
Javier sentó al hermano mayor, "a un personaje clave en lo que yo soy, porque me introdujo en el mundo literario y en el político a una edad precoz".
Y comenzaron las confidencias: "Carlos era un hipocondríaco ilustrado que se informaba de todos los síntomas de sus supuestas enfermedades" y lo que hacía después era un relato convincente -sobre todo, para sí mismo- de ellas, desveló, sentando también a la mesa a su mejor amigo "Manuel Rodríguez, el filósofo, su verdadero confidente y la persona a la que encomendaba la lectura de sus escritos antes de darlos por concluidos".


E Galicia Hoxe destaca a receptividade do blogomillo:

A novidade que marca os actos de homenaxe ó ourensán é que este ano, por vez primeira, Marcos Valcárcel -dende o seu blog www.asuvasnasolaina.blogspot.com- quixo lanzar ó blogomillo unha proposta para lembrar o autor de Vento ferido ou Ilustrísima.
"Houbo unha acollida moi boa entre os blogs", afirma Valcárcel que xa levaba 30 páxinas que responderan á iniciativa do medio cento ao que lle enviou a convocatoria. "Casares foi unha figura moi próxima á xente, facíase moi accesible e coa resposta tan positiva que se ve na rede queda claro que existe o consenso de que os libros de Casares seguen vivos", engade Valcárcel. Entre os blogueiros que non deixaron pasar a ocasión para lembrar o ourensán están Vieiros, Chuza, Brétemas, Mendinho, Bouzafría, Fíos Invisibles, Modesto Fraga ou Francisco Castro. Entre as historias que se lembran, a arxentina de Fíos Invisibles conta que Casares estivo en Bos Aires nos anos 80 e tivo algún problema con Cesarsky da Triple A arxentina ou o rapaz de 12 anos André de Rabal que o coñeceu lendo A galiña azul.



Sobre a crispación

"El suspense", Manuel Rivas, El País 10 marzo (artigo completo):

Imaginemos por una pista de las Highlands a Mariano Rajoy, Acebes y Esperanza Aguirre en un 4x4 conducido por el avispado gaviero Zaplana, claro, y Aznar de circunspecto copiloto. Cualquier paisano escocés se dará cuenta, a la primera, de que son cazadores españoles a la captura de los famosos leones inexistentes. En eso consiste la crispación. En ir, desde la pérdida del poder, detrás de un macguffin mutante. El matrimonio homosexual. El Estatut. La asignatura católica. Y el ridículo macguffin a cuenta del 11-M. Ahora, una manipulación penitenciaria que dejaría atónita y abatida a doña Concepción Arenal. La pregunta es: ¿cuántos leones inexistentes quedan en Escocia?

"El péndulo y los músculos del cuello", Juan Goytisolo, El País 10 marzo: Un moi interesante artigo onde reflexiona sobre a conversión de antigos militante de extrema esquerda (Jiménez Losantos) en hoxe voceiros da extrema dereita e da crispación:
(...) En vez de caminar al descubierto y dar la voz a un “yo” quizá desamparado, pero vivo, mutante, complejo, el fugitivo del asfixiante caparazón del “nosotros”, y calificado de desertor por sus ex camaradas, cede a menudo a la facilidad de crearse una nueva familia y de calentar uss manos en otro fuego hogareño. Una buena parte de los comunistas que conocí en mi juventud se convirtieron luego en anticomunistas furibundos. Mi antigua condición de simple “compañero de viaje” me libró de este desliz.
La independencia política, ética y artística que busco desde mediados de la década de los sesenta del pasado siglo me enfrenta a una situación paradójica: los mismos que me atacaban desde la izquierda por mis críticas al régimen cubano, o a la hoy difunta Unión Soviética, lo hacen ahora desde la derecha con argumentos y descalificaciones bastante parecidos. Mas, como dije hace casi treinta años en un coloquio con los estudiantes de letras de la universidad de Sevilla, prefiero equivocarme por mi cuenta a tener razón por consigna”.

Os da pancarta, de Miguel Suárez Abel
(El Correo Gallego, 10 marzo)

José Mª Aznar retratou mellor que ninguén o que sente (¿sentía?) a dereita polas manifestacións na rúa, cando, con motivo das imparables concentracións de cidadáns por mor da guerra de Iraq, falou nun mitin con evidente desprezo dos da pancarta. Coa expresión viña a resumir perfectamente o que sempre se pensou desde a dereita: que saen á rúa os que non teñen outra cousa que facer, os manipulados, os resentidos, os revolucionarios, os gamberros e os que carecen de clase, agora que se leva iso de que desapareceron as clases sociais. No fondo, a dereita sempre aceptou que os asuntos públicos deben resolvelos os abogados do Estado, censores de contas, notarios, rexistradores da propiedade e cidadáns preparados, serios, que non se enredan con panfletos, consignas, algaradas, berros e rebumbios propios de outras épocas.
Pero co emborcallados que saíron as dereitas nas últimas eleccións, parece que aquela concepción dos da pancarta deu un xiro tan sorprendente coma irrefreable. Talvez contaxiados polo éxito dos socialistas, abandeirados daquelas manifestacións contra da guerra, entenderon que non se chega ó poder, se non é ben sulfatados dunhas numerosísimas manifestacións de cidadáns que berran o seu descontento e claman xustiza entre cánticos, saltos, bandeiras e todo tipo de efusións emotivas que caldean estas procesións laicas. E velaí nos teñen ó Sr. Rajoy, antes irónico e sereno, irritado e mobilizado para conquistar números que se sumen á pancarta. E conquístaos, vaia que si: aí teñen señoras de rosario e Loewe enfervorizadas con slogans de chusma; señores de orde e paz, alteirados e airados contra os que exercen o poder; a traballadores pacíficos e sempre dispostos a manter o status quo decididos por unha vez a berrar ben alto que eles tamén saben defendeu a unidade, a dignidade, a firmeza, a lei, a xustiza, o que se defenda. Non se sabe se esta viraxe tan rotunda, de ridiculizar os da pancarta a levar unha na boca e na fronte, proporcionará os réditos que se buscan porque ás veces ás manifestacións cárgaas o demo, pero o que si aparece claro e sen fisuras é o cambio radical que experimentaron os dirixentes de dereitas despois de perder as últimas eleccións. Ata esquecen principios tan incuestionables como o de deixar as pancartas para os esquerdosos. Para min que á dereita acaíalle mellor a filosofía Aznar, pero nunca se sabe, se cadra cóllenlle gusto e a ver quen lles arrinca a pancarta da man, o berro ronco da gorxa.

Unha lectura de Euskadi

(Andoliña 10 marzo)

Deu unha conferencia en Auria Eduardo Madina, líder hai anos das Juventudes Socialistas de Euskadi e vítima (non mortal, por fortuna) dun atentado de ETA. Escoiteino al­gunha vez antes na TV e na película La pelota vasca, onde alporizou a algúns por dicir cousas como que na banda dos violentos vascos tamén había dor e sufrimento.
Nesa charla ourensá houbo dúas partes claras: unha incursión histórica nas orixes do problema vasco e unha lectura do presente e do (posible) futuro desa comunidade. Gustoume máis a segunda parte. Na primeira falou do conflito de identidades que se dá no País Vasco, o cal é obvio, pero cun sentido para min demasiado reducionista e simplista: presentou o tema vasco como unha confrontación entre Romanticismo e Ilustración, entre sentimentos e paixóns e razón cívica. Pero o certo é que hai paixóns en todas as partes e nin sequera creo que sexa útil nin funcional unha condena tan radical do poder das emocións na política.
Máis atinada foi a súa lectura do presente, dende a necesaria convivencia entre os nacionalistas vascos e o resto dos partidos e na aposta por un proceso de paz e diálogo para rematar coa violencia. Non é iso, non, o que hoxe reclamarán en Madrid certas voces cabreadas.l
Sae da sombra a poesía amatoria de Blanco Amor (Manuel Rivas)
09/03/2007 El País

Desta vez, abril non será o mes máis cruel. Os dedos teñen razón para brincar alegres cando teclean esta nova: en abril sairá á luz a poesía amatoria inédita de Eduardo Blanco Amor co título de Ars Amandi. O libro, que entra agora en máquinas, contén unha xoia facsimilar, a reprodución dos poemas escritos a man entre 1915 e 1922, agrupados como Poemas adolescentes, e que o autor recompilara e entregara en agasallo en 1940, no exilio de Bos Aires, ao seu compañeiro de entón Agustín Caballero Moy. Estes manuscritos ocupan 61 das 220 páxinas de Ars Amandi. Unha prenda extraordinaria para a historia do desexo e da literatura. Como enxoval irrepetíbel son os Poemas del ángel, datados en 1968 e dedicados a Ángel Chamarro, o derradeiro amor de Eduardo, quen faleceu en Vigo en nadal de 1979, aos 82 anos de idade. Para a edición destes poemas inéditos foi decisiva a mediación de Luís Pérez, quen tamén é autor do prólogo.
Franz Kafka pedíalle aos libros que rabuñasen nos ollos, que fixeran trastallar o mundo no que pisa o lector. Iso é o que un sente de xeito especial cando le, na parte final de Ars Amandi, as Baladas del joven y la muerte e, sobre todo, os poemas Segunda noche sin ti (1960) e Primer domingo sin ti (1962). Dous poemas soltos, como eses días que perden a costura do calendario sen querer, de feitura narrativa, versos longos que non queren despedirse nin da vida nin da linguaxe, que apoian un no outro, sós, soíños os versos, a termar da carne. Eís, nesa noite e nese domingo, a máis sutil e extrema poesía amatoria: a que lambe o baleiro, a que ule o arrecendo do oco. En realidade, toda a literatura erótica de Eduardo Blanco Amor ten máis que ver co goce e co risco que coa escrita pracenteira. Así foi tamén a súa vida. A dun home fermoso, libre, valente, que soubo botarse a alma ás costas cando foi perseguido e marxinado, non só polos seus ideais políticos senón tamén pola súa opción homosexual.
Escribiu Robert Browning: "Cando nos sentimos máis seguros ocorre algo (...) e outra vez estamos perdidos". De Eduardo Blanco Amor tiñamos unha herdanza bíblica, sen perdón, pois encarna a loita entre a pulsión da morte e a do desexo, tal a novela A esmorga. E os extraordinarios relatos do botarse ao mundo: Os biosbardos. Tiñamos máis e seguro. E agora vén este suceso, este lote de herdanza inquietante, saído de zona de sombra.
Polo que sei, trátase dunha edición esmerada, con maquetación de Xabier Castro, na que mesmo son importantes o que Derrida chamou "as soleiras do libro". O logo que se utiliza é un debuxo do propio Eduardo, un deses xogos caligráficos da man cando anda ás ceibas mentres a cabeza cisma. Ars Amandi aparecerá na colección Alén Mar, en edición conxunta de Galaxia e o Pen Club de Galicia. Despois dos detalles limiares, outra vez perdidos. Eis na Balada I: "Si yo fuera la Muerte me moriría de amor!".


Segunda noche sin ti
Tu ausencia me rodea como un vacío trágico,
ando tras de tu sombra como un niño ciego.
Tu voz flota, sin voz, como un nombre que no acaba,
como el propio rumor de mi sangre que sólo pide muerte.
Estás en todo, en mí, en las cosas bellas y fraternales
con que fuimos rodéandonos en ocho cortos años,
comparadas con mi amor, pensando uno en el otro para mútua alegría,
para la sorpresa pura e infantil del secreto hasta mostrarlos;
y estás también en las cosas cotidianas y humildes,
en tu plato favorito pensado para ti como una poesía o un abrazo;
estás en tu taza matinal con el beso primero
cuando te despertaba, al borde de la cama (...)
Eduardo Blanco Amor (Bos Aires, 1960)