Curros, poeta (case) coruñés
Afonso Vázquez-Monxardín
La Región 11-11-2008
Hame perdoar o amigo Antonio Piñeiro, compañeiro desde a súa columna chilena -por estreita e longa- de aquí ao lado. Hanme perdoar os de Celanova se lle chamo a Curros Enriquez, para finalizar este ano centenario da súa morte, provocadoramente, poeta (case) coruñés. Ben saben que me gusta levar a contraria pois paréceme exercicio intelectual máis útil que ir sempre ‘coa maoría’, como dicía cando o despertaban nos plenos e lle preguntaban se votaba a favor ou en contra, un concelleiro de Canedo compañeiro da corporación do meu bisavó Nemesio alá polos anos vinte e un ou vinte e dous, que logo, non me estraña, Primo de Rivera os mandou a todos para casa. E que me gusta ver as cousas como aos cubistas, desde varios puntos de vista, aínda que o resultado pareza estraño aos ollos do común. E unha destas formas posibles de achegarse a Curros, é comparar o trato que tivo nas terras ourensás e coruñesas. De aí que lle chamamos pacovazquianamente, poeta (case) coruñés. Sabemos que Curros marcha de Celanova a Madrid, pelexado co pai contra os quince anos. E que, desacougado, vén vivir a Ourense depois do éxito do concurso de poesía de 1877 e bota cinco anos na cidade. Deles, a maior parte do tempo en pelexas con Valentín Lamas Carbajal, cambiando de xornal continuamente e coa descomunal bronca de 1880 en que o bispo Cesáreo Rodríguez denúnciao polo libro ‘Aires da Miña Terra’. E en Ourense é condenado en primeira instancia, e logo absolvido na Coruña. En Ourense bastante silencio, agás un par de amigos (o pai de Otero, Paz Nóvoa...) e en Coruña recoñecementos múl tiples: da Academia, do concello, da xente do común. Lembra en varios poemas a Coruña, -patria do meu pay querida- os seus anos de neno paseando pola praia de Orzán, e a estancia na aldea familiar de Santiso... Coruña, conexión atlántica co mundo pola que marchou dúas veces a Cuba e, se cadra, unha a Londres... En Coruña coroárono e enterrárono. E alí o veneran nun altar cívico de Asorey, inaugurado polo presidente da república don Niceto Alcalá Zamora. En Ourense, algunha homenaxe tivo canda a morte e algunha depois, pero a presenza e popularidade de Valentín Lamas Carbajal, morto un ano antes, en 1907 era máis intensa. Incluso, o primeiro recoñecemento municipal, en 1925 ao poñerlle o seu nome a unha rúa e a un colexio non foi exento de polémica. O alcalde, un tanto brutamontes, non quería pois dicía, ignorante, que era un poeta ‘pornográfico’. En fin, menos mal que hoxe temos a Antonio Piñeiro e á Fundacion para corrixir desde Celanova o esquecemento desta capital ourensá, outrora eclesiática e ingrata.
Novedades
-
Prude (Pure Noise Records)
Drug Church
Edición: 4 de octubre
Drug Church (2011, Albany, Nueva York, Estados Unidos)
Post-hardcore, punk, grunge y alterna...
Hace 1 semana