6 sept 2008

No seu "Rodicio do Tempo" Clodio González Pérez
escribe sobre os
Alcumes medievais (Galicia Hoxe, 6-9-08)

Como a relación é moi extensa, non propia dun artigo xornalístico senón dun bo traballo para unha revista especializada, cinguimos a dar non máis que varios acompañados co ano en que se rexistran, empezando polo que acadou a capela de San Xusto para fundar naquel lugar o mosteiro: Petrus Cresconii cognomento Infanzon (1127); Anaia (1197), Auricula (1161), Badarra (1254), Baluga (1168), Batalia (1241), Beschoquino (1217), Bispo (1245, Petrus Fernandi dictus Bispo, presbiter de Oluaria, Bochon (1274), Boleyro (1264), Caladus (1236), Calvo (1172), Calza (1224, monxe), Canela (1152), Caninus (1227), Chapas (1210, vicario do arcebispo), Cheyron (1267) Chicus (1156), Colonio (1167), Corvo (1257), Cotalaya (1242, presbítero), Curvus (1153), Das Capas (1201), Dente (1202), Esquerdus (1249), Falcón (1226), Feo (1241), Ferus (1163), Fiel (1219), Fol (1215), Francus (1244), Garavitus (1204), Gatinus (1245), Gatus (1244), Granion (1191), Gordus (1247), Lavaromeus (1238), Leyno (1247), Leyton (1218, presbítero), Lucho (1267), Lupo (1242), Maladus (1215), Mosca (1241), Moxe (1260), Navaya (1247), Patuchu (1213), Pexon (1190), Picito (1234), Pinctus (1157), Porrinus (1239), Qui Venit (1226, Martinus Pelaiz dictus...), Rabiosus (1238, racioneiro compostelán), Rapatus (1245), Rectus (1242), Rubeus (1202, cóengo), Sardina (1217), Serpe (1255), Sicarius (1245) Siccus (1161), Testa (1228), Teyxafin (1217), Tofinus (1237), Tourel (1228), Tuvius (1244), Varelle (1234), Vilanus (1242)...
Os alcumes das mulleres son contados, non por careceren deles, senón porque a súa presenza nos documentos é moi escasa, e ás veces referida ao home: Bochoa, muller de Petrus Fernandi dictus Bochom (1274).
Algúns remataron en patronímicos: Batalla, Chico, Seco, Tubío... A excepción é Varela: pasou a apelido, pero tamén segue aínda actualmente como alcume na zona.

P:S: dedicamos este artigo ó Julio Medela, se é que ten Internet nos calabozos do castelo de Allariz.

Lingua e empresa
Andoliña sábado 6-9-08

Abriuse o curso político con dúas novas negativas para o noso idioma: o caso Steiner e o pronunciamento do Club Financeiro de Vigo. Sobre os dous temas xa se escribiu con xeito neste xornal. O primeiro denota a falta de proxección exterior da nosa cultura e, sobre todo, o dano que certas campañas mediáticas, con adobío intelectual, están a causar na convivencia cultural en pluralidade da nosa contorna.
Creo que é máis preocupante o segundo caso, porque parte do propio seo do país e reproduce fielmente os prexuízos diglósicos tan presentes na burguesía galega. Cómpre precisar que non todos os empresarios pensan así: como lembraba o amigo Fernán Vello, nunha liña ben diferente, comprometida coa lingua de noso, están outras grandes empresas galegas, non demasiadas, tamén é certo. Doutra banda, algo de ignorancia hai tamén no Club Financeiro de Vigo: baste dicir que no seu novo "manifesto" falan de "gimnasia" e "manualidades" para denominar materias que nin así se chaman.
Cataluña é un país rico e dinámico, motor de España en tantas cousas, e para iso as súas clases dominantes nunca tiveron que refugar do seu idioma. Seremos os galegos máis parvos ou qué?
P.S.: con acerto, o xornal Galicia Hoxe publica hoxe o texto de Arturo Casas sobre o caso Steiner (ó amigo Caetano, non se lle escapa unha...). Graciñas tamén a Arume polo seu comentario incorporado nesta Andoliña.