19 sept 2009

Todos queren ser Stieg Larsson
J. MIGUEL GIRÁLDEZ
Galicia Hoxe, 19.09.2009

No metro, no autobús, nos avións, a xente leva un libro de Stieg Larsson. Non o leva por levar, senón para ler. Os libros de Stieg Larsson son gordísimos, teñen moito volume, co que xustifican o seu nome. E, con todo, o tamaño (que seguramente importa) non impediu o seu éxito. Hoxe fanse novelas longas e microrrelatos. Tamén se fan novelas medias, pero menos. Está de moda o grande ou o pequeno, non o mediano. Talvez cremos que o mediano é mediocre (ou medio ocre). Os microrrelatos non se poden ler no metro, porque se acaban axiña. Dúranche o que vai de Gran Vía a Tribunal. E iso con sorte. Pero Stieg Larsson dá varias voltas ao metro de Madrid, e ao de Londres, que ten moito mérito.
Agora que se inventaron uns dispositivos para ler, iso que chaman o libro electrónico, resulta que descubrimos que á xente non lle importa levar un libro gordísimo nas mans. Iso só pode facerse porque che gusta, non por aparentar. O persoal non levaría na man A raíña do palacio das correntes de aire para ir á moda, como se pode levar a roupa de marca. Bo, á mellor si. Se cadra tamén hai libros que marcan estilo na rúa. Iso pasou en tempos, con O vixía no centeo, por exemplo. Pero hoxe en día sorprenderíame que a xente comprase un Larsson, non sei, como se compra un Armani, ou un Vuitton. Para estar moderniño. Ademais, levar un libro como simple pose, ademais de que neste caso sería incómodo polo tamaño, ten os seus perigos. É máis perigoso levar un libro ca un bolso. Porque o bolso non ten capítulos, nin personaxes. Nin trama (normalmente). Pero se levas A moza que soñaba cun misto e un bidón de gasolina alguén no autobús, no tren, no avión, no súper, na propia rúa, pódeche preguntar polos personaxes, por aquela maldita escena, e así. Así que convén non levar un libro como complemento, non sei, como levar unha gravata. Unha gravata non ten capítulos, aínda que ten nó. Iso si. O que non sei é se ten desenlace.
No entanto, o éxito de Larsson parece real. A xente le o libro de verdade, a triloxía enteira, e dunha sentada (salvo os que o len de pé, pola rúa, algo que en España se estila menos). Hai toda unha revolución ao redor deste asunto. Este verán había motísimo Larsson na praia. Tamén estaba o Marca, é certo, e outros xornais, pero despois estaba Larsson. O parasol, a toalla e Larsson. Levar un libro tan groso á praia tamén é raro, pero nada, o persoal non se rende. Talvez a culpa é outra vez da moda, e a xente leva un libro de Larsson á praia como pode levar un pareo. A xente non se deixa ver cun Cervantes, cun Shakespeare, pero si cun Larsson. Pode que haxa lectores que se deixen levar pola moda, de feito, pola moda literaria, que seguramente existe, pero algúns aman a Larsson de verdade, e iso consólame moito.
Eu, en cambio, son un dos poucos seres humanos que non leu nin unha liña de Stieg Larsson. E síntome raro. Sinto coma un extraterrestre. Como se levase roupa pasada de moda. Coma se levara posto un Shakespeare. Que o fago ás veces. Un Hamlet é como un abrigo de visón. Pezas clásicas, pero nada que ver co negro cru que propón Larsson para a temporada. Talvez Larsson sexa para a literatura o que Zara para a moda: algo que pon todo o mundo.
Iso si: Stieg Larsson xoga con vantaxe. Está morto. Din que os mortos se mitifican mellor. Escribiu as tres novelas compulsivamente, pola noite, entre tabaco e café, coma un clásico do xénero. Un día, o 9 de novembro de 2004, o ascensor da revista Expo, na que traballaba, estaba avariado, e decidiu subir os sete pisos polas escaleiras e, ó chegar arriba, morreu dun infarto. Xa ven: toda unha trama negra en apenas unhas liñas. A vida ás veces elixe o microrrelato. E a morte.