caderno aberto, GALICIA HOXE 9-1-09
MIGUEL ANXO FERNÁN VELLO
Exotismo histórico
José María Aznar, sempre tan expresivo e membro de honor da confraría O Falar non ten Cancelas, cualificou a vitoria electoral de Obama, en declaracións á revista Vanity Fair, como un "exotismo histórico". Como vostedes saben, o termo "exotismo" provén do grego "exotikós", que significa estranxeiro, "o que vén de fóra", e seguramente o ex presidente español, tan informado e diplomático el, ve a Obama como chegado do corazón profundo da África negra. ¿Racismo? ¡Quiá! "Exotismo histórico", simplemente. Mais é certo que o ex presidente español ten certa querencia pola, chamémoslle, crítica racial. En máis dunha ocasión, fagamos memoria, tense mostrado contrario ao que el chama "indigenismo radical" en Latinoamérica, en clara alusión, neste caso, ao presidente de Bolivia, Evo Morales, fillo dunha familia de etnia aimara. Para Aznar, está claro, os movementos indíxenas son "inimigos de Occidente" e non dubida en meter todo o indixenismo con expresión política no mesmo saco: populismo e militarismo. Mais volvamos ao caso Obama e á aznariana definición de "exotismo histórico" aplicada ao futuro presidente dos Estados Unidos. Nun ensaio titulado Historia antropológica del racismo en España, o seu autor, José María del Olmo, define a "racioloxía" (antropoloxía física) como o intento de clasificación dos homes segundo as diferenzas somáticas colectivas que neles se observan. E velaquí a Aznar convertido nun experto raciólogo, vendo a Barack Obama como un ser exótico, o que "vén de fóra", e apóndolle a calidade de "histórico", talvez porque os descubrimentos máis importantes sobre xenética poboacional datan de setenta anos atrás. E, chegados a este punto, mágoa é que o ex presidente -"Yo soy el milagro", que dixo no seu día- non sexa coherente tamén co expresado por el mesmo na súa prodixiosa carreira verbal: "Me encanta inspirarme en el silencio, como Leonardo da Vinci. Leonardo amaba el silencio, y los resultados de su silencio fueron marabillosos". Os seus, señor Aznar, son patéticos.

Funcionamos
Juan José Millás, Faro Vigo 9-1-09

He recibido más felicitaciones de Navidad después de Reyes que antes, lo que quiere decir que Correos ha retenido toda esta correspondencia hasta ahora mismo. Vamos, que funciona fatal. Pero en un mundo en el que la gripe de cuatro controladores aéreos puede poner en peligro la actividad del aeropuerto de Barajas, no se lo podemos reprochar. Uno va relativizando todo. Que las cartas no lleguen a tiempo está mal, pero resulta peor dormir cuatro días en la T-4, como un perro. Dormir en la T-4 es incómodo, pero no tanto como agonizar en el pasillo de un hospital público? Y así de forma sucesiva. Llega un momento en que te amputan la pierna izquierda, cuando la mala era la derecha, y das las gracias al gerente del hospital, por no haberte decapitado. Que el Consejo General del Poder Judicial actúe de forma corporativa frente a casos como el del juez Tirado no nos gusta, pero peor sería que sus miembros formaran una banda de asesinos. De momento no matan, qué bien. La Iglesia está en contra del relativismo moral, pero si comparas lo que dice la COPE con una circular del infierno, la COPE sale bien parada (de momento). O sea, que todo es relativo, le guste o no Rouco Varela. Él mismo gradúa sus agresiones en relación al momento político. La Conferencia Episcopal está a favor de la familia cristiana y todo eso, pero en unas ocasiones está más a favor que en otras.Las loterías y apuestas del Estado, en cambio, funcionan bien de un modo absoluto. Colocan todos los números en el bombo y los niños de San Ildefonso los leen de manera correcta. Pero es que la lotería es una cosa muy seria, caballero. Estaría bueno que vendieran más números de los que forman parte del sorteo al modo en que las compañías aéreas venden más pasajes que asientos tienen. A las compañías aéreas se lo toleramos porque la sobreventa, comparada con la gripe de los controladores, nos parece un pecado venial. Pero la lotería es el evangelio. Que una agenda enviada a primeros de diciembre de 2008 te llegue a finales de enero de 2009 es un rollo, pero que el sorteo del 22 de diciembre se celebrara el 3 de marzo resultaría intolerable. Las cosas verdaderamente importantes, gracias a Dios, funcionan.

De acordo con Beramendi
X. L. Méndez Ferrín, Faro de Vigo 9-1-09

O ano pasado Galicia tivo a boa fortuna de que dous escritores en lingua galega, Agustín Fernández Paz e Justo G. Beramendi, recibisen senllos premios nacionais de literatura dos que concede o ministerio de cultura de España.
A obra de Beramendi que resultou premiada é unha voluminosa historia do nacionalismo galego que, co título de De provincia a nación, editou Xerais, Vigo. Que en pleno delirio anti-nacionalista vasco, castelán e galego (por esta orde) no que se achan sumidos os máis dos medios de comunicación se produza a atribución na capital de España dun premio tan importante a un libro titulado como se titula o de Justo G. Beramendi constitúe un feito sorprendente e desde logo insólito. Eu estou en desacordo con algúns enfoques e puntos de vista expostos en De provincia a nación e, ao mesmo tempo, aprezo moito a obra polo que ten de marco xeral no que se pode inscribir todo un debate sobre a historia do nacionalismo galego que é o mesmo que decer sobre a historia de Galicia dos séculos XVIII, XIX, XX e o que levamos de XXI. Se cadra, noutro lugar (no Fondo dos Espellos, n´ A Trabe de Ouro ou allur) teñamos ocasión de comentar De provincia a nación en todo ou en parte. Eu non son un historiador, pro desde Marx sabemos que a historia é algo demasiado importante para a deixar exclusivamente nas mans dos historiadores.
Esoutro día lin unha entrevista de xornal a Justo G. Beramendi. O entrevistador preguntáballe ao ensaísta e historiador sobre o goberno autonómico que se vai formar como resultado das próximas eleccións autonómicas en Galicia. Beramendi, como a xeneralidade das persoas, opinaba que a coalición actualmente gobernante coñecería unha segunda edición. O xornalista, entón, pregountoulle ao noso historiador premiado se sería posíbel que un partido nacionalista de centro ou de dereita acadase representación parlamentaria.-E por que non un partido nacionalista á esquerda do BNG dada a deriva centrista desta formación?, coido que respondeu Beramendi (cito de memoria).
Non podo estar máis de acordo con Beramendi, aínda que a deriva do BNG sexa, do meu punto de vista, non ao centro senón a un neo-rexionalismo e a unha dereita neo-liberal, entendendo por neo-liberalismo o que entende Xavier Vence nun libro fundamental para comprender as políticas do mundo e a política de Xunta de Fraga Iribarme e a de Touriño/Quintana. O atraso político de Galicia revélase no feito de que no parlamento autonómico non existen máis ca tres partidos representados. Nas cámaras de Euskadi ou de Cataluña hai polo menos cinco partidos políticos presentes, pro no Hórreo so hai tres. Dous no goberno (PSOE-BNG) e un na oposición: un PP en proceso de liquidación e desmoralizado. De xeito que, se se repiten os resultados electorais, a oposición será exercida unicamente desde un partido de dereita confisional e de pensamento e práctica ultra-españolista.Será posíbel que das próximas eleccións resulte o parlamento galego arrequecido (uns deputados de esquerda e independentistas que estimulen o goberno triste e gris de Touriño/Quintana nunha dirección oposta á do PP? Este cronista está moi interesado en que así sexa.

Desastres
BIEITO IGLESIAS, El Correo Gallego-09

Diante dos desastres da guerra transmitidos por tv, a opinión pública fica consternada, quizais porque leva medio século longo vivindo unha pax americana, con algunha que outra sedela asañada nos Balcáns. O cidadán que mora intramuros da citania occidental quer vivir sempre e non entende esa urxencia de ir ao Ceo manifestada por combatentes rabudos e suicidas entusiastas. Nestas partes do mundo, incluso os espíritos saturnais recitan o verso da melancólica Emily Dickinson: "Oh, Paraíso, ven de vagar!" Desde o confort de turróns e mazapáns, a boa xente fai preguntas de ardida resposta tales como quen empezou ese horror? Foron os sionistas que induciron o éxodo de medio millón de palestinos, que invadiron Cisxordania, Gaza e o Golán e cometeron xenocidio en varios campos de refuxiados? Foron os turcos que expulsaron hebreus durante a Grande Guerra? Hai que botarlle a culpa a Adriano, que os dispersou no ano 135, a Nabucodonosor, á España cristiá de 1492, ao réxime nazista? Cómpre remontarse á invasión por exipcios, sirios, libaneses, iraquianos e xordanos do novo estado israelita en 1948, a un novo ataque dos veciños árabes en 1967? Pouco importa quen empezou, o caso é saber se podemos esperar o convivio de ambas comunidades en dous estados separados e viables. Leva trazas de que o colleitizo de odio que infecta a zona vai ser difícil de premer. A maioría dos árabes desexaría botar os xudeus ao mar e os máis dos israelitas parecen resolvidos a atrincherarse nun estado belicoso. Os palestinos contestan con pedras, foguetes e suicidas que rebentan pasaxeiros nos autobuses. Pero a pulsión de suicidio é compartillada polos seus inimigos, pois os tanques atúan o futuro dos hebreus na súa terra santa, remexen un avespeiro que acabará por provocar outra diáspora. A consigna dos dirixentes xudeus parece ser: morra Sansón e todos en el!
Desde aquí apenas resta poñer a bufanda palestina, máis que nada por correr o frío.

Contra Darwin.

Andoliña sábado 10-1-09

No ano 1875, dezaseis anos despois de publicarse El origen de las especies (1859), o teólogo Charles Hodge acusou a Darwin de negar a existencia de Deus ó definir os humanos como o resultado dun proceso natural en lugar dunha creación deseñada por Deus. Hai dous anos o papa Benedito XVI amosou nun seu libro as súas fondas reticencias co evolucionismo co argumento de que a teoría da evolución non é demostrable de xeito empírico porque é imposible meter no laboratorio a dez mil xeracións: argumento tan contundente que, de ser aceptado, revolucionaría o concepto de ciencia en si.
A oposición ó evolucionismo hoxe está dirixida por grupos que propugnan a teoría do Deseño Intelixente (Michael Behe, La caja negra de Darwin), segundo a cal os sistemas de complexidade irredutible dalgúns organismos foron en último termo resultado dun deseño intelixente. Preséntanse con fasquía pseudocientífica, pero na realidade obedecen a claves relixiosas, sobre todo próximas a núcleos evanxélicos. No ámbito científico tales teses son totalmente desbotadas e considéranse un rebulir do creacionismo e un novo intento de introducir pola porta falsa a óptica relixiosa nos programas escolares.