EN HONOR DO DEUS IANUS
(La Región 8 xaneiro 2007)

Para os primeiros romanos, o cómputo dos meses empezaba en marzo e por iso a primeira estación do ano é a primavera e tamén por iso o zodíaco comeza co signo de Aries. Foi Numa Pompilio, o segundo rei lexendario de Roma, que viviu sete séculos antes de Cristo, o que estableceu o calendario sagrado que nós herdamos e que empezaba co mes de Ianuarius, o noso xaneiro, dedicado ó deus Ianus. Este era o protector das portas (ianua), dos tránsitos e dos inicios: o nacer do día, o nacer da civilización, da agricultura e da linguaxe. Tamén era invocado polos mozos cando entraban na idade adulta.
A este Ianus representábano os artistas con dúas caras, confrontadas, dobre faciana sempre omnipresente, sempre ambigua e enigmática. Podía, xa que logo, mirar todo o existente: cara atrás e cara adiante, no interior e no exterior, metaforicamente tamén o pasado e o futuro. Era, dalgún xeito, posuidor da clarividencia absoluta, por iso lle fai dicir Ovidio en Os Fastos: “Calquera que sexan as cousas que os teus ollos te fan ver, ceo, mar, nube, terra, son o meu dominio e quedan na miña man. O meu oficio é gardar o amplo mundo”.
Disque este deus tiña un templo no que as portas debían estar sempre abertas cando había guerra, porque só se pechaban cando se establecía a Paz. Agardemos que este Ianuarius 2007, e tamén todos os que veñan logo, pechen para sempre esa maldita porta que abre os corazóns dos poderosos á barbarie tan arcaica e miserable da guerra.

Rubém Fonseca: consellos a un escritor
Rubém Fonseca é un dos grandes nomes da literatura brasileira de hoxe, autor da novela “O caso Morel” e de libros de relatos sempre vivos e descarnados como “O cobrador” ou “Feliz ano novo”. Eu cheguei ata el da man do amigo Bieito Iglesias, novelista que o ten entre os seus preferidos de vello. Hai varios anos, nunha homenaxe que recibía en Guadalajara, México, o autor brasileiro, nun coloquio cos lectores, deu cinco consellos a todos aqueles que soñan con ser algún día escritores. Foron estes os consellos. Primeiro, “saber ler”, entender e comprender o que se le. Segundo, ser unha persoa atenta, estar motivado. Terceiro, paciencia, acumular moita paciencia. Cuarto, ter imaxinación. E quinto, ter coraxe, valentía, o valor necesario para dicir o que non pode ser dito. Para dicir o que ninguén quere escoitar. E aínda engadía que o escritor é un subversivo, porque non pode aceptar ningunha convención artística, ideolóxica ou moral. Chegados aquí, enténdense xa as dificultades coas que se debe afrontar o feito literario, se se quere facer sen frivolidades, co desexo de crear algo poderoso, quizais algo que poida permanecer para sempre como arte literaria.
Todo isto non debe levar a ninguén ó pesimismo. Estou seguro que a vocación de calquera futurible escritor pode superar todos estes obstáculos: porque ese posible autor sabe tamén que a verdadeira vida, a vida descuberta e iluminada, dito por Marcel Proust, é a literatura.