10 mar 2007

Sae da sombra a poesía amatoria de Blanco Amor (Manuel Rivas)
09/03/2007 El País

Desta vez, abril non será o mes máis cruel. Os dedos teñen razón para brincar alegres cando teclean esta nova: en abril sairá á luz a poesía amatoria inédita de Eduardo Blanco Amor co título de Ars Amandi. O libro, que entra agora en máquinas, contén unha xoia facsimilar, a reprodución dos poemas escritos a man entre 1915 e 1922, agrupados como Poemas adolescentes, e que o autor recompilara e entregara en agasallo en 1940, no exilio de Bos Aires, ao seu compañeiro de entón Agustín Caballero Moy. Estes manuscritos ocupan 61 das 220 páxinas de Ars Amandi. Unha prenda extraordinaria para a historia do desexo e da literatura. Como enxoval irrepetíbel son os Poemas del ángel, datados en 1968 e dedicados a Ángel Chamarro, o derradeiro amor de Eduardo, quen faleceu en Vigo en nadal de 1979, aos 82 anos de idade. Para a edición destes poemas inéditos foi decisiva a mediación de Luís Pérez, quen tamén é autor do prólogo.
Franz Kafka pedíalle aos libros que rabuñasen nos ollos, que fixeran trastallar o mundo no que pisa o lector. Iso é o que un sente de xeito especial cando le, na parte final de Ars Amandi, as Baladas del joven y la muerte e, sobre todo, os poemas Segunda noche sin ti (1960) e Primer domingo sin ti (1962). Dous poemas soltos, como eses días que perden a costura do calendario sen querer, de feitura narrativa, versos longos que non queren despedirse nin da vida nin da linguaxe, que apoian un no outro, sós, soíños os versos, a termar da carne. Eís, nesa noite e nese domingo, a máis sutil e extrema poesía amatoria: a que lambe o baleiro, a que ule o arrecendo do oco. En realidade, toda a literatura erótica de Eduardo Blanco Amor ten máis que ver co goce e co risco que coa escrita pracenteira. Así foi tamén a súa vida. A dun home fermoso, libre, valente, que soubo botarse a alma ás costas cando foi perseguido e marxinado, non só polos seus ideais políticos senón tamén pola súa opción homosexual.
Escribiu Robert Browning: "Cando nos sentimos máis seguros ocorre algo (...) e outra vez estamos perdidos". De Eduardo Blanco Amor tiñamos unha herdanza bíblica, sen perdón, pois encarna a loita entre a pulsión da morte e a do desexo, tal a novela A esmorga. E os extraordinarios relatos do botarse ao mundo: Os biosbardos. Tiñamos máis e seguro. E agora vén este suceso, este lote de herdanza inquietante, saído de zona de sombra.
Polo que sei, trátase dunha edición esmerada, con maquetación de Xabier Castro, na que mesmo son importantes o que Derrida chamou "as soleiras do libro". O logo que se utiliza é un debuxo do propio Eduardo, un deses xogos caligráficos da man cando anda ás ceibas mentres a cabeza cisma. Ars Amandi aparecerá na colección Alén Mar, en edición conxunta de Galaxia e o Pen Club de Galicia. Despois dos detalles limiares, outra vez perdidos. Eis na Balada I: "Si yo fuera la Muerte me moriría de amor!".


Segunda noche sin ti
Tu ausencia me rodea como un vacío trágico,
ando tras de tu sombra como un niño ciego.
Tu voz flota, sin voz, como un nombre que no acaba,
como el propio rumor de mi sangre que sólo pide muerte.
Estás en todo, en mí, en las cosas bellas y fraternales
con que fuimos rodéandonos en ocho cortos años,
comparadas con mi amor, pensando uno en el otro para mútua alegría,
para la sorpresa pura e infantil del secreto hasta mostrarlos;
y estás también en las cosas cotidianas y humildes,
en tu plato favorito pensado para ti como una poesía o un abrazo;
estás en tu taza matinal con el beso primero
cuando te despertaba, al borde de la cama (...)
Eduardo Blanco Amor (Bos Aires, 1960)

No hay comentarios: