O poder do medo (M. V. en ANT. 16.10.2008)

Podería escribirse a historia da Humanidade facendo a historia do Medo no paso dos séculos: estamos aquí porque a nosa especie soubo sobreporse a iso e sobrevivir como tal. En todas as épocas houbo medos, moitos horrorosos e fantasiosos. O progreso científico e tecnolóxico fixo arrombar con algúns temores propios da cultura tradicional (e no camiño morreu unha boa parte da cultura popular), pero o concepto do medo como axente da historia non desapareceu, nin moito menos. Na clave política, o “medo fomentado” (ó terrorismo, ó Islam, ás bombas nucleares) serve moitas veces de escusa para xustificar políticas imperialistas e agresivas contra outros países. No mundo cotián existen, e son impulsados polos medios de comunicación, centos de “medos múltiples” que atinxen a todas as parcelas da realidade e todos os días lemos nos xornais algunha estatística sanitaria que nos inclúe xa nalgún dos moitos males posibles a padecer. En realidade todos estas fobias son irracionais como o son tamén a homofobia ou a xenofobia, que por desgraza están tan presentes no tecido social. Recentemente, un estudo de politólogos da Universidade de Nebraska relaciona a actitude política cunha estrutura cerebral: segundo estes investigadores a xente que non se asusta doadamente defende o pacifismo, o control de armas, unha política tolerante coa inmigración e o apoio económico ó Terceiro Mundo. En cambio, os máis asustadizos apoiarían o patriotismo, o gasto en defensa, a guerra de Iraq e a pena de morte. É moi discutible acreditar nas bases biolóxicas dos nosos temores cotiáns. En realidade calquera medo que nos arrede do presente e do noso ideal de felicidade é non só irracional e absurdo, senón tamén inútil e paralizante. A vida, ó cabo, vivida con consciencia e harmonía, é o mellor antídoto contra todos os medos de onte e de hoxe.