A MIRADA RETIDA
RETRATO NA ESCOLA
Marcos Valcárcel

Encántame esta foto. Agasallouma Javier Martínez Randulfe hai uns meses, sabedor da miña devoción por “Ben-Cho-Shey”. É unha aula do Colexio Concepción Arenal cando o dirixía don Ángel. A don Ángel encontreino eu varias veces nos xornais da preguerra, sempre defendendo con firmeza a liña do galeguismo católico que el profesaba. A foto podería ser dos primeiros anos 70 ou un pouco antes: ampliada no ordenador recoñécense ó fondo algúns libros de texto cos símbolos franquistas habituais nesa época. Detéñome na imaxe ampliada e vexo que se pode distinguir ata o máis mínimo aceno dos rapaciños e das cativas que sentan nos pupitres: danme gañas de empezar unha novela na que o primeiro capítulo sería o retrato físico e psicolóxico destes picariños. Quizais vostede, amable lector ou lectura, sexa un deles. Aquel día faláballes Xosé Ramón e Fernández Oxea, mestre de mestres. De que lles falaría, dalgún escritor do Día das Letras Galegas? Eu non sei o título da conferencia, pero sei que aquel día “Ben Cho Shey” falou do amor ó país e á nosa cultura, do respecto polo noso idioma e os nosos topónimos, da dignidade das xentes labregas.