Paraninfo
X. L. Méndez Ferrín, Faro Vigo 13-12-09

O artigo completo

(...) Esoutro día estivemos, pois, no paraninfo da Universidade Compostelana para escoitarmos o discurso de recepción de Margarita Ledo Andión na Academia Galega. Por un momento, dúas academias sobrepuxéronse nun só paraninfo.Os paraninfos foron no século XIX templos da ciencia liberada da autoridade eclesiásticas. Habilitado o de Compostela no interior dun edificio que fora expropiado á Compañía de Xesús para ser destinado a sede universitaria polo liberalismo, axiña cobrou o paraninfo un intenso valor simbólico. Na súa decoración non locen elementos relixiosos e só figuran alegorías e os nomes das grandes figuras claustrais. Ninguén coma Otero Pedrayo soubo evocar os días da Lei Moyano nos que, rosmando os moderados o Himno de Riego polo baixiño, se ergueron os paraninfos das universidades e dos Institutos de Galicia e de España; mesmo como trasuntos dos templos masónicos. O cerimonial da universidade española contemporánea procede daquela época. Tamén vén dela a regularización do traxe académico e as cores das facultades en mucetas e barretes. A etiqueta académica española uniformouse visualmente e os usos e costumes tradicionais das vellas universidades desaparecen seguindo a pauta do centralismo burgués de inspiración napoleónica. A Universidade Central de Madrid era a única que podía dispensar o grau de doutor e, igual que Galicia desaparece escartelada polas catro provincias e os novos municipios, a Universidade Compostelana pasou a ser una simple dependencia de administración de instrucción pública con sede en Madrid. O latín desaparece das aulas pero o galego non entra nelas. A Universidade Compostelana convértese nun axente de castellanización de Galicia sumamente efectivo.Durante o século XIX e até días moi recentes a Universidade e a cultura galega viviron de costas. Non hai moito o historiador Villares Paz ingresaba na Academia Galega nun acto celebrado no paraninfo compostelano. Acaba de facer o propio Margarita Ledo, profesora universitaria coma Villares e Rosario Álvarez, e o presidente Barreiro. Todo parece indicar que as academias conflúen.