A débeda da memoria
Galicia Hoxe, 08.02.2010
Galicia Hoxe, 08.02.2010
"La persistencia de la memoria".Dalí.
Segundo unha enquisa do CIS, a metade dos españois móstrase a favor de erixir monumentos en memoria das vítimas da represión, retirar símbolos da ditadura e exhumar fosas comúns. Esta sondaxe pon de manifesto que máis da metade da poboación considera boa ou moi boa a Lei de Memoria Histórica fronte a un 15% da xente que discrepa. Ademais, só un de cada cinco enquisados pensa que a norma beneficia só os republicanos. Pola contra, un 45 por cento dos enquisados rexeita a posibilidade de crear unha ‘Comisión da Verdade’ que investigue as violacións de dereitos humanos que tiveron lugar durante a guerra civil.
EFE/E.P.
Unha maioría de españois, ao redor da metade, decántase por erixir monumentos en memoria de todas as vítimas da Guerra Civil, retirar símbolos da ditadura e exhumar as fosas comúns, segundo se extrae dunha enquisa elaborada polo Centro de Investigacións Sociolóxicas (CIS) por encargo da UNED. Por contra, o rexeitamento ás distintas medidas contempladas na Lei de Memoria rolda o 25 por cento.
Esta sondaxe, que se realizou en 2008, durante o primeiro ano de vixencia da coñecida como Lei de Memoria Histórica e que acaba de ser incluído no banco de datos do CIS, pon de manifesto que, entre os que din coñecer esa norma (o 62 por cento dos case 3.000 españois consultados), máis da metade considéraa boa ou moi boa fronte a un 15 por cento que discrepa.
Catro de cada dez enquisados coñecedores da lei opina que a norma era necesaria para saldar a débeda que a democracia tiña coas vítimas da Guerra Civil e o franquismo, aínda que para un 13 por cento quedou curta. Por contra, un 27 por cento sostén que non é unha medida oportuna porque pode "resucitar rancores do pasado".
Só un de cada cinco enquisados pensa que a lei beneficia os republicanos, mentres que o 29 por cento interpreta que os beneficiarios son tanto as vítimas do franquismo como da guerra, e o 23 por cento cre que busca compensar os dous bandos que loitaron na contenda.
A metade dos sondados aposta por exhumar os restos das vítimas da Guerra Civil que aínda permanecen en fosas comúns para trasladalos a un cemiterio, e deles a inmensa maioría (83,8 %) quere que sexa o Estado o que pague as identificacións. Con todo, para o 11 por cento a Administración debería limitarse a axudar economicamente nestas tarefas. No outro extremo, un 26 por cento prefire "deixar as cousas como están" e "non facer nada", e tamén hai un 14 por cento que defende a identificación pero prefire colocar placas de recordo en lugar de trasladar os restos. Cando se lles pregunta ós enquisados sobre a conveniencia de crear unha Comisión de Investigación, independente do Goberno, para esclarecer as violacións de Dereitos Humanos que tiveron lugar durante a guerra, case o 45 por cento pronúnciase en contra, fronte ó 39 por cento que o fai a favor.
Por outra parte, a Asociación para a Recuperación da Memoria Histórica (ARMH) entregou onte os restos de tres represaliados durante a Guerra Civil española ás súas familias, no Concello de Puente Domingo Flórez (León), como un acto no que se pretende "pechar unha historia". Así o explicou o responsable da ARMH na provincia de León, Santiago Macías, quen explicou que foi un "acto moi breve pero cargado de emoción" porque se pecha unha ferida". Desta forma, conclúe a historia de José García López, Serafín Blanco Rodríguez e José León Fernández, asasinados o 30 de setembro de 1936, despois de que fosen trasladados nun camión desde o Bierzo "practicamente en silencio" para ser asasinados.
EFE/E.P.
Unha maioría de españois, ao redor da metade, decántase por erixir monumentos en memoria de todas as vítimas da Guerra Civil, retirar símbolos da ditadura e exhumar as fosas comúns, segundo se extrae dunha enquisa elaborada polo Centro de Investigacións Sociolóxicas (CIS) por encargo da UNED. Por contra, o rexeitamento ás distintas medidas contempladas na Lei de Memoria rolda o 25 por cento.
Esta sondaxe, que se realizou en 2008, durante o primeiro ano de vixencia da coñecida como Lei de Memoria Histórica e que acaba de ser incluído no banco de datos do CIS, pon de manifesto que, entre os que din coñecer esa norma (o 62 por cento dos case 3.000 españois consultados), máis da metade considéraa boa ou moi boa fronte a un 15 por cento que discrepa.
Catro de cada dez enquisados coñecedores da lei opina que a norma era necesaria para saldar a débeda que a democracia tiña coas vítimas da Guerra Civil e o franquismo, aínda que para un 13 por cento quedou curta. Por contra, un 27 por cento sostén que non é unha medida oportuna porque pode "resucitar rancores do pasado".
Só un de cada cinco enquisados pensa que a lei beneficia os republicanos, mentres que o 29 por cento interpreta que os beneficiarios son tanto as vítimas do franquismo como da guerra, e o 23 por cento cre que busca compensar os dous bandos que loitaron na contenda.
A metade dos sondados aposta por exhumar os restos das vítimas da Guerra Civil que aínda permanecen en fosas comúns para trasladalos a un cemiterio, e deles a inmensa maioría (83,8 %) quere que sexa o Estado o que pague as identificacións. Con todo, para o 11 por cento a Administración debería limitarse a axudar economicamente nestas tarefas. No outro extremo, un 26 por cento prefire "deixar as cousas como están" e "non facer nada", e tamén hai un 14 por cento que defende a identificación pero prefire colocar placas de recordo en lugar de trasladar os restos. Cando se lles pregunta ós enquisados sobre a conveniencia de crear unha Comisión de Investigación, independente do Goberno, para esclarecer as violacións de Dereitos Humanos que tiveron lugar durante a guerra, case o 45 por cento pronúnciase en contra, fronte ó 39 por cento que o fai a favor.
Por outra parte, a Asociación para a Recuperación da Memoria Histórica (ARMH) entregou onte os restos de tres represaliados durante a Guerra Civil española ás súas familias, no Concello de Puente Domingo Flórez (León), como un acto no que se pretende "pechar unha historia". Así o explicou o responsable da ARMH na provincia de León, Santiago Macías, quen explicou que foi un "acto moi breve pero cargado de emoción" porque se pecha unha ferida". Desta forma, conclúe a historia de José García López, Serafín Blanco Rodríguez e José León Fernández, asasinados o 30 de setembro de 1936, despois de que fosen trasladados nun camión desde o Bierzo "practicamente en silencio" para ser asasinados.
Enlaces de interese:
Informe Amnistía Internacional:
http://lamemoriaviva.files.wordpress.com/2008/11/amnistia-internacional-victimas-de-la-guerra-y-el-regimen-franquista1.pdf
Lei da Memoria Histórica:
http://www.mpr.es/NR/rdonlyres/3834DA97-8D86-4CD0-AE2E-7C8AA123725A/91267/boememoria.pdf
Guía para a búsqueda de desaparecidos e represaliados:
http://www.nodo50.org/foroporlamemoria/img_home/Guia_de_Busqueda_ver_3.0.pdf
Protocolo andaluz de actuación en exhumacións de vítimas da guerra civil e a posguerra:
http://www.foroporlamemoria.info/wp-content/uploads/2009/09/Protocolo-andaluz.pdf
http://lamemoriaviva.files.wordpress.com/2008/11/amnistia-internacional-victimas-de-la-guerra-y-el-regimen-franquista1.pdf
Lei da Memoria Histórica:
http://www.mpr.es/NR/rdonlyres/3834DA97-8D86-4CD0-AE2E-7C8AA123725A/91267/boememoria.pdf
Guía para a búsqueda de desaparecidos e represaliados:
http://www.nodo50.org/foroporlamemoria/img_home/Guia_de_Busqueda_ver_3.0.pdf
Protocolo andaluz de actuación en exhumacións de vítimas da guerra civil e a posguerra:
http://www.foroporlamemoria.info/wp-content/uploads/2009/09/Protocolo-andaluz.pdf
Entradas
25 comentarios:
Gustaría coñecer a opinión do señor Monxardín neste tema.
Os meus parabéns aos responsables deste blog ourensán tan interesante. Agora que todas as cidades turran para si, Ourense ten que ter a súa voz na rede.
Eso, eso, que fale Monxardín, eu tamén quero saber a súa opinión.
Haberá que recoñecer que ten público. A mín aghora ghústame lelo na procura de esa vena de neo-conservador. Confeso que é o que máis me marabilla. Antes foi a retranca, o sentido do humor, algunha narrativa, pero aghora é o encontro con esas xustificacións o que me atrae destas páxinas.
Prometo que a partires de aghora non reaccionarei "emocionalmente", pido perdón.
Aghora téñoo como unha nota pintoresca. Deuno deus así, como a un meu primo, que lle vamos facer. Na diferenza está a graza.
Este é un blog ourensán ou de toda galicia?
Un blog para todo o mundo!
Este é un blog local, como todo o mundo se coñece, todo o mundo vai de anónimo, sempre ou ocasionalmente, por un se acaso...
O seu si que é internacional, srta.
Si... e eu ás veces, visto o tipo de artigos que colgan, pregúntome se este blog aínda é AS UVAS NA SOLAINA ou se mudou para "Os amigos de Monxardín".
malpensad@!
Este blog non chega a provincián. Quédase en municipal.
outro envexoso
Perdoen pero non lles lera isto. Creo que a miña impresión non é importante. Moitas veces me teño manifestado sobro tema.
A primeira, o día 14 de novembro de 2006 nun artigo en Galicia hoxe titulado "Lembrémonos de esquecer", que abusando da súa paciencia, remeto aquí abaixo.
Por outra banda, o artigo lido paréceme cheo de máis de cifras e tantos por cento que me despistan, independentemente de que tanto me teña, para a miña opiníon, se concordan o 14 por cento ou o 29. Non me preocupa ser minoría. Teño outros artigos na liña,como "A inutil morte de Nemesio en Teruel" tamén no Galicia hoxe, o 22 de agosto de 2006, sobre un meu tío avó asasinao en Teruel.
Velaí o artigo citado:
Lembrémonos de esquecer
14-11-2006 (Galicia hoxe)
En Alemaña hai varios temas tabú. Cando caeu o réxime nazi o territorio nacional mirrou de forma moi notable e foron expulsados millóns de alemáns das terras perdidas e tamén doutras bálticas e do leste nas que vivían desde a idade media como poderosas minorías nacionais. A derrotada e fundida nación alemá acolleu, porén, a aqueles fuxitivos, integrounos e ollou para adiante superando -esquecendo- o pesadelo. A ningunha persoa con xuízo se lle ocorre hoxe revivir aquela limpeza étnica que sufriron -á que foron castigados por unha guerra cruentísima- nin moito menos reclamar dereitos a volver ás propiedades e casas do leste. Pasaron páxina da historia e fixeron un pacto de superador e consensuado silencio. Esa é unha das razóns fundamentais polas que Alemaña se ergueu desde o punto central da loucura humana á posición actual. Consenso social sobre o máis negro da súa historia. Igual que temos obriga de lembrar aquela tolería nos libros de historia, temos a obriga de sacalo das nosas vidas e mirar para adiante. A historia é unidireccional, vivir e revivir o pasado obsesivamente non é útil á felicidade da nación. Por iso creo que os alemáns fan ben, e por iso creo que algo semellante se debería facer coa Guerra Civil dos nosos avós. Non quero memorias tóxicas en activo. Pechemos esas historias nos libros e que saian das nosas vidas. Teño dereito a esquecer. Diría que mesmo teño o deber de esquecer. Non me fagan espertar ao meu avó para preguntarlle por aqueles anos infelices. Non quero que deite lágrimas de sangue aquela ferida. Todos sabemos que algo común nas xentes da guerra, dun e doutro lado, foi sempre a vontade de silencio. Avergoñados uns dunha vitoria sen honor ou doídos os outros ¬nunha derrota moi cruel.
Os que participan desta contraditoria "recuperación da memoria histórica" -a memoria é unha facultade individual e como tal hai tantas como individuos e a historia é a ciencia da reconstrución do pasado e como tal unha e independente da lembranza persoal- son só unha minoría de entre os que poderían, porque a maioría, simplemente, non quere.
Funes o memorioso, marabillosa creación de Borges, esquecérase de esquecer e o peso das lembranzas acabou por esmagalo aos vinte e un anos.
Onte fun ver Invictus de C. E. A película non importa. Pode que non sexa máis ca un "conto bonito". Aceptemos, así e todo, que as boas intencións de cantos interveñen nela, a salvan.
Pero, ¿e nós? Se admitimos a referencia ética don señor Mandela, ¿que facemos nós coa memoria histórica ou, mellor, con certos aspectos da memoria histórica? ¿Ou non ten nada que ver unha cousa coa outra?
Señor Monxardín, vostede sempre se ampara na suposta maioría (silenciosa?) para expoñer os seus argumentos conservadores: "porque a maioría, simplemente, non quere", di nese artigo que reproduce.
E agora vén dicindo que "non me preocupa ser minoría".
A que andamos, entón? El será que usa e abusa falazmente do criterio maioría/minoría a súa conveniencia?
Ou sexa, que se a maioría está comigo é estupenda e hai que facerlle sempre caso. E se non está co que eu digo, que lle dean á maioría.
Ai, ai, ai!
Rechazo que cismar coa guerra os represaliados etc. sexa progresista e que a tese exposta no meu artigo reproducido sexa conservadora. Máis ben, fíxese ben, creo o contrario.
E o de estar en maioría/minoría non me preocupa. A adoración do exceso estatístico é unha nova forma de idolatría.
Aínda así, creo, epidermicamente, que a maioría non quere darlle tantas voltas ao tema. E se é maioría a que quere, pois cre este humilde servidor, que se equivoca. A maioría, claro.
Rediós!!!!!!
Conservador é aquel que non quere que muden as cousas, aínda a costa de perpetuar as inxustizas, señor Monxardín, tal como é neste caso. Non sei se vostede, que se alcuma de "progresista", lle dá moita credibilidade ou non a Amnistía Internacional (supoño que a salvo de partidismos ou de "idolatria"). Teña a bondade de ler o seu informe de 2006, do que oportunamente colgaron a ligazón. Daquela, xa nos contará.
E repare nunha cousa.
É "cismar coa guerra, os represaliados, etc." o que Amnistía Internacional define como “Derecho de las víctimas y sus familiares a verdad, justicia y reparación con relación a las “desapariciones” forzadas y las ejecuciones extrajudiciales”?
Si señor, podemos dicir que “cismar coa guerra os represaliados, etc.” é o que Amnistía internacional define como vostede di, “derecho de las vítimas, etc.”. Sin problema.
A súa definición de conservador paréceme de urxencia (o que non quere que muden as cousas aínda a costa de perpetuar as inxustizas) e, obviamente, non me recoñezo nela. Non quero ser conservador da memoria de vellos preitos e asasinatos. Quero participar do progreso de ir cara adiante e non creo que a sociedade gañe moito remexendo tumbas, e creo que pode perder máis do que gaña. Xa sabemos que Franco era un fillo de puta. Nin quero volver oír falar del. Déixenmo esquecer. Creo que o tema merece o paso á literatura. Sei ducias de historias tráxicas e outras fermosas desa época. Materia literaria. Materia histórica. Nunca máis materia política. E o que diga AI, dáme igual. Eu teño unha idea e vostede outra. Xa está. Non pasa nada. A súa foi dominante nos últimos anos. Así, houbo leis, exposicións, barcos, proxectos, etc. sobre a memoria. Vale. Xa está. Se algún velliño quere puntualmente buscar ao seu pai, pois paréceme ben, ten meu cariño e apoio discreto. Pero arar todo o país para desenterrar centos de miles de cadáveres, facer un macromegahipersuperproceso sobre os crimes do franquismo e facer ADNs a todos os descendentes para convertilo todo nun espectáculo mediático –Graciñas Lorca por non aparecer- pois non me parece ben e xa está. ¿Chámame vostede conservador? Adiante. Quen ten boca pode dicir o que queira, sempre sen faltar, claro. E conservador e progresista son dúas palabras, como casa e cucurucho. Todos somos conservadores –da lingua, dalgunhas tradicións, das vidas propias e da familia, do noso traballo...- e todos somos progresistas pois todos queremos máis do que consideremos mellor. En fin. Punto e corto.
Non é algún velliño, son milleiros de velliños. E que quere, que os busquen e os desenterren coas mans?
Máis indo ao gran:
Recoñece que o “Derecho de las víctimas y sus familiares a verdad, justicia y reparación con relación a las “desapariciones” forzadas y las ejecuciones extrajudiciales” debe ser considerado como tal polo Estado e convertido en dereito positivo si ou non?
Parécelle ben as rúas, prazas e igrexas continuasen tendo tendo o nome dos vencedores da guerra, si ou non?
Parécelle ben que os sufriron cárcere e tortura sexan recoñecidos e amparados polo Estado democrático, si ou non?
Por poñer só tres preguntas.
E unha reflexión final:
Hai alguén ou algo que lle impida a vostede en particular esquecerse de Franco se así o quere?
É que o seu argumento ten a mesma consistencia dos que se opoñen ao matrimonio entre homosexuais e antes ao divorcio ou ao aborto. Hai divorcio legalmente recoñecido, pero iso non o obriga a vostede a divorciarse se non quere. Hai dereito ao aborto, pero ninguén o obriga a vostede a abortar. Hai lei de matrimonio homosexual, pero ninguén o obriga a facerse homosexual. Ou si?
Pero é que o señor Monxardín quere volverse amnésico. Iso é o que quere, e que todo o pobo -¿os pobos todos?- se volvan amnésicos coma el. Iso é o que quere e así mesmo o di.
Construír algo sobre a amnesia non debe ser moi seguro. Matar as pantasmas resulta imposible porque xa están mortas.
El pode querer o que queira, ¿quen llo vai impedir? Daquela, ¿por que unha e outra vez o señor Monxardín se nega a esquecer e saca, unha e outra vez, repito, os mortos a pasear?
Supoño que serán os mecanismos da psique.
A mandar.
Este anónimo de aí arriba son eu. Síntoo, pero os trebellos andan un pouco alterados a estas horas.
"No, no se entiende. Fuera de España no se entiende qué pasa en España con el juez Baltasar Garzón. ¿A proceso por su intento de juzgar crímenes de lesa humanidad? ¿Lo castigan por su desvelamiento de la oscura trama de corrupción tejida por personalidades de un partido político? ¿Se judializa la política española? ¿Se politiza la justicia española?... Que lo juzguen por hacer justicia no se entiende.", escrebe hoxe Juan Gelman en El País. Non, non se entende, para que nos imos enganar. Aínda que o conto comece desta maneira: "Érase una vez un dragón muy malo, muy malo y muy pérfido. Se llamaba Garrzón...", con duas erres, e a autora fose Maruja Torres. Aínda que o dragón-xuiz do conto sexa unha persoa controvertida, chea de luces e sombras, dado ao espectáculo mediático e que tanto vale para un roto como para un descosido, como se dicía antes e como se di agora nas crónicas da verdade oculta. Ou aínda que o dragón-xuiz teña interpretado todos os papeis e teña sido "el juez vengador, el héroe, la rata, el interesado, el ególatra, el odiado, el amado, el azote" (Fernando Trueba, onte). Que non e que non, que non se entende, a non ser que reparemos en que as asociacións autoras do proceso penal, non só contra o xuiz, senón tamén e principalmente contra as vítimas dos crimes franquistas, son Manos Limpias, Libertad e Identidad y Falange Española. Que clase de Democracia e Estado de Direito é este, onde a Falange pode alzarse en armas "xudiciais" contra as vítimas dos seus crimes? Pero, de que estamos a falar, señor Alfonso Monxardín? "La extrema derecha española ha conseguido poner a su servicio a una parte de la magistratura", declarou Jiménez Villarejo. E a vostede, señor Monxardín, coa de historias macabras que sabe sobre a guerra civil, parécelle ben todo isto? E non me veña co dos dous bandos, porque a agresión fascista e o alzamento nacional contra a legalidade vixente comezouno un bando, encabezado non precisamente por Federico García Lorca, a non ser que Pío Moa, nun rapto de iluminismo caudillista, se erixa en voceiro dos vencedoresmaltratados pola Historia e diga o contrario. Non, non se entende, por mais que se queira non hai maneira de entendelo. Ou si, vindo de quen ven, da Falange, polo visto unha asociación "benefactora" activa 70 anos despois da gran masacre. Claro, claro, lembrémonos de esquecer. Quen non esquecen son eles, que aínda queren mais sangue, mais odio, mais alzamento. "Asistiremos al kafkiano proceso de un tribunal que encausa, en carne, a la Justicia, sufriendo con ello nuestra Democracia el peor golpe desde el 23-F" (Manuel Rivas). Non sei no seu instituto, señor Monxardín, pero nun que eu sei, cuando un profe ou profa de guardia ve a un aluno ou aluna na porta da aula e lle pergunta que fai fóra, a resposta é-lle esta: "Mandoume o profe, ou a profa, a reflexionar uns minutos." Antes, dicían, "a tranquilizarme" e agora din "a reflexionar". Pois iso, señor Monxardín, se non lle importa, saia uns minutos da clase a reflexionar sobre este e outros absurdos que nos esgazan.
Dareille outra volta ao pan no forno, sr. detective, pero é que non llo dou visto como vostede me indica.
Cando escoito ou leo que existe unha relación entre a memoria histórica concebida como o dereito das víctimas do seu recoñecemento e rehabilitación e o Xuíz Garzón sospeito que se lle está facendo un fraco favor a historia recente de España.
Publicar un comentario