Cloty, Gretta e o cativo
Afonso Vázquez-Monxardín, La Región 20-12-08

As fotos son da visita de Cloty o ano pasado a Ourense, diante da estatua de Blanco Amor

Soa o teléfono. É Cloty. Que vén mañá. Que canda ela vén a súa filla Greta e o seu neto. Que o cativo ten que coñecer xa Ourense. Que o venres lle dan un premio á memoria do pai, avó, bisavó. Á memoria da dignidade galega feita cine na Arxentina. E eu encantado acudirei ao seu encontro para xogar tamén á saudade inversa, á nostalxia morna da Arxentina galega. E Cloty vén, como no 2004 cando o Festival de Cine homenaxeou a seu pai, porque é filla do inesquecible actor e activista cultural Fernando Iglesias Tacholas e de Sabela Ippolito, italiana con nome galego, por amor de Tacholas.E que Fernando Iglesias, ourensán da rúa Santo Domingo desde 1909, con raíces na Loña, foi un neno rebuldeiro e afeccionado á música e ao cine que cantou no Coro de nenos da Catedral, traballou no estudio do fotógrafo Pacheco e subiu aos escenarios coa Coral de Ruada e co grupo de teatro do Orfeón Unión Ourensá cando representan obriñas de Xavier Prado Lameiro. Un mozo que asistiu ás funcións do establecemento de Barbagelata, o cine Apolo e logo ao Cine-Tea tro Losada -pois era afillado de Xulio Losada, o dono-. Un mozo que marchou a Bos Aires aos vinte anos nunha viaxe case sen volta. E Fernando Iglesias, como moitos outros galegos, descubriu alá un mundo novo, moderno, urbano, de distancias inmensas e cunha presenza de paisanos tal que facían que, daquela, naquela urbe do hemisferio sur vivirán máis galegos que en todas as cidades de Galicia xuntas. E alí, desde o Centro Unión Provincial Orensana, retoma o contacto con Blanco Amor -con quen coñece, por exemplo, a García Lorca en 1933- e comeza a actuar como animador e dinamizador das veladas das asociacións recreativas dos galegos porteños. Monólogos... diálogos... contos... poemas recitados.... ensaiados tantas veces co colaboración da esposa. E Tacholas salta ao mundo das ondas e dos coros como Lembranzas de Ultreya, ás audicións radiais... e sempre servindo de referente, de entretemento e ilustración. E pasa ao teatro e ao cine, enfrontado ao sainete arxentino, nos que se imitaba groseramente o acento galego e se lle apuñan aos nosos coterráneos comportamentos pri mitivos, brutos, e indignos.Castelao fíxouse nel, chamouno e estreou ‘Os vellos non deben de namorarse’ en 1941. O rianxeiro gábao: ‘É moito actor para tan pouco papel’ e fanse amigos de por vida. E certo Fernando Iglesias ten unha traxectoria no teatro e cine arxentino que non é posible sintetizar aquí. Si é posible sobrancear a súa amizade con Eduardo Blanco Amor, co que ergue o Teatro Popular Galego, auténtica escola na que se forman na arte da palabra moitos mozos da colectividade e que se converte no lugar onde un grupo de mozos e mozas, entre elas, Cloty, fundan hai 55 anos as Mocidades Galeguistas de Bos Aires. En fin, Cloty é unha ourensá de luxo, non polo puro accidente biolóxico do nacemento, e si polo maxisterio do pai, e a opción persoal de sentirse desta vella auria. E trae a Gretta e o neto. ‘Xa é tempo de que coñeza Ourense’. Gretta hai uns anos, chorou en Torga na presentación dun libro sobre seu avó. E case todos con ela. Deixarémolas presumir de cidade a cambio de que nos deixen a nós presumir delas. Felicidades.