CONFERENCIA DE SHLOMO BEN AMI en Compostela (21-11-06)
http://en.wikipedia.org/wiki/Shlomo_Ben-Ami
(Un amigo estivo presenta na conferencia de Shlomo Ben Ami en Compostela, o pasado día 21. Polo seu posible interese para os lectores/as desta bitácora, decidín colgar aquí este resumo da mesma.

Presentado polo seu amigo xefe da Casa de Galicia en Madrid, Alfonso Sobrado Palomares e contando coa presenza na mesa da tamén ourensá Carme Carballo polo Centro Internacional de Prensa de Santiago, Shlomo Ben Ami, na súa calidade de Vicepresidente executivo do “Centro Internacional de Toledo para la paz” ( www.toledopax.org ) pronunciou unha interesantísima conferencia na que baixo o título de “Alianza o enfrentamiento de civilizaciones” centrouse, como non podía ser doutra maneira, no conflito árabe-palestino.
Para empezar, o organismo toledano citado, CITpax, é un punto de encontro que ten como obxectivo contribuír a resolver ou evitar conflitos internacionais, en xeral, a través do que se denomina “diplomacia de segunda vía” por medio de iniciativas de desbloquo ou complementación das vías oficiais cando estas non funcionan. No CITpax, xunto con Moratinos, Garrigues Walker, etc. tamén está Nabil Shaath, vice-primeiro ministro da Autoridade Nacional Palestina, o que presume a súa neutralidade activa no conflito.
Na conferencia veu desenvolver moitas das ideas apuntadas xa no seu libro “Cicatrices de guerra, heridas de paz”, do que aquí tedes unha pequena crítica.
O ex-embaixador israelí en España, sefardita de Tanger é un hispanista coñecido, sobranceando o seu estudo das orixes da ditatura de Primo de Rivera. Como militante socialista (do Partido Laborista Israelí) formou parte destacada do goberno Barak –como ministro de exteriores- nos anos 2000-2001 cando se produciu entre outras cousas, a retirada do Líbano. Negociador de Oslo e Camp David, renunciou en 2001 a seguir no goberno de Sharon con teses contrarias ás do seu compañeiro de partido Simon Peres, por quen non oculta unha manifesta antipatía política.
Repasaremos unhas cantas ideas do que dixo alí:
A evolución do conflito parece que evolucionou desde problemas xeográficos –onde todo é negociable- a teolóxicos –onde nada parece racional.
O escenario anterior, a guerra fría, co que tiña sen dúbida de negativo, era un factor de estabilidade a nivel planetario, pois o equilibro a través da disuasión era moeda corrente. Un estado pode disuadir a outro, pero non a un grupo que non teña a responsabilidade de estado, por iso se producen agora guerras asimétricas. Para moitos grupos terroristas, tipo Alquaeda, apoderarse dun estado só traería problemas, polo que é moito máis operativo funcionar desde fóra. Así, sen capacidade de disuasión, nin case de pacto as novas guerras son asimétricas.
Ademais no escenario actual, tamén desapareceu case o medo ás guerras preventivas. Despois do fracaso manifesto da invasión a Iraq, nin se quera a opinión pública estadounidense apoiaría un escenario de guerra preventiva con Irán.
A guerra do Iraq foi un erro importantísimo e trascendental. Primeiro porque non se trataba de consolidar o status quo da rexión como fixera Bush pai ao intervir en favor de Kuwait, senón de alteralo, e nunha zona tan especialmente sensible. Súmaselle a isto a eliminación do réxime Talibán e os inimigos de Irán desaparecen co que xorde unha nova potencia indiscutible na rexión. De feito, ademais, estas dúas intervencións, supuxeron case a desintegración da “Liga Árabe”, transformando o problema de enfrontamento nun enfrontamento do “islám” e non do “mundo árabe” co que se amplía o escenario.
Así as cousas, a resolución do conflito árabe israelí, precisa a todas luces, non suporá automáticamente, a resolución do conflicto entre o mundo islámico e o occidental. Caso tamén do fracaso das dúas políticas de integración das minorías musulmanas en Europa. O modelo inglés de respecto levou ao que vimos no metro de Londres, e o modelo francés, ás revoltas dos barrios, iso que estas tiñan un compoñente radicamente social, de mocidade sen esperanza.
Opina que nestes momento os USA non se preocupan do problema isaraelo-palestino porque lle queda moito máis lonxe que a Europa. Hai ademais un diferente “ethos” á hora de enfrontarse aos problemas. Non en van Europa fala sempre de “desafíos” e USA de “ameazas” pois se unha corresponde á preeminencia do confronto de ideas, o outro relacionase coa pura forza.
Fixo un pequeno repaso polos fundamentalismos, xudeo –que se opuña aos acordos, moi minoritario-, critián –os grupos evanxelistas que apoian a Bush- e musulmán, que todos vemos. A confusión política teoloxía leva a unha situación insostible. Jomeini xa dixo “O islam é política ou non é nada”, como idea de abranguer todos os ámbitos da actividade humana. “A relixión convertida en politica é un desafío á convivencia”.
Volvendo sobre o integrismo islámico, a UMA, o sentimento de pertenza á nación islámica está absolutamente por riba das pertenzas a nacións máis ou menos artificiais de fronteiras novas. Hai que valorizar políticamente o islam e abrirse a falar con eles, porque fóra non hai nada. Hoxe a disxuntiva é simplemente “autoritarismo laico” ou “democracia islámista” porque as sociedades, sen clase media, nin cultura liberal, optan sempre que teñen capacidade de decisión, polas alternativas islamistas. Léase Hamas ou o FIS en Arxelia, onde o mundo saudou o golpe de estado para frear o ascenso ao poder, lexitimamente, do FIS.
O islamismo sobe pola corrupción de reximes autocráticos asociados a occidente. Só un 12 por centos dos votantes de Hamas di que votan por islamistas, a maioría por outras cousas. A oposición a occidente xira ao redor do enfrontamento con USA, no que Estados unidos ten unha evidente parte de culpa, pero hai sempre un odio á superpotencia mundial. Fose España no seu día –a lenda negra de España en América- a Inglaterra –a pérfida albión- ou a USA hoxe en día. Pero os USA teñen tres poderes sobre o mundo: O económico, o militar e o non menos importante, como productores de cultural popular a nivel plantenario indiscutida (Hollywood, Os Simpons, Mc Donals...). Por iso, moitas veces, a revolta diríxise a todo.
Por outra banda, Israel fixo paces volvendo ás fronteiras do 67 estables: con Exipto, por exemplo. Fixera a paz con Líbano, cando a retirada de man do ONU no 2001 só que non se respectou da parte Hezbolá –guerra asimétrica porque non era un estado o que atacaba, senón un grupo. El non era partidario de responder, nin sequera co secuestro dos soldados, pero entende que a xente se canse, como así entendeu o mundo árabe que tardou en manifestarse para darlle unha lección interna aos seus islamistas radicais.
Se non foron quen de facer a paz con Siria –teóricamente a diferencia que había en Golán era de 15 m. nas liñas de demarcación- foi porque Siria no final se negou porque “A guerra une, a paz divide”. Os réximes autocráticos non viven ben sen inimigos externos. E todos os estadistas desa zona que asinaron paces (de Sadat a Rabin) morreron asasinados. O propio Arafat seica lle dixo en Camp David cando lle ofrecía non sei que cousa “seica queres virme ao enterro?” coa idea de que o que asine a paz, é sempre un traidor, porque sempre hai quen quere ir máis alá.
Clinton intentou a paz durante os dous mandatos, cousa que Bush fillo nin se lle pasou pola cabeza. Hai unha evidente falla de vontade política polo que nesta xeración é imposible algo máis ca unha paz fría como a que hai con Exipto.
Sobre a construción do muro dise que é unha solución proposta polos socialistas no seu día –e que fora atacada pola dereita- porque significaba renunciar a Samaria e Cisxrodania, que a dereita cría integrante do vello Israel. A propia construción do muro, sobre as fronteiras internacionalmente recoñecidas a Isarael, non debía ser motivo de escándalo, porque limitan a terra recoñecida internacionalmente é, cada un na súa casa, fai o que quere. Sobre todo para defenderse de ataques suicidas.
Fala do relativismo moral dunha ONU que, coa maioría automática, pide unha investigación sobre os bombardeos seica esquivocados do outro día –á que el non se opnón, porque se non hai nada que ocultar, así está ben e se hai culpables conscientes, que se castiguen- pero ao tempo, ninguén fala dos centos de miles de mortos de Darfur e doutros xenocidios entre musulmáns ou outras cousas. ¿Vale tan pouco a vida dos africanos ou dos doutros lugares do planeta? ¿Só interesan os palestinos?
Pese a todo, ve elementos positivos.
O revolcón das eleccións en USA cre que pode animar a buscar outros camiños. De feito, R.Gates, un dos asesores que xa fora con Clintón, ten descartado o ataque a Irán e pensa que hai que falar. A propia “Alianza das civilizacións “ proposta por Jatamí hai anos e revivida por Zapatero, pode ser interesante, sempre que non se convirta nun intento de “mea culpa” occidental polos “males” inflixidos ao mundo. Todos temos cousas das que non estamos orgullosos e só desde o momento en que ambas sociedades asuman as súas posibilidades, se pode chegar a algo. A vía, se cadraa única vía debe ser o desenvolvemento económico, pois estados como Singapur, Indonesia e Malasia, por exemplo, parece que van conxugando o islamismo de amplas capas sociais co desenvolvemento económico o que deixa ao radicalismo en minoría. ¿E posible a evolución dentro do islamismo a posturas de convivencia con occidente? É difícil, pero hai que apostar por elas, o que é estéril é seguir apoiando ditaduras impopulares porque ao final, todo acaba rebentando, e o islamismo, cando chega ao poder, por pura lóxica de conservación, trata de sobrevivir no mesmo. Por iso, no seu día, non foi mala noticia que Hamas se pasase ao terreo político. Hai que falar con eles.A cousa está crúa.

Despois da fin da charla, houbo varias intervencións, case todas moi críticas con Israel e creo, que desinformadas desde o punto de vista da historia e sen contemplar a flexibilidade e apertura dos puntos de vista do que dixera Ben Ami.
Un par de ducias de gamberros agardaban a saída dun dos líderes da paz en Israel chamado a ser o artífice da paz en Medio Oriente, se que é posible.