Máis cidades

literarias (7)

(Andoliña sábado 9 decembro. Nas imaxes, Xela Arias e Xosé María Álvarez Cáccamo)

Vicente Risco evocou en 1920, no seu famoso U…ju…juu…(Poema futurista),
unha Coruña que miraba cara ás brétemas de Irlanda e un Vigo que esculcaba "os raña-ceos de Nova York": era un canto simbólico á modernidade das cidades e non é difícil encontrar imaxes semellantes noutros poetas, por exemplo en Fran Alonso cando escribe: "Vigo dende aquí parece Nova York./ Coma nas películas dos sábados./ E sorrime, desde enfronte, cinicamente,/ fermosa e altiva, a cidade das miñas penas,/ a piques de engulirme".

Marga Romero falou en Mariñán das cidades dos poetas e tivo moi presente Vigo, dende o Vesteiro Torres, que canta Tui e Vigo, mis dos patrias ata Amizade con Mowgli de Cristal Méndez Queizán. No intermedio dese longo camiño hai unha xeira de grandes voces como Xulio Sigüenza, Luz Pozo Garza (Vemos fuxir o corvo torvo, Badía de Vigo, Illas Cíes), Xosé Luis Franco Grande, Xosé María Álvarez Cáccamo (Os documentos de sombra), Xela Arias, etc. A cidade que cantou así Xohana Torres: "Ouh capital do mar, durísima cidade/ de violencia interior como nos leitos,/ altas querervos, grúas, franqueadas na canle,/ as casas como redes caídas polas augas".

Mujeres de negro
PAN POR PAN sábado 9 decembro

Na literatura, tan importante como contar os feitos é describir o ambiente, o estado espiritual e sentimental dunha época. Logrouno moi ben Josefina Aldecoa en “Historia de una maestra”: ese percorrido polas duras escolas españolas dos anos 20, a chegada da República, os debates no maxisterio entre tendencias pedagóxicas neutras e outras máis politizadoras. As páxinas sobre a Revolución de Asturias no mundo dos mineiros de León son, aínda que breves, dunha delicadeza narrativa excepcional. Trala morte de Ezequiel, o mestre republicano, fusilado nos inicios da guerra, Aldecoa fixo continuar a historia na voz de Juana, a filla nacida o mesmo 14 de abril de 1931: a novela “Mujeres de negro” foi o resultado desa continuación. Nela figura esta frase contundente que tan ben retrata aquela época: “Tengo miedo de no poder vivir en una cárcel, porque ya todo es una cárcel”.
(Imaxe de Junakovic)