Unha iniciativa positiva. Falarlle galego a un fillo.

(Imaxe: A Idade de Ouro, de W. Bouguereau)

No berce. Chega a Xeración E logo!
Até 15.000 embarazadas galegas recibirán material en galego para "que non se produza en Galicia unha ruptura da transmisión da lingua".

Falarlle galego a un fillo (M. A. Fernán-Vello, Galicia Hoxe, 1 xuño)

Falarlle galego a un fillo é axudalo a entender mellor a realidade que o rodea", afirmou a secretaria xeral de Política Lingüística na presentación dunha campaña destinada a recuperar a transmisión da lingua de pais a fillos. Máis de 15.000 mulleres embarazadas, futuras nais, recibirán unha serie de materiais que, unindo información variada, consellos psicosanitarios e un convite cordial a lles falar aos meniños na lingua propia de Galicia –lingua materna ou paterna–, resultan finalmente de grande atractivo e de grande utilidade para as persoas, como dixo Marisol López, que teñen na súa man que non se produza en Galicia unha fractura na transmisión da lingua. Velaí, "os bebés, que determinarán a fortaleza do galego do mañá, e as nais e os pais, que son os axentes principais na transmisión inicial da lingua". Como di o director xeral adxunto de Educación da Unesco, "a linguaxe e a identidade atópanse vinculados ao termo "lingua materna", e unha comunidade expresa parte da súa identidade a través do seu idioma de instrución, en tanto que unha sociedade sa toma decisións que producen comunidades harmónicas e persoas con confianza en si mesmas. Non hai moito soubemos, por un estudo realizado pola Comisión Europea, que o idioma galego é a lingua materna de preto de 1,8 millóns de persoas e tamén sabemos, por outros estudos realizados, que na actualidade existe unha grave fractura na cadea de transmisión da lingua galega de pais a fillos. Benvida, pois, porque é todo un acerto, en fondo e forma, esta nova campaña de Política Lingüística. E non está de máis lembrar aquí a tan ben acaída frase de Castelao sobre o particular: "O desprezo da lingua materna significa un renunciamento de dereitos e provén dunha anestesia da dignidade colectiva". Falarlle galego a un fillo ou a unha filla é un acto de dignidade consciente, e é tamén un acto de sensibilidade e de tenrura, porque se lles está transmitindo a lingua propia do pobo galego. Nada máis e nada menos. Todo un acto profundo de amor e de beleza.

O DIVINO ROTEIRO
(Feira do Libro de Ourense, 30 maio 2007. En rigorosa exclusiva, ofrézolles o inicio do meu Pregón de hoxe na Feira do Libro, dividido en sete partes. O conxunto do discurso está completo abaixo, en comentarios).

Chaman á porta. Érgome para abrir, aínda medio adurmiñado, porque hoxe non durmín demasiado ben. Deiteime onte pensando que tiña que dar o pregón da Feira do Libro en Ourense e aínda non sei moi ben como enfocalo. Pero, ben, abro a porta e encóntrome cunha faciana coñecida: un home baixiño, de ollos moi firmes e nariz prominente, que bocexa un lixeiro sorriso:
- Ola, Marcos, non te preocupes. Vístete rápido que temos cousas que facer Ourense adiante. (Co mesmo aspecto que gastaba hai cinco anos, quizais un chisquiño máis delgado, teño diante miña a Carlos Casares).
Un pouco bastante apampado, arránxome ordenando as ideas, e baixo con Carlos Casares ata a rúa.
- Imos ata o Liceo, que alí empezaremos O Divino Roteiro. Se Dante tivo o seu Virxilio e Curros o seu Añón, ti non vas ser menos. Eu vouche facer de guieiro polos escenarios dos nosos egrexios nas letras, eles tamén queren saber de vós, dos que seguides no mundo dos vivos, e agora terás ocasión de recoñecelos, supoño que che gustará.
- Si, por suposto. Respondín abraiado, non sabía moi ben qué era o que sucedía, pero si sabía que indo con Carlos nada malo me podía suceder.

Aparcamos baixo da Alameda e en dous minutos estabamos entrando no Liceo, movendo as portas xiratorias que dan achego ó patio de columnas. Había moita xente tomando café e charlando animosamente.
- Xa ves que o Liceo tamén está moi concurrido na nosa dimensión, dixo Carlos. E logo como non ía haber un Liceo no noso Parnaso? Mira, fíxate naquel daquel recuncho, coas súas coidadas barbas e lentes de escritor romántico. Agora xa fixo as paces co Bispo Cesáreo, que ten praza aquí á beira, pero non perdeu o seu carácter enérxico e teimudo: agora non fai máis que compoñer versos contra Bush e a guerra de Iraq. Debeulle quedar unha certa teima contra os ianquis dos seus anos da guerra de Cuba, xa sabes, nunca porfiou neles, lembra os seus versos do poema “En corso”: Un cargamento de yankees,/ valvos...¡unha inmortalidá!.
Senta con el o vello poeta cego, son bos amigos agora Curros e Lamas Carvajal, esquecidas as liortas do pasado, e o Valentín está a gozar da “vida”, perdón pola palabra tan impropia, pero aquí non hai cegos e o Valentín aproveita para gozar daquilo que no seu tempo lle negou a natureza. Ponse moi contento cando vos acordades del e veu hai uns días ver a placa que lle puxestes na casa que foi redacción de O Tío Marcos d´a Portela.
- Ben merecida, dende logo, engadín eu. Temos a Lamas Carvajal polo pai do xornalismo en galego.
- Así foi e así é. Tanto que agora anda enleado coas novas tecnoloxías e ten un blog propio no outro mundo, porque, si, tamén hai unha Rede de redes na nosa dimensión e imaxínate a riqueza dos debates: podes discutir con xentes de todos os tempos e falar cun Afonso X ou cun Paio Gomes Charinho. É unha virtualidade ben enriquecedora, sen dúbida. E Lamas é o máis constante, nunca deixa o seu portátil e está empeñado en deixar constancia de todo o que ocorre no mundo dos mortos: o noso gran cronista oficial do Trasmundo, sen dúbida.
- Mira o grupo agrándase, seguro que os coñeces de vista a case todos, engadiu Carlos. E fixeime que se achegaban a aquela mesa Arturo Vázquez Núñez, Alberto García Fereiro, Castor Elices, José García Mosquera, Juan A.Saco y Arce, Benito Fernández Alonso e moitos outros, os homes de El Trabajo e de El Miño, dos faladoiros de finais do século XIX e de tantas aventuras culturais.
Almorzamos no Liceo, Carlos pediu algúns pasteis (sempre tan goloso) e vin como se emocionaba arredor dos espazos que el enriqueceu tantas veces coa súa palabra. Buscaba os vellos amigos das tertulias e sorría ó encontralos sen que lle puidesen saudar nin dirixir a palabra. Subimos un momentiño ó segundo piso, porque eu lle quería ensinar algunhas coleccións de vellos xornais encadernados e alí encontramos unha nova tertulia na que compartían inquedanzas Heraclio Pérez Placer, Marcelo Macías e Francisco Álvarez de Nóvoa. Falaban das cousas do seu tempo, das que daba conta La Ilustración Gallega y Asturiana, co mesmo entusiasmo que cando vivos ou máis: debatían sobre a infalibilidade do Papa ou sobre as virtudes do anunciado ferrocarril, cando chegase por fin a estas perdidas terras galegas.
Antes de marchar do Liceo, o autor de Ilustrísima fíxome un novo aceno: aló no fondo, arrimado á barra da cafetería, pousaba un home de vestimenta un pouco estrafalaria.
- É el, de verdade? Preguntei.
- Si, e fixémonos moi amigos, xa podes imaxinar que foi polo primeiro que preguntei ó chegar aló. E quedou encantado porque eu sabía máis cousa del que ninguén, de feito moitas xa as esquecera: velaí o mesmo Xoán da Cova, cos seus inventos, embustes e disparates, que ademais segue igual de simpático que noutrora: perfeccionou o seu trampitán e quere reclamar o seu ensino como segunda lingua oficial naqueles lares. Cando saia do Liceo hache de ir tomar unha copa ó Trampitán, á Praza Maior, que boa gracia lle fai ter unha taberna co nome da súa lingua; para el é como unha vinganza contra tantas burlas que recibiu de vivo. Venceu, finalmente, máis de cen anos do seu paso polo mundo.
(... segue en comentarios)

Dobre discurso.
Pan por Pan 30 maio. Imaxe de Magritte.

Son estes días propicios ó dobre discurso: para dicir en público o contrario do que se pensa en privado. Vímolo antonte no debate postelectoral da TVG: Alfonso Rueda insistindo, ata o inverosímil, nunha victoria que deixa ó PP gobernando só sobre o 24 por cento dos cidadáns galegos. José Luís Baltar foi máis valente e guiouse polo sentido común: recoñeceu dende xa que os resultados do seu partido son moi negativos. Agora deberían pensar quizais nas causas desta situación: os estrategas do PPG ou a quen lle corresponda. Eu creo que algo teñen que ver co tono permanente de crispación promovido dende Madrid: ten algún sentido traer a Mayor Oreja a Galicia para dicir que “España se rompe”? Iso non lles favoreceu en nada ós “populares” galegos. Poderían ter unha voz propia, autónoma, sen interferencias enturbadoras: e creo que o electorado o agradecería.