Voces Ceibes.
Andoliña 17 maio
Hai corenta anos nacía a Nova Canción Galega. Exactamente un 9 de maio cun concerto de Raimon no estadio da Residencia de Estudantes de Santiago de Compostela. Presentou aquel encontro o poeta Manuel María, que logo lle dedicou un poema ó músico de Xátiva (“Mensaxe a Raimon”, no libro “Remol”, 1970). Poucos meses despois púñase en marcha todo ese movemento cultural que concentrou nomes como Benedicto, Xavier, Xerardo Moscoso, Guillermo Rojo, Vicente Araguas e unha chea de escritores que fixeron textos para eles (Celso Emilio, Lois Diéguez, Alfredo Conde, etc.). Vicente Araguas contou esa historia no libro “Voces Ceibes” (1991) e agora Xan Fraga acaba de engadirlle un capítulo ben gorentoso cun traballo sobre Voces Ceibes e a censura franquista que aparece no último número de “Grial”.
No noso país, xa o dixen outras veces, non hai aínda moitos estudos sobre os estragos da censura. Nin na literatura nin na música nin noutros campos. Este documento serve para ver a precisión obsesiva do autor do informe ó elaborar estas fichas biográficas e o seguimento polo miúdo de 20 concertos entre 1967 e 1970. E, polo que se ve, non estaban nada mal informados estes “secretas” melómanos ...
Fichas policiais.
Andoliña xoves 17 maio
Son escasos os traballos sobre os estragos da censura na nosa cultura. Por iso é ben interesante o documento policial que recuperou Xan Fraga sobre Voces Ceibes, do que lles falei onte neste recuncho. Recolle información polo miúdo dos 20 concertos celebrados entre 1968 e 1970 por cantantes como Benedicto, Xavier, Xerardo Moscoso ou Miro Casabella e tamén fichas biográficas curiosas. Con datos polo xeral bastante atinados: o policía manexaba as técnicas propias dun xornalista ou dun historiador aínda que con fins nidiamente represivos.
Algúns dos fichados son tachados como "galleguistas filo-marxistas": así Vicente Araguas ou Lois Diéguez. De Celso Emilio Ferreiro, do que se tiña constancia da súa relevancia como poeta, dise expresamente: "Catalogado de siempre galleguista contrario al Movimiento Nacional" e logo acusáselle de escribir, co pseudónimo Arístides Silveira, poemas con "insultos, incluso, al Jefe del Estado español". En cambio, o policía redactor marca distancias coa canción galega "comercial" que facía entón Andrés Dobarro. Quizais máis despistada está esta atribución de Carlos Casares, estudante en Compostela, como un destacado activista "comunista filo-chino".