JOSÉ BÓVEDA: QUE A TERRA LLE SEXA LEVE...

Hai uns anos homenaxeámolo no Ateneo Ourensán, por iniciativa da Asociación de Amigos da República. Chéganos agora a nova da súa morte (vía X.L. Carrión) e transcribimos aquí o comunicado de despedida desta asociación (o texto completo, en comentarios):

Quen é José Bóveda? Un home bo e xeneroso que lembraba como naquel Abril de esperanzas de 1931 “uns poucos rapaces falamos un día de que eiquí non había ningún sindicato,. Entón decidimos montar a CNT”. Lembraba que “entre 4 ou 5 montamos o primeiro sindicato na comarca, para facer fronte aos caciques. Os xornais eran entón de 3,5 pesetas e 20 horas de traballo. Nós pedimos 5 pesetas e 8 horas. Tiñamos que ir polas portas ás noites explicando o que queriamos, coa negativa dos empresarios, aínda que o conseguimos ao final”.

Co Golpe de Estado, o seu posicionamento custoulle unha condena de 30 anos de cadea por “Rebelión Militar”(?) nun esperpéntico xuízo no Paraninfo do Instituto de Ourense. Conducido inicialmente á prisión de Celanova, foi levado o 26 de xuño de 1937 á prisión do Forte de San Cristóbal, en Pamplona. de onde se fuga o 22 de maio de 1938 xunto con 1085 presos, entre eles 204 galegos (deles 33 eran da provincia de Ourense), segundo el explicaba e así consta nos libros como o de Félix Sierra “La fuga de San Cristóbal”.

Pobres Tintín e Hergé
Andoliña 17 xullo

Indignados están hoxe moitos amantes da banda deseñada e non só os seguidores da liña branca de Hergé e o inmortal Tintín. Como xa sucedera cos contos tradicionais, dos Grimm e Andersen, os novos inquisidores dedícanse agora a censurar o cómic clásico. As teorías da corrección política, que impulsaron antes carapuchiñas feministas e similares, poden chegar ó esperpento. Unha vez aceptada a premisa inquisitorial, non hai volta atrás: todo é posible no reino do disparate.
Porque censura é o que fai o Observatorio Británico contra a Discriminación cando obriga a varias cadeas de librarías a acantoar o álbum Tintín no Congo por presentar varias viñetas nas que os negros son vistos como "retrasados" e "submisos colonizados". O propio Hergé refugou deste álbum e confesou que era, tamén na súa ideoloxía, froito dos prexuízos do mundo burgués da súa época. E xa está: non entender iso é non comprender que é unha obra de arte como produto histórico, que como tal debe ser lido, pero non corrixido.
O seguinte paso será vetar as películas de Tarzán de Jhonny Weismuller e facer unha versión pacifista e branda da Ilíada. O conto é triste, que dicía o noso Castelao. E non rían. Todo se andará.

O noso home de Arán (Afonso Vázquez Monxardín, Galicia Hoxe 17 xullo)

Excelente ocasión para recuperar estas imaxes de O home de Arán, de R. Flaherty, 1934.

O artigo completo

O caso é que estes mariñeiros españois acolléranse como porto refuxio na illa un día que o mar se encarrapichaba ata o punto de facerse un cabalo desbocado no que era imposible manterse. Alí botaron semanas ata que o mar volveu ter aparencia de camiño calmo e non de leira esgrevia sementada de portas do inferno. Moi lonxe da casa o lugar este para morrer. Mellor acollerse á calor destes homes da illa, pobres coma eles, pero xente de mar e palabra. E alí, coñecido o porto e as xentes que os libraran da morte, volveron con coñac -cunhas botellas que tiñan tres copas na etiqueta... e cada home traída cinco ou seis... E os de Aran cambiábanllelas por sacos de patacas... "Moito lles gustaban as patacas a estes mariñeiros, que as comías só cocidas", dicía este home de Aran, con cara saudosa dun tempo ido. E eles, os outrora duros mariñeiros da illa, hoxe guías ocasionais de furgonetas de turistas, levaban despois estas botellas á cidade da Terra grande, a Galway, para vendelo e sacar uns cartiños para o inverno... ¿Comedores de patacas que dicían "cuchilo" e se entendían ben con estas xentes? Sei eu ben de que terra viñan.