Tipoloxía dos viaxantes, por Xaudaró

Colguei esoutro día unhas viñetas do debuxantes Xaudaró que aparecen no libro do tren ("Ourense, 31 marzo 1881"). Pero non se len os pés de foto e iso é fundamental: por iso colgo agora de novo varias. Porque Xaudaró fai así toda unha tipoloxía cómico-satírica dos viaxantes e as despedidas. Por exemplo:
"Despedida. La de la esposa, más tierna aún (Desconfiad de las imitaciones)", na parella abrazada.
"Despedida. La de la amiga", na parella onde el lle bica na fronte, co canciño ó carón.
"Tipos de viajeros. Viajero por la salud, baños, etc.", cos caxatos e o enfermeiro.
E "Tipos de viajeros.Por fuerza", o bandoleiro levado pola garda civil.

Depuración nas aulas

Pilar Charro é unha señora encantadora que vai case todos os venres á nosa tertulia do Liceo. Creo que foi xefa do servizo de Farmacia da Residencia ourensá ata a súa xubilación e é unha entendida en cuestións de química (hai uns días deunos toda unha lección sobre o Polonio 210 e todo iso); vén case sempre coa súa amiga Ángeles Castro, profesora e amante da Historia. Hai unhas semanas preguntábanme a min se podían vir a ese faladoiro, "para escoitar e aprender", dixeron daquela: o certo é que participan moi activamente e somos todos os demáis os que aprendemos moitas cousas delas, cada venres.

Ben, pois o conto é este. O pasado venres El País publicaba varios artigos especiais (nas páxinas culturais "Luzes") sobre a guerra civil na literatura e na cultura galegas. Entre eles un artigo ben documentado de Ricardo Gurriarán titulado "Depuración nas aulas" (acaba de editar un estudo sobre a represión na Universidade de Compostela). Entre os citados profesores represaliados naquel artigo estaba Charro Arias, o pai de Pilar. E Pilar foi ó Liceo a consultar o artigo (despois compraría o xornal). E encontrouse que faltaban esas páxinas: as que falaban da guerra e a cultura (acaba de contarmo cando nos encontramos os dous cargados de bolsas nun Froiz da cidade). Eu poño a man no lume para confirmar que ninguén do Liceo, dos directivos, suprimiu esas páxinas. E creo que tampouco foi un amante da Historia. Creo que a anécdota, trivial pero significativa, só indica que hai persoas -como ese anónimo lector/a que arrincou esas páxinas na Biblioteca do Liceo- que se resisten a aceptar a democracia e recoñecer que hai que falar de todo e que a verdade é necesaria. Persoas ás que se lles parou o reloxe da Historia. Pobriñas!!

Dúas tarxetas máis

Sigo coa miña colección de tarxetas do nadal. A superior é unha mostra de bon gusto, coa reproducción dun cadro dese gran pintor que é Antonio Quesada (titulada "Atmósfera"). A inferior é a que envía a Editorial Galaxia, nunha liña solidaria, como outras xa publicadas aquí, cunha foto de Laura Lizancos: "Nena do Estado de Karnataka (Unión India), 2006". Ademais leva tamén dous versos de Xavier Rodríguez Baixeras, de O pan da tarde; estes:

"Brotou na noite un rostro,

unha doce mirada."

(Con estas creo que van xa quince tarxetas publicadas: Xaquín Marín, galería Marisa Marimón (collage), Centro Simeón (do artista T.Baqsami), Diego M. Rodríguez ("Estrella del amanecer"), Pérez Touriño, Pen Clube de Galicia, Helena Villar, Fernández Naval e Maribel Longueira, Tres C Tres (artistaAnxo Sebas), Fundación Trasalba (debuxo e letra de Otero), Axencia EFE (neno ecuatoriano), Joaquim Ventura, Concello de Sandiás, Editorial Galaxia e Caixanova (Antonio Quesada. Cal vos pareceu máis interesante e/ou con maior valor artístico?).

Da polémica de moda...

Aínda non puidera ver o video do polémico Himno no Parlamento. Insisto en que a polémica me parece unha parvada, pero se o queredes ver, un anaquiño está colgado no blog Diario dum suevo. Tamén opinan ó respecto os blogs (citados na miña escolma, aquí á beira) Bouzafría e O porto dos escravos. A min, por certo, non me disgustou a polémica versión (polo visto neste anaco, incompleto).

Aquí, a ponderada opinión de Brétemas.

"El viaje"
PAN POR PAN sábado 23 decembro

Como dicía Cavafis no seu popular poema, non paga a pena apresurar o regreso para volver a Itaca. O poeta Juan Bautista Andrade só pedía para unha feliz viaxe en tren a compaña dun asento mol, un libro, un lote de vianda e “una hermosa mujer/ que en frente me sonría/ y que su charla deliciosa/ me vaya haciendo compañía”. A viaxe merece ser longa para, ó volver ás orixes, gozar da aburrida placidez da nosa vida cotiá: “Y al retornar, sentir el alma/ amplia, el corazón más humano/ y como en la palma de la mano/ la pequeñez, la paz, la calma/ de nuestro pueblo provinciano”. O poema de Juan Bautista Andrade, publicado en 1932 na revista literaria “Cristal”, remata co tópico que metaforiza a vida como viaxe, asumida con resignación e quizais cun algo de temor: “Y sumido en una inerte/ Implacable monotonía/ Vivir un día y otro día.../ ¡hasta el viaje de la Muerte!”.

Na revista Cristal n.3, 1932, o poema ía acompañado do magnífico gravado que colguei aquí.
E velaí o poema completo de JUAN BAUTISTA ANDRADE:

COMO querrás ir en el tren?
Un blanco asiento. Un libro. Y un buen
lote de vianda en la rejilla.

¿Y nada más? ¡Ah! sí; una hermosa
mujer que en frente me sonría
y que en su charla deliciosa
me vaya haciendo compañía.

Y largo el viaje
(con solo el cuerpo de equipaje)
ir viendo mundo, tierras, gentes
entre la fuga del paisaje
cinematográficamente.

Y al retornar, sentir el alma
amplia, el corazón más humano
y como en la palma de la mano
la pequeñez, la paz, la calma
de nuestro pueblo provinciano.

Volver a oir la hora dormida
y ver recubrirse de herrumbre
los viejos goznes de mi vida
en el giro de la costumbre.

Y sumido en una inerte
implacable monotonía
vivir un día y otro día...
¡hasta el viaje de la Muerte!

1930