A Galiza industrial (c.1750-2005)
O pasado venres puiden ver cos meus alumnos (no meu caso xa era a segunda visita) a exposición Galicia Industrial (c.1750-2005) que se expón na Fundación Barrié da Coruña. Antes estivo en Vigo e debera rotar por todo o país e ser visitada por todos os mozos, que terían así unha forma excelente de achegarse á nosa historia. A mostra componse de 141 obxectos (máquinas, inxenios, maquetas, patentes, outros documentos orixinais), centenares de imaxes e audiovisuais, todo procedente de máis de 50 empresas, institucións e coleccións privadas. Está estructurada en catro partes: 1. Saída en falso (c.1750-1880): o liño, pioneiros do ferro, conservas, moita pel e pouca tecnoloxía, etc. 2. A industria chegou do mar (1880-1936): a revolución da conserva, industrias singulares, etc. (3) A explosión hidroeléctrica (1936-1973), o wolfram, líderes na construción naval, Galiza alumea Madrid. e (4) O novo selo industrial de Galicia: o automóbil e a confección (1973-2005). Estivo comisariada por dous pesos pesados da historiografía económica en Galiza e en España: Jordi Nadal e o amigo Xoán Carmona. Noraboa pola iniciativa e, o xa dito, que vaia rotando por todo o país. Para as visitas escolares, contan cunha guía ben informada e moi atenta que vai presentando toda a mostra de vagar (Na imaxe, o simpático anuncio da Conserveira Alfageme, impreso en folla de lata por La Artística c.1930. Moitos anos despois todos lembramos a iconografía Miau como un sinal de identidade da nosa infancia, non?).

Cartas de Ramón Piñeiro (Pan por Pan martes 25 abril)
A finais dos anos 40 non era doado ser optimista con respecto ao futuro deste país. Ramón Piñeiro estivo preso entre 1946 e 1949. Alí recibiu a Rodolfo Prada, mensaxeiro de Castelao, e dende o cárcere coordinaba a actividade galeguista. Logo veu Galaxia e o esforzo por axuntar vontades na recuperación cultural e social da nosa terra. Leo estes días un novo epistolario seu (Galaxia), as cartas que entre 1953 e 1967 lle enviou a Xosé Luís Allué, un mozo galego residente fóra da nosa terra. Son unha fermosa crónica do acontecer cultural daquela hora: os primeiros libros de Ferrín, a homenaxe a Otero, a descuberta de “Os eidos” de Novoneyra. Cada carta está chea de suxestións: por exemplo, a musicalidade “esencial” de Galiza no seu ser máis fondo: “na prosa de Valle Inclán, na poesía de Rosalía ou na marabillosa oratoria de Otero”. E logo aínda hai voces que esquecen o legado de Piñeiro!