27 ene 2009

UNHA CARTA AMIGA
Sigo recibindo moitas cartas e mensaxes dos amigos/as. Algunhas son ben fermosas, como esta dun benquerido amigo que decidín compartir con vostedes:

Sabes que tes moitos amigos e amigas que desexamos que cada momento che introduza a enerxía para vivir. Na fraxilidade estamos ti, eu, a miña muller e todos: a omnipotencia humana, Marcos, é unha quimera moi volátil. Ninguén ten seguro de fraxilidade. Pero a nosa capacidade de soñar e de axeitarnos ó medio crea a historia porque é unha enerxía inesgotable: Homero compuxo, cego, a Ilíada e a Odisea. Beethoven, xordo, a súa última e xenial obra. Xesús, crucificado, pariu unha esperanza que é tamén a nai de tódalas esperanzas laicas de Occidente. Ti, e non só ti, estás agora na dimensión que Horacio reclamaba para os creadores auténticos: as túas palabras e os teus traballos poden ter agora unha perspectiva que os carga de verdade e que os protexe de banalidade.
Acabo de oí-la historia dun pai que, polo seu horario de traballo, só podía ve-lo seu fillo os domingos e chegara a un pacto con el: cando chegaba á noite e o neno durmía, para que este soubese que lle fora dar un bico, facíalle un nó na saba. E ese nó era o que o meniño buscaba cada mañá para saber que o seu pai, case invisible, o estaba querendo. Ningunha pexa impide seguir soñando e creando.
No mundo urbano temos un certo pudor de falar destas cousas e, aínda que non sei se fago ben ou mal, é o que che querería dicir, para animarte, se eu tivese a confianza de se-lo teu amigo máis próximo. Tes moito Ourense e moita Galicia que construír. Saúde.

Un deus que soña
Imaxe, O soño de Jacob, José de Ribera, 1639.

"O home é un deus cando soña, un esmoleiro cando pensa, e cando o seu entusiasmo o abandona, aseméllase a un neno malo a quen o seu pai botou fóra de casa”
J.F.C. HÖLDERLIN
Ben cabrón é o cerebro este que seica dirixe a nave das nosas vidas!
Polo de agora case nunca soño que estou enfermo. Moi pola contra, o cerebro quedouse en maio do 2008 e sigo soñando que ando en solitario pola rúa, que podo saltar un muro ou nadar nun mar infindo, actividades que hoxe me son negadas. E soño ás veces cos alumnos e alumnas, dándolles clase e contándolles as miñas anécdotas literarias.
O espertar devólveme á realidade, cun certo sentido da frustración, non o quero negar. Pero cando menos mentres soño, como na cita do poeta romántico, síntome un auténtico rei, un emperador do universo capaz de iniciar calquera empresa ou aventura ...

BLOG DE RODRIGO ROMANÍ

Querido Marcos: Esta é unha comunicación oficial, ;-), desde o departamento web da CRTVG para comentarche que, por fin, o programa de Rodrígo Romaní "Astrolabio" xa ten Blog [http://blogs.crtvg.es/mu/astrolabio/]. O programa que fai Romaní na "Radio Galega Música" sáese do habitual no panorama de radios e, coma bos "connoisseurs", nas "uvas" saberedes aprecialo. ( Aqui están tódolos programas dos últimos dous anos http://www.crtvg.es/programas/?p=31&m=2 ). Que o disfrutedes.
Asdo: Tino Santiago.
Maldita crise
Afonso Vázquez-Monxardín
la región 27-01-2009

Tiña os ollos pícaros de ousadía e esperanza, e ao sorrir nacíanlle dúas coviñas nas meixelas. Ás veces, moitas veces, a présa por vivir facíalle crer que estaba malgastando o tempo cos estudos. Un día decidiuse e, contra a desesperación resignada dos pais, deixou o Instituto. Encontrara, na súa urxencia, un posto de dependenta nunha tenda que acababa de abrir. O soldo non era moito pero parecíalle suficiente se o dividía por un, por unha. Non podía ser aínda, claro, o que ela soñaba encargada dunha tenda de Berska, por exemplo pero parecía un paso no camiño. Cumpría acumular experiencia, ir aprendendo o oficio, e o sorriso e o seu bo facer iso dicíanaxudaríana no demais.
Ao mozo coñeceuno a través dunha amiga que flipaba co seu coche amarelo tuneado, con lunas tintadas e música sempre alta. Fixeron boas migas naquela discoteca da Manchica. El traballaba de colocador de parqué, gañaba cartos e desbordaba optimismo. Ela ría moito con el e os domingos do verán deitábanse sobre as toallas, primeiro cos amigos e logo sós, na area de Praia América. En setembro marcharan unha semana ao Algarve. Ela non se sentía ben na casa porque cría que os vellos non a acaban de entender. Quería vivir a súa vida. Pensaba que sería máis fácil co mozo. Decidiron vivir xuntos. Foron catro anos preciosos. Cine. Discoteca. Discusións. Reconciliacións. Amor. Paixón... Tiveron un mocoso. Choraba moito. Houbo que empezar a trampear. A nai, aínda nova, botoulle unha man sen reproches. Logo empezaron a gardería e os problemas.
A tenda cada día vendía menos. Ben vía ela que ás veces a caixa non daba para todas. Un día, unha tivo que marchar. Houbo bágoas e rabia, pero Pili, libre de compromisos, decidiu ser ela e ir acabar o bacharelato. Pero a cousa seguía sen dar. Tamén el comezou a estar calado á hora de comer. Na empresa tampouco ían ben as cousas. Non había obras. Todo está parado, dicían. O xefe botaba todo o día pecha do falando por teléfono e de visitas das que viña coa cara cada día máis longa. El, como Van Gaal sempre positivo, nunca negativo-, pensou que levaba, canda os compañeiros, cinco, dez ou quince anos meténdolle cartos no peto ao patrón e non os había deixar na estacada. Aínda que fose berrón e non lle chistase a música nin o seu coche tuneado tiña un gran Mercedes azulnon parecía mal tipo e sabía do seu.
E as cousas, fóra de control, envorcaron como un coche e empezaron a dar voltas de campá. Primeiro pecharon a tenda. As tres fóra. Ela terá seis meses de paro. Onte déronlle o finiquito a el. Acabouse o parqué. Lembrou, mentres lía no papel, que non lle gustara nada Los lunes al sol. Algo terá que facer. Chegou a casa calado, mirouna a ela, mirou o rapaz e suspirou. Ela, cos ollos pícaros cheos agora de preguntas sen resposta, pousa a ollada preocupada no meniño durmido que ten no colo.
O día despois
Afonso Vázquez-Monxardín, GALICIA HOXE 27-1-09

Desde 1945 sóubose que o inferno podía ser creado polos seres humanos de dous xeitos: pola acción e omisión colectiva -a pasividade dos cidadáns alemáns, de Rusia e dos aliados ante o holocausto- ou polos ousados avances tecnolóxicos e unha pura decisión política. Digamos Hiroshima e Nagasaki, ou Dresde e Hamburgo.
Cando Chamberlain volveu de Múnic en 1938, despois de tentar inxenuamente o "apazugamento" con cesións, e cunha neutralidade estrita na guerra española, foi recibido en Londres como un heroe. Só uns meses despois a república española foi derrotada e abriuse o averno; cinco anos de sufrimentos universais, nos que morreron máis de cincuenta millóns de persoas. Vinte deles rusos, trece de chineses, sete de alemáns, seis de xudeus, cinco de polacos, sesenta mil civís ingleses...
Hoxe o escenario político mundial é outra volta estraño e tenso. Desaparecido o equilibrio da guerra fría, xurdiron novos desafíos. (...)
(Artigo completo)

ANDOLIÑA 27-1-09
Letras galegas
MARCOS VALCÁRCEL

Hai catro ou cinco anos e neste mesmo curruncho subliñaba eu o labor de difusión da causa cultural galega que no seu momento supuxo a revista española Triunfo, da man de Haro Tecglen, pois alí escribiron, entre outros, autores como Blanco Amor, Méndez Ferrín ou Alonso Montero. Este último acaba de publicar en Xerais o volume Letras galegas. Explicadas (de 1962 a 1980) en Triunfo e noutras revistas de fóra de Galicia, unha recolleita dos seus artigos de temas galegos nesa publicación e noutras como Canigó ou Cuadernos para el diálogo. Neles dominan temáticas moi queridas por Alonso Montero como a lingua galega, Castelao e Celso Emilio Ferreiro, e tamén a presentación ó público non galego de autores do exilio, non sempre recoñecidos daquela, como Luís Seoane, Lorenzo Varela e Neira Vilas.
Por desgraza, algúns textos desta escolma adquiren agora unha nova actualidade: velaí a denuncia do "lingüicidio" que facía o profesor no seu popular Informe dramático sobre a lingua galega. Aínda que á altura de 1973 non se podía sospeitar que co tempo habían organizarse grupos hostís coa normalización da nosa lingua, mesmo avalados por figuras políticas como a viguesa Corina Porro.