"Urbano Lugrís: viaxe ao corazón do océano"
Antón Patiño. Ediciós do Castro. Arte, 2007.

"O presente libro vai abranguer a figura de Urbano Lugrís na súa dimensión conxunta, vida e lenda, a creación artística e a súa produción literaria. Relatos breves e poemas que xiran sempre de xeito hipnótico (e mesmo obsesivo) arredor do mundo mariño e toda a súa iconografía. Ese foi o Norte magnético do compás que guiou sempre a Urbano Lugrís. Mesturando o espazo físico e mítico na alianza da imaxinación creadora." (Fragmento do prólogo)
(Segue en Comentarios)

Estatuaria urbana (3)

Que está a suceder? Perderon o gusto os ourensáns das últimas xeracións? Ou só as súas autoridades, e logo calamos todos? Porque é evidente que noutros tempos as estatuas urbanas tiñan outra presenza, outra dignidade, outra calidade artística.

Non quero caer no de "calquera tempo pasado...". Pero compárense as instaladas en tempos recentes (máis abaixo) con calquera das colocadas no século XIX ou inicios do XX: o Padre Feijóo (1887), Concepción Arenal (1898), grupo de Lamas Carvajal (1949, o busto é de 1907), etc. A comparación é contundente a favor das estatuas históricas. (Na imaxe, a estatua de Concepción Arenal no seu primitivo emprazamento, na actual praza do Bispo Cesáreo, de onde foi sacada con nocturnidade e alevosía e a protesta pública de intelectuais como Otero Pedrayo).

Estatuaria urbana (2)

Máis imaxes da estatuaria ourensá, varias delas enviadas por Trebi. Clicando nelas, pódense ver ampliadas, as que paguen a pena (que non son todas, nin moito menos).

Entre elas, dúas históricas, os monumentos a Valentín Lamas Carvajal, no Posío, e o busto de Prado Lameiro, agora moi perto da outra (sobre as estatuas ourensás ata 1993: Mª das Mercedes Gallego Esperanza, Evocaciones en piedra y bronce. Escultura pública en Ourense, Deputación Provincial Ourense).

Das recentes, van nesta entrega O Carrabouxo, de César Lombera; A Castañeira, do Parque de San Lázaro (creo que de Xosé Cid); A muller deitada da Alameda (Borrajo?, foto Juan, http://www.galicias.com/); e unha foto mellor do Castelao de Buciños.

Morte e fascinación.

Pan por Pan domingo 9 decembro 2007

Son os grandes temas de sempre, os que entretecen a historia da cultura universal: o amor, a morte, o paso do tempo, a vinganza e as paixóns, o sagrado, etc. De todos eles, sorprende a fascinación pola morte: o oculto, o ignorado, o inaprensible. Ninguén volveu para contárnolo. Por iso Cees Nooteboom publica “Tumbas”, libro sobre a última morada de 80 poetas e pensadores do mundo. Por iso en Guatemala e no Salvador causa estragos unha campaña publicitaria para vender zapatos que exhibe mulleres que simulan ser cadáveres na morgue ou suicidas (cunha tarxetiña colgada do zapato). Xa houbo protestas que acusan a estes anuncios de incitar ó feminicidio, tema grave naquelas latitudes. E unha empresa funeraria italiana (Cofani Funebri: busquen en Internet) publica calendarios de cadaleitos con mozas en poses sensuais. A morte: medo e fascinación.

CEN ANOS DE HISTORIA CULTURAL

1988: O ESPLENDOR DA NOVELA

O artigo completo

Algúns títulos máis completan a relación do ano 1987. Na narrativa, as novelas Saraverde, de Xesús Rábade Paredes, e O sorriso de Gardel, de Isaac Otero, e a última novela de Ricardo Carballo Calero, Scórpio. A reedición do volume de José Ogea, El mundo rural (Biblioteca Gallega) e o valioso ensaio de Xosé Chao Rego, Para comprendemos Galicia, ademais do estudo da profesora Nicole Dulin Bondue, El granito y las luces (Xerais), sobre a pegada da cultura francesa na Xeración Nós. (...)

Os anos 80 foron decisivos na narrativa galega. Abríronse campos ata entón case inéditos: a novela policial, a novela de aventuras, a de ciencia-ficción, a novela histórica da guerra civil etc. E publicáronse cando menos dúas ou tres novelas por ano de relevancia destacada, consolidándose unha xeración con nomes como Alfredo Conde, Víctor Freixanes, Carlos Casares, Méndez Ferrín, Xavier Alcalá e un longo etcétera de nomes máis novos que viñan detrás.

O tema da guerra civil estivo presente en 1988 (tamén o ano anterior, como vimos, con Casares): nesta ocasión con Vísperas de claudia, de Manuel Guede Oliva, o relato do fascismo auriense, e O bosque das antas, de Francisco Xosé Fernández Naval, cun espazo xeográfico semellante (Ourense, Velle, o protagonismo do río Miño), a novela que gañou o Xerais daquel ano, resolto en Baiona. Da mesma andaina son a novela intimista de Marina Mayoral, Unha árbore, un adeus; unha procura na ciencia-ficción de Xesús González Gómez, Ucronía; a novela de viaxes e aventuras de Martínez Oca, As florestas do Mañuema; e os relatos de e os relatos de Camilo Franco, na súa estrea literaria, A lúa no cénit e outros textos. E unha das ambiciosas novelas do ciclo de Víctor Freixanes, O enxoval da noiva, trasladada ata a Italia do Renacemento, á Roma de Alexandre VI e o papa Borgia, cando as vodas da súa filla Lucrecia. , trasladada ata a Italia do Renacemento, á Roma de Alexandre VI e o papa Borgia, cando as vodas da súa filla Lucrecia. A narrativa do 88 achegounos Catro novelas sentimentais, de Ramiro Fonte; Meta-relatos, de Claudio Rodríguez Fer; O camiño de Middelharnis, de Xosé Cid Cabido; O misterio do barco perdido, novela policial de Carlos Reigosa; As cereixas, de Riveiro Loureiro, e Turbo, de Miguel Suárez Abel. Na narrativa xuvenil tiñan especial éxito, Anagnórise (Galaxia), de María Victoria Moreno, que arrasou nos institutos; Investigación 091, sobre o mundo do contrabando, de Pepe Carballude; Moncho e Driar, en clave de ciencia-ficción, de María García Yáñez; De cando o Suso foi carteiro, de Neira Vilas; Lembranza nova de vellos mesteres, de Paco Martín; Chuchamel, de Concha Blanco, e O gato metido nun saco, de Alberto Avendaño.