como nenos....

A babecada do día

'ETA espera que vuelva a salir el Gobierno socialista', afirma Juan Antonio García, ex policía nacional, que sufriu un atentado en 1992. É o sucesor de Alcaraz na AVT. Asegura sentirse 'agredido' pola política antiterrorista de Zapatero (En El Mundo, contén entrevista en video).

Mal francés, de Bieito Iglesias (ECG 6 marzo)

Sarkozy insultou a un labrego ou gandeiro con aldraxe que non figura no meu cativo dicionario escolar de francés. Non lle chamou "sot", "niais", "serin" "oison" ou "godiche"; valeuse de "con" (que en tradución literal significa "conacho", segundo me ensina a miña colega Lola Carballo) cando o paisano lle negou unha aperta de mans cun "non me toques". Tiroulle polo xenio ao Presidente da Republique e así ficou esclarecida a personalidade do tal, dese señor baixote, saltariqueiro, dado a bracear e a botar a lingua a pacer, o retrato en fin do que alá onda nós se coñece como tipo lixeiro ou bailarino.
Non quero nin pensar qué sucedería se fose o rústico quen puxese pingando ao prócere. Probablemente sufriría arresto ou cando menos pagaría unha multa de abrigo porque a grandeur da Franza prohibe que llas boten fervendo a un dos seus pequenos imperadores. A popularidade deste arremedo de Napoleón andaba xa rastreira desde que os cidadáns o ven máis nas revistas do corazón que en angueiras de goberno, pero darlle unha mala contestación a un vellote camponio pasa de castaño escuro (cela passe la raillerie). Parece que o home aborrece coa política cotiá, o que lle presta é resgatar reféns en África ou no mato colombiano, nos tempos mortos do idilio con Carla Bruni.
Se o monsieur inxuriase á miña avoa Ermesinda (en paz estea) ela retrucaría co seu vituperio preferido: galicoso!, querse dicir sifilítico, doente de gálico ou mal francés. E, se Sarko me estendese a man a min, creo que tamén lle diría: non me toques o nabizo. A túzaro, túzaro e medio.
As liberdades públicas inclúen o dereito a botarlles catro ao rabo a aqueles políticos que nos anoxan, a sermos toxos na vida privada.

en poleiro alleo

Demagoxia sobre as pensións dos galegos, de S. Lago (La Región 6 marzo)

A abstención, de M. Mera (La Región 5 marzo)

Bienal da Caricatura: homenaxe ó Carrabouxo

por Afonso Vázquez-Monxardín Fdez.

Fagamos un repaso a 1982. Seguía a lentiña guerra entre Iraq e Irán; outra veloz– cheguei, vin, vencín, derrotáronme, caín- promoveu, inxénua, a ditadura militar arxentina nas Malvinas; Maradona veu ao Barça; celebrouse o mundial de fútbol na “naranjita” España; caeu por un barranco e espichouna a Grace Kelly; gañou as eleccións o PSOE de Felipe González e o Nóbel de literatura foi para García Márquez; suicidouse Romy Schneider; morreron Ingrid Bergman e Leónidas Bresnev... E en Ourense houbo un suceso extraordinario que ecoou e ecoa na prensa todos os días desde hai décadas: naceu un home fumando. Como o oen. Veu ao mundo un adulto, cangallón retranqueiro e anfibolóxico. ¿Anfi... que? An-fi-bo-ló-xi-co. Que gusta xogar cos dobres sentidos das palabras e das cousas. Ou como dirían os medievais no tempo das cantigas, coa “equivocatio”. El sería intelixente xograr de escarnio máis que de maldizer. Este home-paisano-bebé naceu entre as follas de La Región –a nai que o acolleu sempre con cheiro de tinta e papel- e estendeu o nome ao pai que o pariu. Así, Xosé Lois González Vázquez foi mutando en Xosé Lois “o Carrabouxo”, como se dixeramos “o ferreiro”, “o capador”, “o Buciños”, nesa liña de bautismo tradicional que é aporlle oficio, procedencia ou realizacións ao nome propio. Seguramente foi esta invasión do éxito por saber beber golosamente na esencia íntima da tradición galaica –unha anfiboloxía retranqueira e divertida- que desde o primeiro momento alumeu a súa presenza diaria. Empatou directamente, pois, sen intermediarios, coa xente. Pero o Carrabouxo non é simplemente un personaxe humorístico. Ca. Eses duran só unha temporada de moda e falamos aquí de 25 anos seguidos. El é é moito máis. É un arquetipo popular que leva dentro, na cerna, onde parece que é máis mol, unha mosca. Igual que a Disholcaspis quercusglobulus inxecta a semente da súa estirpe na cortiza das poliñas de carballo e fai nacer alí bugallo -que nós chamamos en Ourense sempre carrabouxo- o Xosé Lois traspásalle ao seu personaxe a vontade de transmitir sobre todo humor e logo conciencia social ou ideoloxía. Algo semellante –popularidade, humor, intención- achanzou o camiño para que outro humorista se convertise na figura máis importante do século XX desta Terra, e digo Castelao e todos me entenden. Se cadra pensando no de Rianxo, di Xosé Lois con ironía que o Carrabouxo é o único nacionalista vivo cunha estatua. É certo desde logo e non había ser menos. Primeiro choutou das páxinas do xornal á pantalla, alá polo ano 2000 e logo clonou en estatua no 2002. E desde ese momento asumiu tamén o rol de meeting point de boa parte da xuventude ourensá. “Quedamos no Carrabouxo” é unha das frases que máis se oe nas noites de festa entre uns adolescentes e mozos que xa o coñecen tamén dos libros de texto. Atallando, o Carrabouxo é o primeiro que se le no xornal, pasou á pantalla, converteuse en estatua metálica, entrou decidido nos corazóns e nos costumes dos cidadáns... ¿que máis se pode pedir, logo? Ah! A homenaxe dos seus compañeiros, dos debuxantes amigos e das forzas vivas da caricatura e o deseño. Pois velaquí está esta bienal e esta exposición. Graciñas e dálle.

Crónica do mitin do BNG en Ourense,
por "Eu medio estiven alí"

A petición dun lector para atender o mitin do BNG en Ourense foi atendida, xenerosamente, por outro contertulio desta casa, que mandou esta crónica, que reproducimos.

Pide un Anónimo unha crónica do mitin do BNG en Ourense. Como o señor Marcos a solicita, velaí uns apontamentos breves. Pavillón dos Deportes sen encher. O público vai chegando ós poucos e o servizo de organización insiste en que se ocupen as cadeiras enfronte do escenario. Nótase a chegada de autobuses das vilas (Allariz, Verín, …) porque chegan en grupos e o público se vai diversificando: o paisano do rural mesturase co capitalino. Entre os capitalinos, xente coñecida: o Carrabouxo, o Monxardín tío, o capitán Willy (ex PC que nunca falou en galego), o inspector Caseiro. Xente guapa e non tan guapa, como en botica. Repártense bandeiras e carteis para que o respectable as ondee cando proceda. Luces moi potentes: servidume ós segundos televisivos. O reparto dos asistentes faise dun modo convencional, como en todos os partidos: os cargos institucionais (algún delegado provincial feito un figurín) e os convidados nas primeiras filas: saúdanse e bícanse uns aos outros encantados de terse coñecido. Atrás no escenario, como fondo dos intervintes, sitúanse rapaces novos e concelleiros das vilas: os ourensáns, máis señoritos ou máis tímidos, non suben.

Retraso de vinte minutos no comezo. Teño pouco tempo para oír as intervencións porque teño que liscar por outros compromisos. De súpeto, a música elévase e entra a comitiva por un lateral. Saúdan, fan sinais de vitoria e triunfo, suben ó estrado. Sánchez Vidal, o da “tenencia”, talla bocoi, é o encargado de presentar os intervintes, con pouca gracia e peor galego, facendo unha brincadeira politicamente incorrecta sobre un minuválido e unhas muletas. O primeiro é Suárez Canal: trontante, eleva o ton, aplausos, Galiza e o respecto, Galiza e a determinación da política estatal, etcétera. Mesmo o Conselleiro se permite unha licenza poética citando unha Ithaca que soa rara nun líder tan pouco literario. Logo fala a vicepresidenta do Parlamento, Tareixa Paz: correcta pero un pouco sosa. Teño que marchar, vou quedar sen oír a Quin, que está pletórico e sorrinte na súa cadeira. Mais como falta tamén por falar Iago Tabarés, supoño que Quin será o que peche. Lisco, fago veloz o recado e volvo para ver e oír o Vicepresidente. Cando chego aínda está falando Tabarés, respiro aliviado. Oh, decepción: Quin xa falou, non pecha o acto, Tabarés é o derradeiro: correcto, pedagóxico, repite por enésima vez o que dixeron os anteriores, pero con especial fincapé na problemática ourensá. Remata o acto, a xente vaise tranquilamente. Hoxe dixéronme que Quin estivo moi espelido e gracioso, todo o mundo ríu as súas palabras e chanzas, que actou moi ben, que animou ao público, que sabe chegar.

O QUE CALAN

Andoliña xoves 6 marzo. Imaxe: Masquerine, de Giuseppe María Meteli, 1692.


Dos nosos líderes políticos importa tanto o que din como o que calan. Xa sabemos que Rajoy quere, tamén aquí en Galicia, conseguir votos defendendo o castelán, como se este fose atacado ou agraviado nalgures: pobriño do castelán, desaparecido das televisións, dos xornais, da Xustiza, da liturxia, da vida empresarial, etc. Todo en rigoroso galego normativo, pobriño do castelán!! Rajoy asume o discurso de Galicia Bilingüe e logo os populares chaman ó voto presumindo da orixe galega do seu candidato. O mundo ó revés.
Imos co que calan. Por exemplo, é case seguro que non vai haber maiorías absolutas: por sorte, na miña persoal opinión. Xa sabemos que Zapatero pode pactar a varias bandas: CIU, PNV, ERC, IU, BNG, etc. E con quen pode pactar Rajoy? Despois dunha campaña tan antinacionalista, vai pactar con CIU? Vai volver ó “catalán na intimidade” do seu mestre Aznar? Vaise achegar a Esquerda Unida?
No caso dunha hipotética vitoria, Rajoy precisaría o apoio dun ou de varios dos grupos nacionalistas para ser investido. Pero fixo unha campaña destinada a rachar todas as pontes. Ademais, os seus votantes, despois do escoitado, non llo perdoarían. Teno moi difícil.