A USC renega de Franco

(Galicia Hoxe 11 novembro)
Fonseca bórrao da lista de "honoris causa" porque a distinción "non se lle concedeu a un persoeiro das letras ou das ciencias, senón ó xefe dun estado fascista"
Franco foi investido Doutor Honoris Causa pola Universidade de Santiago o 27 de xullo de 1965 e 41 anos despois a institución académica da capital galega "desposúeo" deste recoñecemento. O Consello de Goberno da USC acordou onte "por unanimidade" rexeitar a concesión do título de Doutor Honoris Causa en Ciencias a Francisco Franco Bahamonde, por considerar que este "non reúne méritos científicos nin persoais" para tal distinción, que se outorgou cando a institución carecía de "autonomía".
A USC non ten capacidade legal para "revogar" o acto administrativo no que se outorgou o título, de xeito que o acordo consistirá en retiralo da lista de ilustres honoris causa e do libro de honras.
O reitor, Senén Barro, espera que Salamanca e Coímbra fagan o mesmo
Barro manifestou que a USC pode ser "a primeira" que adopte unha decisión deste tipo, e que se lles notificará ás universidades de Salamanca e de Coímbra, que tamén distinguiron a Franco -amais da Pontificia de Salamanca-, a decisión. "Gustaríanos que seguisen os nosos pasos, pero entra dentro da autonomía universitaria".
"O grao de doutor honoris causa debe recaer en persoas que teñan méritos de excelencia nos ámbitos científicos, culturais, sociais e técnicos. Do que carecía absolutamente Franco"
"A concesión fíxose no 1965, cando a universidade non tiña ningunha capacidade de exercer a súa autonomía, e non tiña posibilidade, probablemente, de tomar outra decisión".
(Imaxe: "Franco, a súa política", de Luís Seoane).

Máis sobre as cartas dos nosos escritores

A propósito das cartas de Castelao, de novo, e do dito por Anónimo Político-Cultural nun recente fío (Das cartas de Castelao): ten razón APC, os epistolarios non son grandes bestseller no noso mundo editorial. Pero a nosa cultura precísaos. Xa temos poucos, publicados, do XIX (aí están os de Murguía). Dos do XX hai de todo: material importante e material secundario. Pero deben coñecerse. E mesmo utilizarse literariamente. Cousa que ata hoxe non se fixo.
Por exemplo, hai cartas que son pezas literarias que deberían estar nos libros de texto e que deberían ler todos os rapaces da ESO e bacharelato: p.ex. as tres derradeiras cartas de Bóveda, que editara un caderno de A Nosa Terra, ou moitas das de Castelao. Ou algunhas das intercambiadas entre Bóveda, Castelao e Filgueira Valverde (como algunha que recolleu Xavier Castro no seu estudo do galeguismo) ou algunhas de Otero e Risco. Ou outras de Piñeiro. E tamén hainas de moito interese entre as recén publicadas de Del Riego, Carballo Calero, Cunqueiro, etc. E velaí as valiosísimas de Blanco Amor que publicou Neira Vilas (en Ed.do Castro), libro que presentei no Carballiño co escritor e sobre o que xa teño publicado referencias moitas veces: dá un perfil duro e contundente das relacións do ourensán cos círculos culturais galegos daquela hora, en América e na Galicia interior.
No futuro será interesantísimo descubrir algúns epistolarios (Casares, Ferrín, etc.), se se conservan ben. Algunhas achegas parciais a algún escritor desta época (Avilés de Taramancos) depararon xa certas sorpresas.

Mesmo creo que se podería facer ata unha Antoloxía das Cartas dos nosos escritores e que sería un manual útil para achegarse á cultura galega, co alento vivo do escrito dende o rexistro íntimo, en primeira persoa, sen saber que eses textos serían publicados (ou si? Hai cartas redactadas de tal xeito que é difícil non pensar nun receptor colectivo). Aquí deixo o reto: agardo que alguén algún día (quizais Galaxia, amigo Vítor) o recolla.
(Na imaxe, un retrato de Avilés de Taramancos mozo).

Será a última palabra ...
(Andoliña 11 novembro)

Sabía del e das súas graves dificultades de saúde nestes anos por amigos comúns. No Liceo ourensán presentamos hai uns poucos anos o seu libro Educar para la verdad y la esperanza, unha síntese da súa actitude ante a vida. Hoxe chegou ás miñas mans o seu último libro, quizais o derradeiro, cun seu limiar estarrecedor no que o autor se vai despedindo dos seus amigos, colaboradores e seres queridos e dedícalles a súa obra ás persoas que loitan contra o cancro, como el mesmo.

Dese limiar escrito en carne viva son estas liñas: “Os que padecemos esta enfermidade sabemos que nos obriga en moitos momentos a contemplar a vida vendo pasar os días, “días como nubes perdidas” (Octavio Paz). Pero, co amor das persoas que nos rodean, nunca debemos perder a determinación de loitar pola vida, de ilusionarnos con pequenas cousas, de vivir con serenidade e esperanza. Cando menos, esa é a miña determinación. Como escribía o poeta Miguel Torga, a esperanza será “a última palabra da miña boca”. Aínda que no meu caso, moi probablemente será a penúltima”.
O libro chámase Pedagogía de la convivencia.
De Suso Jarés, a quen envío unha quente aperta dende aquí, dende a Auria da súa mocidade.l