Cuniculus
Pan por Pan mércores 13 setembro
Un meu avó criou coellos na aldea, que por certo lle morrían con facilidade polas pestes. O neno que eu fun aínda lembra o tacto de veludo dos seus corpos e o seu inquedo correr dun lado para outro naquelas gaiolas cheas de palla. Pero aínda non sabía aquel neno do fondo simbolismo deste animal que os artistas asociaron a Venus pola súa inesgotable fecundidade e á luxuria e á voluptuosidade. Os símbolos son caprichosos. E admiten reviravoltas completas: por exemplo, nalgunhas pinturas relixiosas un coello branco aos pés da Virxe simboliza a castidade e a vitoria sobre as paixóns. Nos bestiarios medievais relacionouse a capacidade de escapar dos coellos e lebres co home que foxe das tentacións do demo. Ao carón de San Xerónimo no deserto representaban as paixóns e tentacións que sufría o santo. Pobres coelliños: eles ignorantes de todo isto!
(Imaxe: a lebre de Durero, que non hai moito estivo en exhibición en España, despois de cumprir requisitos de seguridade moi estrictos).

A volta de ‘O berro’ e ‘Madonna’
Andoliña mércores 13 setembro
Foi unha das mellores novas do verán: a recuperación dos dous cadros roubados de Edvard Munch, ‘O berro’ e ‘Madonna’, só cunha pequena engurra no primeiro caso, máis deteriorado o segundo, dúas obras fundamentais no cano da nosa arte contemporánea. O noruegués Munch (1863-1944), formado no simbolismo e un dos fundadores do expresionismo, pertenceu a unha xeración excepcional nos finais do XIX europeo: a mesma de Gustav Klimt, Arnold Böcklin, Odilon Redon, Gustave Moreau, Puvis de Chavannes, Fernand Khnopff ou James Ensor. Entre o paganismo e o misticismo, entre o satanismo e os salóns rosacruces, entre o esoterismo e a melancolía, estes pintoress pariron algunhas das imaxes máis ousadas que nunca soñou un artista.
‘O berro’ é unha icona do noso tempo porque preludia a anguria e o horror que definiron o propio século XX. "A arte dálle sentido á miña vida", dicía Munch e quizais el non sabía que cos pinceis avanzaba o horizonte espiritual dos pensadores existencialistas. Na súa obra están Nietzsche e Freud, os grandes románticos e a pegada da sensualidade de Rosetti e os prerrafaelitas, o psiquismo interno do noso mundo e a expresión sutil de misterios que aínda hoxe descoñecemos.