DA MIÑA NACENCIA COMO LECTOR (1)
(Imaxe: Tetis implorando a Zeus, por Ingres. Museo de Aix-en-Provence)

Lin dende pequeno, con entusiasmo de converso a unha nova relixión, e as miñas lembranzas do neno que fun lendo son pracenteiras e ben fermosas. Como a todos os nenos léronme contos e contáronme historias: difícil relembrar cales eran, pero recordo unha preferencia grande, dende moi noviño, polos contos de terror. Poucos anos despois, unha fermosa colección de contos, que viñan ordenados por nacionalidades (Cuentos Rusos, etc.), creo que de Anaya.
Moi neniño aínda, cando baixaba á casa do tío Exmelin ou cando mos deixaba levar, devoraba os tebeos de todo tipo que el mercaba, comics e historietas (“Hazañas Bélicas”, todos os tebeos tradicionais da época, tamén lembro moi vagamente un personaxe cunha Zarpa metálica ou algo así). E na casa dos meus avós de Ourense, a miña avoa gardaba, dos anos de mocidade da miña tía Olguita, a colección da revista “Chicas”, ben encadernada en tomos. Linos e relinos vinte veces cada un e quizais aí naceu a miña paixón polo cine: copiaba e debuxaba todos os días as caricaturas que viñas coas críticas das estreas do cine clásico: Gary Cooper, Spencer Tracy, Katharine Hepburn, James Dean, Liz Taylor, etc.
Estou falando aínda dun neno moi pequeno, antes do ingreso. O meu pai, que tiña un taller de xoiería na Avda. da Habana, usaba para o seu traballo un “Diccionario Gráfico de Artes y Oficios Artisticos”, Lapoulidt, publicado en Barcelona, J.Montesó editor (gardo aínda un tomo): debullei aqueles catro tomos con paixón gargantuesca, canto aprendín alí da arte, da historia, da mitoloxía, ata da haxiografía (vidas de santos, advocacións das virxes,etc.). E debuxaba todos os deseños, case sen excepción, e clasificaba, e ordenaba (una teima miña de vello). O meu pai usábaos para sacar deles modelos de letras e deseños para gravar nas medallas ou nos arranxos artísticos de pulseiras e xoias varias. As imaxes dese Diccionario irán comigo ata o final dos meus días.
Na miña casa, ata daquela, non había moitos libros. Supoño que os primeiros que entraron foron para favorecer a nosa educación, a miña, a do meu irmán maior e os dous que viñeron detrás. Os meus pais subscribíronse ó “Monitor” de Salvat, a unha Enciclopedia de Ciencias Naturais e, anos despois (1973), á “Gran Enciclopedia Gallega”, que usaba eu case en monopolio e non me avergoña dicir que cheguei a subliñar en moitas ocasións: obra todo o discutible que se queira, pero na que moitos aprendemos moito.
Os meus pais, como digo, facilitaron a nosa educación mercándonos os libros que pedíamos. Moi neno aínda mercáronme unha magnífica Enciclopedia de Fauna, que aínda gardo, en varios tomos, e outra extensa, en oito tomos, de Mitoloxías do mundo, ademais de “Mitología Clásica Ilustrada”, de Otto Seemann (Barcelona, Ed. Vergara): esta aínda está a man, aínda que só sexa pola calidade das reproducións artísticas e o moito que aprendín nela. A primeira edición española é de 1958, cando nacín: mercáronme a quinta edición, 1968, cando eu tiña 10 anos. Rapaz ensoñador e fantasioso, vivía eu máis no mundo de Zeus, Venus e Hércules que na propia realidade. Cando ía á aldea de Ervedelo, ás matanzas ou ás vendimas, o neno ía cos pais e toda a familia a traballar: pouco traballaría, digo eu, pero non calaba un segundo. “Ai, carallo, este vergallán, cantas cousas el sabe...!”, dicía o avó Benxamín, que en paz descanse. E as mulleres rían da miña verborrea infinita e de todos aqueles personaxes mitolóxicos tan raros e ó tempo tan literarios. (Seguiremos con este fío: na seguinte entrega, os meus primeiros libros de carácter estritamente literario).