Medo de verdade (relatos de Xosé Miranda)
Andoliña, 6 setembro
Sigo con atención a carreira literaria de Xosé Miranda, escritor lugués e ademais vello amigo dos tempos de Compostela, cando dirixía os movementos rebeldes do estudantado aquel que tiña no Lume o símbolo máximo do seu voceiro. Autor dunha gran novela de aventuras (Morning Star) e estudoso constante do noso imaxinario popular en múltiples traballos ó carón de Antonio Reigosa e Xoán Cuba, Miranda asinou varias novelas xuvenís valiosas como Pel de lobo e Ariadna e nesa contorna inscríbese a súa última entrega, que remato de ler, pero que tamén é unha peza magnífica para adultos.
Falo de As mans do medo (Xerais). Ten catro relatos redondos: As mans do medo, Lambirón, Mondoñedo e Seis dedos. O último dos citados xa figuraba na Antoloxía do conto galego de medo (1995) de Silvia Gaspar. O vizoso mundo fantástico do lugués ofrécenos agora corpos mutilados e suxeitos a rexeneración dexenerativa, partes do corpo que cobran vida propia, homes peixe, os aparecidos da nosa tradición popular, etc. O medo, consubstancial á especie humana, impreso nos xenes dende o tempo das cavernas: ben o sabían Poe, Mary W. Shelley e Lovecraft, os mestres do xénero.
16 comentarios:
Está bén o de medo "de verdade".Hoxendía,no noso mundo,é prácticamente imposíbel sentir medo "de verdade".O medo que sentimos ó ler certas novelas ou ver certos filmes é medo imaxinado.
Seguramente hai nos nosos xenes medos que nunca chegaremos a experimentar por que desapareceron fai milleiros de anos as causas obxetivas que os poderían desencadenar de forma automática:certos animáis desaparecidos, fenómenos meteorolóxicos de outras eras...De vez en cando,algún fenómeno trivial intranquilízanos,e non sabemos por qué.Unha uña rasca o encerado e ponnos a pel de pita.O eco dun depredador xa desaparecido,aguzando as garras no tronco dun árbol.
Fai anos,durante un sono,experimentéi un medo cerval extrañísimo.Seguíno experimentando durante unhos minutos,xa desperto.Durante es tempo puden facer,de forma voluntaria ,certos movementos cós músculos da cara que nunca máis puden facer.I emitir unhos sons extrañísimos.Daría algo por repetir aquel horrible soño...
Seguramente hai unha necesidade biolóxica de pasar medo.Algo se desequlibra no corpo e na mente se non o sentimos durante largos periodos.Quén sabe cantas modernas patoloxías se poderían evitar con dosis periódicas de medo ,como tamén de verdadeira risa...
Interesantes suxestións as súas, sr. Xoan da Coba. Creo que desapareceron algúns medos primitivos, instintivos, e apareceron no seu lugar outros novos, "modernos". Non creo que o medo estea desterrado, nin moito menos. Precisamente teño pendente facerme co último libro de GONZALEZ DURO que fala do medo, segundo creo: alguén entre os contertulios xa o leu ou ten mellores referencias?
Hai por aí outro libro sobre o medo: "Anatomía del miedo. Un retrato sobre la valentía" (Anagrama), de José Antonio Marina.
Por se non o leron, recoméndolles o seguinte libro que se inscribe dentro da "historia das mentalidades" francesa (copio e colo da páxina da editorial):
El miedo en Occidente
JEAN DELUMEAU
Colección: TAURUS PENSAMIENTO
Fecha de publicación: enero de 2002
En esta excepcional obra Jean Delumeau demuestra que no sólo los individuos, sino también las colectividades e incluso las civilizaciones pueden estar atrapadas en un permanente diálogo con el miedo, ofreciéndonos una sorprendente historia de Occidente desde el siglo XIV hasta el XVIII.
Apoyándose en un vasto campo de observación -histórico, desde luego, pero también económico, sociológico, psicoanalítico, psicológico y antropológico- el autor traza el retrato de una sociedad traumatizada por la peste, las guerras, las disputas religiosas y la inseguridad permanente, y analiza la instrumentalización del terror, sobre todo por parte de la Iglesia. Este ensayo matiza la imagen a veces idealizada del Renacimiento y desvela la intimidad y las pesadillas de nuestro pasado, raíces de la necesidad de seguridad que caracteriza a la sociedad contemporánea.
A mín gustóume fai anos esta frase: "Se tés medo,estás creendo nalgo que non é certo".
Hai unha boa cantidade e calidade de medos irracionáis en persoaxes históricos e literarios.O que máis me gosta é o do xefe de Astérix con pánico a que lle caera o ceo porriba.
Non séi se concidístedes algunha vez nun avión con alguén que sufrira de pánico nas aterraxes.A mín pasóume unha vez e aquelo era incríbel.Menos mal que as hospedéiras de voo son profesionáis...
Eu tiña (porque grazas ao máxico tranquimazinho xa é pasado) pánico aos avións, e sigo tendo medo aos encoiros (ou máis ben ás presas dos embalses) e aos sitios pechados, sobre todo se compartes espacio con Raphael e escoitas polo fío musical a Héroes del Silencio. Eso é, como din en Italia, un brívido.
Por certo, anda a temida parca perto de Pavarotti. Aquí deixo o seu Caruso de Lucio Dalla como cariñoso homenaxe.
Fai ben, Arume, en terlles máis medo ás presas ca aos encoiros; que no segundo e desbotado caso padecería vde., como sabe, perante xente espida. Aquel trasniño da imprenta debeu trasladar hai tempo aos teclados; que mo digan a min.
Un saúdo desde terra cualificatoria.
Os lapsus calami, xa se sabe, obedecen a deficiencias no córtex cerebral e, como o meu está invadido por líquidos seminais que nin siquera convenientes doses de bromuro son quen de eliminar, non é raro (máis ben lóxico) tal erro.
O meu córrex debe estar feito palla. E retorno ao outro lado.
Recomendo sempre a meus amigos (e os seus fillos e xóvenes) a lectura do libro de Xosé Miranda "Pel de lobo". E pra min un dos mellores pubricados en Galicia nos ultimos anos. Xa me gustaba moito o tema do lobo, do lobo cultural... pero iste libro (Premio Merlín de non sei quá ano) atrapoume e levoume a percorrer o Caurel, a coñocer a zona de Foilebar... e tamén a recorrer as serras da zona das Portelas (Lubian, Porto, Mezquita, Gudiña...) buscando o encontro cos lobos ou co seu rastro de contacto co home (recomendolles unha visita ao chamado "cortello dos lobos" de Lubián e tamén ó de Barxacoba (Pías-Zamora). Eu urbanita, nunca vin o lobo pero sentín as veces un arrepío, un medo extraño nesas visitas nas serras e nos camiños do monte que penso seguro era provocado polo lobo que andaba cerca vixiando os meus pasos sen eu darme de conta.. Outro escritor das Portelas no que sae moito o tema do lobo (e tamén a soedade das serras, a vellez...) nos seus relatos é Xavier López Rodríguez. Tamén Santiago Lamas no seu ultimo libro de ensaios nos da pista sobre outro libro maxistral sobre o lobo neste caso unha zona arraiana (planaltos de Montalegre e zona de Tourem): "Bitcho bravo" de Ricardo Rodrigues. Recomendo a lectura de todos eles, pero sobre todo do libro/novela "Pel de lobo" do por min admirado Xosé Miranda.
Nessun dorma
Tomo nota das referencias. Malhauradament, un non ten moito tempo para ler por pracer, pero gardo un recordo impagable de "Morning Star". Esta novela é Stevenson re-divivo, e entendo que lle guste a algúns dos blogueiros pola recreación histórica que fai, o que non é nada fácil.
Xa que falan do medo e do lobo,non podo olvidar unha vez que vín o lobo,alá na aldea.Vino varias veces,pero unha delas,inda se me afloxa o corazón ó recordalo.Atopéino
de frente, i eu non levaba ningún tipo de ferramenta comigo.Sabía que tiña que berrarlle moi alto e con diferentes voces e gesticular e tirarlle pedras,pero non saíu nada da miña voz,quedeí petrificado.Durante unhos instantes interminábels,o meu pensamento (non verbal) foi máis ou menos éste:"Eiquí vai ser o que che salga a tí dos collós.Se queres que morra,morro...".Tras mirarme un instante,seguíu o séu camiño,"de rabo campeiro" como decían os vellos...
Este comentario sólo é pra que non sexan 13 comentarios no post por máis tempo,que son moi supersticioso...
Cómo me gostan as frases autoalusivas,como a anterior.Xa saben que son as únicas que poden facer saltar polos aires a lóxica.
Por exemplo:saben que si unha frase é certa,a súa negación é falsa,e viceversa.Pois ben:
ESTA FRASE TËN CINCO PALABRAS.(É certa)
A súa negación:
NON Ë CERTO QUE ESTA FRASE TEÑA CINCO PALABRAS.(¡Tamén é certa!)
(En realidade é a paradoxa do mentiroso de Erastótenes...)
Publicar un comentario