4 feb 2008


Cuando pasan los años uno siente que se va pareciendo a los silencios de sus padres

Un día, vestido con corbata y camisa blanca, en medio de la Redacción del periódico, vi que un hombre venía hacia mi por un pasillo; es mi padre, dije, y se soliviantó mi ánimo, mi cara, supongo que di un salto en mi interior, hasta que finalmente, después de ese segundo extraño, sobrenatural, que me hizo temblar de pavor y de pasado, como ahora mismo que lo estoy contando, me di cuenta de que era yo mismo caminando desde el espejo.
Tomé una botella de agua de la nevera, paseé un rato en medio de las mesas, busqué acomodo en el silencio de un cuarto de baño, y exigí de mi ánimo un alivio; verte como tu padre, como él fue, no es tan sólo una evidencia física, una similitud de rasgos natural, o sobrenatural, una similitud que se va acentuando a medida que pasan los años y uno se parece a lo que fue su primer modelo; es mucho más, como si de pronto su fracaso, o su frustración, o ese último suspiro que viste que iba dando, mientras tú te acercabas, tímidamente, a la puerta del hospital en el que agonizaba, fuera en tu espíritu también una herencia, como si tu propia respiración siguiera a aquélla.
Luego ya no me vi en el espejo, y me reafirmé en esa vieja costumbre de no asomarse jamás a esos cristales que no sólo descubren quién eres sino quién fuiste, pero del mismo modo sé que uno nunca deja la isla de la que fue ni la isla de la que es, así que ahora también viajo, y vivo, y me veo en los espejos cuando me afeito, aquellos rasgos que poco a poco fueron haciendo su cara y que ahora, también poco a poco, van haciendo mi cara, hasta ser ya la cara de un hombre de cincuenta y ocho años que tiene en algunos momentos el mismo semblante de su padre.
JUAN CRUZ, Ojalá octubre, Alfaguara, 2007, pp. 91 e 11-112.

12 comentarios:

Anónimo dijo...

Na vida dalgunas persoas, parece que ademáis de unha novela, hai unha realidade semellante a cada un de nós, o polo menos de algún de nós, o certo e que nese libro as veces me vín subido no camión como esta subido nas máquinas excavadoras do meu paí, que se chama Silverio. As referencias persoais son perigosas, pode un entrar nunha nostalxia case que enfermiza, pero cada ún está feito de anacos do seu pasado, e case que sempre un volve os seus inicios para encontrar o seu presente, e descubir o seu futuro.

Xaime dijo...

Seu pai semella boa persoa. Xohan da Coba e vostede en ocasións xa nos ilustraron sobor del.
Eu perdín a meu pai, con dezanove anos, cando estaba en Compostela estudando e a miña nai fai unhos días e certamente o texto do Juan Cruz, matoume.

Anónimo dijo...

Voulles contar unha historia, e estou certo de que non a van crer, pero vouna contar, porque é totalmente certa.

Fai bastantes anos, estaba facendo eu unha xestión no concello ourensán de A Gudiña. Foi na época na que houbera unha moción de censura que derrocóu ó alcalde do Psoe que gobernaba, curiosamente, sendo o único concelleiro dese partido (se non lembro mal, chamábase Néstor).

Ao que iba. O alcalde díxolle ó garda municipal que me acompañara pra facer unha xestión. O garda minicipal subíu comigo no meu coche e, polo camiño, foi lendo uns papeles que trataban do asunto que nos ocupaba, e nos que estaba o meu nome (eu chámome e apelídome igual que o meu pai).

Nun momento dado, o garda deu un respingo de sorpresa, e miróume, asombrado. Díxome: "Para,para! Para aí!". Eu paréi e aparquéi no arcén, alarmado. Díxome él :"Cantos anos tés!?Déixame verte de frente!". Eu miréino, i él empezóu a decirme, embargado pola sorpresa e a emoción:"Sí que o eras,jajajaj, sí que o eras..." . Eu non sabía de qué carallo me falaba. Díxome: vamos rematar o recado que temos que facer, e, logo, tomamos un café e cóntoche unha cousa.

Contóume despóis:
-Eu fun compañeiro de teu pai en Alemania. Cando a túa nae lle escribíu decindo que estaba preñada de tí, eu lín a carta con él, i él díxome: "-Agora voulle gastar unha broma. Voulle contestar que non creo que o fillo sea méu. Vámonos rir un pouco coa súa carta de resposta,jajajaj".O teu pai era un coñero...Agora, trinta anos despóis, vexo que eres igual ca él...Trae ó teu pai o próximo día contigo, pra velo despóis de tantos anos...". Etc.
Cando lle contéi ó meu pai o caso, en presenza da miña nae, ruborizóuse moitísimo de que eu me enterase, trinta e pico anos despóis, de que él bromeara con eso naquel tempo. Repetíame unha e outra vez: "Era unha broma, oh,...". A miña nae ría e decía: "Estáche ben. Fixéchesmo pasar nal daquela coa túa broma e agora págalas, avergonzado diante do teu fillo".
O cabo duns días levéino a visitar ó seu amigo, do que non sabía nada desde facía mais de trinta anos.

Anónimo dijo...

Se non é vero (que n'o é), é ben trovatto (que si o é).

Marcos Valcárcel López dijo...

Sinto a morte da súa nai, en datas recentes segundo vexo, amigo Xaime.

Anónimo dijo...

Os nosos pais son os "escudos humáns" que nos separan da morte. Cando faltan, somos nós os que pasamos á primeira "liña de fogo" nesa loita desigual.

Anónimo dijo...

Súmome ás condolencias de Marcos con Xaime. Ai! moi a pesar meu, terei que darlle a razón a XDC.

Anónimo dijo...

Xaime, reciba tamén o meu pésame.
E non se me poñan morriñentos que estamos no entroido!.De momento eu vou dar unha voltiña, con cea incluida.Boas noites.

Anónimo dijo...

Que o pase logo ben, Doniña. Eu estou á espera duns amigos para picármoslle algo.

Anónimo dijo...

Unha boa persoa, bondadosa, incluso ás veces inxenua, e que nunca lle fixo mal a ninguén. Ese era Fiz, o pai de Marcos, o da foto. Vai para dous anos da súa ausencia. Está ben que sexa lembrado por todos os que o coñecimos.

Que todos os que amamos, quixemos ou aprezamos, continúen para sempre na memoria. Amén.

Anónimo dijo...

Pois don Xoan, coas cousas de comer non se pode bromear que, como as armas, as carga o demo.Vexa se é ou non é.
Un día un rapaz nas vésporas de casar chega a un lugar e topa os amigos. Cando lle preguntaron pola moza, por facer a coña, dixo que se deixaran, que non se fiaba dela. Entraron todos a trapo. Que que ben fixera. Que se non era moza para el. Que a tía ía con calquera... Que eles ben o sabían. E rían. Un par deles relataron encontros en baños de discotecas... Cando o mozo quixo parar e dicir que era broma, casaban a semana seguinte... xa estaba a vella amizade furada, sen querer, para sempre.

Anónimo dijo...

Témome que o que tamén quedou furado para sempre desde ese día foi o matrimonio do "bromista". ¿Canto tempo tardaron en divorciarse?

(Lamento o da súa nai, Xaime. Ánimo.)