Un precursor do mundo dos blogs: Xan da Coba
Téñoo citado máis dunha vez como un exemplo de amor á prensa e á comunicación: a famosa anécdota de Xan da Coba, o xenio do disparate ourensán, redactando e imprimindo un xornal do que el era "único lector". Transcribo a anécdota, tal como a contaba Carlos Casares, por se algún dos meus amábeis e posíbeis lectores/as aínda non a coñecese. E pensei eu nestes días: el non sería, o Xan da Coba, un precursor da blogosfera? De feito cumpriu co soño de facer "o seu" periódico, como facemos tanto a cotío. Nós temos máis sorte, iso si, porque recibimos a voz escrita e o apoio dos nosos lectores cando nos escriben, cousa que el non puido gozar. Pero o seu amor pola comunicación, malia que fose só con si memso, é indiscutíbel e envéxabel:

Tamén parece probado que don Xan editaba un periódico chamado “El Gracioso”, do cal aseguraba que era propietario, director, redactor, impresor, distribuidor e único lector. Tiña o poeta na casa unha pequena imprentiña de man, na que traballaba toda a noite compoñendo de caixa a única folla, impresa por un só dos lados, de que constaba o periódico. Cando remataba a composición, imprimía un só exemplar, circunstancia que viña coincidir coa hora do almorzo. Entón saía da casa para dirixirse a un dos cafés elegantes da cidade, pechaba a porta e por debaixo dela metía o periódico. A continuación marchaba e non volvía ata media mañá, despois de pasar por un par de tertulias e de atender á moita xente que o paraba pola rúa.
De volta, abría a porta, vía o periódico no chan e exclamaba “¡Ah, xa chegou a prensa!”. Entón collía a folla de “El Gracioso”, acomodábase nun sillón e púñase a lelo. Don Xaquín Lorenzo aseguraba ter visto un par de exemplares daquel semanario na casa de don Julio Cuevillas, tío de Florentino, e Marcos Valcárcel cítao no seu coñecido estudio sobre a prensa ourensá. Por outro lado no famoso debuxo de don Xan que publicou “Galicia Moderna” o 15 de agosto de 1897, entre os atributos do poeta figura escrito o nome de “El Gracioso”, sen que aquel protestara, cousa que si fixo, en cambio, pola presenza no debuxo da figura de San Roque.
Hai que concluír, polo tanto, que aínda que non chegara ata nós ningún exemplar do periódico, este debeu existir. O escrúpulo con que don Xan examinou o citado debuxo de “Galicia Moderna” explícao o feito de que non só se queixou a Labarta da inclusión do San Roque, senón que tamén le recriminou que noutra parte da mesma viñeta aparecese unha coroa de homenaxe cunha cinta na que figura como remitente Paco Roque, o célebre poeta de Celanova, contemporáneo de don Xan, con quen este compartiu o parnaso do disparate. Eso quere dicir que don Xan estaba de acordo co resto dos elementos que figuraba no debuxo, incluída a mención de “El Gracioso”.
(Carlos Casares, “Vida, obra e milagres de Xan da Coba” (libro compartido con Xesús Alonso Montero), en Biblioteca de Autores Galegos, Diario 16 de Galicia, 1992.)