En poleiro alleo. Diñeiro milagreiro, de BIEITO IGLESIAS (El Correo Gallego, sección "Pan e Coitelo", 30 agosto). Imaxe: Os comedores de patacas, de Van Gogh, 1885).

Informan os diarios con algún alarmismo dun andazo de pulgas que levanta ronchas na coira de certos habitantes do sul da provincia de Ourense. Velaquí un arroto do pasado, dun tempo en que eses dípteros amoladores inzaban nas casopas camponesas, atopando refuxio nas taborelas esburatadas do chan ou nas banceiras de camas que databan do ano da polca. Sufrín as súas picadelas de rapaz, pero pensei que xa se extinguiran de vez. No entanto volven, como así tamén as léndeas ás cabezas dos meniños ao empezar o colexio, cando tal epidemia caracterizou os anos trinta e corenta, unha era anterior á Zeta-Zeta. Parece que a bichobillada se obstina en ignorar que moramos na novena potencia económica e non deixa de lembrarnos á menor ocasión de onde vimos.
O meu amigo Xavier Castro, historiador da cotidianidade, escribe libros, profire palestras e concede entrevistas para explicarlles aos contemporáneos que hai catro días (por aí catro décadas) que a maioría dos galegos carecían de auga corrente e de sanitarios nas casas. Dá detalles sobre o vestiario que apenas se mudaba e sobre a dieta dunha época na que caro custaba gañar a vida. Sospeito que o público, entrampado nas actualidades, cre que fala dun mundo desaparecido onde el vai, sen decatarse de que así vivimos varios que andamos nas cincuenta primaveras.
A estrañeza circula tamén en sentido inverso. Calquera que, ao saír dunha febre tifoide alá polo 1963, saborease unha cabeza de xurelo como se fose delicadeza de nouvelle cuisine hase admirar de que os mozos de hoxe sexan capaces de avaliar os cartos que levamos no lombo (en roupa e complementos) á primeira vista. En presenza do principal trazo do noso tempo -o imperio dos signos externos de riqueza-, sentirase estranxeiro. Os vellos sentenciosos dicían: "A metade da moza está no comercio". Tanto en homes como en mulleres, ese cálculo quédase hogano moi curto, porque xa non somos máis que o que vestimos ou compramos.