Ferocidades, de Anxo Tarrío Varela (GH 31 xaneiro)

O artigo completo

Vasili Grossman adoita narrar cunha minuciosidade que por veces resulta exasperante se o lector non asume o ritmo lento que lle impón a escritura. É unha extensa e delongada novela que produce perplexidade pero que nos esmigalla pacientemente a vida civil e militar en torno aos acontecementos próximos ao asedio e defensa do sitio de Stalingrado, decisivo, como ben se sabe, xunto ao desembarco de Normandía por parte das tropas aliadas, para a derrota de Hitler na segunda guerra mundial. A miserábel vida nos campos de concentración, a persecución e exterminio de millóns de xudeos, que se viron acosados dobremente, por alemáns e rusos, as tremendas noticias dos millóns de mortos víctimas de Stalin durante os programas de colectivización, entre kulaks e todo aquel que, polo si ou polo non, caía na acusación de "burgués", a desacougante vida diaria de quen dependía da delación do veciño ou do amigo máis íntimo, o condicionamento do pensamento filosófico e científico aos dogmas do partido comunista, todo iso e moito máis se nos vai dando nunha prosa lenturosa, chea de digresións e de parsimonia, mesmo nas descricións físicas dos personaxes, ás que xa había moito tempo que renunciara a novela do século XX, todo exposto sen o máis mínimo xesto de revancha, malia ter sido o autor e a súa familia víctimas das barbaries que se narran.

(...) E tirando deste fío torguiano chego ao meu amigo João Pedro Mésseder, quen abre o seu libro Abrasivas (Deriva Editores, 2005), inesgotábel de sabedoría, con esta reflexión aforística: Apesar de pouco dotados, certos homens guardam um grão de lucidez, a que basta para intuírem a inteligência de outros. Sentem-na porém como um insulto à própia cegueira. Dedícam-se então a cultivar um ódio surdo. Por vezes tornam-se ferozes.