7 feb 2008




Espantallos, de Bieito Iglesias (ECG xoves 7 febr.)

Con estupor lin un día destes as declaracións de dous "cidadáns" (non de dous tipos calquera, senón dun par de voceiros de certo partido que pretende monopolizar a cidadanía) que sentencian: "Ser nacionalista supón volver á cultura da aldea e iso non se pode consentir". Refírense, home xa, a ser nacionalista galego, pois o nacionalismo español está ben libre de resaibos rústicos polo feito de que os camponios de Soria ou das serras de Salamanca falan castelán. A aldea é menos aldea cando se expresa no idioma do Estado Maior do Exército, da Conferencia Episcopal ou do Boletín Oficial do Estado.
Os nacionalistas portugueses sonche viciosos da independencia, por iso se arredaron primeiro de Castela e despoixa de España, pero non retornaron ao agro e moran contra prognóstico nos formigueiros urbanos de Lisboa ou Porto. O mesmo cabería dicir dos mexicanos, separados de España e no entanto amoreados na megápole de México D.F., nada propensos a dispersarse polas abandas de Sierra Madre ou o deserto de Sonora. Poderiamos acumular exemplos que desmenten a identificación nacionalismo=ruralismo; aínda que de pouco serviría porque os preconceptos son parasitos máis difíciles de evacuar que as lombrigas. Tanto ten que a cultura galega dialogue co xazz (Abe Rábade), con Goethe (Méndez Ferrín) ou Berger (Manuel Rivas), o discurso que necesita desacreditala para xustificar o auto-odio e a sumisión provinciana sempre apelará ao espantallo do labrego "atrasadiño". Outramente, se non tivesen alguén "inferior" para sentírense cosmopolitas, que sería daqueles desleigados cuxo maior mérito se reduce a chapurrear a lingua de Cervantes?
Eu pertenzo a unha familia ecuménica que viviu durante xeracións no Brasil, Cuba, Arxentina, Venezuela, Suíza ou New Jersey, sen arrenegar dos amenos lugares de Figueiredo, Pol ou Vilarchao. Curamos o nacionalismo (español) viaxando.
(Nas imaxes: Goethe, Abe Rábade e John Berger)

40 comentarios:

Marcos Valcárcel López dijo...

Magnífico artigo do Bieito, como sempre. A última frase, contundente, de antoloxía, todo un sistema de teoría política contra tópicos:
"Curamos o nacionalismo (español) viaxando".

Marcos Valcárcel López dijo...

Por certo, curioso parecido nas fotos de Goethe e Berger, na pose e ata nas miradas: seguro que Xoán da Coba ten unha teoría ó respecto).

Anónimo dijo...

Esa tendencia a mirar pra arriba é moi habitual en xente que vive volcada hacia os "planos superiores" da existencia humana. Dase moito nos curas: están falando contigo e mirando "pró ceo".
De todolos xeitos, nótase que Goethe tiña unha maior predisposición xenética hacia os "placeres mundanos".É mais "abdominal". Nótase sobor de todo nas diferentes orellas:a de Goethe có lóbulo moi grande e caído. Típico da xente con predisposición xenética ó gusto pola comida e polo sexo (abdomináis). A orella de Berger, ten o pabellón tirando a puntiagudo, signo de tendencia ós placeres da intelixencia. Por eso llas pintan puntiagudas ó demo, e ós protagonistas de "Star Trek". A forma das sobrancellas é tamén coherente con eso.

Vostede debe ser un pouco telépata, Marcos. Mesmo onte estiven folleando un libro de "fisiognomia" que tiña pola biblioteca desde fai moitos anos. Comprárao naquela librería da Rúa do Villar compostelá, onde había un velliño cunha boina que escribía con moi boa caligrafía as características dos libros. Tamén mercara unha gorra de "Sherlock Holmes" na tenda de sombreiros que había case ó lado.
As diferentes tipoloxías na forma do corpo parecen estar relacionadas có diferente desenrolo durante o periodo embrionario do ectodermo,mesodermo i endodermo (capas embrionarias). Parece ser que marca certas predisposiciós xenéticas xeráis.

Anónimo dijo...

Vaia, o libro ten aínda pegada o nome da librería,que xa non lembraba: "Librería González". E o prezo: 2.850 pts, das de fai vinte anos. O autor: Alfonso Granda Aspra.

Xaime dijo...

Nesa librería era onde había que comprar a maioría dos libros de Dereito que se agotaban nas outras. Debía ter un fondo de libros apreciable.

Anónimo dijo...

De cara á opinión pública, penso que máis do 80% das acciós do nazonalismo galego van encamiñadas á defensa da língua galega. No subconscente colectivo pervive a identificación "língua galega=ruralismo", polo que é fácil que a masa asocie nazonalismo á defensa do ruralismo. Posiblemente esto deixara de ser así se as aciós nazonalistas, sen deixar de lado a defensa da lingua, tomaran un rumbo diferente. Por exemplo,a defensa do país no plano económico. Pero parece que entre as filas do nazonalismo hai máis filólogos que economistas ou empresarios. Estes últimos, habituados a outro tipo de loitas totalmente diferente, e ós que non se lle da opción a facelo desde posiciós nazonalistas, debido á capitalización do concepto por outro tipo de xente.

Anónimo dijo...

A maior mostra de pailanismo puro e duro é, xustamente, ese desprezo da aldea e a asimilación de lingua galega = lingua rústica e de incultura.

O peso do estereotipo, do complexo e da vergoña polas orixes, mesmo familiares, é tremendo e letal.

De aí que haxa neste país tantos señoritos e señoritas de caldo a la merienda. Demasiados! Son unha pexa que impide o avance social, cultural e político.

Canto máis pailán se é, máis "oigh, es que a mi eso del gallego...".

Anónimo dijo...

jajajajajajajajajajajajajajajajajaj

te va buena, Apicultor, es que te hai gente que el gallego lo que es entender te lo entienden, pero lo que es hablar, no dan, mismamente no dan

jajajajajajajaj

Anónimo dijo...

A asimilación lingua galega=lingua rústica non é exclusiva destes pailáns. Cando un citadino emprende o camiño de falar galego sempre atopa quen lle diga que non o fala como ten que ser, ou sexa, como os de aldea. Así tamén nos vai.

Anónimo dijo...

Tamén ten razón, Arume. Pero ese caso é, coido, moito menos grave.

Marcos Valcárcel López dijo...

Dende sempre se asociou a condición urbana-vilega e o desleigamento da nosa lingua e cultura: velaí as viñetas de Castelao coas criadas da Coruña que falan castrapo.
Un dos primeiros estudos sociolingüísticos deste país, dos anos 70 (Justo de la Cueva e Margarita Ayestarán, creo lembrar) xa detectaba este fenómeno. Por exemplo, entre alumnos das Escolas de Maxisterio, de orixe galego-falante, que volvían como profesores (ascensión social) ás súas comarcas natais falando en castelán (ou nalgo semellante). Dicían que o fenómeno se daba máis nas mozas que nos mozos. Daquela, cando menos.

Anónimo dijo...

Unha cousa , para min, desconcertante é toda esa xente do noso país , culta e supostamente informada que se mostra moi sensible na conservación do noso patrimonio histórico ou natural. Que se deprime cando ve un piorno pintado cas cores do barça e chora pola tala dunha sobreira ou un carballo centenario. Pero que , ao mesmo tempo, exerce cada día de enterrador do noso idioma. Sen ningún cargo de conciencia.
Non estou a falar dos mercenarios, que eses son craramente identificables. Falo das persoas ben intencionadas (ou eso parece).
É que o idioma non é o máis sobranceiro no patrimonio dos galegos?. Coa particularidade engadida de que dese ben somos todos propietarios. Incluidos os que atentan contra el. Os pazos , os piornos , os magnolios, etc. teñen moitas veces propietarios particulares que os disfrutan nas súas fincas privadas. Sen embargo , a lingua é de todos. Debería ter máis defensores que ningún outro ben cultural.
O feismo temén se podería aplicar á lingua. Digo eu...
Alguén póde explicar ísto...
Unha cousa máis: Se o idioma se asocia coa aldea, non falemos xa do piorno...
Bon. Se cadra son un pouco inxenuo...

Anónimo dijo...

Por favor, que problema ten un piorno blaugrana? Ou é que será millor recebalo de merengue?

Anónimo dijo...

Penso que o chamado feísmo é unha sutil maneira (elegantemente racista) de dicir que os de aldea somos feos e incultos.

Cumprimentos.-

Anónimo dijo...

Graciñas, Apicultor.Graciñas por lembrarme unha palabra que facía moitísimos anos que non oía: a "pexa" que lle puñamos ás eguas e ós burros, pra que non saltaran as paredes e non comeran nas fincas doutros. O xeito correcto de facelo era pexar duas pernas do mesmo lado. A pexa estaba feita case sempre de coiro, ás veces de corda. Sorprendente que unha soa palabra podia desencadear tantas lembranzas.

Anónimo dijo...

Tan concluínte resulta o Bieito que eu acóllome ao seu -ben gañado- prestixio nesta casa e súmome ao seu extraordinario acto de lexitimación do nacionalismo non dominante nin hexemonista. Chapeau, Araúxo.

Da Coba, que suxestivo me pareceu o de Goethe e as orellas. Ora que o nacionalismo galego hai moito que trata máis de economía e sociedade que de lingua; pregúntelle ao Sarille.

Anónimo dijo...

Se O'Rivas foi proposto para patrón (eu dixen padriño, pero en fin), o Bieito Iglesias xa polo nome debería ter un peto das ánimas nestas uvas. Un peto das ánimas, mínimo.

Anónimo dijo...

Eu xa dixen,XM Glz, "de cara á opinión pública". Digamos que todo o que se fai noutras áreas que non son a defensa da língua,teñen menos "proieción social". Quizáis usan medios menos "mediáticos" ou "imaxinativos".

Anónimo dijo...

Pois, da Coba, parécelleme imposible: mire que non dan que falar Quintana e os vellos, Blanco e as eólicas, Suárez Canal e os incendios...

Anónimo dijo...

Ah!. Eu referíame ao nazonalismo, como fenómeno social. Vostede refírese ao BNG.XD.

Anónimo dijo...

Pois tamén lle é unha boa resposta.

Anónimo dijo...

Home, Saavedra, non "provoque" traendo a colación asuntos tan polémicos do BNG, permítame a brincadeira. Que despois un entra ao trapo e queda como un furibundo antinacionalista. Cite cousas que sexan menos discutibles, que as hai. Só se trata de procuralas.

Anónimo dijo...

Esas saídas de tono da dereita expañolista extrema en período electoral vanse incrementar... O voto cativo do nacionalismo español é rendible. Pero non sei ata que punto. Eles xa saben qeu nada van rascar en PV e Cat. logo tanto lles ten o qeu se pense por alá. En Galicia, o único que seica está en xogo é o disputado terceiro deputado de Ourense... e tamén aquí hai autocolonizados que pretenderán que se foi desmasiado lonxe.
O Bieito é un crack de verdade. (Non descubro nada, pero digo o que penso. Os de Vilarchao son así)
Súmome ao peto de ánimas

Anónimo dijo...

Oh Vilarchao, Vilarchao,Vilarchao, chao, chao...!


O terceiro diputado do PP en Ourense saíu unha vez, nunhas circunstanzas excepcionáis, có PP gobernando en Madrí, Santiago, na práctica totalidade das corporaciós locáis e na provincial. Ergo...

Anónimo dijo...

Aiquí está a de Vilarchao,Vilarchao...FURAR.

Anónimo dijo...

No video anterior, denlle ao stop no minuto 1:21 pra ler o texto do xornal. Non ten desperdicio.

Anónimo dijo...

"Laissez les bos temps rouler...", expresión moi común no Canadá francófono. Terá algo que ver có "buen rollito" da xerga estudantil?

Anónimo dijo...

Glups. O anónimo era eu, i escribín onde non era. (Teño que ir dormir, que xa é tarde, logo pasa o que pasa).

Anónimo dijo...

Sostén o gran Da Coba que sobran filólogos e faltan economistas ou empresarios que desenrolen o nazonalismo. Que sobran filólogos para unha misma tarefa e faltan para moitas outras é verdade irrebatible. Pero que falten empresarios nacionalistas (de todos os nacionalismos) parece natural nunha economía globalizadora, aínda que as leis protectoras dos distintos países fomenten eses nacionalismos económicos.
No caso de Galicia son aparentemente empresas do país fenosa, zara ou pescanova, que cotizan na Bolsa de Madrid e que, polo tanto, están abertas á entrada de capital de moi distinta procedencia, ata o punto de que misturado ninguén pode determinar en que país pode operar. De feito, xa vemos que diante do primeiro atranco, moitas delas buscan acomodo nos paraísos (ou páramos ou desertos) fiscais para establecerense.
Cal é, pois, o perfil do empresario nacionalista? O máis próximo que coñezo ten unha franquicia (con perdón), que, por suposto, non é súa.

Anónimo dijo...

Verbigratia:
EL PAÍS
La eventual entrada de empresas públicas francesas en el capital de las españolas se hará siempre con el conocimiento y la "concertación" de las autoridades de Madrid, según dijo ayer el portavoz de la presidencia francesa, David Martinon. Martinon fue preguntado por las palabras del presidente del Gobierno español, José Luis Rodríguez Zapatero, quien dijo que no ha hablado con el presidente Nicolás Sarkozy, ni con la empresa EDF sobre el interés de ésta en Iberdrola.

El portavoz admitió que la dirección de EDF (compañía con mayoría de capital estatal) está interesada en invertir en España, pero no citó una empresa concreta. Puso énfasis en que una hipotética operación se haría en concertación con las autoridades españolas, de las que apuntó que "saben el interés" de EDF por su país.

Por su parte, el presidente de EDF, Pierre Gadonneix, ha trasladado al consejo de administración del grupo energético galo que "no se puede esperar una ofensiva inmediata sobre Iberdrola, y que los movimientos a seguir podían dar lugar a una multitud de combinaciones", según el diario Les Echos.

En torno a Iberdrola, ayer se conoció también que su vicepresidente y primer accionista individual, Juan Luis Arregui, ha vendido 14 millones de acciones, un 0,28% del capital, por 139,3 millones de euros, según comunicó a la CNMV. Reduce así su participación al 1,8%. Las ventas de acciones de Arregui, según fuentes cercanas al empresario, responden a operaciones habituales de optimización fiscal y de reorganización de la cartera de inversión. Arregui ha mostrado en los últimos días su apoyo a la gestión del presidente de Iberdrola y su voluntad de permanecer en la compañía.

EL MUNDO
MADRID.- Cuatro días después de que la constructora y compañía de servicios de Florentino Pérez reconociera contactos con la empresa pública de Francia para adquirir la eléctrica que dirige Ignacio Sánchez Galán, a EDF no le ha quedado más remedio que hacer lo propio y confirmar a la Comisión Nacional del Mercado de Valores (CNMV) dichos encuentros.

A través de un comunicado, EDF asegura que de momento las conversaciones son "meramente exploratorias" y que dichos encuentros no han sido aún tratados en el consejo de administración de la empresa.

Desde que a finales de enero se publicaron informaciones sobre supuestas conversaciones preliminares entre ambas compañías para repartirse Iberdrola, los distintos protagonistas se han visto obligados a posicionarse de forma oficial al respecto. ACS lo hizo el pasado martes. Hasta ahora, EDF se había limitado a reconocer, no de forma oficial, su interés por entrar en el mercado energético español, sin citar expresamente a la eléctrica.

La constructora es actualmente primer accionista de Unión Fenosa, con un 45,3% del capital, y de Iberdrola, donde controla el 12,7% del accionariado entre participaciones directas e indirectas.

Anónimo dijo...

O de empresario nacionalista, ¿como debe entenderse? Persoal ou profesionalmente? Non é cuestión trivial. Eu, por exemplo, son profesor e son nacionalista.

Supoño que o da Coba se refire a política nacionalista para os distintos sectores sociais e ámbitos; por iso interpretei que se refería principalmente ao Bloque. Fóra del, si que a xente que é nacionalista abundará principalmente no "mundo cultural", e non sei se particularmente no "filolóxico"; e aínda que teñan ideoloxía (douno por consabido), o perfil principal marca, supoño que aínda marca.

Ora que o BNG é outra cousa, se me permiten, máis complexa. Apicultor, concédame algunha ironía, hom, que tragar todo todo acaba facendo mal sangue; disque.

Anónimo dijo...

Parafraseando a vella insignia blaugrana que se exhibe no Camp Nou, debería dicir vostede, amigo Saavedra, o BNG é máis que un partido.

Anónimo dijo...

Por certo, falabamos o outro día da traducción dos clásicos ao galego e esta semán morreu o latinista Díaz y Díaz, o director daquela Colección. Non sei se xa o comentaron, porque estiven fóra.

Anónimo dijo...

Non sexa ladino, Arume. Dicía que o BNG contén no seu interior moi distintos perfís persoais, enalta porcentaxe non excesivamente relacionados co mundo cultural. E xa me lembrei eu do do Díaz; en paz estea.

Anónimo dijo...

Concedo, concédolle todas as ironías necesarias e innecesarias. Todas.

Anónimo dijo...

Moitos empresarios fanse "nazonalistas" de repente cando lle convén a eles. Adolfo Domínguez sempre foi un abandeirado do libre mercado globalizado. Pero cando unha OPA estuvo a piques de facerlle perder o control da empresa, corréu coma un tolo cara as instituciós, a que lle votaran unha man, alegando que o control da empresa debía "quedar na Galiza". JA JA JA, que gracia me fas.

Anónimo dijo...

Como sabe vostede! E eses neoliberais que aprezan tanto a libertade de mercado como as subvencións reparadoras!

Anónimo dijo...

Nunca me chamaron ladino. Pero nunca é tarde se...
Pero, por curiosidade filolóxica que para eso estudamos, voilà as acepcións do termo: teño para escoller.

1. adj. Astuto, sagaz, taimado.

2. adj. Se decía del romance o castellano antiguo.

3. adj. Se decía de quien habla con facilidad alguna o algunas lenguas además de la propia.

4. adj. Am. Cen. mestizo.

5. adj. Am. Cen. Mestizo que solo habla español.

6. m. Ling. Lengua hablada en la antigua Retia.

7. m. Ling. Lengua religiosa de los sefardíes. Es calco de la sintaxis y del vocabulario de los textos bíblicos hebreos y se escribe con letras latinas o con caracteres rasíes.

8. m. Ling. Variedad del castellano que, en época medieval, hablaban los judíos en España, y que, en la actualidad, hablan los judeoespañoles en Oriente.

Anónimo dijo...

A primeira, a primeira. Desbote a sétima e oitava, na metonimia lingua-"etnia". Que xa se me ocorrera a coincidencia temática temporal, e xa que o cerebro traballa...

Anónimo dijo...

Lembro un monxe de Oseira que se chamaba Eladino, non sei se aínda estará. Un visitante, que non entendera ben o nome cando llo presentaran, chamáballe Padre Ladino. Padre Ladino pra eiquí, Padre Ladino pra alá. Hasta que o outro se enfadóu un pouco e díxolle: "E,E,E...!,EEEladino!". Esto foi xa hai moitos anos.