2 may 2008


Carlos Casares // Bieito Iglesias
(na imaxe, os dous escritores, con Cristina Berg no medio, nuns Encontros Literarios no Liceo de Ourense, mediados dos 90)

O celuloide perdido de Carlos Casares
A familia do escritor recupera algúns filmes en Súper 8 que él mesmo guionizaba e montaba (ALFONSO PATO en El País-Luzes 2.5.08)

ENTREVISTA: Luces BIEITO IGLESIAS Escritor. "Nas clases medias suceden poucas cousas", DANIEL SALGADO, tamén en Luzes, EP. 2.5.08.

18 comentarios:

Marcos Valcárcel López dijo...

Dúas notiñas sobre a foto. Foi nun ENCONTRO DE ESCRITORES OURENSÁNS. Creo que estaban recitando nese momento CHUS PATO, MANUEL GUEDE e MANUEL OUTEIRIÑO: de feito, detrás de Bieito e Casares, aplauden os/as compañeiros/as de Chus Pato e M. Guede. Detrás de Bieito, tamén o pintor Miguel Dacosta, irmán do teatreiro Fernando e creo que xa falecido (eu aínda me enterei disto hai uns días).

Anónimo dijo...

Rogamos, pola presente, que o narrador ourensán Bieito Iglesias nos sorprenda cunha obra mestra, no canto desas marabillosas noveliñas-pastiche ás que nos ten acostumados. Céntrese, caraccho. Que se deixe de institutos, de blogues e de artigos mal pagos: a escribir!
Asdo: un lector-ademirador vergonzoso.

Anónimo dijo...

A estas alturas, Bieito Iglesias non ten que demostrar xa nada. Pode escribir do que queira e como queira. E todo o fará con ese don que só el posúe. Está situado, dende hai xa moito tempo, por riba das vaidades, complexos ou resentimentos típicos do autor primeirizo. A súa obra é o seu aval, e con iso abóndalle e abóndanos.

Anónimo dijo...

E por qué non colgóu este video no seu día, Marcos?.PREMER.

Anónimo dijo...

A todos os da foto, de tanto folgares, de verdá que os mandaba eu a Siberia a traballar a -40ºC.

Anónimo dijo...

Prégolle a (1+Si)Beria que poña as temperaturas en grados Kelvin, que o cerebro dos traballadores manuáis non acepta números negativos.

Anónimo dijo...

Eu non estou certo desa teoría de que "con iso abóndalle e abóndanos". Bieito Iglessias aínda non deu todo o que tiña que dar como narrador. De conformismo, rien de rien.

Marcos Valcárcel López dijo...

Para xDC: nin sabía que existía ese video, por outra parte "interruptus", da presentación en LUgo do último libro de Pepe MIranda. (O que fan os móbiles, porque non lembro por alí cámaras de video ou TV).

Anónimo dijo...

Nun fío deste blog, varios participantes engedellábanse nunha liorta sobre "crítica literaria".

Mentres algúns xogan a batallitas, leo unha noticia no xornal Galicia Hoxe que adxunto máis abaixo. Trata do baixísimo índice de lectura en galego.

Galicia é o país no que é mellor non cuestionar nada porque "criticar é tirar pedras contra o noso tellado" e "o noso sistema literario aínda é moi feble". Soterradamente isto é o que se nos di para manter o status quo de catro merendiñas que, aínda por riba de non facer nada, estorban.

E eu pregúntome: ante estes datos sobre o índice de lectura en Galicia, non se lle cae a cara de vergonza á conselleira de educación, e á de cultura, á responsable de Política lingüística, á Asociación de Escritores galegos, e ás editoriais subvencionadas? Pero que caste de inútiles con despacho son os responsables de facer coma que o negociado funciona? Nunha empresa privada, na que o que se agardan son RESULTADOS, non botarían nin 24 horas? Aquí os resultados non aparecen por ningures.

Dicía o outro día Manuel Rivas nun artigo que (cito): "Do Índice de Lectura fálase moi pouco. Se acaso unha vez ao ano, e con moi pouco destaque. E sen embargo o Índice de Lectura é o mellor termostato, o mellor escáner, para medir o benestar dunha sociedade nun sentido integral."


http://www.galicia-hoxe.com/index_2.php?idMenu=86&idNoticia=295548

As secuelas do autoodio
O galego é a última lingua preferida para ler pola poboación xa que só o 0,3% da xente elixe obras escritas no idioma do país, por detrás de éuscaro, inglés ou valenciano
MARÉ . SANTIAGO

Segundo o Barómetro, as mulleres len máis que os homes pero as diferenzas redúcense a maior nivel de estudos FOTO: Kiko Delgado
Segundo o Barómetro, as mulleres len máis que os homes pero as diferenzas redúcense a maior nivel de estudos
FOTO: Kiko Delgado
Só o 0,3% da poboación española le en galego. É un dos datos que revela o Barómetro de Hábitos de Lectura e Compra de Libros para o primeiro trimestre do ano que fixo público a Federación de Gremios de Editores de España. Menos de cento corenta mil persoas elixen como idioma habitual de lectura o galego, que ocupa o último posto por detrás de éuscaro, inglés, catalán/valenciano e castelán.
En proporcións, o 92,8% dos entrevistados le habitualmente en castelán, o 3,8 por cento faino en catalán ou valenciano, o 1,1% en inglés, o 0,5%, en éuscaro, e finalmente, pecha a lista o 0,3% dos lectores que prefiren o galego.
Porén, dos dez libros máis lidos nos tres primeiros meses do ano, seis deles están traducidos ao galego (Os piares da terra –o máis lido– , Harry Potter, O neno co pixama de raias, O Código da Vinci, O Señor dos Aneis, e Anxos e Demos). Unha proporción que non explica, pois, os baixos índices de lectura na lingua do país, pero no que estaría influíndo que só o 10% dos libros editados en Galicia son en galego, o que representa só o 2 por cento dos libros do Estado, segundo datos do INE.
Estes datos veñen marcar unha tendencia negativa que se puido constatar hai uns meses cando este mesmo Barómetro referido a 2007 facía público que Galicia ocupa o penúltimo posto en hábitos de lectura e compras de libros.
De feito, só o 4,9 por cento da poboación galega con máis de 14 anos adoitaba ler en galego fronte a Cataluña onde o fan en catalán o 21,6% e en Euscadi len na súa lingua propia o 4,2%. O noso país ocupa o último posto na porcentaxe de libros mercados (50%) fronte á media estatal que se sitúa nun 56 por cento.
Segundo os datos do primeiro trimestre do ano, o índice de lectura no Estado sitúase no 55,3% e dispárase até o 91% entre os nenos menores de trece anos. Definitivamente, as mulleres len máis que os homes aínda que a maior nivel de estudos, as diferenzas redúcense e case se igualan entre os universitarios. Ademais, a taxa de lectores aumenta nos hábitats con maior poboación.

O 55,5 % da poboación só le nun único idioma
Entre os lectores habituais, o número medio de libros lidos no último ano é de 8,5 e adícaselle á lectura unha media de 6 horas. Ademais, o 56,2% dos lectores mercou algún libro no último ano, o 45,1% realizou estas adquisicións en librerías e un 43,8% dos enquisados afirmou non ter mercado ningún libro en 2007. Máis da metade (o 55,5 %) só le nunha lingua e a súa principal motivación para facelo é o entretemento.
Se nas tres primeiras posicións dos libros máis lidos se atopan os best-sellers Os piares da terra de Ken Follett, La catedral del mar de Ildefonso Falcones e O neno co pixama de raias de John Boyne, sorprende que para os lectores menores de 10 a 13 anos o primeiro posto ocúpao Kika Superbruja, de Knister seguido de Harry Potter e Gerónimo Stilton de Gerónimo Stilton. Entre esta porcentaxe de lectores, albíscase un dato para a esperanza: o 65,2% dos rapaces de 10 a 13 anos afirman ler por elección propia e porque lles gusta mentres que só o 19,3% le por obriga ou por estudos e un 15,5 % faino porque llo recomendaron.


SEN RECUPERACIÓN

U-la Lei do Libro e a Lectura?
Malia ter aprobada unha Lei do Libro e a Lectura en Galicia, non se ven cambios nos hábitos lectores do país. Non chegamos á media estatal (56,9%) na porcentaxe de maiores de 14 anos que se declaran lectores (51,2%). Asemade, un 39% dos galegos ten mercado un libro en 2007 fronte ao 44% da media estatal. Son datos que ilustran un momento de cambios tanto nos soportes como nas tecnoloxías que, segundo parece, lle están pasando factura a Galicia. “O galego está no peor momento da súa historia”, afirmaba hai uns días Carlos Callón, o presidente da Mesa pola Normalización Lingüística, en alusión ás estatísticas que recollen un marcado descenso no uso do idioma e na súa transmisión entre os máis novos.

Anónimo dijo...

"Ante estes datos sobre o índice de lectura en Galicia, non se lle cae a cara de vergonza á conselleira de educación, e á de cultura, á responsable de Política lingüística, á Asociación de Escritores galegos, e ás editoriais subvencionadas? Pero que caste de inútiles con despacho son os responsables de facer coma que o negociado funciona? Nunha empresa privada, na que o que se agardan son RESULTADOS, non botarían nin 24 horas? Aquí os resultados non aparecen por ningures"

(Marcel Swann, "Do derrotismo feito virtude e do escarnio como necesidade patriótica", 2008).


Os abaixo asinantes propoñen:

1) A expulsión, cese e/ou demisión de todos os responsables políticos, editores, escritores, sexan públicos ou privados, por seren uns maulas incompetentes e inútiles.

2) A creación dunha Supermegaconsellería con todas as comptencias que agrupe o público e o privado, e que sexa nomeado titular dela a Marcel Swann, pois unicamente el sabe como facer para que aumenten os índices de lectura en galego e como normalizar definitivamente a lingua galega.

Siguen as firmas:

Nome/Apelidos/DNI/Profesión

Anónimo dijo...

Un cachondo o tal Marcel Swann.

Anónimo dijo...

Graciñas polos comentarios, tan construtivos.
Marcel Swann

Anónimo dijo...

Señor Swann: Andamos desnortados, incapaces de atopar o camiño do Caurel a Compostela por terra liberdada. Menos mal que o temos a vostede como oráculo, como guieiro do noso peregrinar arredor de nós sen decatármonos das vías de solución. Grazas a que ten o programa axeitado e a metoloxía precisa para que a lingua de noso renaza e acade o esplendor, señor Swann. Así poderemos soerguela. Díganos, estamos abertos ás súas suxestións, seguiremos ao pé da letra as súas indicacións. Agardamos a súa palabra sabia e certeira. Non nos abandone, diríxanos. Gustosamente lle cederemos o noso posto se así nolo reclama. Recoñecemos que somos uns inútiles, uns incompetentes, e que non merecemos ocupar o lugar que ocupamos.

Anónimo dijo...

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Os/barcos/leite/os/libros/elpepiautgal/20080502elpgal_20/Tes

MANUEL RIVAS Luces
Os barcos, o leite e os libros

Pasei por Ferrol para dar o pregón da feira do libro na Alameda. Hai escritores que foxen das feiras e mesmo dos libros, mais a min gústanme, sobre todo dende que fun a Carballo e tocoume a carón dun ferreiro que vendía fouces. Qué feitura a das fouces! Esa curvatura de ferramenta luar, ese signo liberador que Castelao debuxou a carón dunha estrela. Pois vai o ferreiro bergantiñán e dime: "Cámbioche unha fouce por un libro". Home, claro. Qué marabilla! En Ferrol o que me gustaría sería dar un pregón naval. Inaugurar un barco. Xa sei que é moito pedir, mais podía ser unha gamela, unha lanchiña, ou unha balandra de trece metros de eslora como aquela coa que Joshua Slocum deu a volta ao mundo en solitario despois de perder un gran amor.

Unha das cousas que máis se parece a un libro é un barco. E iso foi o que fun contar a Ferrolterra, o mellor porto natural do Atlántico, o grande obradoiro do mar, alí onde se formou, laboriosamente, a estirpe dos mellores construtores de naves. E non lle deixan facer naves! Máis que xeopolítico, o de Galicia éche un caso de sadomasoquismo histórico. Sabemos facer barcos, hai demanda, mais non nos deixan. Temos un millón de vacas, aumenta a demanda e o prezo do leite para o consumidor, mais as familias gandeiras van á ruína. Temos unha lingua, e unha industria cultural que leveda, e aínda hai xente que dedica a vida a escornar contra dela, como os calamitosos que aínda andan a botar dinamita no mar.

O caso e que eu quería falar do libro-barco. O libro ten moito que ver coa navegación. O primeiro que procura a humanidade é un abeiro, un fogar, unha cova, unha cabana, unha casa, un lugar onde habitar. Mais a outra condición do ser humano é a de pórse en camiño e desafiar as lindes, a de querer saber qué hai na outra banda, qué hai alén do horizonte. E iso é realmente o que funda a cultura. Iso que chamamos cultura sería a humanidade en movemento, a navegar. A mellor cultura é un fogar nómade. Iso é un barco. Iso é un libro. O libro tamén é un instrumento de navegación. Despois de abrilo, o libro lévanos. Estamos dentro. Somos tripulantes. Escritor, lector, mariñeiro!

Imos no libro, ese libro no que prendemos, que se converte nun fogar, como Joshua na súa balandra. É moi improbábel que ese libro que nos gusta, que nos excita, que nos morde, como quería Kafka, vaia cambiar algo na Terra, mais xa está a cambiar a nosa ollada. A boa obra de literatura, esa dorna, esa lanchiña con vento nas velas, é sempre a que nos leva nunha viaxe cara dentro e cara fóra. Dános información esencial sobre a condición humana. Como ben dicía o escritor Rodolfo Walsh, un dos asasinados pola ditadura arxentina, a literatura é un avance laborioso a través da propia estupidez. Abaneamos o libro, e o libro fainos abalar como a pedra da Barca. Esa navegación, esa aventura na que comprometemos todos os sentidos, é o que Clarice Lispector chamou moi atinadamente a "felicidade clandestina". E por iso a lectura pode rematar, cando pagou a pena, co lendario berro do vixía: "Terra á vista!".

Mais cando facemos a loanza da lectura, temos ás veces a sensación de recaer, non sei se con acerto, en algo que se parece de máis ás chamadas de socorro. Entoamos continuamente o Mayday, mayday, mayday do libro. Non sei se sobreactuamos, levados polo pesimismo, mais as nosas chamadas parécense en demasía aos diálogos extremos do xénero western, como o que manteñen Gregory Peck e Jennifer Jones en Duelo ao sol. Imaxinemos que o diálogo que manteñen Lew (G. Peck) e Perla (J. Jones), mentres se disparan, é moi semellante ao do lector e o libro, nun tempo que semella angustioso para os descendentes da Galaxia Gutenberg:

Peck (ferido mortalmente): Cadela india! Maldita!

Jennifer: Dinte, eh Lew? Xa che dixen que sabía disparar

Peck: Vén aquí! (Dispara e Perla cae tamén ferida mortalmente).

Jennifer: Si, irei e matareite, Lew!

Peck: Vén aquí, Perla! Morro!

Jennifer: Non te creo. Non me fío de ti.

Peck: Mórrome, Perla! Quero verte antes! Quérote!

Jennifer: Lew! Espérame Lew! Non te morras! Espera a que eu chegue!

A historia do libro é dramática. No noso caso moi dramática. Tráxica. Hai un feito histórico moi significativo. Despois da invención de Gutenberg, os libros xa foron tratados como as persoas potencialmente perigosas. Moi significativo o que pasou en España. Primeiro, unha Carta precautoria dos Reis Católicos en 1502. E despois a Pragmática de Felipe II, en 1558, na que xa se contempla a pena de morte para determinadas infraccións: "Y quien imprimiere o diere a imprimir... no habiendo precedido el dicho exament y aprobación y la dicha nuestra licencia... incurra en pena de muerte y en perdimiento de todos sus bienes y los tales libros y obras sean públicamente quemados". Esa Pragmática marcou estilo durante séculos. Até non hai moito.

Mais se dispoñemos dun pequeno depósito de optimismo, vemos que a historia do libro é dunha resistencia exitosa contra tanta persecución. Na actualidade, as innovacións tecnolóxicas e todas as hipotecas que gravan o tempo humano, ese modelo de "capitalismo impaciente" que todo o ocupa, semella ás veces que van provocar un afundimento das chamadas humanidades. Unha especie de holocausto do libro a mans do mundo virtual.

Cómpre ter unha concepción ecolóxica do futuro do libro e da propia literatura. Vai haber modificacións no soporte. Vanse a dar grandes adiantos técnicos que propicien a difusión electrónica e libros que condensen en pequeno espazo unha biblioteca. Mais o que non vai desaparecer é a idea de libro e moito menos a necesidade da invención literaria e do pensamento libre.

Outra cousa é que nos desacougue o índice de lectura que hai en Galicia e en España. Esa especie de valado de formigón estatístico que non hai maneira de traspasar, cun 50 % de persoas que aseguran non ler nin un libro ao ano nin ter o propósito de facelo. Aumenta a lectura na xente máis nova, mais ese dato optimista recae a partir da adolescencia.

Fálase moito, mesmo en grandes titulares cada mes, do PIB e do IPC. Do Índice de Lectura fálase moi pouco. Se acaso unha vez ao ano, e con moi pouco destaque. E sen embargo o Índice de Lectura é o mellor termostato, o mellor escáner, para medir o benestar dunha sociedade nun sentido integral. O Índice de Lectura di todo, dende o estado económico até a sensibilidade medioambiental. Hoxe, o IPC dános a evolución dos prezos. Atención, soben os tomates! Dispárase o barril de petróleo! Baixan as patacas! (baixar non baixa nada), etcétera, etcétera. Ben. Pois podemos soñar cun panorama no que as noticias da mañá sexan: Sobe a poesía erótica! Dispáranse o thriller e a novela negra! Multiplícanse as novelas ambientadas en Ferrolterra! Aínda que tamén estaría ben unha noticia do PIB: Galicia aumenta a produción de barcos, leite, libros... e fouces!

Anónimo dijo...

Relacionada (aínda que o tema non parece suscitar debate):

http://www.elcorreogallego.es/index.php?idMenu=5&idNoticia=296523

Galiza Nova acusa a Política lingüística de desarrollar "una labor continuista" del PP
Desarrollarán una campaña "didáctica y reivindicativa" a lo largo de todo el mes para fomentar la lengua gallega

La organización juvenil del BNG, Galiza Nova, acusó hoy a la Dirección Xeral de Política Lingüística de desarrollar "una labor continuista" respecto al anterior gobierno del PP, al permanecer un uso "residual y minoritario" de la lengua gallega.

El portavoz de Galiza Nova, Daniel Carballada, señaló que Política Lingüística depende de la Consellería de Presidencia, lo que significa "poner al zorro a cuidar de las gallinas". "Jose Luis Méndez Romeu es el embajador en Santiago del actual embajador en el Vaticano -el ex alcalde de A Coruña Francisco Vázquez-, que ha estado veinte años en el gobierno más gallego-reaccionario que ha existido y es conocido su historial delictivo por perseguir a los niños gallego-hablantes de la comarca de Bergantiños", denunció.

Así, acusó al conselleiro de Presidencia de la "inactividad real" de Política Lingüística "claramente continuista con el PP" y que "relega al gallego a la folclorización, la sectorialización, al uso minoritario y residual, sin voluntad de invadir espacios y alcanzar cotas hasta ahora negadas para la lengua".

Una situación que, desde su punto de vista se da también en ayuntamientos como el de Oleiros o Cambre, además de en el de A Coruña. En los casos de Oleiros y Cambre, Carballada denunció que "cada vez se hacen más actos en castellano y hay una ausencia de respeto de la lengua y la cultura del país".

En el caso del Ayuntamiento de A Coruña, puso en valor la labor que desarrolla la Concejalía de Normalización Lingüística, pero criticó la actitud de los concejales socialistas y en especial del alcalde, Javier Losada. "Losada desarrolla una actitud cínica que en determinadas ocasiones mantiene el respeto a la cultura gallega, y otras, para mantener contenta a su cuadrilla, mantiene una política 'españoleira'", criticó.

Actividades

Ante esta coyuntura, Galiza Nova ha organizado una campaña en la provincia de A Coruña para fomentar el uso del gallego, en especial entre los jóvenes de la conmemoración del Día das Letras Galegas.

La campaña, "revolucionaria y didáctica" tratará de "romper moldes y dar a conocer los derechos de la población para hablar en gallego". Se proyectarán filmes como Eu nunca serei yo, o Linguas Cruzadas en las localidades de Cambre, Culleredo y Betanzos, que contarán con el comentario y la participación de Bieito Lobeira, Pilar García Negro o la escritora Pilar Pallarés.

Además, realizarán un acto en el campus de la Universidade da Coruña también con Bieito Lobeira, y repartirán dípticos, pegatinas, carteles y 1.200 camisetas; mientras que organizarán un concierto en Arteixo para el que todavía no se ha fijado la fecha y acudirán el 18 de mayo a Santiago a la manifestación Polo dereito a vivirmos en galego.

Anónimo dijo...

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Juzgados/hospitales/empresas/discriminan/gallegohablantes/elpepiautgal/20080505elpgal_2/Tes/

Juzgados, hospitales y empresas discriminan a los gallegohablantes
El desprecio a la cooficialidad del idioma es frecuente en algunas instituciones

XOSÉ MANUEL PEREIRO
En la quizás más célebre de las inserciones publicitarias de la Radio Galega, un hijo mostraba su extrañeza por el testamento que había dictado su madre. "E logo, non che parece ben?", inquiría ella, preocupada. No era el reparto, sino que el documento no estaba en gallego. El heredero se hubiese mostrado más compresivo de conocer los trabajos maternos para realizar el trámite en la vida real. La cooficialidad del idioma gallego genera oficiosamente en lo cotidiano un auténtico rosario de obstáculos, que van del esperpento al acoso laboral.


A Tareixa Pedreira, un dentista la echó del sillón cuando le habló en gallego

El último caso conocido fue el del abogado de la COPE en el despido de la redactora de la emisora de Santiago Isabel Quintairos, que recurrió al Consejo General del Poder Judicial (CGPJ) porque la sentencia -condenatoria- estaba en "gallego o en algún dialecto". El Consejo desestimó la queja, pero en el ámbito judicial ha habido de todo. Carlos Outeiro y Ana Varela, por ejemplo, se casaron en Ferrol, en 2005, con intérprete. "Nos presentamos en el juzgado con todos los papeles, pero la magistrada se negó en redondo a celebrar la boda en gallego, y me propuso aplazarla", recuerda Outeiro, que rechazó la oferta y le argumentó que se trataba de leer un texto legal, no de hacer un discurso. Al final, la jueza echó mano de un funcionario que iba traduciendo cada frase. No hay video de la boda, ni siquiera foto.Todas las instancias judiciales, desde el Ministerio al Consejo General del Poder Judicial, ampararon entonces a la responsable del juzgado número 4. Y eso que, dos años antes, una resolución unánime del Congreso recordaba al Poder Judicial que los administrados pueden usar la lengua oficial que prefieran. La medida venía a cuento de que la titular del juzgado de Muros no había admitido a trámite una demanda de divorcio por no estar escrita en castellano y además expedientó a la remitente, la abogada Isabel Castillo, por recurrir la decisión. Hoy, en el Tribunal Supremo, está pendiente de juzgar la negativa del juez decano de A Coruña, Antonio Fraga, a emitir una notificación en gallego a un profesor de instituto, Eduardo Álvarez, que así lo solicitó. Sus quejas porque el juez informó de las razones a la prensa y no a él, le ocasionaron una condena de 5.000 euros por injurias, aunque el juicio tendrá que repetirse.

El papeleo judicial no es el único alérgico a la lengua cooficial. El escritor Lois Diéguez peregrinó en una ocasión por tres notarías coruñesas, "hasta que apandé, porque era una cosa de mi madre". La vez siguiente no fue atendido como demandaba hasta el quinto intento. "Unos se exaltaban, otros directamente te insultaban", asegura Diéguez, que recuerda la sonrisa curiosa del notario que finalmente accedió a escriturar una compraventa en gallego. "Yo no tengo problemas porque voy siempre a la misma, pero sí es cierto que en dependencias como el registro de la propiedad te ponen mala cara, aunque no te digan nada, cuando les vas con solicitudes en gallego", analiza Fuco García, responsable de la gestoría Incodega. "Claro que llevo 20 años en esto y ya saben como soy, quizás a otros les pongan más pegas", sonríe.

Para otras personas, el uso de su idioma supone poner en juego algo más que los principios. El caso más conocido es el de Montse Irago, que denunció judicial y públicamente que la despidieron de una asesoría por hablarlo. "Sabía que el caso estaba perdido, porque mi testigo, el responsable de la empresa de Madrid que me seleccionó y al que se quejó mi jefa, se desdijo en el juicio. Casos así hay tropecientos mil, pero son difíciles de demostrar, siempre pueden argumentar algo como que no das el perfil. A mí me decían, 'mujer, en la oficina de Lalín todavía, pero en la de Pontevedra...", recuerda año y pico después Irago, que no ha vuelto a trabajar en el sector.

Martinha Varela se fue de la franquicia de pizzas a domicilio en la que trabajaba en Santiago después de un par de meses de acoso. "Cambiaron los dueños, y los nuevos nos excluyeron a las dos de 15 empleadas gallegohablantes de los turnos de atender al público, el trabajo más agradable", recuerda Martinha desde Barcelona, donde vive ahora. Ramón, que no se llama así y trabaja en una oficina coruñesa de banca privada, ya ha sido apercibido por hablar en gallego con algún compañero, "y lo que es para nota, con clientes que me lo hablaban a mí". Rosana sí se llama Rosana y trabaja en la administración de un hospital privado pontevedrés. "No hay ninguna norma escrita, pero el primer consejo de mi antecesora fue: ni se te ocurra ponerte a hablarlo el primer o el segundo año".

A Tareixa Pereira, una funcionaria de Ferrol, un dentista la echó del sillón y de la consulta en cuanto le habló en gallego. "Atravesé la puerta humillada y en el portal ya hervía de indignación", recuerda, a pesar de que han pasado casi diez años. "En la radio dijo que yo empleaba términos médicos técnicos que él no entendía. Yo lo único que le dije era que me dolía una muela". La misma reacción tuvo hace unos meses una odontóloga del Sanatorio Modelo de A Coruña, pero es dudoso que por el mismo motivo que arguyó su colega, porque el paciente era un niño de 13 años, cuya madre prefiere olvidar el asunto.

Claro que la falta de comunicación y las diferencias terminológicas no las sufren en los centros sanitarios sólo los pacientes. Cristina González, una pediatra del Complexo Hospitalario Universitario de Vigo pidió a finales del pasado año unas pruebas a radiología y le devolvieron el escrito con unas enormes letras rojas: "Ruego traducción al ESPAÑOL". "No debían entender palabras gallegas como abdominal o intestino", ironiza la doctora González, que elevó una queja al Servizo Galego de Saúde (Sergas), que todavía no le ha contestado. Quizás porque con la salud no se juega. Como le reprocharon una vez al veterano escritor coruñés Manuel Riveiro Loureiro cuando sugirió poner en gallego la necrológica de un pariente: "Home, estamos falando de cousas serias".

Marcos Valcárcel López dijo...

O máis simpático, se se me permite a expresión, é o da necrolóxica que lle pasou a Riveiro Loureiro. E moi verosímil ademais. Por desgraza.

Anónimo dijo...

Hello,nice post thanks for sharing?. I just joined and I am going to catch up by reading for a while. I hope I can join in soon.