TARDE AFRICANA EN SAN FROILÁN
(Luzada contubernal), de Xosé M. González

Beireando o parque Rosalía de Castro, a rúa Puro Cora fervía de postos, vendedores, transeúntes. En tarde sabatina, véspera das Mozas, o tempo meteorolóxico resolvera definitivamente comportarse, á par da policía. Cousa tal remexía no caletre o Abdul, cincuenta anos, rala barba, chilaba e bonete, entremedias no xentío e aínda axexante. Os días anteriores, a operación contra-manteiros dera duro na súa mercadoría e gaños. Pero o cidadán xeralmente non lles era hostil, e cara a hoxe teoricamente había un acordo de tolerancia final; nada, porén, que merecese confianza definitiva.

No cruzamento Ribadeo-Puro Cora proliferaba o artigo no chan; coiro, discos. Maior e experiente, Abdul exercía o seu primado honorífico e referencial non perdendo ollada sobre os compatriotas máis mozos; agora mesmo, por exemplo, Muhammad falaba lucindo un pouco usual, branco e pleno sorriso, o mesmo que tacitamente ostentaban Ahmed, Amin e o curmán, alí mesmo ao lado. Todos eles dando fronte ou esguello a un weex aparentemente en leria co Muhammad; finalmente, o branco ergueu unha man acenando despedida e o xesto cordial, matizado talvez por un aquel de estrañeza, demorou algúns segundos en abandonar as faces.

Seguiu a andar, a conveniente explicación admitía espera. De súpeto, alguén o interpela, mecanicamente responde e un hábito tan inveterado coma a propia existencia demora comprensión acaída para o suceso inesperado, impensable, case marabilloso: aquel weex, o mesmo branco anteriormente albiscado onda os compatriotas, alto practicamente á súa par, algo falto de Kawar sobre a fronte, estáballe falando en wolóf e xa marcha; reaccionando, chámao decontado: “Kai!” e inquire o modo e ocasión da necesaria e nada accesible aprendizaxe lingüística. “Aquí, en Lugo, hai moi bos enseignants, tal este home”; a apurada negativa, un tanto somnolenta, do indicado, a media risa do que fala africano suxiren broma, así é que retribúe con beizos, menos con ollos e marcha adiando interpretacións, devolvendo atención á njaay. O outro retoma vía cara ás barracas e non anda só, hai outros cinco varóns (un dille ao primeiro algo como “Dakowa”) e tres jigeen en trato notoriamente igualitario. O Abdul nada manifesta, nada amosa da súa desaprobación; como for, unha ausencia de meses, a evidencia súpeta das dúas esposas aló en Dakar impón a súa lei, carne, sangue; e estes femininos, agraciados, rotundos continentes fan evocar, á marxe da vontade, a crianza de numerosa prole.

Chega á praza de Avilés, vira e colle camiño cara a un edificio de Recatelo, onda a Casa Rivas. De alí vén agora ese mociño novo, o Mâlik: “Baye! Antes, un weex que viña de por aí arriba faloume en wolóf. Paréceche que sería un policía?”. O Abdul non contesta, cavila. “Quizá, pero non deixes derramar a vida, non paga a pena cismar moito niso. Estamos nas mans de Allah, o Grande, o Misericordioso, abenzoado sexa o seu Santo Nome”.