Centenario Curros (2).
Pan por Pan xoves 13 marzo
Falamos de Curros o martes no Liceo e aboiou o tema inevitable do seu anticlericalismo. Alonso Montero lembrou o conflicto co bispo Césareo Rodrigo e as reaccións sociais da época, coa defensa entusiasta de Luciano Puga, que estudou o fiscal Benito Montero. Non era Curros ateo, nin moito menos: velaí, como un posible exemplo, o seu artigo “El símbolo”: un enxalzamento do Cristo crucificado (editado nunha escolma da Xunta). Pero sobre el choveron as pauliñas do dogmatismo eclesiástico, utilizando o poder civil da época. Unha voz civil, comprometida, rebelde, republicana, como a de Curros, sería incómoda tamén hoxe. Mesmo neste Estado que se define aconfesional na Constitución e logo abusa de cerimonias político-relixiosas. Alonso lembrou que ata Zapatero xurou o cargo diante dun crucifixo e a Biblia: que pasaría se quixesen facelo diante do Corán?
Entradas
41 comentarios:
Máis abaixo, no fío Hxe a Curros no colexio...
hai unha ligazón á web de Telemiño e un pequeno video, non sei se o viron. Ó remate do mesmo, Alex S. Vidal presenta o certame de música sacra e afirma, entre outras cousas, que O BNG QUERE REFORZAR A SÚA COLABORACIÓN COA IGREXA.
Hai que algúns que queren buscar votos até no Seminario. Pero non se dan conta de que só ten tres novicios. Lamentábel.
Perdoe, señor Indignado, pero nos seminarios non hai novicios. A descoñecemento das institucións da clerecía nas súas diversas manifestacións é tan alarmante coma o descoñecemento da lingua latina o grega.
Saúdos.
Boeno, queñes ven a Igrexa como unha mera empresa multinacional,poden comparar as súas instituciós có reglamento interno do McDonalds.
Non só é que Zapatero xure o cargo diante do crucifixo. O propio concepto de "xurar" evoca sentimentos relixiosos. Non sei qué tratamento estrictamente xurídico ten o "xuramento". A qué pena se condena quen incumplíu un "xuramento"?.
Perdoe vosa ilustrísima, pero xa nos tempos do franquismo, a fórmula xudicial te testemuño era : está vostede en condicións de xurar ou prometer que o que vai dicir é verdade? É dicir, que o que quere xura, e dicir, pon a Deus por testigo, e o que quere promete, é dicir, comprométese coa verdade e a fidelidade dun xeito laico, por dicilo así.
Zapatero saberá que é o que prefire. Estaremos atentos.
Mais non hai que rachar as roupas.
Neste puto país temos visto ateos confesos axeonllados diante do Apóstolo Santiago facendo a ofrenda no nome do Rei.
¡Viva Torquemada!
Okéi. Logo, se xurar é "poñer a Deus por testigo",qué senso ten a fórmula nun estado laico, nunha ceremonia oficial?. Xa non debía nin ofrecerse como posibilidade. Non sei se a un cigano lle permitirían xurar "por mih muertoh".Conste que a mín non me molesta, persoalmente, a fórmula. Pero véxolle pouco senso.
Sobre qué libro porían vostedes a súas mans pra "xurar". Aparte de "Sempre en Galiza", "O Capital" ,"A orixe das especies" ou "Principia Mathematica".
Se coñece que, na viraxe cara o "centro" do BNG, o señor Sánchez Vidal é un adiantado, tanto que xa está na beira dereita ;)
Por certo, teño unha dúbida: aos estudantes do Seminario chámaselles seminaristas, pero non é tamén axeitado o de novicios? Rogo aclaren esta dúbida terminolóxica que non me deixa acougar debidamente. Grazas.
As dúas cuestións que se me formulan son doadas de responder.
Nun estado laico pode non ter cabida ni xeito ningún o "xuramento" no sentido do dicionario, pero si que o terá no sentido do individuo que o fai. Por iso se lle ofrece a posibilidade de XURAR ou PROMETER. Cada quen de acordo cos seus principios. Non me parece mal.
En canto a novicios e siminaristas.
Un seminarista é un estudante para crego regular, crego diocesano, é dicir, non sometido á disciplina dunha orde ou congregación relixiosa. (franciscanos, xesuítas, dominicos, poñamos por caso). Un novicio ou novicia é unha persoa que entra nun NOVICIADO, é dicir, nun tempo que adoita durar un ou dous anos de preparación para a vida específicamente relixiosa, non para ser crego ou cura, aínda que despois o sexa tamén, como nos tres exemplos que puxemos antes de franciscanos, xesuítas ou dominicos.
Hoxe non sei como será, pero pódovos asegurar que pasar por un noviciado hai certo tempo era unha experiencia demoledora.
Moitas grazas pola aclaración, pero son un pouco limitado e non sei se entendín ben, porque ademais coido que vostede -dominando como domina o tema- cometeu involuntariamente unha gralla ao escribir (clero regular, por lóxica, non pode ser aquel "non sometido á disciplina [ou regra, engado eu] dunha orde ou congregación relixiosa") e onde puxo "clero regular" quería poñer "clero secular". Non si?
Ou sexa: seminarista sería aquel que se prepara para formar parte do clero secular e novicio para o clero regular?
Se é así, entendino ben. Fico máis sosegado e xa podo durmir placidamente a sesta de hoxe, que é o único día da semana que poido facelo.
Boa tarde.
Sr XDC: non sei se vostede fala de Newton ou dos Principia de Russell e Whitehead. Neste último caso a miña noraboa. Hai anos tentei debullar algunha pequena cousa no primeiro tomo traducido ao español... a derrota foi tan esmagadora que aínda hoxe sigo sen folgos...eu xurei, pero xa pode imaxinar como...
Non se lle poden dar margaridas ós cochos.
Se o xuramento só ten senso a nivel persoal, non séi por qué ten que ser unha fórmula pra unha ceremonia oficial. O que decía de "lo juro por mih muertoh". Á sociedade non lle interesan as crenzas personáis dun individuo. No hipotético caso dun presidente de goberno que profesase o islam, cómo reaccionaría ante o crucifixo e a fórmula do xuramento, como dí o Marcos?.
Eu referíame a Newton, anque tamén coñezo aod outros. Cal foi o que non deu debullado?. O de Newton é bastante duro de roer, polos arcaicos conceptos e linguaxe empregados.
A liturxia laica, polo que se ve, está moi influenciada polas tradicións máis rancias. Xurar un cargo... De todos os xeitos, a fórmula que se emprega en España é ambigua. Non só se permite Prometer no canto de xurar como xa dixemos, se nón que a propia fórmula do xuramento semella querer distanciarse de Deus: Xuro pala miña conciencia e honra... (Juro por mi conciencia y honor...) Así comeza o choio. O libro sobre o que o xuramentado debe pousar a man adoita ser a Biblia ou un exemplar da Constitución. O Principia Mathematica non valería. Nin tampouco a República de Platón ni o Tractatus de Wingestein - se non se escribe así, perdón-, quen, por certo, andaba pegando tiros con moitgo entusiasmo na Primeira Guerra Mundial mentres o seu amigo e maestro, Bertrand Russell predicaba a par na Gran Bretaña.
Cando eu era neno, considerábamos que si cruzabamos os dedos nas costas á hora de pronunciar o xuramento, quedabamos eximidos de cumplilo. Algún Borbón debeu seguir este criterio, sen dúbida por acendrado amor ó seu pobo.
E si, en efecto, o clero divídese en secular e regular. Lapsus calami.
predicaba a paz, quixemos dicir.
Sr XDC : ao de Russell and W...
Mellor agora, ou iso espero.
DIANTE UNHA IMAXE
DE ÍÑIGO DE LOYOLA
A místeca alegría no sembrante,
no peito a ira, o sono na mirada,
ben te conezo, Euménide sagrada,
trenca virtú, católico bergante.
Treidora do Evanxelio á lei amante,
a esposa dos Cantares, desleigada,
tivo tratos co demo e desta allada
naciches ti, parásito trunfante!
Mais ¿que fas nese altar roubando preces,
xenio da intolerancia soberano,
ti que tan sólo maldiciós mereces?
¡Ti, que trocache a Cristo nun tirano,
Os saiós i-os verdugos en xueces,
I-en fouce á Dios do pensamento humano?
(Manuel CURROS ENRÍQUEZ)
(Borro a súa primeira mensaxe, XMG, que quedaba repetida: agardo lle pareza ben).
O poema de San Ignacio de Loyola, dunha forte contundencia ("xenio da intolerancia soberana") ten aínda máis sentido, quizais, tralo Congreso Curros 2001: alí PATROCINIO RÍOS SÁNCHEZ demostrou que Curros exercera de pastor protestante en 1870 en Madrid. E é ben sabido que o culto ós santos non ten cabida na prática protestante.
Aivá. Desculpen o presunto casticismo, ante un dato que non coñecía.
Dezanove aniños. E el non habería no caso algunha pequena ou grande vinganza contra o seica autoritario pai?
Outro tremendo soneto:
PELEGRINOS A ROMA
A ira de Dios, en labarada ardente,
cinguiu do Vaticano a cima escura
i endómeta, estralante, xorda, dura,
prendeu do falso Cristo na aspra frente.
Queimado o altar, sin solio en que se asente,
rodou por terra o ídolo da altura,
i a boca abrindo desdentada e impura,
“¡Valeime aquí!”, berroulle á turba crente.
¡Romeiros, acudí!… Sinistro e fosco,
o incendio crece que a razón atiza;
¡cai o Papado, a Fe cheira a chamosco!
¡Acudí, pelegrinos!…, que na liza
que contra a Libertade abriu convosco,
a besta apocalíutica… aguniza.
Doniña, onde é que está, bonita???
Onda os esaxerados dos Kwakiutl??
Get back, Doniña...
E, pola contra:
TEMPRO DESERTO
Como acendida lámpara en estreito
pechado camarín
así no santuario do meu peito
arde unha lus sin fin.
Cando a súa llama gunizando lenta
boquea e vai morrer,
sopro de fe seu pábilo alimenta
e vólvese acender.
Mais do meu peito na sinistra calma
non hai altares... ¡Ah!
A lámpara do tempro da miña alma,
¿a quen alumará?...
Si algún topás, viaxeiros desta vida,
en que creades vós,
poñeino ante esta lámpara acendida,
que está esperando un Dios.
Algo indica Curros, en nota dunha edición de Aires da miña terra, que alude a non sei que dos "providentes deuses lares".
Pola contra non; máis ben, polo mesmo pau. Unha cousa é a diatriba anticlerical e outra a poesía penitencial. Non é contradictorio. Máis ben ao contrario.
Debín dicir en contrapunto: máis ca nada referíame ao ton. O mesmo pau non sei se o será sempre, pero en Curros, xaora, non hai contradición.
Vivimos a golpe de efemérides. Non só a cultura galega, senón en xeral. Se non houbese o aniversario, ninguén, ou case ninguén, se acordaría do vate Curros.
A min, persoalmente, cada vez me cansan máis as efemérides. Serán necesarias, posiblemente, pero a min cada vez máis me deixan máis indiferente (ou "inverosímil", que diría o outro).
Os temas relixiosos, nos nosos escritores, son sempre delicados: hai traballos ó respecto de autores como Torres Queiruga (sobre Castelao), Chao Rego ou Victorino Pérez Prieto.
Lembrarán que hai uns anos houbo unha polémica en Grial sobre O CATECISMO DO LABREGO: podería haber aí algo de sátira anticlerical?. Eu, cos datos que manexo sobre o vello Lamas, tendo a crer que non: só o uso dos códigos do pobo e unha certa retranca que nunca é irrespetuosa co mundo clerical. Que opinan vostedes?
(Apicultor: o das efemérides é inevitable e eu son ben culpable en potencialas. Pero... coñece algunha cultura que poida prescindir delas?)
Os conceptos sobre o que é irreverente ou irrespetuoso co mundo clerical varía dunha época a outra e mesmo dentro dunha mesma época a variedade pode ser moi grande. O que a nós pode parecernos irreverente, ao millor no século XVIII ou XIX non o era tanto. Precisamos de instrumentos máis finos para falar neses termos. Pasa algo parecido coa censura. Non sempre unha crítica anticlerical acaba sendo asumida como perigosa ou susceptible de sanción.
En xeral, creo que se simplifican as análises relixiosas sen termos en conta os movementos espirituais, corrientes piadosas ou doctrinais de cadansúa época. Non podemos aplicar uns baremos actuais que cremos formados desde o Concilio de Trento, a pesar da indudable liña de ortodoxia marcada.
"Indiferente" ou "inverosímil" tanto ten, Apicultor, pois, como todo o mundo sabe, son termos "sinagogos".
Oh, auriensis disimillis, salve! A verza poética sulfurosa polo alento mefítico do fillo de puta do Anticristo, paralizoume os resortes primarios do pensamento.
Grazas as axencias de publicidade, derradeiro reducto -¡que aliteración, ¿eh?!- irreductible dos fondos culturais, sexan eventuais ou non, sabemos por boca de Einsten que no mundo só existen dúas cousas infinitas: a enerxía e a estupides.
Confeso que no que a min respecta o xudeu físico se equivoca: a miña enerxía éche cada vez máis limitada e o miña estupidez desde logo non resulta para nada infinita. ¡Que máis quixera eu!
Vivo nun estado permanente de frustración, porque, xa firme como demetrio, xa como troll, xa como pasaba por aquí, vostedes non me fan nin puto caso.
A arume dos piñeiros coido que o chamei endogámico noutro sitio, e a todos vostedes vounos chamar misóxinos, carallo.
E eu vou seguir bebendo ó meu xeito, que é encerrarme no alboio da miña aldea e libar directamente do pipote deitado debaixo da billa.
A ver se estoupo.
Coincido co Apicultor, a "vida" da cultura galega redúcese a celebrar datas sinaladas,desavenencias de protocolo e aos pequenos escandalos provocados de vez en cando por algunha opinión que irrumpe cega nunha feira de tullidos. Non se producen acontecimentos que actuen na cultura porque esta está só ocupada en autoconservarse como sistema elitista cuxos beneficios se reparten sempre os mesmos, estabelcendo unha xerarquía a súa imaxe e semellanza para que nada cambie. Como é tan pequena, é facilmente controlabel. Toda innovación que altere o estado de cousas é rexeitado ou omitido e como os productos estéticos tenden a cuestionar a actualidade do transcorrer, ocorre que ou se enmarcan para que non se vexa o contido, terxivésanse, ou o mais frecuente, canonízase unha lectura superfical.Os acontecimentos culturais en Galicia, permanecen pois na marxe, desactivados, agardando un cambio que cada día que pasa mostra mais o seu lado utópico. E sobre a utopía afortunadamente en Pontevedra poderemos debater.
Ese, non se amargue vostede, ainda que non lle fagan caso, sexa un pouco utópico hó!, sen afán trascendedor o pensamento non se eforza e licúase na borralla dos días que pasan dicindo adeus como nada.
Non é consolo. Non, señor. Eu levo crendo a comuñón dos santos desde que nacín, e descrendo desde a última xuventude. ¿Qué é Galicia sen comuñón dos santos? Digo.
Un pandemonium.
Caramba, Amadeo, a partir da miña sinxela constatación bótase vostede por unha pendente tan costa abaixo que case non dá parado. Quedaría sen folgos despois de ir a tanta velocidade.
Non sabe amigo o longa que é a pendente, non se da parado, pero como é baixada apenas é necesario o esforzo e non cansa.No traxecto vense cousas terribeis, sufrense desenganos fulminantes,e divisase o muro, o ancho e alto muro que os pacientes funcionarios da cultura foron ergendo pouco a pouco, pacientemente, exentos de todo talento pero teimosos, aferrados aos cargos, as funcións e a política de ascensos. Do muro que lle vou dicir que non saiba vostede, seguro que mais que eu moitísimo mais.
Tendo no fondo parte de razón, exprésase dun xeito excesivamente dramático, tremendamente agonístico, ao meu modesto entender. Esboza un panorama sumamente negro, extremadamente desencantado e sen futuro.
Coido que, se cadra, sería máis conveniente centrarse en percibir os claroescuros, en detectar os matices do gris. Máis ca nada por introducir aí algunha nota de color. Digo eu por dicir algo.
Podía alguén me dicir onde é que é ou está ou se existe ou se o soñei, a señorita Doniña????????
S.O.S.
Por mais que me centro, os grises que creo ver vanse deseguido para a gama de negros. Se vostede ve algo mais claro estarei encantado e xa agradecido de escoitalo.
Se quere que lle diga a verdade, eu uns días véxoo de gris claro e outros de gris escuro.
Mesmo pode ocurrir que poida velo coas cores do arco da vella: moi de cando en vez, iso si.
Depende de cómo me levante :) :) :)
Non será vostede un deses privilexiados que se reparten todo o pastel cultural?
No último número de "Protexta", o suplemento de libros que se entrega cada trimestre con "Tempos Novos", aparece unha entrevista con Xosé Carlos Bermejo, o profesor de Historia, na que larga cousas moi duras sobre a cultura galega, o nacionalismo, os políticos, a Xunta... Pareceume algo pasado de rosca, pero tamén di moitas cousas aproveitables, desas que case é pecado dicilas.
Pois lerei a entrevista no suplemento, as verdades sempre aparecen nos lugares mais insospeitados, a ver se vexo algo de grisura,e quen dera, o arco da vella, unha entente idealista entre a administración, os xestores,os organismos independentes,os medios, e un público entregado, para celebralo no monte Gaias como cidadáns galegos inseridos no corazón da cultura universal.
Quizais sexa un pouco inxenuo.
Publicar un comentario