7 feb 2009

Dinamita para San Francisco.
Afonso Vázquez-Monxardín.

La Región 07-02-2009.

Vicente Risco era moi listo e coñecía a cidade de Ourense como se a parira. Pedra a pedra, xente a xente, historia a historia. Por iso, hai oitenta anos, cando escribiu O Porco de pé, a primeira novela galega moderna, púxolle un final simpático. A apoteose da mediocridade representada na escena final: o incendio da Biblioteca como fondo ante a pasividade das ‘forzas vivas’ enredadas nunha festa de claudicación. Pois ben, non andamos hoxe lonxe. O que pasa é que agora é de verdade. O claustro de San Francisco está para caer.
Xa ensaiamos todas as formas posibles de combinacións políticas. Gobernos todos dun (aquí, alá e acolá), todos doutro, gobernos entrefrebados en varias combinacións...e nada funcionou. Polo tanto, a cousa pola política dos partidos non parece ter solución. Entrementres, unha cidadanía, pasiva, resignada, cada vez que comeza outro capítulo do esperpento di ‘vaia por Dios’, ‘outra vez’ e pasa a páxina do xornal rápido como para escorrentar a culpa e esquecer os anos que leva pechado e aqueles fermosos frescos renacentistas aparecidos no inicio da obra e desaparecidas coa deixadez posterior. Logo detense nas esquelas que, como saben, é o pasatempo favorito dos ourensáns. O político de turno explica de novo que nós non entendemos ben o problema, que é todo moi complicado e trata de sinalar a outro. E agora vai a Consellería de Cultura e di que o Goberno central oculta datos. Cando o Demo non sabe que facer, espanta moscas co rabo. A min, como espectáculo gratuíto sempre me gustaron máis as cheas do río desde o mirador de Oira. Somos caldo de cultivo de ditaduras: unha sociedade civil inerme agardando que sexa sempre outro o que solucione as cousas. Pero ¿imos, meus queridos concidadáns, permitir que as leguleias de empresas manifestamente incompetentes e uns xuíces excesivamente comprensivos deixen caer o claustro? ¿Imos permitir que sexan o vento e chuvia os que rematen a obra da desidia colectiva? ¿Imos permitir que o noso Concello siga a camara lenta? Non señor, non. Non deberiamos.
Hai moitos anos, en 1981 ou así, pedín dinamita para voar o ‘Volter’ -que eu sempre chamei Tucho-, porque era unha ignominia deixalo agonizar entre saudades literarias pero sen mover un cella. Ninguén fixo caso, claro, e as termites e a chuvia fixeron moi profesionalmente o seu traballo. Agora creo que debemos reclamar con forza dinamita para o Claustro de San Francisco. Porque se a cidade non sabe máis que ver aos políticos dándose coa cachiporra falsa como no Barriga Verde, ou cantando a coro aquilo de ‘fuches tu, fuches tu, o que fuches cagar no palleiro; fuches tu, fuches tu, que aínda levas as pallas no cu’, pois ben, se todo é así, o non-remedio pero si alternativa ética, é a eutanasia activa. Como nas películas en que o vaqueiro mata ao cabalo para que non sufra. Como o fidalgo de Otero Pedrayo que cruza Galicia para ser el o que lle ferre dous tiros ao can vello e enfermo, compañeiro de cazatas lembradas. Ademais, está desacralizado o recinto e non é xente...
Que sexa o Concello, ou sexa o noso nós máis próximo e colectivo feito forza, coas mans dos veciños que o queremos, e en lembranza das fotos de vodas que alí se facían, o que meta a dinamita e remate coa agonía. E que o vexamos todos todiños metidos ao quente nas augas mornas da Chavasqueira ou Outariz, cunha presa de castañas municipais e un cacho de empanada na man. Propaganda gratis nos medios de Europa. ‘Un concello voa un claustro gótico no medio dunha festa termal para os veciños’. E logo de derrubalo, podemos proxectar para o solar, un ‘centro de interpretación da cultura medieval’ dedicado á cidade de Ourense, mon amour.

18 comentarios:

Anónimo dijo...

Magnífico artigo. A algúns debiaselles caer a cara de vergoña.

Anónimo dijo...

Amigho Etxe, eu non coñezo o claustro de San Francisco. Verdade é que son "postizo" nesta cidade e non me ghusta ourense, renegho dela. Vostede sabe que teño certas inquedanzas pola história, por o património, en fin que non son o desleixado nestas cuestións. E non coñezo o claustro de San Francisco. Nunco o vín.

Existe?.

Probablemente o viran vostedes os historiadores, cecais doce dúcias de casados, os reclutas que eran de outras provincias. Estivo o claustro secuestrado por o exército varias xeneracións?.

Cecais sexa unha clave. Como imos defender o que non coñecemos. Eu vinno en fotografía, sabe, e quen me dí que se corresponde realmente con ese edificio?. Élle como un conto. O meu pai dilles ós turistas no fervedoiro da burgas que lle é todo unha aduanada do "ayuntamiento", quentan a auga en fornos para sorprender ós turistas, dio todo sério e vaise para a casa. Neso consiste a pulla.

Eu nunca vin o claustro de San Francisco e leo o Boletín Auriense, e son suscriptor, e vou as presentacións da peza do mes sempre que poido, e tiven curiosidade de ir a varias excavacións arqueolóxicas, e teño curiosidade...e nunca lle vin o claustro de San Francisco, chacho.

Os que viran o claustro de San Francisco de Ourense que levanten a mau. Castroforte do Baralla, levita.

O que lle quero decir é que moitas veces os intelectuais están fora da realidade e fan reivindicacións desaxeitadas. Non me malinterprete vostede. Quero decir que habería que mudar de estratexia.

Póñase vostede a pensar dos cen mil habitantes de ourense, cantos coñecen o claustro?. Dous mil, cinco mil?. Cecais sexa eso, o cinco por cento. E despois ainda hai que descontar os que teñen sensibilidade e os que non, porque deus noso siñore na súa infinita sabiduría e bondade fíxonos diferentiños, afortunadamente, senón extinguíamonos ben cedo.

Eu non desbotaría de escomenzar por ensinarlle-lo ós cidadans que conformaron tardíamente pobo. Ós meus pais, Ós meus tío, todo o alubión de aldea que fixo medrar esta cidade dos trinta mil ós cen mil. Ós nenos dos institutos, asociacións de veciños, asociacións culturais, asociacións, colectivos, sorpréndase ós politicos. Cantos coñecen realmente o claustro?.

Eu bótolle unha mau. E botemoslle imaxinación. Subamos coas asociacións de veciños, a noitiña con fachóns a ensinarlle-lo. De mil en mil.

Cando remate a procesión, os meus din "precesión" será porque é preciosa, da virxe de fátima (50,000 coacervados) digo cincuenta mil, desviámola cara alí e pedimos axuda. Parasitámola. Sería fácil. Decímoslle que o claustro é un motivo relixioso como a súa manifestación. Eu sígoa desde hai anos e sinto ourizarseme o pelo ó ver esa masa de xente tan mansa, tan seghura de si misma, tan desaproveitadiña.

Botémoslle coallos, faghamos unha trasnada memorable co único fin de que os Ourensáns coñezan o seu claustro. Seu?. Ese pode ser a raíz do problema. Nunca foi noso, só dunhes poucos. Que lle den. Reducto de elites.

O poder aghora está no "pueblo".Levemos ó pueblo con imaxinación.

Eu ku che sei.

Trebi dijo...

E de paso, senón saben que facer co edificio do Banco de España.... pois metelo tamén na Gran Traca.

Menos mal que temos gratas novas hoxe: PARABÉNS de novo a Marcos Valcárcel:Premios AELG, que este ano incorporarán unha nova distinción: a do mellor blog literario. Igualmente, entregaráselle o galardón á institución que destacou durante o ano no seu labor cultural, concedéndoselle nesta ocasión á Sección de Literatura do Liceo de Ourense, personificada na figura de Marcos Valcárcel.

Selina dijo...

Ourense amado, ourense odiado...
Si, lobonegro,si, levitamos.
Debe ser o bafo da Burga que nos empaña as gafas ou nos nubla a sensibilidade.
Eu si teño a foto de boda no Claustro, eu si o coñezo.
Lembro nidiamente o bacharelato nas Carmelitas cos toques de trompeta Reximento de Zamora facendo a instrucción.
Vivíu efémeros momentos de esplendor cando Arturo Baltar, xenerosamente, instalou alí os seus marabillosos e delícadímos retablos. O da Bilbaína é un dos meus favoritos (sei que o día que se enterou da sorte que podían correr foi, sen dicir nada a ninguén, cun amigo a recollelos). Tamén había unha sala adicada ó escultor Faílde.
Entusiasmada polo feito e orgullosa de que a miña cidade tivera tal xoia exposta ó público, levaba alí a canto foráneo viña de visita, sorprendida, eso si, de que non houbera vixilante.
Unha das veces que subín eu soa, por dar un paseo, por pasar un bo rato, topei cun vixilante do albergue veciño que me impediu o paso dicindo que non se podía entrar, que houbera okupas que incendiaran o artesonado que era un perigo...
Tempo despois, soía subir a coller follas das moreiras que adornan os accesos, para os gusanos de seda que criaban os cativos do cole. Non se podía entrar no claustro, pero estaba aquel pequeno placer de arrecender e contactar coas fermosas ábores, ata que un día topeime cun valado. Non se podía acceder, din a volta, saltei por riba de aramios e cables, vin a tremenda obra que alí se facía e recibín as consabidas broncas dos xefes de obra. Houbo un día en que non puiden entrar de ningunha maneira. A obra estaba parada. Os gusanos morreron.

O que máis ou o que menos, ten algunha historia que contar sobre o claustro. Fixéronse concertos para abrilo a cidade e dalo a coñecer...

Pero temo, temo as plataformas pola defensa de... visto o visto coa do Rio que desembocou na construción do Centro Comercial. Agora acábase de montar a de defensa da Ribeira Sacra. Témome que acabará coa creación dun espazo deportivo fluvial con motos de auga, esquí acuático...
Mellor sorte acompañou ó cimiterio, lástima que xa non teñamos a Valente de valedor.

Anónimo dijo...

Como non ten tellado, cae a auga polas pedras abaixo. Vén logo a xeada e cóase entre o groso feldespato, a mica e o cuarzo e pouco e pouco vaino esfarelando. Como saben vostedes, a maioría das pezas viñeron reaproveitadas do antigo convento de CimadeVila e pasaron xa moitas nesta historia. E agora, perante os nosos fuciños, cae.
Oprobio e vergoña caian sobre nós. Temos exactamente o que merecemos. Ou se cadra moito máis do que merecemos.

Anónimo dijo...

Selina, eu tamén botei tres anos subindo a coller follas de moreira. Escomencei estando os obreiros alí, partíanse de risa, e ramatei tamén saltando o arame.

Despois descubrín unha moreira accesible perto da entrada do auditório. E outras dúas na entrada da praza de Paz Nóvoa que acaban de arrincar. Era moderado depredando nas de Paz Nóvoa porque o kioskeiro de enfrente botábame a bronca. Con razón. Queda unha moreira no xardín do Posío. Pouca cousa.

Pero o claustro non o coñezo. Hoxe xantando coas miñas cuñadas que son de ourense e estudaron nas carmelitas dixeron que tampouco o coñecen.

Os Ourensanos, eso que é?, non coñecen o claustro de San Francisco, e só se ama o que se coñece.
Se queremos salvalo temos que cambiar o enfoque das accións.

Según conta Etxe do estado é unha situación vergoñenta e arrepiante.

Pero como en estado de guerra hai que calcular moi ben as intervencións, con estratéxia. E os intelectuais sonlle malos xenerales. Falan moito nos papeles que solo len eles e os políticos, precisamente os que causaron o entuerto. A mor parte dos cidadans, 80, 90% non saben de que se fala, nin len os xornales agás o "fumtbol", o meu pais dí "fughol". Madia leva.

As veces paréceme que os intelectuais ignoran "O pueblo", e cando falan, falan para os políticos. Ambas castes parecen necesitarse.

Está claro que os políticos non van salvar o claustro de San Francisco. Non nos equivoquemos de socios nin de estratexia.

Ou que é o que queremos?.

Anónimo dijo...

Eu fagho o que vostede, Lobo, me indique.

Selina dijo...

As palabras tamén poden cambiar as cousas, lobonegro, pero tardan máis do que a chuvia en enchoupar cuarzos, feldespatos e micas de capiteis e columnas.
Mentres tanto, poderíase ir facendo un acto cívico e voluntario que consistiría en cubrir con plástico os arcos que están ó aire ante os medios, ou algo semellante. Ocórreseme, non sei, pero algo hai que facer...non?

Anónimo dijo...

Certo.
Lembro a "Cristho" que "envelopaba" pontes e monumentos, e con esto creo que tíñamos que chamar ós artistas. Para envolver, ou o que fose. A envoltura por moito tempo podería ser fatal se non respira.

Eu o de Fátima non o dixen de coña, en realidade eu sempre estou à sério. Imaxínese rematar a "precesión" no clausto. Supoño que os condenados curas colaborarian desta. Supoño. Porque de política eles sí que saben. Supoño que despois non se atreverían a pasar o cepillo. Unha esmoliña, subvención no, esmola.

En realidade tería que ser despois da misa, porque a "precesión" remata en misa. 13 de maio.

Para a San Xoán poderíamos facer no exterior unha foghata invitando a todo-los foros cívicos a concentrarse nese lume.

Pero son datas tardías. Para adiantar, si poderíamos ir pensando nunha "performance" deiquí a pascoa.

De hoxe ó entroido, non sei, vence o frío.

Pero aínda así paréceme que estes actos irían enfocados a chamar a atención dos politicús e dos medios de comunicación.

U-lo cerne do mal?.

Succesivas denuncias de non sei que empresa contra a administración.

Manifestación brutal de cidadáns ante a sede da empresa. Boicot a empresa. Encarapuchados bourando unha somanta contra os responsables da empresa.Cacerolada ante a sede da empresa.
Ou diálogo coa empresa.

Destas parece que parte do desaguisado ven da empresa.

E todas as accións en conxunto.

Eu pensei nun grupo de teatro similar ós cobradores do frac pero máis chamativos. Houbo tamén unhes cobradores de morosos que se chamaban "os coloraos", eran vermelhos rechamantes. Un grupo do terceiro teatro, somos moitos, centos, turnándonos en grupos, sobando e molestando ós políticos en todo-los actos públicos ata que solventasen o problema.

Eu despois ía seguir con toda a merda do casco vello, dando o cante cada domingo dediante de elas. De unha en unha.

Selina dijo...

Unha especie de alpenre, dicia eu, pola cousa de que non continúe mollándose.

Anónimo dijo...

Mellor dito, eu fago o que Selina me indique.

Anónimo dijo...

Selina, por favor, dille ó Etxe, que a tí faiche caso, que averigue onde está a raíz do desaguisado. Quen é a empresa, onde está radicada, que pide, porque é tan aghresiva coa administración....todo eso é público.

E deixemos, creo eu, de culpabilizar sempre ós politicos, ou a ignorancia dos cidadáns, que non é pouca.

Anónimo dijo...

No tocantes ó alpendre poderíamos pedirlle finanaciación, de graza, ó conde de zamora de río-frio, paréceme que era accionista de lamcol, non sei se o sigue sendo. Ademáis ten moita pela de deus.

Ós de lamcol pedímoslle que cedan unhes arcos de madeira laminada de quita e pon para facer o alpendre de Selina. Pódense facer arcos de calquer tamaño. No teito metemos policarbonato transparente. Buscamos esponsorizadores. O alpendre díafano ponse, e cando se arranxe o desaguisado xurídico, volvemos a quitalo. Técnicamente é posible.

O lapis falador dijo...
Este comentario ha sido eliminado por el autor.
Anónimo dijo...

Marcos, teño unha curiosidade mórbida por saber que é o que quitaches.

Non terás un arquivo de comentarios suprimidos, poden ser moi substanciosos.

Dinos só con quen se metían, anda vai, non sexas malo.

Anónimo dijo...

Non hermano Lobo, non; non foi Marcos, foi o propio autor, o que o eliminou.

Anónimo dijo...

Como é posible, dighame vostede, eu tamén quixera eliminar as veces algún comentário meu.
Esa vaga sensación o calcar ó "publicar comentario" de tirarse do avión sen paracaídas.

Anónimo dijo...

Para hermano Lobo:

1) Cree unha conta de correo Google -Gmail-, lóxicamente co seu habitual "Lobo neghro".

2) Inicie a sesión co nome de usuario desa conta.

(Despois de iniciar sesión vostede pode borrar tódolos comentarios, creados coesa conta, non só neste senón en calquera outro blog de blogger, só sí, e só sí, vostede inicia sesión coesa conta,.)