Irán tamén?
Serán capaces os poderes fácticos de USA de levar o horror tamén a Irán, como apunta, xa con seguridade, o xornalista Seymour Hersh (de The New York Worker). Aínda sabendo que o de Iraq foi un fracaso desde calquera punto de vista, que xa está en plena guerra civil e que non ten xeito de remediarse nin a curto nin medio prazo? Ata onde queren levar o mundo Bush e os seus amigos?
De Periodista digital:
Seymour Hersh, el azote de Bush que destapó las torturas de Abu Ghraib, apunta ahora a IránEl periodista enemigo de la Casa BlancaEl nombre de Seymour Hersh causa pánico en la Casa Blanca.El conocido periodista de investigación estadounidense Seymour Hersh, que ha destapado entre otras cosas las torturas de la cárcel de Abu Ghraib, ha publicado en The New Yorker un largo artículo sobre las intenciones del gobierno de Bush de bombardear Irán a toda costa. El azote de los desmanes gubernamentales, revela que Bush ya ha iniciado investigaciones sobre el terreno para localizar objetivos iraníes y está intensificando las actividades clandestinas en el país.

A MINORÍA CATÓLICA EN ESPAÑA
(Andoliña mércores 12 abril)
A Igrexa católica está en caída libre: é a institución menos digna de aprecio para os mozos, que só se declaran católicos no 49 por cento (antes era o 77). E o número de practicantes redúcese ata o 10 por cento: por isto escribía estes días Reyes Mate nun xornal catalán que os católicos son xa unha minoría en España. A socioloxía di que estamos máis preto da laica Francia que da Polonia ultracatólica. Pero con certas diferenzas: en Francia os católicos, como minoría, aprenderon a argumentar e facer ofertas cualificadas. En España a xerarquía eclesiástica obvia esta realidade e segue a actuar, di o propio Reyes Mate, como se os católicos fosen aínda a maioría da sociedade.
Velaí ao cardenal de Madrid repetindo a propósito da Lei Orgánica de Educación (LOE) que o Estado debe aterse a unha orde natural que só sabe interpretar correctamente a Igrexa. Ou o documento publicado onte polos bispos cos máis rancios prexuízos de moral do vello nacional-catolicismo con naftalina. O discurso da cúpula eclesiástica necesita unha fonda renovación ideolóxica: situarse no tempo en que vivimos, xusto o contrario do que se está a facer. Unha renovación que, se tarda moito, quizais xa non chegue nin a tempo.
(Imaxe: Virxilio, Os contemplativos, 1988)

A República e as contradicións do PP ourensán
(Pan por pan mércores 12 abril)
Os Amigos da República están a celebrar un amplo programa de conmemoracións titulado “República e Liberdade”, que homenaxeou a Julio Losada e permitiu recuperar nomes esquecidos da nosa historia como Alfredo Gómez Ollero ou Blanco Dobarro. Nesta xeira de actos colabora, con outras entidades, o Concello de Ourense. O concelleiro de cultura, participou en varios deles. Eu non podo máis que felicitarme dese apoio municipal, pois entendo que Pepe Araújo representa dalgún xeito ao grupo de goberno. Pero… Velaí vai o meu pero. Un mínimo de coherencia esixe que esta xusta reivindicación das víctimas republicanas vaia acompañada da limpeza dos restos do franquismo en Auria. E seguimos pisando rúas con nomes como Coronel Ceano ou Capitán Eloy. O goberno municipal non fixo nada ao respecto e non é sen tempo: case 30 anos levamos de democracia nos concellos.
(Imaxe: debuxo de Luís Seoane, "Arriba España", no álbum Trece estampas da traición).

PAN POR PAN martes 11 abril
“Gallego,ga. Del lat. Gallaecus. 1. adj. Natural de Galicia. 2. adj. Perteneciente o relativo a esta comunidad autónoma de España. 3. adj. En Castilla, se dice del viento cauro o noroeste que viene de la parte de Galicia. 4. adj. Ant., Arg., Col. Y Ur. Dicho de una persona: Nacida en España o de ascendencia española. 5. adj. C.Rica. Tonto (falto de entendimiento o razón. 6. adj. El Salv. Tartamudo”. Velaí, literal, a definición de “Gallego” na última actualización do Dicionario da Real Academia Española, que provocou unha protesta dun deputado do BNG no Parlamento Galego. As acepcións quinta e sexta, din que vivas en Costa Rica e no Salvador, son sen dúbida denigrantes, Cando menos, deberían sinalarse como formas despectivas ou arcaicas. Ou ben ser suprimidas: como o foi a acepción “bruto” que figurou tamén nese Diccionario ata 1958, en que foi retirada por petición de Camilo José Cela.
(Imaxe: obra do artista expresionista Van Dongen, 1930).

BERLUSCONI, CARICATURA DE SI MESMO
OS ITALIANOS VAN ESPABILANDO (anque, raspadiños, como os galegos...)
Isto era o que eu escribía onte:
Todos os políticos poden dicir algunha babecada no exercicio das súas funcións: vai tamén no soldo. Pero hai un tipo de políticos que se converten a si mesmos nunha babecada continuada, nun esperpento de si mesmos. Son políticos brillantes no plano mediático: superan ás súas caricaturas. Ese é o modelo Berlusconi. Ou dun Paco Vázquez ou un Acebes: calquera imitación deles queda moi por baixo da realidade.
Berlusconi manipula as leis para evitar comparecer ante a Xustiza, controla os medios de comunicación públicos e privados (o 87 por cento nas súas mans), rise dos xuíces que o perseguen (doce xuízos en marcha) e di que en China fervían os nenos para abonar os campos.
En campaña electoral insulta aos seus adversarios chamándolles coglion” (giilipollas), anuncia baixas de impostos e acode ao discurso apocalíptico da extrema dereita: invoca a Stalin e a Pol Pot e debuxa unha Italia na raia entre a liberdade e o comunismo, apelando ao voto do medo para rabuñar votos indecisos no centro do sistema. Vai acompañado da xenófoba Liga Norte e dos posfascistas da neta de Mussolini (Máis vale ser fascista que maricón, dixo). Ata pode gañar de novo: a súa victoria sería unha vergoña para toda Europa.

Galegos iracundos e litigosos: unha das primeiras descricións da Galiza

Ao fío dun comentario xurdido arredor do poema de V. Aleixandre, acordei rescatar este texto que constitúe unha das primeiras descripcións do noso país.
Así describía o autor do Códice Calixtino, no século XII, unha Galiza ben definida na súa fasquía e nas súas xentes:
Después, pasada la tierra de León y los puertos del monte Irago y monte Cebrero, se encuentra la tierra de los gallegos. Abunda en bosques, es agradable por sus ríos, sus prados y sus riquísimos pomares, sus buenas frutas y sus clarísimas fuentes; es rara en ciudades, villas y sembrados. Escasea en pan de trigo y vino, abunda en pan de centeno y sidra, en ganados y caballerías, en leche y miel y en grandísimos y pequeños pescados de mar; es rica en oro y plata, y en tejidos y pieles silvestres, y en otras riquezas, y sobre todo en tesoros sarracenos. Los gallegos, pues, se acomodan más perfectamente que las demás poblaciones españolas de atrasadas costumbres, a nuestro pueblo galo, pero son iracundos y muy litigosos.
(Trad. De A.Moralejo, 1944, p.523).
Sempre me sorprendeu esa frase final, nun pobo como o galego que hoxe ten sona de pacífico e mesmo, ás veces, de submiso e conformista. Seica no século XII un viaxeiro francés levaba unha imaxe ben diferente do noso xeito de ser. E cales serían os motivos?

El niño raro (V. Aleixandre)

Aquel niño tenía extrañas manías.
Siempre jugábamos a que él era un general que fusilaba a todos sus prisioneros.

Recuerdo aquella vez que me echó al estanque
porque jugábamos a que yo era un pez colorado.

Qué viva fantasía la de sus juegos.
Él era el lobo, el padre que pega, el león, el hombre del largo cuchillo.

Inventó el juego de los tranvías,
y yo era el niño a quien pasaban por encima las ruedas.

Mucho tiempo después supimos que, detrás de unas tapias lejanas,
miraba a todos con ojos extraños.

O tema da violencia nos nenos foi tratado moitas veces na literatura. Nas nosas letras, por exemplo, velaí o conto "O xogo da guerra", de Carlos Casares (en Vento ferido) ou o poema "Xogo ruín", de Luís Pimentel, con ese remate contundente: "Creceu e foi de aqueles". A min este poema de Vicente Aleixandre, de Historia del corazón (1954), tamén me lembra o mundo dos versos de Pimentel: estarían os dous a referirse a unha común simboloxía coas súas metáforas. Vostede que opina?
(Na imaxe, como contraste, "Xesús cos nenos" de E.Nolde)

ESCOLMA DE CEN POEMAS (n.2)

Marinha, ende folegares
teño eu por desaguysado
e soon muy maravilhado
de ti por non rebentares,
ca che tapo eu (d’) aquesta minha
boca a ta boca, Marinha,
e d’estes narizes meus
tapo eu, Marinha, os teus,
e das mâos as orellas,
os olhos das sobrencelhas;
tapo-t’ ao primeyro sono
da mha pissa o teu cono,
como me non veja nenguû,
e dos collôes o cuû;
como non rebentas, Marinha?

Empecei esta miña escolma de Cen Poemas de Autores Galegos cun texto moi dramático: o poema de Pimentel. Cambiando totalmente de rexistro, hoxe vai outro que teño entre as máis grandes xoias das letras galegas de todos os tempos. Este novo poema está dedicado a unha tal Marinha e as súas artes amatorio-sexuais (está recollido na Antoloxía de poesía obscena dos trobadores galego-portugueses que preparara Xosé Bieito Arias Freixedo en Ed. Positivas, 1993). Este autor, seguindo a Rodrigues Lapa, sitúao atribuído a Afonso Eanes do Cotón, en cambio a edición da Lírica profana galego-portuguesa do Centro Ramón Piñeiro prefire a autoría de Pero Viviaez, trobador portugués nobre con bens no sur de Galiza (reproducimos o texto desde a edición do C.R.Piñeiro).
O poema enmárcase no caudaloso río de poesía de escarnio e maldizer medieval (que se continuaría na sátira das cantigas populares dos Séculos Escuros, no Curros de O Divino Sainete, Celso Emilio, Manuel María e un longo etc.). É un texto magnífico, pechado, inmellorable (velaí ese xogo do “folegares”, xogando coas formas do fol para “moverse rítmicamente como un fol, durante o coito, ó mesmo tempo que se exhalan suspiros”). Velaí o seu forte alento humorístico e lúdico que se ten relaciondo coa orixe populare vulgar do poeta (se fose Eanes do Cotón). Velaí a gracia da descrición do acto con todos os seus detalles e partes participantes: o cono, a pissa, o cuu, os collôes, os ollos, a boca, as orellas, etc. Tamén se podería dicir que se trata dun poema misóxino, onde a muller está obxectualizada e degradada (correción política), pero eu prefiro cargar as tintas no seu tono lúdico e provocador. E por que non dicir tamén que expresa a anguria do home que pon todo o que pode no seu esforzado labor e aínda así se sorprende ante as capacidades receptoras da muller?. Ah, e o verso final… non mo negarán, maxistral!!! (Na imaxe, un debuxo anónimo de 1880).

EBA segue vivo...
Onte fixen de novo (cantas veces irán xa? incontábeis) o Roteiro A Esmorga de Eduardo Blanco Amor, que puxeramos en marcha nos comezos dos 90 dende o Clube Alexandre Bóveda coa colaboración do Concello de Ourense. Foi o primeiro roteiro literario de Galiza -hoxe hai algúns máis-, ideado conxuntamente por Afonso Monxardín e este cronista e coa colaboración técnica básica de Benito Losada e Ángeles Fdez. e artística de Manolo Figueiras.
Desta vez fixen o roteiro cos alumnos do IES Auga da Laxe de Gondomar e foi por petición da amiga Concha Costas, que veu pasar un par de días ás terras ourensás cos seus alumnos (tamén estiveron en Trasalba, Allariz, etc.). Deilles a miña visión do mundo blancoamoriano pisando de novo as rúas do casco antigo que no seu día camiñaron o Bocas, o Castizo e o Milhomes e conteilles algunhas cousas de EBA e da microhistoria ourensá que non están nos libros. Creo que marcharon moi satisfeitos e case todos leran xa a novela, que lles gustara moito: sen dúbida, EBA segue vivo nos seus libros e na nosa memoria ...

O UNIVERSO POLIMORFO DE VIRXILIO
(Andoliña sábado 8 abril)
Levaba moitos anos Virxilio sen expoñer a súa obra en Auria. E non por falla de propostas. Agora, comisariada por José Paz, podemos ver unha ampla antolóxica, tamén con pezas novas, no Centro Simeón da Deputación ourensá. Na inauguración, Virxilio, un dos nosos grandes, dixo: “non teño nada que dicir, eu só pinto”. E tiña razón porque todo o que pode ser enunciado con palabras está xa nos seus cadros: tal é a riqueza de significados da súa obra. Houbo artistas na historia que teorizaron sobre a arte, de Leonardo a Kandisky, de Van Gogh a Delacroix. Virxilio preferiu calar, facendo verdade así o atinado título desta mostra: A balada silente do mariñeiro.
Pero nós si podemos falar e dicir, unha vez máis, que na obra de Virxilio está todo: a tradición e a vangarda, a color e o debuxo, o misterio e a realidade, o campo e a cidade, a ledicia dos cafés urbanos e a insondábel beleza dos marisqueiros no medio da ría. Hai todo un universo virxiliano, popularizado na arte de masas a través dos moitos carteis que fixo na súa vida ou das letras capitulares da Enciclopedia Galega. Un mundo polimorfo, cheo de vida e simbolismos, capaz de pechar no espazo dun lenzo o espírito dun tempo e das súas xentes.
(Imaxe: No café, 1996. Acrílico sobre táboa. 61 x 60 cm)

Homenaxe a Julio Losada
(Andoliña 7 abril)

Hoxe é o día de Julio Losada en Ourense. Coñecido ourensán propietario do Café Miño, home liberal e progresista, axudou a refuxiados republicanos na Guerra Civil e foi durante moitos anos o centro de moitas tertulias no Liceo.

Julio Losada vai ser homenaxeado pola Asociación de Amigos da República da cidade. Quizais fóra do marco ourensán moitos non o coñezan, pero quero lembrarlles que foi tamén amigo fiel e confidente de Carlos Casares: nas súas columnas Carlos relembraba acotío a fonte inesgotable de anécdotas e lembranzas doutro tempo que Julio repartiu sempre con xenerosidade.
Os promotores deste acto queren así simbolizar o papel das persoas que cos seus actos e o seu exemplo transmitiron uns principios de compromiso e resistencia fronte ao réxime franquista. Antes houbo outros recoñecementos: o galeguista Luís Taboada, Camilo de Dios (en nome dos maquis galegos), os veciños de Cambedo, o pobo castigado da raia portuguesa, ou o vello militante comunista Clemente Jiménez, entre outros. Julio Losada convértese así, con esta merecida homenaxe, nun novo fío da memoria. Desa memoria que quixeron, con todo o seu pulo, enterrar coas armas e coa propaganda. Pero fracasaron.

LUGRÍS, O COMPROMISO COA TERRA
(Andoliña, xoves 6 abril)
O pasado martes pasei a xornada na Coruña, vendo boas exposicións (Diego Rivera, Seoane, etc.) e presentando os materiais que Política Lingüística dedica a Manuel Lugrís Freire no Día das Letras Galegas, materias estes (dúas exposicións e unidades didácticas) da autoría do amigo Afonso Monxardín e do cronista que aquí asina. “O compromiso coa terra”, así titulamos o traballo, define ben o roteiro vital dun galeguista republicano, progresista e pioneiro en tantos campos: no teatro, na normalización do galego, coa súa gramática, etc.
No vello e fermoso Instituto Eusebio da Guarda estaba tamén Manuel Lugrís Rodríguez, sobriño-neto do escritor, con quen Afonso tivo contacto nestes meses e que nos aportou moitas fotografías. Moito me alegrei de coñecelo en persoa: hai catro meses morría o meu pai e A Nosa Terra publicaba un fermoso artigo lírico na súa lembranza, asinado por Lugrís Rodríguez, compañeiro seu no grupo do Bloque de Monte Alto e amigo con quen deu moitas paseadas e compartiu moitas horas de conversa polas rúas coruñesas. Eu, mentres tanto e sen coñecer inicialmente esa relación de parentesco, estaba xa a traballar sobre o seu avó. Así é a vida: circular, sorprendente, sempre interesante.
(Na imaxe, retrato de Manuel Lugrís Freire. O seu sobriño-neto garda un sorprendente parecido físico co escritor).

Unha escolma persoal: cen poemas (1)

Inicio agora, neste blog, unha escolma persoal de poemas de autores galegos. Unha escolma tan persoal que non necesita explicitar a súa razón de ser: algúns versos estarán aí pola súa indiscutíbel calidade, outros sinxelamente porque no seu momento foron capaces de comunicarme algo moi especial, outros porque dalgún xeito forman parte da miña biografía (e de moitas outras persoas da miña quinta).
A maioría deles estarán en galego, pero haberá excepcións. E unha delas é este poema, o primeiro da miña escolma, que non podía, de ningún xeito, quedar fóra.
Poucas veces un poeta foi quen de deitar tanta autenticidade na súa expresión: versos estarrecentes, contundentes, profundos, obsesivos, que nunca se foron da miña cabeza desde a primeira vez que foron lidos. Aí está toda a filosofía do mundo: no corpo inerte dun neno no depósito de cadáveres, nese "trocito de silencio/ que te llevas de este mundo".
Se a alguén lle interesa, o poema é comentado brevemente no volume de Luz Pozo Garza, "A bordo de Barco sin Luces ou o mundo poético de Luís Pimentel" (Ed. Sotelo Blanco, 1990, pp. 22-23). Eu, que non son poeta, creo que despois de escribir versos coma estes unha voz tan auténtica como a de Pimentel xa xustificou o seu paso polo mundo.

En el depósito de cadáveres hay un niño

Ya se marchó el ministro del Señor
-visita de cumplido-
y su hisopo lleno de rutina.
Tú creías que era un sonajero,
y quedaste muerto jugando con la lluvia.

El depósito de cadáveres es grande para ti.
Y la negra mesa.
Y tu sombra.
Y el silencio de cemento húmedo.

Tú y yo nos entenderemos eternamente.

Llega hasta aquí una canción herida
que se cae y se levanta.
Viene del misterio de los remansos,
en el río, bajo los chopos,
donde las barcas atadas
vigilan las estrellas que quieren ahogarse.

La ciudad no sabe nada de estas cosas,
y en tu cuerpo aún ha quedado
una luz tenue que alumbra el depósito:
la muerte, que ha untado tus mejillas
de una cosa demasiado seria.

Pero en sus ojos aún existen
diminutos jardines encendidos
por los que jamás anduvieron tus pies,
tu pequeñita sombra.

Estás conmigo,
con las manos cerradas, apretadas,
sin querer soltar ese trocito de silencio
que te llevas de este mundo.

(Luís Pimentel, Barco sin Luces, 1960).

Da nosa lingua e das estratexias do BNG: un artigo de X.M. Sarille
Quero chamar a atención sobre o artigo "Política rexionalista para a linga", publicado o martes 4 de abril en "El Correo Gallego" por Xosé Manuel Sarille, un dos históricos da Mesa de Normalización, na súa sección "Política rexionalista para a lingua". O artigo parte do recente estudo do Consello da Cultura Galega e con tino recoñece que facer estudos cuantitativos sobre a lingua non é facer política lingüística ("tampouco a política económica consiste en facer estudos sobre a economía senon en activar medidas políticas concretas para dirixila e lograr resultados").
No remate da súa columna Sarille fai unha interpretación moi crítica da ausencia de políticas lingüísticas no goberno actual e do que el considera unha mudanza das estratexias existentes ata agora no BNG. Paga a pena reproducir este parágrafo que, creo eu, tamén di en voz alta o que en voz baixa están a dicir moitos militantes nacionalistas país adiante:
"Resulta positiva a publicación destes datos? Nin si nin non, porque non inflúen na conduta dos falantes e porque a política que se aplica desde os gobernos é xorda, vai por libre e non ten en conta estas estatísticas. E porque o gran problema non é saber polo miúdo como está o campo de xogo. O problema é que non se vai xogar ningún partido. No último medio ano produciuse un cambio fundamental. A nova cúpula do BNG adoptou outra visión do idioma. Xa non son aquelas executivas que pretendían facer unha política lingüística semellante á de Jordi Pujol, de recuperación decidida e serena. Agora fan unha política semellante á do centrismo rexionalista, tipo PNG e CG. Este é o gran dato sociolóxico, porque pode ser a puntilla pra o idioma galego. Demasiada viaxe para chegar a isto".

VILLALONGA, UNHA NOVELA, UN TEMPO
(Andoliña mércores 5 abril)
Por suposto, non lin todos os libros que garda a miña biblioteca… quén me dera! De cando en vez déixome asolagar por ese cachón de páxinas doutro tempo e recupero algunhas que agardan esperando polo seu lector: ten tamén o seu aquel coller un libro das estanterías, case ao chou, e rescatalo así no seu espírito vital. Fixeno estes días con A morte dunha dama, a primeira novela de Llorenç Villalonga, publicada en 1931 e que provocou un gran escándalo no seu día na sociedade mallorquina ao retratar con trazos firme e certeiro a un tempo o proceso inevitábel de decadencia da súa delicada aristocracia.
Lera hai moitos anos Bearn, a súa obra mestra, pero este primeiro reto non lle queda atrás. Qué marabilla na descrición dun tempo e dunha atmosfera! Arredor dunha cama onde morre unha señora fidalga todo o acontecer dun mundo tan solemne como decadente: o seu universo literario está moi próximo ás narrativas de Lampedusa e de Otero. O xenial escritor mallorquín foi moi crítico co rexionalismo da época (velaí a aguda sátira da poeta Aina Cohen nesta novela), vestiu a camisa azul e logo foi moi amigo do franquista Juan Aparicio. Todo iso é certo e está para sempre na súa biografía. Pero escribía tan ben...!

A REVOLTA DOS MOZOS EN FRANCIA
(Andoliña martes 4 abril)
Trala revolta autodestructiva das “banlieus” hai uns meses, o polémico contrato do primeiro emprego (CPE) auspiciado polo primeiro ministro Dominique de Villepin logrou poñer en pé de guerra a boa parte do tecido social francés: sindicatos, estudantes, profesores universitarios, etc. As universidades rodeadas pola policía, a Sorbona pechada e as manifestacións masivas na rúa (entre un e tres millóns de franceses na rúa o martes) fixo falar a algúns dun novo maio do 68.
Pero o suxeito social parece ter mudado abondo desde aquela. Jean-Robert Pitte, rector da Sorbona, contrario a estas mobilizacións, afirma que “moitos estudantes de 20 anos teñen unha mentalidade de 60 e iso é triste. Os estudantes teñen hoxe un discurso ideolóxico dun arcaísmo incríbel, un discurso arqueomarxista fóra do tempo. Aspiran a que todo llelo dea resolto o Estado. Rexeitan o risco, todo o que esixe un esforzo de superación”. Quizais sexa así, pero cando menos protestan e iso é unha posición activa. A lexislación sobre o emprego dos mozos en España, din os informes, é menos favorábel que a que proxecta a polémica reforma laboral francesa. Pero, aquí, iso interesa menos: todo o mundo está ocupado en debater arredor do “botellón”.
(Na imaxe, un combativo cartel de Rodchenko, das vangardas rusas)

PAN POR PAN martes 6 abril
Todos no mundo podemos equivocarnos. Ata unha empresa tan forte e poderosa como Coca Cola. Vostedes xa verían ese anuncio de Fanta entre surrealista e extravagante que fai un xogo sobre uns amigos na praia e unha Fanta que desaparece e regresa “como centollo de ocho patas”. Pois ben, o Concello de O Grove protestou ante Coca Cola porque o que sae no anuncio non é un centolo, senón un boi de mar. Metedura de zoco que de inmediato detectaron os CSI de O Grove onde o centolo é unha imaxe rexistrada polo concello como insignia da súa festa do marisco: a empresa xa prometeu rectificar. O boi de mar (de nome científico cancer pagurus) é máis liso na súa cuncha e ten forma ovalada, con unllas negras nas pinzas, mentres o centolo (maja squinado) é máis redondeado e rugoso na parte superior da cuncha. En calquera caso, o certo é que os dous bichiños, ben preparados, están moi ricos…

ESTADOS UNIDOS, ARXENTINA
Inmigrantes. O Senado de Estados Unidos ten que decidir en datas próximas o futuro de 11 millóns de “ilegais” establecidos nese país. O debate está moi vivo e centos de miles de hispanos están a manifestarse en moitas cidades contra a nova lei de inmigración, que non só pecharía esta saída vital aos países do sur senón que mesmo prevé a construción dun muro de mil cen quilómetros de fronteira con México (por certo, caeu o muro de Berlín e cada vez hai máis muros por todas partes, que sucede?). No debate xóganse moitas posicións pero as máis extremas optan por modelos de visas temporais non renovábeis para os ilegais e por converter en delito axudar ou empregar aos sen papeis. O problema é de fondo calado e divide á sociedade norteamericana e afectará ás súas relacións cos países do centro e sur do continente: 8 millóns dos chamados “ilegais” son de orixe latinoamericana. Cecilia Muñoz, vicepresidenta do Consello Nacional de La Raza, un lobby latino, declaraba estes días que moitos inmigrantes sen papeis son tratados como escravos, tamén, entre eles, os que traballan na reconstrución da cidade de Nova Orleáns. Pola súa banda a industria hostaleira necesita dese capital humano (son inmigrantes un 50 por cento dos seus traballadores) e todas as tendencias indican que esa relevancia medrará no futuro. Ademais disto hai 32 millóns de latinos residentes no país que xa naceron nos EEUU e con todos os papeis en regra: xentes moi afectadas, emocionalmente, por este debate e que ademais votan nas eleccións a Presidente.
Arxentina. 30 anos pasaron xa do golpe militar que en 1976 instaurou o terrorismo doe Estado na Arxentina, con Videla, Massera, Agosti como xefes militares á cabeza. Xenerais que están condenados, pero que se beneficiaron do perdón concedido polo goberno de Menem: agora o presidente Kirchner insta ao Supremo para que derrogue os indultos ás Xuntas Militares. Os tempos cambiaron en Latinoamérica e xorden moitas voces contra o imperio da impunidade da ditadura. Sorpréndeme tamén o silencio na maioría dos medios galegos arredor das vítimas galegas da represión en Arxentina: son máis de 300 os galegos que padeceron en carne propia as poutadas da represión militar. Consuelo Castaño, presidenta da Comisión de Españoles Desaparecidos (a maioría deles galegos), contou a resposta de Fraga cando lle pediron axuda ao respecto: “Eso tiene que quedar muerto en el pasado”.

Sánchez Dragó reivindica a José Antonio e a División Azul
Fuchicando en Internet en busca de datos sobre Llorenç Villalonga (que, ademais de xenial escritor, foi falanxista), encontreime con esta sorprendente reivindicación do escritor Sánchez Dragó aló por 2003 nun congreso internacional sobre José Antonio. O no seu día profeta de non sei qué movidas contraculturais fala sen pelos na lingua, se os redactores da páxina web non manipulan esa información (a quen lle interese, está en * http://www.falange-autentica.org/article.php?sid=285 * )Sánchez Dragó no hizo en absoluto un discurso complaciente y advirtió a su auditorio que diría cosas duras, que a muchos de los presentes no les iban a agradar. Atípico, independiente, siempre polémico, el escritor ejerció así esa misma libertad de expresión que él ha posibilitado en su espacio en torno a José Antonio y exigió, ante todo, respeto para sus opiniones, “un valor éste del respeto -aseguró- que se hace necesario reclamar hoy, frente a ese otro concepto tan equívoco de la ‘tolerancia’ con el que pretenden sustituirlo”. El autor de “Gárgoris y Habidis, una Historia Mágica de España” aseguró que “siempre ha habido en realidad dos Falanges” y explicó que una de ellas -“el falangismo auténtico”- le merece muy buena opinión, mientras que la otra -lo que llamó “el pseudofalangismo piñarista y franquistoide”- le merece, por el contrario, muy mala opinión.
leyó algunos de sus artículos de temática joseantoniana y falangista. Entre ello, su controvertido “Viaje al Fin de la Noche”, publicado en 1985 en “Diario 16”, en el que contraponía la “Misa Blanca” organizada el 20 de noviembre por Falange en recuerdo de José Antonio, y la que calificó como “Misa Negra” promovida ese mismo día por los seguidores de Franco. También recordó el mensaje que, bajo el título “Contra el Discurso Dominante”, envió en 1988 al I Congreso Ideológico de FE-JONS, a petición de varios militantes de la línea más renovadora de dicho partido, precisamente algunos de los promotores de la actual Falange Auténtica. Otro de los textos objeto de referencia fue el que publicó en la revista “Época”, planteando la necesidad de un “cuarto Discurso del Teatro de la Comedia”, tras los que pronunciaron el dirigente anarcosindicalista Ángel Pestaña, el filósofo José Ortega y Gasset y el fundador de la Falange. Finalizó con su “políticamente incorrecta” reivindicación de la División Azul, una “gesta española anticomunista”, a la que, a su juicio, la historia “vino a dar luego la razón”.

UNHA VEZ UN HOME DEITOUSE…
(Andoliña 1 abril)
“Uma vez um homem deitou-se, todo, en cima da terra. A areia lhe servia de almofada. Dormiu toda a manhã e quando se tentou levantar não conseguiu. Queria mexer a cabeza: não foi capaz. Chamou pela mulher e pediu-lhe ajuda”. A muller chegou e viu que tiña prendida a cabeza por unha chea de raíces: “marido, você criou raízes”. Outros viñeron para cortar esas raíces pero comprobaron que se o facían delas saía sangue sen parar. Puxéronse a excavar arredor e viron que eran moi fondas: aquelas raíces que saían da cabeza eran tan longas e xigantescas que podían dar a volta ao mundo.
Así comeza un breve e fermoso conto de Mia Couto, o gran escritor mozambicano, que hoxe quero homenaxear aquí. Titúlase “Raízes” e está publicado nos seus Contos do nascer da terra (Ed. Caminho, 1997). A fábula segue… Que facer con aquela cabeza enchoupada na terra? A muller do home xuntou un grupo de sabios e estes concluíron que era imposible liberar o home enraizado sen transmutar o planeta enteiro. Un deles suxeriu transferir aquela cabeza e levala ata a lúa. “E foi assim que, por estreia, um homem passou a andar com a cabeça na lua. Nesse dia nasceu o primeiro poeta”.

(Na imaxe, o maxistral "Apolo e Dafne" de Bernini)