en poleiro alleo
Enterrar de vez os mortos, de Helena Villar Janeiro (ECG 12-9-08)

Tras do accidente de Barajas, aconteceu algo parecido á dor de milleiros de persoas que perderon seres queridos en circunstancias tráxicas e non os deron recuperado. Mutatis mutandis, a todos nos conmocionaron as palabras do portavoz que agardaba a identificación dunha familia: "Temos que nos alegrar de que nos entreguen un morto". Daquela a pescuda estaba moi próxima no tempo e os afectados moi cerca do corazón de todos, e foi doado entender o significado paradoxal da frase. Fixéronse esforzos para lograr as identificacións e aqueles restos permanecerán enterrados onde decidiron os seus, que poderán visitalos e levarlles flores cando o desexen. Por iso a devolución dos restos dun cadáver produce alegría no medio do desconsolo. (...)

O artigo completo

A felicidade

(Andoliña 12-09-08)

A felicidade: é o único realmente importante. Semella obvio, pero convén repetilo, mesmo con insistencia. E iso non ten outra faciana que o amor ós seres queridos e o que recibimos deles mesmos, a capacidade de convivir en harmonía, de compartir con amigos e amigas horas de alento e desalento. Levamos séculos de Historia vivida e escrita e sería moi doado encontrar centos de definicións de grandes personalidades sobre a felicidade. Todas as que gardan algo de verdade teñen que ver co que escribín antes e pouco conta niso, de certo nada, a acumulación de poder ou de riqueza ou de calquera outra falsa ilusión.

Da noite para a mañá o mundo tal como o coñecemos pode confundirse nos seus perfís, esvaecerse nos seus absolutos ou perder todos os adobíos que nós mesmos lle colocamos. E a vida mantén o mesmo sutil ritmo de inestabilidade, como un xogo entre infantil e absurdo repetido por inercia, sen coñecer ben as súas claves máis fondas. Por iso é necesario invocar, coa regularidade metódica dun mantra oriental, a forza das palabras primixenias: Amor, Amizade. Sen falso pudor a que nos acusen de cursilería estilística. Cando menos así o sinto hoxe, cando escribo nesta tardiña dun xoves solleiro de setembro.

Realidades

PAN POR PAN xoves 11 setembro (Foto de Dorothea Lange: emigrante na recollida do algodón, 1940)

Case a diario os xornais informan de estudos socioeconómicos sobre as familias españolas. E non son alentadores. Hai unhas semanas este xornal publicaba un traballo que demostraba que case a metade das familias ourensás sostén a súa supervivencia sobre pensións e axudas públicas. Os informes habituais de Cäritas e outras ONG tamén poñen en evidencia a existencia de fortes bolsas de pobreza reais, sobre todo entre mulleres e persoas maiores. Outro estudo destes días indicaba que aumenta a fractura social de pobreza entre españois e inmigrantes; o problema é aínda maior nas familias inmigrantes con menores dependentes, con cifras superiores ó 50 por cento de pobreza nestes casos. Un duro reto para o Estado de benestar e o mesmo clima social de convivencia. Que a crise económica vai agudizar sen dúbida. E que pode provocar conflitos desesperados.

Camilleri.

pan por pan mércores 10 setembro

O escritor, director teatral e guionista italiano Andrea Camilleri (1925) gañou o segundo Premio RBA de novela negra con “O crimen de Garlasc”. Lin hai unhas semanas unha das súas novelas máis famosas “A pensión Eva”, traducida ó galego en Galaxia hai dous anos e moi recomendable.

Ambientada na Italia da segunda guerra mundial, é unha historia de adolescentes (novela de iniciación) con todo o sabor da literatura e o cine neorrealistas: o “Amarcord” de Fellini podía ser un referente. “A pensión Eva” trata da vida nunha casa de prostitutas, pero os personaxes que a habitan non están faltos de dignidade. Mesmo están vistos cunha mirada humanista, moi propia do neorrealismo.

Nada que ver, dende logo, con esa muller que inicia agora a súa carreira na tele contando as glorias do seu mozo maltratador e que deixou en coma ó home que quixo defendela: non pagaba a pena facelo, non.

Cidade de cine.

Pan por pan 9-9-08

(na foto, o actor Raúl Arévalo, un os soportes básicos da película, xunto con Maribel Verdú)

Seguro que moitos espectadores de “Los girasoles ciegos”, a película de Cuerda, se sorprenden ó encontrarse na pantalla coa súa cidade. Vimos eses decorados cando a rodaxe e agora constatamos que están perfectamente integrados nun espazo urbano marcado pola Praza Maior, a Praza do Trigo e os seus arredores, ademais do poderoso plano do retablo de Santo Domingo que abre e pecha a cinta. Hai que agradecerlle a Cuerda traer o relato de Alberto Méndez, ambientado na rúa de Alcalá de Madrid, ata a vella Auria romana, pechada cidade de posguerra. O traslado funciona. O clima represivo no Ourense de 1940 non foi diferente. Aquí tamén houbo mozos poetas e comunistas, como Manuel Gómez del Valle, fusilado o 11 de agosto do 36 en San Francisco: nin puido intentar escapar polos montes da raia. E habería algún diácono como Salvador, nome ben irónico por certo?

Moi agudo...

López, Galicia Hoxe, 9-9-08

en poleiro alleo: vacacións, lingua, plantas acuícolas ...

Balcóns e vacacións, de Afonso Monxardín (GH. 9-9-08)

Os recursos da lingua galega, de Xosé M. Sarille (ECG. 9-9-08)

Afectados pola planta acuícola de Laxe Brava acusan de 'Xudas' ó BNG
Séntense traizoados polos conselleiros nacionalistas que aprobaron o plan e eloxian a Lobeira (ECG. 9-9-08)

Os xirasoles cegos (Andoliña martes 9 set.)

Hai escenas da famosa película de José Luis Cuerda que provocan o riso en moitos espectadores: por exemplo, eses diálogos tan peculiares entre os cregos da historia ou de Miguel de Lira, tamén de sotana, dirixindo o izado da bandeira e os nenos cantando o Cara al sol antes de entrar na escola. Nunha película dura, dramática, de temática moi triste, agradécense esas pausas. E eses risos merecen que nos felicitemos todos: por sorte, o público de hoxe xa non sabe responder máis que co riso ás absurdas situacións e opinións que eran obrigadas nos tempos do nacional-catolicismo. Imos avanzando.
"Los girasoles ciegos", o espléndido libro de relatos de Alberto Méndez, empeza onde remataba A lingua das bolboretas. En concreto, continúa dalgún xeito a escena final da historia de Rivas, cando o neno corre detrás do camión dos presos, detido o seu mestre republicano, insultándoos e botándolles pedras. Velaí a educación no odio que marcou o réxime franquista. Agora Cuerda sinala co dedo os axentes educadores dese odio durante décadas. E, si, de certo as cousas foron así: saen nesta película moitas sotanas e moitos uniformes.

Xosé Miranda: “A nación é unha estrutura temporal: non existiu sempre nin sempre vai existir”
"A palabra nacionalismo non me gusta, crea confusión. Nacionalistas tamén eran os fascistas"

Chamo a atención sobre esta entrevista co escritor Xosé Miranda, responsable tamén do blog "A vella da manta". Pertence á xeira de longas entrevistas de M. Vidal Villaverde no xornal GALICIA HOXE.

ao raiar o sol
Infame condena

Luís González Tosar (ECG 7-9-08)

Coñecín a Ernesto Cardenal en setembro de 2002, en Tromso, Noruega, preto do Ártico. O autor da Oración por Marilyn Monroe era un dos convidados especiais a aquel congreso no que o vento, a friaxe, o lazo e mailo carambelo protagonizaron tanto coma poetas, novelistas, dramaturgos e demais literatos reunidos. Confeso a miña curiosidade por un home rebordante de paixón, fiel ao Evanxelio, mais tamén a Marx, como tantas veces ten dito. Quizais por iso, cando o vin baixar dun autobús, aterecido, tremelicando de frío, vestido de branco, a penas unha camisiña -a típica cotona-, calzado con sandalias, a cabeleira voándolle e a pucha negra metida até os ollos, semelloume un espírito despistado, recén chegado do alén. Alí, en Tromso, merquei o seu irónico libro de memorias Vida perdida, que fun debullando mentres seguía ao crego revolucionario por recitais e intervencións públicas. Souben así que nacera rico pola casa, que vivira a bohemia, de mozo, que participara na revolución de 1954 contra Somoza. Tralo fracaso ingresou en Gethsemani (Kentucky, EE.UU) nun grupo de trapenses contemplativos.
Ordenado cura, con 40 anos, marchou ás illas Solentiname, onde fundou unha comunidade vencellada ao FSLN. Co triunfo sandinista chega a súa etapa de ministro de Cultura, até que en 1987 tivo que pechar o ministerio, por falla de orzamento. Cardenal foi quen de aturar, de xeonllos, a mala hostia do pontífice da cristiandade que, rubio de xenreira, maldicía contra a Teoría da Liberación. Agora, con 83 anos, suspendido ad divinis, o escritor está sendo perseguido por Daniel Ortega e a súa muller, Rosario Murillo, sátrapas no poder no país dos lindos lagos, o que chora coa dor. Un xuiz "danielista" impúxolle, ilegalmente, á multa de 20.000 córdobas (694 euros). Non pensa pagar. "Si me quieren echar preso (...) estoy listo para ir a la cárcel". Díxolles sorrindo.

FÍRGOAS DE HISTORIA E XORNALISMO (Galicia Hoxe 7-9-08)
“GUIEIRO”, VOZ MOZA E REBELDE

Marcos Valcárcel
Falaremos hoxe dunha das publicacións máis rebeldes e orixinais que deu de si o galeguismo republicano: “Guieiro”, a revista da Federación de Mocidades Galeguistas do Partido Galeguista.
Naceu primeiro como páxina semanal do portavoz galeguista A Nosa Terra, o 30 de xuño de 1934, no número 338 de ANT. Era entón o secretario xeral das FMG Francisco Fernández del Riego, acompañado na dirección de Xaime Illa Couto, Xosé L. Fontenla Méndez e Xoán L. Ramos Colemán. Eran responsables locais Vicente Bóveda (Ourense), Ramón Piñeiro (Lugo), Xosé Ramón García Chao (Viveiro), Xenaro Mariñas del Valle (A Coruña), Francisco Ogando Vázquez (Santiago), Avelino Pousa Antelo (Negreira) e Xosé Álvarez Blázquez (Pontevedra).
En setembro de 1934 a páxina colle xa o nome de “Guieiro”, co subtítulo “Outavoz nazonalista da FMG” e con numeración, ata abril de 1935. Finalmente, con data 1 de santos de 1935, a revista sae como publicación autónoma, co subtítulo “Outavoz patriótico da FMG” e un formato de catro páxinas (seis meses despois). Nesta última etapa publicou un total de 13 números, o derradeiro con data 1de xullo de 1936. Editábase en Ourense, na imprenta La Industrial, e tamén o financiamento debía ser ourensán, pois case toda a publicidade é desta cidade: Casa dos Lentes, o Cronómetro, Axencia Otos, Bicicletas Da Cunha, etc.
Publicación monolingüe galega, tiña periodicidade quincenal, que será mensual dende febreiro de 1936 ata o final. Aínda que non figuran na cabeceira os datos dos responsables da revista, os datos internos das Mocidades permiten asegurar que o seu primeiro director foi o ourensán Manuel Vázquez Martín, que sería logo substituído por Celso Emilio Ferreiro e logo por Castro Arines. Na etapa de Celso Emilio a revista foi secuestrada por orde gobernativa, en decembro de 1935, “por inxurias a Hespaña”. Segundo Celso Emilio o proceso debeuse a “dous soltos” nos que se comentaba un discurso de Gil Robles. Cóntalle Celso Emilio a Víctor Freixanes (Unha ducia de galegos, 1976) que un o redactara el mesmo e outro Cuevillas, pero non estaba asinado. O da man do poeta de Celanova titulábase “Porque non berramos ¡Viva Hespaña!” e remataba así: “Por eso o galego que se referindo a esta Hespaña de agora, berra ¡Viva Hespaña”, ou é un malvado ou é un idiota”.
Da forza que xa tiñan as Mocidades Galeguistas nesas datas, baste deixar constancia do mitin de novembro de 1935 nunha vila pequena como Celanova”, que lograba convocar a catro mil mozos nacionalistas para escoitar a Celso Emilio Ferreiro, Xosé Nogueiras, Vicente Bóveda, Illa Couto e Fernández del Riego.

2. ANTIESPAÑOLISMO.
O portavoz das Mocidades tiña seccións fixas como “Problemas da FMG” ou “Aición da FMG”, que dan conta polo miúdo da vida da organización. A orientación política das FMG vai marcando a liña deste boletín, caracterizado por un nacionalismo radical, mesmo próximo ás veces ó arredismo e sempre moi crítico coas organizacións políticas españolas, de dereita e de esquerda. Velaí os diversos ataques á CEDA de Gil Robles e a Calvo Sotelo, pero tamén a políticos republicanos como Casares Quiroga e outros que “volvían a Galicia en busca de votos”, velaí esta cita: “nós temos a obriga de agarral-a escoba e botalos de casa sin consideracións. Casares, os seus calcetíns, Basilio (Álvarez) a súa voz, Portela (Valladares) a súa cabeleira, poden ir a lucilas pol-a Hespaña adiante, xa que n-ela lles gustou campar, cando o poideron faguer” (n.3).
O antiespañolismo marcaba no Guieiro un fío común para unha gran pluralidade ideolóxica no seo das Mocidades. O xornal facía explícita esta posición, mesmo para diferenciarse de posicións máis moderadas do Partido Galeguista: “Estamos intimamente vinculados coa decrarazón de principios do PG. Non embargantes, nós non admitimos nin praiticamos ningún paito que dito partido faga cos partidos hespañoles, señan istes d´esquerda ou direita” (n. 1).
O pouso das teses risquiáns é evidente tamén en soltos coma este: “Patria é Cultura. Cultura é Inmortalidade. A Patria e a Cultura son o único ouxetivodo nacionalismo galego” (n.11).

3. FERNÁNDEZ DEL RIEGO.
Na temática deste xornal dominan os espazos de información sobre a vida interna e externa do galeguismo e os temas históricos e culturais referidos sempre a Galicia ou, ocasionalmente, a Euskadi e Cataluña. Os redactores eran os propios membros das Mocidades, con Fernández del Riego nun primeiro plano, pois del son varios dos artigos de maior peso político. Os “galeguistas adultos”, do PG, están presentes coas firmas habituais de Otero Pedrayo, Vicente Risco e F. Cuevillas.
A salientar tamén as entregas de Aquilino Iglesia Alvariño, Xaime Illa Couto, Antonio Moure, Xosé Velo Mosquera, Xosé L. Fontenla, Prudencio Taboada Tabanera, Bonifacio Suárez, Xosé García Seoane, Marino Dónega, Manuel Gómez Mauricio e Xaime Vidal Rei, ademais dos retratos realizados polo debuxante “Sesto”:
Na vida do Guieiro houbo tamén tempo para lembrar as figuras do poeta Eduardo Pondal (n.7) e do galeguista malogrado Xurxo Fernández, así como as conmemoracións de Pardo de Cela (17 de nadal) ou o maxisterio de Antón Villar Ponte, falecido en 1936, a quen se lle dedica o número 9 do boletín, incluíndo, entre outros textos, un poema elexíaco de Ánxel Sevillano.
No ano 1996 o Consello da Xuventude de Galicia, presidido entón por José A. Constenla Ramos, publicou unha edición facsímile deste xornal, incluídas as páxinas da súa etapa en A Nosa Terra, e cun limiar de Xaime Illa Couto.
A mesma cabeceira foi utilizada polo portavoz da Unión da Mocidade Galega (xuventudes da Unión do Pobo Galego) dende 1978. O mesmo nome levaba o órgano do Patronato da Cultura Galega en Montevideo, tanto na súa xeira de 1965 1 1968 como na posterior, iniciada en xullo de 1984, dirixida inicialmente por Manuel Suárez Suárez.

P.S.: algo que case ninguén sabe (agás Bieito Iglesias, que mos encargou). Nos dous primeiros números do GUIEIRO, boletín da UMG, hai dous artigos sobre Cultura e Nacionalismo (1978). Se teñen acceso a eles, sexan comprensivos. Están sen asinar, pero non renegarei da súa autoría. Eu era moi novo daquela.

A MIRADA RETIDA
O HISTÓRICO ORELLAS
Marcos Valcárcel

Pasoume esta foto un dos donos do Bar Orellas, hoxe na Praza do Ferro. Os que teñan 50 anos ou máis lembrarán ben o motivo e o escenario: o histórico Orellas cando estaba nos baixos do Principal. A foto leva anotados os nomes dos retratados: Aser, Adela, Manolo, Claudio e Daniel. Consérvanse máis fotos desa época: as xerras brancas de viño, os xamóns e chourizos pendurados das trabes da madeira, unha saliña ó fondo chea de pipotes, etc. Funcionaba aínda como cine o Principal, ou o Peripepe, e ó rematar a película de “Sabú” ou de “Tarzán” a festa era completa cun bocadillo de orellas. Había que baixar por unhas angostas escaleiras, que eu lembro escuras. E dende abaixo, polos pequenos ventanos a ras do chan da rúa, víanse os pés da xente que paseaba na rúa da Paz. Estou seguro de que moitos ourensáns teñen neste espazo de sociabilidade popular un anaco da súa memoria sentimental. Ata fixemos por alí algunha xuntanza clandestina de estudantes, como se fixeron tamén no Volter. Pasaron tantos anos que todo se esvaece. Pero queda a foto como testemuña.

P.S.: o histórico Orellas baixo o Principal inaugurouse a finais dos anos 4o e pechou no 1983 para pasar ó local da rúa da Paz. Na foto están Manolo e Claudio, os donos (dereita e esquerda), o comerciante Aser e a súa dona Adela.

No seu "Rodicio do Tempo" Clodio González Pérez
escribe sobre os
Alcumes medievais (Galicia Hoxe, 6-9-08)

Como a relación é moi extensa, non propia dun artigo xornalístico senón dun bo traballo para unha revista especializada, cinguimos a dar non máis que varios acompañados co ano en que se rexistran, empezando polo que acadou a capela de San Xusto para fundar naquel lugar o mosteiro: Petrus Cresconii cognomento Infanzon (1127); Anaia (1197), Auricula (1161), Badarra (1254), Baluga (1168), Batalia (1241), Beschoquino (1217), Bispo (1245, Petrus Fernandi dictus Bispo, presbiter de Oluaria, Bochon (1274), Boleyro (1264), Caladus (1236), Calvo (1172), Calza (1224, monxe), Canela (1152), Caninus (1227), Chapas (1210, vicario do arcebispo), Cheyron (1267) Chicus (1156), Colonio (1167), Corvo (1257), Cotalaya (1242, presbítero), Curvus (1153), Das Capas (1201), Dente (1202), Esquerdus (1249), Falcón (1226), Feo (1241), Ferus (1163), Fiel (1219), Fol (1215), Francus (1244), Garavitus (1204), Gatinus (1245), Gatus (1244), Granion (1191), Gordus (1247), Lavaromeus (1238), Leyno (1247), Leyton (1218, presbítero), Lucho (1267), Lupo (1242), Maladus (1215), Mosca (1241), Moxe (1260), Navaya (1247), Patuchu (1213), Pexon (1190), Picito (1234), Pinctus (1157), Porrinus (1239), Qui Venit (1226, Martinus Pelaiz dictus...), Rabiosus (1238, racioneiro compostelán), Rapatus (1245), Rectus (1242), Rubeus (1202, cóengo), Sardina (1217), Serpe (1255), Sicarius (1245) Siccus (1161), Testa (1228), Teyxafin (1217), Tofinus (1237), Tourel (1228), Tuvius (1244), Varelle (1234), Vilanus (1242)...
Os alcumes das mulleres son contados, non por careceren deles, senón porque a súa presenza nos documentos é moi escasa, e ás veces referida ao home: Bochoa, muller de Petrus Fernandi dictus Bochom (1274).
Algúns remataron en patronímicos: Batalla, Chico, Seco, Tubío... A excepción é Varela: pasou a apelido, pero tamén segue aínda actualmente como alcume na zona.

P:S: dedicamos este artigo ó Julio Medela, se é que ten Internet nos calabozos do castelo de Allariz.

Lingua e empresa

Andoliña sábado 6-9-08

Abriuse o curso político con dúas novas negativas para o noso idioma: o caso Steiner e o pronunciamento do Club Financeiro de Vigo. Sobre os dous temas xa se escribiu con xeito neste xornal. O primeiro denota a falta de proxección exterior da nosa cultura e, sobre todo, o dano que certas campañas mediáticas, con adobío intelectual, están a causar na convivencia cultural en pluralidade da nosa contorna.
Creo que é máis preocupante o segundo caso, porque parte do propio seo do país e reproduce fielmente os prexuízos diglósicos tan presentes na burguesía galega. Cómpre precisar que non todos os empresarios pensan así: como lembraba o amigo Fernán Vello, nunha liña ben diferente, comprometida coa lingua de noso, están outras grandes empresas galegas, non demasiadas, tamén é certo. Doutra banda, algo de ignorancia hai tamén no Club Financeiro de Vigo: baste dicir que no seu novo "manifesto" falan de "gimnasia" e "manualidades" para denominar materias que nin así se chaman.
Cataluña é un país rico e dinámico, motor de España en tantas cousas, e para iso as súas clases dominantes nunca tiveron que refugar do seu idioma. Seremos os galegos máis parvos ou qué?

P.S.: con acerto, o xornal Galicia Hoxe publica hoxe o texto de Arturo Casas sobre o caso Steiner (ó amigo Caetano, non se lle escapa unha...). Graciñas tamén a Arume polo seu comentario incorporado nesta Andoliña.

en poleiro alleo (Davila, Faro Vigo 5-9-08)

Burro e couva (Bieito Iglesias, 4-9-08)

Pasei dúas semanas noutra cidade, nunha Donostia solleira herdeira daquela capital da monarquía balnearia de principios do século vinte. Antes dos casinos e traxes de baño ata os artellos, foi refuxio corsario e porto de pescos de baleas, e despois sumouse a ese país vasco industrial de onde nos chegaron as escopetas, as cociñas de ferro e a Lambretta.
Hogano é vila de bo pasar (a crise económica golpea máis ao tixolo mediterráneo), de restaurantes careiros e parques con nenos xogantíns. Malia que a demografía declina como no resto do vello continente, vense moitas parellas con tres cativos que, polo regular, falan en éuscaro.
Será un efecto da democracia cristiá gobernante alí? O caso de Irlanda, coa poboación máis nova de Europa, convida a considerar o poder euxenésico da relixión, pero talvez Euscadi imite países como Holanda ou Dinamarca, pequenos, ricos, modernos e tradicionais a un tempo, nos que a xente cría fillos porque confía no futuro e non sente fatiga da súa identidade.
Hai un dato que afortala esta suposición: os vascos e as vascas fuman de raio. Pensarán vostedes que é por levarlle a contraria ao goberno, cousas dun pobo levantadizo, pero eu creo que borrean por espírito comunitario, porque ven asegurada a continuación das sagas familiares e descoñecen o medo a morrer do individuo insular, empeñado en vivir sempre.
Non viaxei por ver cinema de festival nin por torrar a pelica na praia da Concha, senón para operar a miña nai nunha clínica privada.
Experimentei así os beneficios do capitalismo puro, tan distinto do capitalismo de estado dominante en Galicia e no noso sistema público de saúde, un furúnculo infecto da seguranza social española.
Algún día converxeremos en benestar cos que nos levan anos e cartos de adianto. Cómpre esperar, aínda temos para burro e couva, se me permiten o dito popular que susbtitúe as calendas gregas por asno e hortaliza.

Andrea Camilleri

Veño de lerlle A pensión Eva, traducida en Galaxia hai un par de anos, e gustoume bastante. Hoxe tamén é noticia (Galicia Hoxe):

Camilleri gaña o Premio RBA de novela negra
O escritor, director teatral e guionista italiano Andrea Camilleri (1925) foi o gañador da segunda convocatoria do Premio Internacional de Novela Negra RBA, dotado con 125.000 euros. A obra gañadora titúlase El crimen del Garlasc, primeira novela negra de Camilleri sen a presenza de Salvo Montalbano, o seu entrañable comisario de policía.
"O crime do Garlasco", que adopta desde a súa primeira páxina un enfoque xornalístico, sitúase en gran parte da súa acción na redacción da RAI en Palermo, no despacho do seu director, e a historia relatada está inspirada nun "elemento histórico", segundo sinalou o autor.

"BONANZA"

(e 2).

Andoliña

venres 5 setembro.

Unhas liñas máis sobre "Bonanza", a serie máis vista nos 60 nos Estados Unidos, con millóns de seguidores en todo o mundo. O pai da idea foi o produtor David Dortort que lle propuxo á NBC unha fórmula televisiva en clave western, mesturando os rexistros cómico e dramático. Á fronte da historia Ben Cartwright, o patriarca viúvo tres veces, e os seus fillos de varias nais: o racional e cerebral Adan, o sentimental Hoss e o pequeno e impulsivo Joe: de nenos queriamos sobre todo ó xigantón Hoss, tan inmenso como candoroso; cando morreu en 1972 Dan Blocker, o actor que o interpretaba, a serie sufriu unha fonda crise.
Cales foron as razóns do éxito da historia do rancho A Ponderosa, que marcou a historia da TV entre 1959 e 1973? Foron varias. A construción deses catro personaxes tan diversos, que ofrecían visións plurais da vida e do mundo. Tamén un certo alegato progresista: os bos dos Cartwright sempre en defensa do Ben, contra o racismo ou o maltratamento ás mulleres. Por exemplo, vimos un episodio en que Joe lle abría todo un mundo novo a unha moza xordomuda, aprendéndolle a lingua de signos. E a utilización atinada das paisaxes, como no western clásico, cunha expresa apelación preecolóxica ó respecto á natureza.

Empresarios contra o idioma galego
MIGUEL ANXO FERNÁN VELLO (Galicia Hoxe, 4-9-08)

Creada no ano 1993, a partir duns primeiros contactos levados a cabo pola Asociación de Funcionarios para a Normalización Lingüística de Galicia, a Fundación Galicia Empresa naceu para, entre outros fins, teimar na cristalización dunha idea central: establecer un maior compromiso social das empresas coa cultura, concretando este máis particularmente "na recomendación de usar a lingua galega como símbolo dese compromiso e como marca de identidade e da calidade dos seus produtos, sen prexuízo do apoio á poliglosia como factor esencial da actividade empresarial". O primeiro presidente da Fundación Galicia Empresa foi Ramón Castromil e forman parte actualmente da institución -cito case de memoria- empresas e entidades tan importantes como Caixanova, Coren, Feiraco, Finsa, Gadisa, Otero Pombo, Pescanova, R Cable, Rodman, San Luis e Televés, entre outras. En definitiva, toda unha lección dada á sociedade galega por parte dun número altamente significativo de empresarios, todos eles punteiros e de gran calidade nas súas creacións e ofertas. Sinxelamente extraordinario. Como extraordinaria foi tamén a recente decisión do estaleiro vigués Barreras, unha empresa recoñecida mundialmente, que pasa a adoptar de xeito progresivo o galego como a súa lingua vehicular. Mais esta realidade normal e natural, intelixente, acaba de sufrir un golpe ben escuro, sen dúbida de carácter reaccionario e retardatario (como diría Díaz Pardo). O Club Financiero de Vigo -unha asociación empresarial- acaba de posicionarse, en coincidencia coa dereita extrema, en contra do emprego do galego no sistema educativo. Empresarios -altamente politizados- metidos a sociolingüistas. Empresarios contra o idioma galego, empresarios que falsean e manipulan os datos da realidade no que atinxe á lingua, empresarios que critican o Goberno Bipartito da Xunta dicindo (Jesús Bahillo) que hoxe "en Galicia es prácticamente imposible educar a un niño en castellano". Alguén (a Universidade) debería pór algo de racionalidade en todo isto.

Fío Musical (31)

unha pequena xoia do youtube

Johnny Cash - Bonanza & Five Feet High and Rising

Aproveitando a Johnny Cash, eiqui vai outra xoia (Tacho):

Man In Black, do ano 1971