Falan de nós, bastante ben (e a selectividade)

Hoxe estiven coas alumnas e o alumno (no meu centro só había un rapaz aprobado, o resto eran mozas) nos exames de selectividade. Bastante ocupado, polo tanto. Só agora tiven tempo de revisar un bo mangado de mensaxes atrasadas dende onte. E entérome de que falan de nós, destas Uvas na solaina noutro espazo virtual significativo deste país: o foro de Arroutadas.
E, ademais, en xeral falan abondo ben de nós, con gabanzas mesmo personalizadas e outras hiperbólicas (Xeración Nós, etc.). Dende aquí un saúdo para os compañeiros de Arroutadas e graciñas a todos, os que nos dedican as boas palabras e mesmo os que nos critican, porque o fan con graza e sen mala intención, de seguro.

Polo demáis, como hai ensinantes escoitando, pola Selectividade bastante ben. Os primeiros exames non foron difíciles en xeral: nin o de Lingua e Liter. española nin o de Lingua e Liter. Galega nin o de Historia nin o de Filosofía. Ata o de inglés, que ten fama todos os anos de ser máis complexo, este ano non era demasiado difícil, segundo din, sobre todo un texto que falaba de Agatha Christie. En Lingua española caiulles un anaco de La fundación de Buero Vallejo, libro de lectura obrigada, e outra opción cun interesante artigo de Javier Cercas en El País Semanal sobre educación, o papel da memoria ou o tema da disciplina e a "autoridade" intelectual na educación: moi na liña do que aquí temos falado. En Lingua Galega un texto breve de Xabier Quiroga e na outra opción un texto xornalístico de Victorino Pérez Prieto arredor da eutanasia. En Historia, textos sobre a guerra civil ou, na outra opción, sobre o movemento obreiro e a industrialización.
Os rapaces, por suposto moi nervosos. Non estamos xa no tempo das reválidas nin dos grandes exames de ingreso doutrora e iso lévaos a darlle unha dimensión excesiva a este evento: é a primeira vez que os examinan fóra do seu instituto e profesores que non coñecen. Pero xa saben que logo aproban o 94 por cento ou algo así.
En fin, lembro na miña memoria recente os días da miña selectividade en Compostela, cando a primeira (ou segunda?) convocatoria. Que ben o pasamos a panda ourensá: Bieito, Xan, Roi, etc. !! Por certo, ERGA convocara daquela un amago de boicot ás probas, pero non houbo valor e todo quedou en nada.

Dúas caras.

Pan por Pan 13 xuño. Debuxo de Renoir.

Esoutro día o historiador Antonio Elorza publicou en “El País” un traballo moi crítico con algúns intelectuais islámicos moderados como Tariq Ramadán. Segundo el, este ensaísta usa unha dobre linguaxe: moderada e democrática cando se dirixe ó mundo occidental e coa súa faciana máis fundamentalista cando fala para o mundo islámico. O relevante do artigo de Elorza é que Ramadán é hoxe a cara máis aberta do Islam en Occidente. Pero toda realidade ten dúas caras. Mesmo en países islámicos como Irán, onde as mulleres poden ser multadas por maquillarse ou ensinar os cabelos, a sociedade vai por outro lado. Segundo Mehdi Kalaji, o islamismo está en declive en Irán e as clases medias, con estudos e mentes independentes, están a moita distancia das arroutadas do presidente Ahmadineyad. Só queda saber quen vencerá: os cidadáns ou os fanáticos empoleirados no poder?

Luc Ferry, filósofo e exministro francés
Moi interesante a entrevista con Luc Ferry, en El País. Subliño estas súas dúas respostas sobre a educación e sobre o poder real e o goberno. Ámbalas dúas moi pertinentes.

P. ¿La educación no se ha resentido?
R. Sí, junto a los valores tradicionales se destruyó también la autoridad. En los colegios se ha impuesto la ilusión pedagógica: primero hay que apasionar a los alumnos y después hacerlos trabajar. Es al revés. Uno sólo trabaja por obligación. No hay espontaneidad en el aprendizaje. A todos nos ha marcado algún profesor, y solía ser un gran carismático que nos hacía trabajar, no un animador cultural. La ilusión pedagógica nos dice que podemos reemplazar el trabajo por el juego. De ahí el desastre. Hay que inventar nuevas formas de autoridad sin volver atrás como reaccionarios. Los pilares de la educación europea son griegos (por la cultura), judíos (por la ley) y cristianos (por el amor). Si damos el amor sin la ley, no funciona.

P. ¿Cuando un filósofo se hace ministro se vuelve más pragmático?
R. La experiencia más fuerte que tienes cuando llegas al poder es que no tienes poder. El proceso se nos escapa. Tenemos las apariencias del poder: coches, banderas... Como mucho, un ministro puede alegrar o fastidiar la vida de 300 personas, ahí se acaba todo. Si alguien moviera los hilos de la marioneta, como creen los militantes antiglobalización, estaríamos de enhorabuena. La lógica del mercado es anónima y ciega. Los políticos tienen ahora mucho menos poder que hace 40 años.

O resultado dos pactos (foro de debate)

Por indicación de APC abrimos este foro para quen considere pertinente opinar sobre o resultado final do novo mapa político municipal galego.

Homofobia.

Pan por pan 12 xuño

Xa teño confesado aquí que en cuestións como o cine (sobre todo clásico), unha parte da música contemporánea, algúns grandes escritores e artistas USA e as series de televisión non son nada antinorteamericano. Prefiro os orixinais ás copias: gústame máis “Anatomía de Grey” que as versións españolizadas por aquí. Pois ben, Isaiah Washington, actor negro e doctor Preston Burke en “Anatomía de Grey”, foi despedido da serie por chamar “marica” a un compañeiro, o actor T.R. Knight, quen logo recoñeceu a súa homosexualidade. Os propios compañeiros de Washington non querían xa traballar con el. Nestas cousas os norteamericanos sonche moi seus: lembren a historia da novela “A mancha humana” de Philip Roth (logo levada ó cine con Anthony Hopkins e Nicole Kidman) onde un profesor de Universidade cae en desgraza tras chamar “negro” a un alumno das súas aulas.

UNHA VERDADE INCÓMODA
La Región 11 xuño

Al Gore. Celebrouse o 5 de xuño o Día Mundial do Medio Ambiente e nestes días puiden ver a película de Davis Guggenheim, “Unha verdade incómoda”: o proxecto de Al Gore, exvicepresidente dos Estados Unidos, convertido xa en gurú do clima para percorrer o mundo alertando das consecuencias do cambio climático.
A película está concibida para lucimento do que foi candidato presidencial no 2000 fronte a Georges W. Bush (Gore logrou máis votos, pero non a presidencia, lembren) e nese sentido enténdese a clave biográfica do documental (as alusións á enfermidade dun seu fillo ou á carreira presidencial), ó que quizais lle sobre un certo alento narcisista. Pero hai que recoñecer que o tema ecoloxista non é novo en Al Gore: en 1992 publicou un bestseller titulado “A Terra en equilibrio: ecoloxía e espírito humano”. Os críticos apuntan que puido facer moito máis cando foi vicepresidente e defender Kioto con máis pulo en vez de venderse ós intereses económicos que agora denuncia. O documental, con todo, é útil e necesario: dende un enfoque didáctico (comprensible por un alumno de segundo ciclo da ESO, cando menos), non carga as tintas en deseños apocalípticos como outros produtos semellantes. A realidade xa é bastante aterradora e así a presenta esta película: zonas moi importantes e urbanas de Europa, Estados Unidos ou a India pagarían moi caro, mesmo asolagadas, o desxeo das masas polares que xa está nos seus inicios, segundo todos os cálculos científicos.
Mil trescentos millóns. Mil trescentos millóns de persoas vivirán graves secas polo desxeo provocado polo cambio climático: así o constataba esta semana un informe específico da ONU. Sen neve nas grandes montañas non hai ríos e os principais ríos de Asia nútrense das neves do Himalaya. Só a suba dun grao centígrado na temperatura supón elevar a cota de neve nos Alpes 150 metros, con importantes consecuencias na economía da zona e no abastecemento de auga. Sobran informes que constatan o descenso das cubertas de neve e o quentamento espectacular do Ártico e todo isto afectará a todas as rexións xeográficas do mundo: como se indica na película de Al Gore, nin sequera se sabe cómo se comportarán as correntes mariñas que xa hoxe provocan furacáns tan devastadores como o Katrina. Onde antes había grandes glaciares, estes vanse retirando e deixando só como restos grandes lagos que deixan constancia deste quecemento global.
Príncipe de Asturias. Al Gore acaba de obter tamén o Premio Príncipe de Asturias de Cooperación Internacional 2007: é importante que líderes mundiais coma el se poñan á fronte destas causas que antes se desprezaban como “teima neurótica de catro ecoloxistas tolos”. As opinións públicas deben facer valer a súa presión, porque está todo por facer: o recente cumio do G-8 foi frustrante nas súas conclusións a este respecto. Quizais porque á cabeza dos países ricos está o país máis contaminante e consumista do planeta: os Estados Unidos que quixo presidir o mesmo Al Gore.

África, a gran esquecida

Andoliña 12 xuño

A Feira do Libro de Madrid deste ano, que rematou este domingo, estivo dedicada a África. Dese continente íase falar tamén no cumio do G8, na aldea alemá de Heiligendamm, aínda que disque pouco se acordou a este respecto: había outras prioridades que ocuparon todo o tempo. Os africanos tampouco van protestar por iso.
África segue sendo a esquecida nas axendas mundiais. A visión do continente segue a abanear entre a traxedia (as pateiras, as guerras xenocidas, o drama xigantesco da sida) e a color exótica das visións turísticas. Só a núcleos reducidos chega a noticia da súa riqueza e diversidade na produción cultural (literatura, música, artes). Hai 20 anos deseñouse unha Nova Orde Mundial da Información cun novo papel para os países africanos: tamén quedou no caixón dos proxectos.
África só representa o un por cento da riqueza do mundo. Nin sequera é unha potencia contaminante, tan pouco conta. Foi, é na actualidade e seguirá sendo territorio privilexiado de todos os espolios. Para máis mala sorte é rica en fontes de enerxía e materias primas cobizadas polos países ricos. Non hai peor desgraza para calquera país africano que posuír petróleo ou diamantes: alí nacen todas as guerras.

CEN ANOS DE HISTORIA CULTURAL: BALANCE DOS 60

A entrega de hoxe nos "Cen Anos..." fai balance do acontecido na década dos 60, comentada nas dez últimas semanas. En clave de resume, isto foi o que deu de si aquela "década prodixiosa".

Nas fotos, Miro Casabella na Nova Canción Galega; Celso Emilio Ferreiro con Farruco Sexto; primeiro cartel do Día das Letras Galegas; Pilar Jeremías e Clotilde Iglesias recitando en Buenos Aires, e foto de Muros nos anos 60 realizada por Blanco Amor.

NACIONALISMO E IDENTIDADE. NACIÓN E CONCIENCIA. Do pensamento de Manuel Murguía

Varios participantes neste foro pediron un post-debate sobre IDENTIDADES E NACIONALISMO. Vouno abrir con varias citas do pai fundador do galeguismo, Manuel Murguía, e dalgúns pensadores foráneos, Manzini, Renan, que puideron influír no seu perfil ideolóxico, segundo os rigorosos estudos de Ramón Máiz. Se estas son as bases ideolóxicas do nacionalismo galego, dende logo non son estrictamente reaccionarias, como ás veces se quere facer crer. Opinen, se lles parece.

“A Península Ibérica non constitúe unha entidade nacional, e, o que é máis grave, advírtese así mesmo que se acha dividida en tres grandes porcións territoriais que informan respectivamente o sangue e a tradición… O fondo da poboación, os costumes propios a cada un dos devanditos grupos, os pensamentos que abrigan, danlles fisionomía propia e condicións de verdadeira nacionalidade. Ata tal punto e con tal forza, que cada unha das agrupacións en que aparece entón dividida a Península dá vida a unha civilización e crea unha lingua, signo o máis característico e declarado de toda nacionalidade lexítima.” (Historia de Galicia, vol. IV)

“Nación é unha comunidade natural de homes unidos nunha vida común pola morada, a orixe, os costumes e maila linguaxe, que teñen conciencia desa comunidade” (“¿Qué es la nación?”, en La España Regional, Barcelona, tomo II, 1886)

“Nación, sociedade natural de homes con unidade de territorio, de orixe, de costumes e mais de lingua, dotados de comunidade de vida e conciencia social”. “A nacionalidade non é outra cousa que a explicación da liberdade”. (P.S.Mancini, “Della nacionalità como fondamento del diritto delle genti”, en Diritto Internazionale, Nápoles, 1873)

“A patria é unha Misión, un Deber Común. A Patria é a vosa vida colectiva, a vida que anoa unha tradición de tendencias a efectos conformados por tódalas xeracións que xurdiron, traballaron e pasaron sobre o voso chan... A Patria é, antes que nada, a Conciencia da Patria. Así, o chan no que pousan os vosos pasos e os límites que a Natureza sitúa entre a vosa terra e as estranxeiras... non son senón a forma visible da Patria: pero se a alma da Patria non palpita naquel santuario da vosa vida denominada Conciencia, aquela forma permanece semellante a un cadáver sen movemento nin alento de creación, e vós mesmos seredes turba sen nome e non nación; xente e non Pobo... A Patria é ante todo a Fe na Patria”. (P.S.Mancini, Ai giovani D’ Italia, 1859).

“O rexionalismo proclama moi alto que é por esencia réxime de liberdade; o máis grande e o máis necesario. Está unido estreitamente ós principios liberais e neles se informa. Pertence á nova sociedade... Os rexionalistas queren conserva-lo que é privativo do seu pobo e rexión... pero isto dentro das liberdades modernas, sen renegar da civilización actual, da que derivan as doutrinas que sustentan. Se somos fillos da nosa rexión sómolo tamén do noso tempo”.
(“El Regionalismo”, Eco de Galicia, Bos Aires, 1899)

Unha nación é unha alma, un principio espiritual. Dúas cousas que non son máis que unha, constitúen esta alma, este principio espiritual. Unha está no pasado, a outra no presente. A unha é a posesión en común dun rico legado de recordos; a outra é o consentimento actual, o desexo de vivir xuntos, a vontade de continuar facendo valer a herdanza que se recibiu indivisa. A nación, como o individuo, é a consecuencia dun longo pasado de esforzos, de sacrificios e de arelas. O culto aos antepasados é o máis lexítimo de todos; os antepasados fixéronos o que somos. Un pasado heroico, grandes homes, a gloria (refírome á verdadeira); velaí o capital social no que se asenta unha idea nacional. Ter glorias comúns no pasado, unha vontade común no presente; ter feito grandes cousas xuntos, querer facelas aínda, velaí as condicións esenciais para ser un pobo. Ámase en proporción aos sacrificios soportados, aos males sufridos. (...) Si, o sufrimento en común une máis que a ledicia. En punto aos recordos nacionais, os dós valen máis que os triunfos, pois impoñen deberes, ordenan o esforzo en común.
Unha nación é pois unha grande solidariedade, constituída polo sentimento dos sacrificios que se fixeron e os sacrificios que aínda se está disposto a facer. Supón un pasado; resúmese, non obstante, no presente por un feito tanxible: o consentimento, o desexo claramente expresado de continuar a vida en común. A existencia dunha nación é (perdóenme esta metáfora) un plebiscito de todos os días, do mesmo xeito que a existencia do individuo é unha perpetua afirmación de vida. Ernest Renan, Qu’ est-ce que’ une nation?, 1882.

En poleiro alleo
Rivas escribe sobre Paleopolítica. E non deixen de ler o artigo de Antonio Elorza, moi crítico coa figura "moderada" de Tariq Ramadan, do que se falou aquí con detalle hai uns meses (non accesible na rede, pero seguro que teñen El País en casa).

No es lo mismo un paleopolítico que un paleoterrorista, pero suelen ser complementarios. El paleoterrorismo puede ser minoritario pero condiciona la vida de todos. La paleopolítica lo utiliza, por ejemplo, para empujar a la democracia hacia los lindes de la excepción. Un ejemplo palmario de paleopolítica lo tenemos en lo más alto del poder mundial. No es un chiste: Bush y Putin se desentienden del calentamiento global, aunque parecen dispuestos a reanudar la guerra fría. En cuanto al paleoterrorismo, tenemos el trágico privilegio de poder observar un extraño caso de retroceso en la evolución de las especies. El texto en el que ETA anuncia su vuelta a las armas es una declaración de ardor guerrero frente a la política, no porque la política fracasara sino por el peligro de que triunfara, como ha demostrado Nafarroa Bai. ETA ha vuelto con una antigüedad futurista. En sus últimos vídeos propagandísticos, los símbolos nacionalistas son las armas. ¿La verdadera identidad es Euskal Herria o es la guerra?
"Paleopolítica", Manuel Rivas, El País 9 xuño.

A lingua de todos (na estación de ferrocarril de Ourense)
O mes pasado convidáronme a facer un breve discurso para a saída do Tren da Lingua da estación de Ourense, en actividade que organiza, como sabedes, Caixanova (xa fun tamén o ano pasado). Preparei unhas notas a man pensando que ían ser lidas diante de nenos de primaria, de menos de doce anos. Chegado alí, nesa xornada que os nenos están tan contentos porque van de festa (con pallasos e todo iso), senteime no chan, á altura dos seus ollos, e conteilles o que vai aquí embaixo (o texto completo remata en comentarios).

Hai moitos anos, antes que os vosos avós e que os vosos bisavós e quizais antes que os vosos tataravós, celebrábase aquí en Ourense unha gran festa, á que asistían todas as autoridades da época para celebrar un dos grandes acontecementos daquela época: a chegada do ferrocarril a Ourense. Foi no ano 1881 e chegaba aquí, ó barrio de Ponte-Canedo, a primeira máquina locomotora que viña dende Vigo. Fixéronlle unha gran festa e alí leu Curros o seu famoso poema:
Velaí ven, velaí ven avantando
cómaros e corgas, e vales, e cerros.
¡Vinde vela, mociños e mozas!
¡Saudaina, rapaces e vellos!

E sabedes por qué os ourensáns facían unha gran festa. Porque pensaban que a chegada do ferrocarril era a chegada do progreso e que dende entón a súa sorte ía cambiar. E que melloraría o comercio, a economía e as súas condicións de vida. Hoxe vós ides coller o camiño de ferro, quizais algúns por primeira vez, e para vós este encontro vai ser tamén unha festa. Debedes estar tan contentos/as como os ourensáns que se xuntaron arredor da locomotora hai máis de 120 anos. Vós estades aquí tamén para celebrar a vosa festa que, felizmente, acolle dúas ideas: o ferrocarril e a nosa lingua. Porque ides coller o Tren da Lingua e iso é unha forma de recoñecer a importancia do noso idioma e o moito que debemos traballar para afortalar o seu recoñecemento e facer del unha lingua normal, útil para todos os usos sociais. E iso vai depender sobre todo de vós: se dentro de 30 ou 40 anos o galego é unha lingua normalizada, ben instalada na sociedade, será co esforzo e co entusiasmo dos milleiros de nenos/as galegos que estes días collen o Tren da Lingua en diferentes localidades do país. Fixaivos cal é a vosa responsabilidade e a vosa importancia: seredes vós os queides decidir cómo será a Galicia do futuro. (...) (...)

En Poleiro Alleo

Méndez Ferrín escribe hoxe sobre o aristocratismo ético e intelectual dos "galeguistas de antano", a propósito de Arturo Noguerol e dun estudo do ourensán Fernando Román (en separata do Boletín Auriense). Miguel Anxo Murado (en LVG) volve sobre o tema da letra do Himno español, que tamén tocou nestes días Bieito Iglesias. No caso de Murado tamén con ironía e humor, rexistros que manexa ben. (A imaxe é de Sorolla)
* Galeguistas de antano (Méndez Ferrín).

* Letras e himnos (Miguel Anxo Murado)

Episodio de caza- Historia e memoria en Ferrín

Terceira e última nota sobre Ferrín e outras historias. Santiago Lamas fai unha magnífica viaxe metaliteraria polo ronsel dos escritores suicidas: de Pavese a Maiakovsky, de Hemingway a Virxinia Wolf. “Matarse é confesar que un non comprende a vida ou que fomos sobrepasados por ela”, escribiu Camus en O Mito de Sísifo, un escritor máis á procura do misterio da conduta suicida. Tamén fala Lamas de historia e memoria. Volvamos a Méndez Ferrín: hai pouca historia nos relatos e novelas do escritor e moita memoria. Enténdase historia como análise e esculca miúda e contextualizada da obxectividade. E memoria como memoria subxectiva, sentimental e persoal. Que pode ser memoria dende unha nidia toma de posición: en nome dunha clase ou dunha nación.

A vantaxe dos grandes escritores é que eles poden construír a súa propia memoria, mesmo por riba da Historia con maiúsculas. Así o fixo Otero cos seus fidalgos galeguistas, comprometidos coa patria. E faino Ferrín acotío. Velaí o relato Episodio de caza: a FUE, o galeguismo, a resistencia guerrilleira. Ó cabo, un intelectual na biblioteca do Sarmiento: épica da Galicia soñada que puido ser.l

Memoria de don Celestino Fernández de la Vega

En homenaxe ó noso amigo lugués (XMG), recupero aquí unha recensión que fixen hai seis anos da biografía que siro López dedicou ó filósofo de Lugo Celestino Fernández de la Vega, do que me acordei nestes días falando sobre escritores e suicidas. (O artigo completo vai en comentarios).

(...) A segunda parte do libro é magnífica porque Siro acerta a darnos un retrato humano desa personalidade complexa que foi Fernández de la Vega, un romántico e filósofo-poeta, filósofo do humorismo tamén, “pero non humorista, tal e como nos ensinou a entender o termo”. Ese retrato non debe quedarse no estereotipo dunhas cantas claves repetidas a menudo: pesimismo, nihibilismo, escepticismo sarcástico, que, con ser reales, quizais reduzan ó personaxe en exceso. Sitúase ó autor moi perto de Luis Pimentel como exemplos do que Heidegger chama “existencia auténtica”, anticipación da morte e, xa que logo, morte ontolóxica, incorporada á vida, vivida a cada instante; nesta liña case nin sorprende a carta, divulgada por Alonso Montero, que Cilistro lle mandou a Unamuno, en marzo de 1935, intuíndo xa o que sería o seu triste final cinco décadas despois: “me asusta la idea de que mi paso en este mundo no quedará otra huella que la escueta noticia de un periódico provinciano que diga, poco más o menos, “ayer aparecía en el Miño el cadáver de Celestino F.de la Vega”.
(...) Siro acerta plenamente ó recrear a este intelectual, lector de Unamuno, Pimentel e Francis Jammes, a pasear polas rúas de Lugo, namorado da súa cidade e sen medo a ser tachado de provinciano: “Pero, ¿no se da cuenta de que Lugo es el crisol del mundo? ¿Quedan en otro sitio esta paz, esta posibilidad de diálogo, esta inquietud y variedad artística?”.

NUNCA SABEREMOS OS PORQUÉS
Andoliña 8 xuño (Imaxe: detalle de Delacroix)

Sigo aprendendo moitas cousas no último libro de Santiago Lamas, “Ferrín e outras historias” (Ediciós do Castro). Como xa dixen, boa parte do mesmo está ocupada por un ensaio sobre os que se quitan de en medio, referido a escritores e a personaxes suicidas, con especial atención ós que aparecen na narrativa de Méndez Ferrín: velaí os de relatos como “Odiado Amado” ou “Morrer en Laura”, entre outros.
Hai milleiros de libros e artigos sobre o tema dos suicidios: estudáronse os seus condicionantes, variables, formas, etc. Pero nada sabemos dos porqués: “a socioloxía do suicidio non nos ensina nada sobre o suicidio como drama individual.” Porque pertence á máis radical subxectividade: un acontecemento banal para uns pode ser determinante noutra persoa para que se derrube o seu mundo e busque o seu final. Aínda que existe unha palabra breve que nos achega a esas claves: “só”. T. Joiner conta o caso dun paciente que deixou unha nota na que dicía que ía camiñando até a ponte de Golden Gate, pero que, se no camiño alguén lle sorría, xa non o faría. A literatura si sabe dos porqués. A soidade como expresión do sufrimento. Como no magnífico poema rosaliano “Soia”: “como naide a esperaba/ ela non tornou máis”.

Erros meus, má fortuna, amor ardente

Este soneto é citado e reproducido no libro de S.Lamas que comento nestes días. E creo que moi a conto co tema do seu estudo. Ademais, Ferrín abre o seu poema "Triste Stephen" cun verso deste poema: "Errei todo o discurso dos meus anos..."

Erros meus, má fortuna, amor ardente
Em minha perdição se conjuraram;
Os erros e a fortuna sobejaram,
Que pera mim bastava amor somente.
Tudo passei; mas tenho tão presente
A grande dor das cousas que passaram,
Que as magoadas iras me ensinaram
A não querer já nunca ser contente.
Errei todo o discurso de meus anos;
Dei causa [a] que a Fortuna castigasse
As minhas mal fundadas esperanças.
De amor não vi senão breves enganos.
Oh! quem tanto pudesse, que fartasse
Este meu duro Génio de vinganças!

Luís de Camões

En poleiro alleo

* Himnos (Bieito Iglesias, ECG)

* O labor ambiental de Al Gore merece o Príncipe de Asturias (El País)

* Admitida a demanda contra o historiador Dionisio Pereira (EP)

* "Europa segue sendo Kafka" (entrevista de Juan Cruz con Carlos Fuentes, EP)

Un valioso ensaio.

Pan por Pan 6 xuño

Esoutro día, paseando pola Feira do Libro, un amigo fíxome un agasallo ben gorentoso: o seu último libro, recén saído do forno, “Ferrín e outras historias”, de Santiago Lamas (Ediciós do Castro). O volume acolle tres suxerentes ensaios de temática moi variada: “Volverse contra si: as mortes por propia man na narrativa de Méndez Ferrín”; “Nunca chegarás a nada”, que xira arredor de Hugo Pratt e o seu personaxe o mariño Corto Maltés, e “De homes, lobos e lobishomes”, que trata sobre personalidades múltiples, asasinos en serie e o popular Manuel Blanco Romasanta, que mesmo chegou ó cine. Tras destas páxinas está o saber dun experto psiquiatra, pero tamén un lector entusiasta e observador moi atento do devir das letras e das artes en Galicia e no mundo. Que teñen que ver algúns personaxes de Ferrín cos de Virginia Woolf ou Albert Camus? Disto seguiremos a falar mañá.

Pan por Pan 7 xuño (Imaxe de Munch, O vampiro, 1893)

Sigamos, pois, con “Ferrín e outras historias” de Santiago Lamas. O psiquiatra ourensán esculca aquí e aló as posibles referencias estéticas e claves da escrita do autor de “Crónica de nós”. Encontra unha certa proximidade entre o proxecto literario de Valle Inclán e o de Ferrín, que este non desbotaría (sempre amosou a súa devoción polo autor de “Tirano Banderas”). Relaciona o Mersault de “O Estranxeiro” de Camus con León Barreiros, estudante nun conto de “O crepúsculo e as formigas”: como aquel, León sufría porque non sufría e nada sentía no enterro da súa nai. Personaxes no agromar dunha psicose, di Lamas: “matarse é confesar que un non comprende a vida ou que fomos sobrepasados por ela”, escribiu Camus en “O Mito de Sísifo”. Tamén Virxinia Woolf, Pavese ou Maiakovsky sérvenlle a Lamas para facer espléndida metaliteratura sobre os personaxes que se quitan do medio.

Un amigo ourensán infórmame da nova campaña da D.X. de Tráfico. Necesaria, sen dúbida. (Grazas, Henrique)

En poleiro alleo
Monxardín pregúntase de quén son as siglas dos partidos políticos. Xosé M. Sarille xustifica o peche dun canal de TV venezolano por ser golpista. Pola súa banda infórmase da edición dun epistolario de Dionisio Ridruejo, personaxe do que se falou aquí hai unhas semanas.

Siglas políticas (Afonso Monxardín en Galicia Hoxe)

O cerre de Radio Caracas Televisión (Sarille en El Correo Gallego)

Dionisio Ridruejo, o fillo contrariado de Franco (Galicia Hoxe 6 xuño)