Paratextos

Hai ensaios xa sobre este tema. E mesmo creo que algunha tese doutoral. Aquí en Galicia tamén algún estudo (no Boletín Galego de Literatura, creo relembrar).

Pero poucas veces vin un libro que seleccionara tan ben os paratextos que abren cada relato como fai Fernández Paz en O único que queda é o amor, que ademais é toda unha declaración de amor ós libros e á literatura. Vexan algunhas das súas xoias:

Todas as lembranzas son sucos de bágoas
WONG KAR WAI: 2046.

Hala bicar. E o bico que lle deas será
Polo que medirás todos os outros bicos da túa vida.
SCOTT HICKS: Corazóns en Atlántida.

Chega o tempo de non agardar por ninguén
Pasa o amor, silencioso e fugaz,
Como na distancia un tren nocturno.
JOAN MARGARIT: O primeiro frío.

Ríos da memoria tan amargos.
ANTONIO MARTÍNEZ SARRIÓN.

Un día nos veremos
Al otro lado de la sombra del sueño.
JOSE ÁNGEL VALENTE : Interior con figuras.

É o azar quen goberna o mundo.
PAUL AUSTER: A noite do oráculo.

O tempo cúrao todo. Mais que
Ocorre se o tempo é a enfermidade?
WIN WENDERS: O ceo sobre Berlín. (A imaxe é desta película)

El que da una palabra da un don.
JOSE ÁNGEL VALENTE: El inocente.

Unha descuberta: Pablo Auladell

O último libro de Agustín Fernández Paz estame dando moi bos momentos. Conmovedores os relatos "Esta estraña lucidez" e "Unha historia de fantasmas". E serviume tamén para descubrir a un gran ilustrador e artista: Pablo Auladell (Alacant, 1972). Os seus debuxos son un luxo para calquera texto. Velaí dúas probas. Poden tamén acudir á súa bitácora: www.pabloauladell.blogspot.com. Eu xa o fixen para felicitalo.

E velaí vai a miña... (postais 4)
(A foto é de Eduardo Blanco Amor: nenos en Louro, A Coruña, 1965)

Que o sorriso destes nenos e nenas,

a máis grande verdade do mundo,

vos ilumine a todos nunhas felices Festas de Nadal

e un ano 2008 cargado de traballo proveitoso e gañas de vivir.

(Para todos os lectores/as do blog e tamén para todos os amigos/as que nestes días tiveron o aceno xeneroso de acordarse de min coas súas felicitacións. Esta é a miña postal colectiva para todos eles/elas).

primeiras postais de Nadal (3)

Ademais de todas as citadas en post anteriores, chegaron tamén nestes días postais de nadal da alcaldía de Ourense (Francisco Rodríguez, con tarxeta de UNICEF); da concelleira de Igualdade, Xuventude e Voluntariado (Marta Arribas, con tarxete de Amnistía Internacional e versos de Millán Picouto); do fotógrafo e amigo Eduardo Núñez; de Fíos Invisibles; de Amancio LIñares e Antonio Puentes, da editora 3C3 (coa fotografía de Cristina Durafe, que reproducimos enriba); etc.

Velaí os versos de Millán Picouto na postal de Marta Arribas:

Que o camiño que sigamos

se distinga do dos astros,

que por órbitas de aceiro

circunvoan engastados.

Non, o noso brinque e bula,

mude e forza a cada cando

e, para asombro do universo,

naza só dos nosos pasos.

A fonte da Mirta

Pan por pan domingo 23 decembro

Imaxe do excepcional artista Pablo Auladell, que ilustra o libro de Agustín Fernández Paz citado embaixo.

Foi como a madalena de Proust: ía eu en automóbil, perto do novo acceso centro da autovía, e escoito na radio falar a unha muller sobre as polémicas obras do citado acceso: fala de casas con fendeduras, de terrapléns mal rematados, de pozos secos e da fonte da Mirta, tamén afectada polas obras. E a mente viaxa cara a escena dun campesiño conducindo os regos nas súas leiras de Ervedelo e ó seu arredor un neniño urbano, dez ou once anos, que pasa uns días na aldea materna ó carón dos seus avós. Na fonte da Mirta o neno está a descubrir un mundo novo, negado nos libros escolares e na TV. Xoga as súas fantasías infantís e imaxina aqueles outeiros como as grandes serras que conquistaba César na guerra das Galias. O neno, resucitado ó volante, pensa que algo de razón deben ter os veciños nas súas protestas cando ese acceso se abriu de forma clandestina, sen aplausos políticos.

CEN ANOS DE HISTORIA CULTURAL

1989: Darío Xohán Cabana, Avilés, A. Risco

(Imaxes: o Darío de Lugo, Andrés do Barro e Chano Piñeiro en caricatura de Siro)

Bo ano literario o de 1989. Empezo pola narrativa e xulguen vostedes mesmos. Darío Xoán Cabana gañaba o premio Xerais, resolto en Santiago, cunha das súas novelas máis populares, Galván en Saor, que dende a recreación da Materia de Bretaña descubría un narrador moi poderoso. Volvía ás letras galegas, dalgún xeito, Antón Risco, o fillo de don Vicente, publicando a súa novela máis ourensá e de gran calidade, As metamorfoses de Proteo; no mesmo ano editábase outra novela súa, O caso, e o libro de relatos Xogo de gardas e ladróns. O Premio Blanco Amor era para unha coidada novela negra de Román Raña, O crime da rúa da moeda vella, ambientada en Compostela. No mesmo xénero movíase Seis cordas e un corazón, de Xelís de Toro, que levou o premio Semana Negra do Concello de Santiago. Marina Mayoral conquistaba os lectores con Chamábase Luís, novela-reportaxe sobre o mundo da droga, e Úrsula Heinze ofrecíamos a novela sentimental, Aniansi, a súa segunda novela, de forte pegada cinematográfica na súa linguaxe. Moi interesantes eran tamén O minotauro, de Xosé Fernández Ferreiro, e Peito de vimbio, de Afonso Álvarez Cáccamo. O ano completábase ademais con obras como Fuxidos de sona, de Carlos G. Reigosa, e Máis alá de Galicia, de U. Heinze e Artesa, de Lois Diéguez, estes dous no campo da literatura xuvenil. María Xosé Queizán sacaba O segredo de pedra figueira, novela de aventuras sobre a viaxe da tribo dos amala na procura dun novo país, nun xeito de recreación mítico-lúdica das orixes da nación galega (DLG). Da mesma autora e data é A semellanza, na que un narrador omnisciente nos presenta a andaina dun homosexual dende a súa infancia no Lugo burgués do franquismo, en tempos de represión, ata o seu duro paso á transexualidade en Barcelona. Outro nome clásico das nosas letras que se achegaba á narrativa en 1989, neste caso por primeira vez, era o poeta Antón Tovar, co seu libro de relatos, cheo de autenticidade, A grande ilusión e outros contos.
O mapa lírico do ano rexistra a volta de Antón Avilés de Taramancos cun dos seus mellores poemarios, As torres no ar, un conxunto de trinta e seis poemas centrados na natureza e no amor. Darío Xohán Cabana publicaba Patria do mar e recibía o Premio Otero Pedrayo e a medalla de ouro do Concello de Florencia pola súa tradución ó galego de A Divina Comedia. De Luís González Tosar aparecía o seu segundo poemario, Remol das travesías, premio da Crítica Española no ano seguinte, unha viaxe poética chea de símbolos e lecturas superpostas (existencial, lectura social, metacultural), segundo o Dicionario da Literatura Galega de Galaxia. Manuel Rivas publicaba Ningún cisne, premio Leliadoura, e Xavier Rodríguez Barrio, Celebración do gozo, achega lírica chea de sensualidade, que foi premio Esquío e finalista do Nacional de Literatura. De Anxo Angueira, Val de Ramirás; de Xulio López Valcárcel, Presaxio de sombras, e de Víctor Vaqueiro, A cámara de néboa, viaxe mítica a través da paisaxe galega e do corpo feminino, completan o panorama anual, ademais do colectivo Ao mar de adentro, no que está presente o poeta ceense Miro Villar.

No campo do ensaio e a investigación tamén cabe reflectir algúns títulos fundamentais. Entre eles, estudos de conxunto como Escolas e mestres, de Antón Costa, ou traballos como Galicia, el bonsai atlántico, de Manuel Rivas, encarga de El País para lectores foráneos que se queiran achegar con tino á nosa realidade social e cultural. No xénero do libro-entrevista, Francisco Pillado e Miguel Anxo Fernán Vello publicaban A nación incesante: conversas con Xosé Manuel Beiras, libro de fondo significado político na súa recepción, e Román Raña estudaba a Manuel Antonio nunha edición anotada do seu poemario De catro a catro e outros textos. Claudio Rodríguez Fer daba a coñecer Poesía galega: crítica e metodoloxía, achega valiosa ós modelos da crítica literaria en Galicia, e o seu estudo Antonio Machado e Galicia, que esculca nas afinidades e relacións entre o gran poeta castelán e os seus referentes galegos.

(O artigo completo)

O último de Agustín Fernández Paz

Deste libro xa se falou con agarimo noutras bitácoras como Brétemas ou Olevantadordeminas.

Eu aínda o empecei a ler hoxe e o que levo lido gustoume abondo. Ten todos os elementos tradicionais da escrita do seu autor: melancolía, tenrura, pracer pola narratividade, etc. Dende logo, un agasallo perfecto para mozos entre os 14 e os 90 anos (fagamos algo de promoción, que o merece, nestas datas).

Vai tamén a dedicatoria, sobre todo por esa post data tan xenerosa con esta casa:

"¡Grazas por tantas uvas como nos dás a probar cada día!".

(P.S: serían de agradecer, como outras veces, unhas notas grafolóxicas de Xohán da Cova sobre AFP).

en poleiro alleo

Víctor Freixanes reflexiona sobre os encontros e desencontros (familiares) destas datas. Afonso Monxardín lévalle a contra ós críticos do negocio das peles. E A. Piñeiro incide no tema das celebracións do centenario do Himno Galego, nun artigo que pode dialogar moi ben co noso "Pan" de hoxe.

Noites difíciles, de Víctor Freixanes (LVG)

Abrigos de peles, de Afonso Monxardín (La Región)

Qué dirían os rumorosos, de Antonio Piñeiro (La Región)

Mystic River

Botárona hai pouco na tele, graveina e puidena ver onte. Desgarradora, perturbadora. Unha película chea de intelixencia. Un atinado retrato da violencia que nos arrodea, sen necesidade de encher a pantalla de sangue nin vísceras: un prodixio da narración, da elipse, da arte de contar historias. O certo é que non me entusiasmaba o primeiro Clint Eastwood (cando Harry o sucio, etc.). Pero nos últimos tempos é un dos mestres do noso cine contemporáneo. Sen dúbida.

O Himno. Pan por Pan sábado 22 decembro

O xoves pasado, cando se cumpría o centenario do Himno Galego, os tres partidos con representación no Parlamento Galego celebraron esa data. Fixérono en Ourense e en Santiago. Este titular é certo, tal como está, pero non di toda a realidade: os tres partidos (PSdG, PPG, BNG) celebraron a data, pero cada un polo seu lado. Por separado. Era tan difícil dende as institucións promover unha celebración conxunta? Suponse que calquera comunidade ten uns valores propios e uns símbolos nos que se reflicten os mesmos: himno, bandeira, escudo. Pero, se para recoñecernos neles, temos que facelo por separado, algo non funciona. Será a proximidade das eleccións, pero permítome dicirlles que os tres se equivocan. Que é todo un esperpento esta dinámica de confrontación que xa non se salva nin no terreo simbólico ou cultural. E que diría Pondal de todo isto?

ENTRE HORTAS E PORTAS
24. Uns que veñen, outros que se van, de Xosé Manuel González
O Apicultor d’ As Uvas forneceume atención e bo consello.
Isto non é pagamento, só gratitude..

Eu só quería levar pelo máis longo, pantalón máis ancho e, podendo ser, alaranxado; tan pouco, e tan inaceptable para os maiores: en medio século, ou por aí, non se vira home nin rapaz de melena, roupa así folgada por baixo. O 1968 culminaría aquela década rebelde, e a epiderme de toucado e vestimenta daba quizá para albiscar outra insurxencia. Na periferia do mundo chamada Lugo.

Notoria imaxe do Caudillo aínda preside moitos lugares públicos, pero cada vez escasea máis a de ollada á fronte, bigote negro e capote forrado. Un avó substituíuno, lixeira farda aínda militar e ás veces faixa bicolor; paulatinamente, o sogro do moi mundano Marqués de Villaverde amosa traxe, garavata, perfil menos terminante. A escala de mando inmediata, o xerifalte de provincias, van arrombando boina escura, camisa azul, guerreira branca de días sinalados. Insensiblemente, aquí e aló danse de baixa, no partido único FET y de las JONS, este e aquel, tal desafecto, algún decepcionado, outro que non sabe para que valerá iso agora. Franco envellece, tamén o seu poder. Certa oposición, inimigos de sempre atopan oco, fan socialmente palpable a disensión. De a pouco, home e réxime serán provectos.

Non de momento, vive Carrero e o xugo con frechas mantén educación política en escolas, institutos. “Formación del Espíritu Nacional” é chamada; José Luis de Blas Escolante elabora un manual da materia, publícao en Bilbao; imparte a doutrina oficial, disque con alento joseantoniano, quizá tamén retórica, na Escola de Maxisterio lucense. Posiblemente ande xa a elaborar unha longa Historia da Guerra Civil; en todo caso, con dona Cecilia a de Música é dos máis coñecidos, permanente no elenco profesoral que forma educadores.

A carón de Maxisterio, no Instituto Feminino o catedrático de Historia chámase Federico Bouza; alto, cabeza grande, expansivo, non parece de mal trato; “la coña integral” escóitoo unha vez definir certa situación de paradoxo. Protexe, traspasando límite, cando menos unha alumna ante abuso de poder: din que por iso e outras cousas decae como Xefe Provincial do Movimiento. Que Bouza é falanxista firme, Lugo enteiro ben o sabe. Filias aparte, e asoballamento, algún respecto merece quen mantén fidelidade e coherencia, principalmente se o tempo vira.

Coma o Pepiño da Lotaría, peixe miúdo. Esborrállase todo e el segue a proclamar adhesión fascista pola Praza Maior, Rúa Nova ou estación do tren; cotián, ruante. Dous uniformes con gorra, azul e gris, alternan para cubrir corpo, sustentar a insignia vermella e amarela; esa que algúns reclaman, outros aceptan, case ninguén ostenta. Avanzando os setenta fai Pepiño coda no desfile militar, e a marcialidade pretensa mal disimula fatiga nun continente escaso, volto repoludo. Caín se lle chamaba, ás veces con asañamento algo inane ante a patente decadencia.

E os outros agroman. Jesús Vilela García dá tamén clase de Historia, no Instituto Masculino. Testa redonda, mestamente poboada; un noventa seguro, amplo tórax e contorno, pándego indesmentible. “Voy dispuesto a todo”, afirma certo día -de garda, reclamado por alumnos- cara á porta atrancada do retrete. As listas do 23-F presentan coma “nacionalista radical” a quen nos últimos anos, talvez marcando distancia, apenas fala galego en acto público e se proclama de “los unitarios”. A súa academia no Camiño Real abeirara algunha reunión de contacto e intención post-franquista. PSP daquela, PSOE máis tarde.

Pero a ollada máis frecuente e numerosa procura outro albo, certa usual evidencia. Adoita a lingua do país no trato ordinario, en momento escolar motivado que dará lugar a advertencia; “o galego non é vehículo docente”. Conta el na aula, porén, o que pouquísimos saben: houbo cantiga de amor e rexouba, hai historia literaria que chega a Celso e Manuel María; no seu pupitre, Darío e Xesús Rábade xa eran coñecedores, pero seguen aprendendo. Corre a especie de que o profesor é comunista e non todos o cren, tan forte resulta a palabra. Que ateo, di algún, pero é tema menor; a querenza pola poesía de Curros, que difunde arreo, transmite censura ao estamento eclesiástico. Deu clase en Maxisterio, sae de alí ou bótano; a cátedra no Instituto queda fóra dese alcance. No curso 1970-71, noticia de que era desterrado trae consigo unha homenaxe dos alumnos maiores; á hora da reunión hai dous policías armados no soportal do concello, e os de paisano comparecen no “Monterrey”, xa que o acto quedara suspendido. Pola Rúa Nova, algún grupo pequeno canta o “Venceremos nós”; aquela noite, o delegado dos alumnos no PREU de Letras, Xosé Manuel González, discute de política por primeira vez na casa. Xesús Alonso Montero, compendio antifranquista; embaucador de mozos para a voz anónima que trona sobre o ouro de Moscú.

E os novos chegaban. No lar do boticario Figueroa, a filla prepara as probas de madurez preuniversitaria. Pero vén do corredor alta voz de muller madura, “a ver, onde está esa mociña que me quería coñecer?”. Virxinia Pereira fálalle a unha impresionada rapaza en cuxa alcoba entrou subitamente a lenda, aínda que sexa por medio interposto. A Adela parécelle recibir un legado, o do galeguismo cuxos militantes sempre se trataron por “irmáns”; había ser o 1964, igual 65. Polo 71, os alumnos do PREU de Letras encontran certa mañá, ás nove, os primeiros panfletos da Unión do Pobo Galego. Entrégaos na dirección o delegado, logo de cada un gardar o seu; mal pode el saber, xaora, canto semellante espallará nun futuro escasamente demorado.

Como rolan as cousas, que fluencia. De fondo, un cantante afirma que a vida segue igual.

Primeiras postais de nadal (2)

O San Rosendo de Arturo Baltar, unha marabilla (enviada por Fco. Gzez).

A foto de Vázquez Pintor, creo que do seu propio xardín, fermosísima.

A niñada de ourizos cachos (son dúas fotos en realidade), tamén de natureza, é de Rosa Aneiros.

A postal do BNG, que envía Fco. Jorquera, senador e coordenador da Executiva Nacional, quizais sexa un pouco convencional, pero tamén efectiva como deseño de impacto directo e claro (perdón, don Vicente: polo de "impacto"...).

Primeiras Postais de nadal (1)
Outro amigo e compañeiro de traballo reclámame que faga a escolma de postais como o ano pasado.
Pois aí vai. De paso aproveito para agradecer ese aceno a todos os que se acordaron de min (por correo normal ou correo @). Agás esquecemento involuntario, os que seguen:
Biblos
BNG nacional
Centro Internacional de Prensa (Carme Carballo)
Concello Barbadás, cunha colección de retábulos barrocos (mágoa que as fotos sexan demasiado pequenas)
Concello Redondela (Xosé F.)
Cultura Popular Sandiás
Editorial Galaxia (con debuxo de Xohán Ledo e versos de X.Mª Álvarez Blázquez)
Faro de Vigo (cunha viñeta de Forges)
Francisco González (Centro Cultural Simeón, cun fermoso San Rosendo en barro policromado)
Fundación Rosalía (Helena Villar)
José Cabañas Grez. (ARMH)
Laura Seara
Liceo Ourensán
Luis Fernández Guitián ou Luís de Sober (cun poema propio)
Marga Alfonso (a máis gamberra, coa portada de El Jueves)
Marisa Marimón
PEN Clube
Presidencia da Xunta
Rosa Aneiros
Tacho
Xosé M. Vázquez Pintor (cunha fermosa fotografía da natureza)
Xesús M. Marcos

Xulio Ríos

(Nesta primeira entrega van as postais de Galaxia, Pen Clube, Fundación Rosalía e a brincadiera de Marga Alfonso. Saúdos e graciñas a todos/as).

Pelerinaxes

Un contertulio desta casa pregúntame por que Galaxia non ten publicadas as obras de Otero Pedrayo, Pelerinaxes e Do San Lucas ao San Xoán (Sazóns de Compostela). Polo que respecta á primeira podo informarlle que Ediciós do Castro reproduciu en 1993, en edición fascsimilar, o orixinal de 1929, cunha breve nota previa de Marta González.

Aproveito a ocasión para rescatar unha vella Andoliña (17.9.04), na que falaba deste libro:

PELERINAXES, DON RAMÓN E O XAMÓN

A sección de Efemérides dun xornal galego lembra que se cumpren nestes días os 75 anos da aparición de “Pelerinaxes”, de don Ramón Otero Pedrayo, publicado pola Editorial Nós na Coruña en setembro de 1929 (hai unha reedición facsimilar de Ediciós do Castro en 1993). Foi aquela a crónica da viaxe que en sete xornadas fixeran, desde o 7 de xullo de 1927, don Ramón Otero Pedrayo, Vicente Risco e “Ben-Cho-Shey” desde Ourense a San Andrés de Teixido, cruzando a Galiza central. En total 233 km. dos que fixeron a pé 146, porque don Ramón mancouse nun pé e para o resto acudiron ao coche e ao cabalo.
O libro é unha pequena xoia da nosa literatura de viaxes, cun interesante limiar de Vicente Risco e uns deliciosos debuxos da súa man. Pervive toda a forza das mellores prosas oterianas, que reflexiona sobre a filosofía do camiño e a necesidade de “sentir o decorrer, o devenir, o “elan”, os grados de perfeizón, etc., é propio das filosofías ceibes, imaxinativas, sentimentás. Nelas a fixeza somentes representa un caso fuxitivo nun istante de tempo. Camiñando rexurden tódolos momentos hourizontes novos. Unha serra vibra como un ser vivente na su pele; sentimos pasar un río coma unha forza, non como unha cousa que corre. N´hai un paisaxe feito definitivo e formado”.
Este podería ser un dos nosos grandes roteiros culturais. Cando se faga, hai que poñer unha placa en Monterroso que lembre a “cea feudal” dos camiñantes e os versos de don Ramón: “Groria do porco, frol da invernía,/ Sona da casa, lapa da carne./ Xamón”.

A vidreira de Díaz Pardo

Andoliña 21 dec.

Ós seus 87 anos, Isaac Díaz Pardo está a vivir días difíciles, vítima evidente da ingratitude humana. Pero tamén recibe algunhas homenaxes, todas elas merecidas, e algunhas outras alegrías. Entre elas, debe estar esa vidreira que deseñou para presidir o salón de plenos do Parlamento de Galicia, que se presentaba onte. Reproduce dúas figuras humanas que sosteñen un escudo cun dolmen e a lenda ‘Gallaecia’.
Simboloxía de xinea galeguista a utilizada polo artista: é o mesmo dolmen que figuraba na portada da revista Nós ou nalgúns carteis deseñados por seu pai, Camilo Díaz Baliño. Lembro un que fixera Camilo Díaz para a Coral de Ruada onde o dolmen se convertía nunha especie de altar sagrado, nun alento entre místico e nacionalista.
Rodean esta vidreira unha fileira de paxaros que simbolizan a imaxinación: a liberdade, a esperanza, a ledicia, son de certo imaxes acaídas ás aves en moitas tradicións culturais. Sorprendeume, en cambio, o grupo de caracois da base: seica representan a lentitude con que camiña o progreso na realidade, di Díaz Pardo. Por sorte, nada teñen que ver coa simboloxía sexual que lles atribuía Cunqueiro e da que xa falei neste recuncho: mellor, para o sosego dos parlamentarios.

A vidreira de Díaz Pardo no Parlamento de Galicia

Inaugurada onte. (Se alguén ten unha foto mellor, agradeceríase o envío)

Camisas de cobra (Bieito Iglesias en ECG 20 dec.)
Imaxe: Adoracíón dos pastores, de Murillo.

Na modernidade líquida que diagnostican certos pensadores actuais, os individuos debemos ser flexibles, elásticos, cambiantes e virachaquetas, cunha identidade moldeada en plastilina capaz de afacerse a un mundo mutante de ritmo vertixinoso. Todos e calquera un dos que lapexamos no fluído moderno, podemos adoptar como divisa esta declaración do romancista brasileiro Rubem Fonseca: "Eu son unha persoa totalmente consumida polo presente". Así as cousas, a memoria comunal vólvese un estorbo e as lembranzas particulares tórnanse pelicas resecas abandonadas polas cobras que rexuvenecen trocando de coira cada primavera. Ese desexo de refundarse e renacer outro alcanza proporcións apoteósicas cada fin de ano, cando a xente ve a posibilidade de renovarse co auxilio da loteria ou coa soa axuda do propósito de emenda.
Os festexos de Aninovo encaixan perfectamente na tendencia hodierna á muda constante, non tanto a Noiteboa, minada pola disolución da familia tradicional e pola escaseza de nenos (un Nadal sen ferreñas nin pequenos é case inconcibible). Moitos arrenegan do arborico iluminado, do belén napolitano e do bacallau con verdura para tocar a chanca por roteiros turísticos, coa pretensión de vencer a monotonía do tempo cíclico e do espazo familiar. Mal saben que o mercado global disolveu a autonomía e calidade dos lugares ("A puxanza da homoxeneización é a artillería pesada que esbarrúa tódalas murallas de China". Guy Debord).
Será mellor apañar musgo e introducir na casa -no Nacemento- a xeometría dos valados; será ben cantar os Reis, aloumiñar os parentes e acordarse dos agasallos que ilusionaron a nosa nenice: do camión, da bicicleta ou do tomiño con aventuras de James Bond. O raparigo que sobrevive en nós aínda apampa diante dun Misterio entalado entre boi e burra, entre pallas.

A boutade do día

Un fillo de Cacharro deixa o PP para promover o partido de Rosa Díez
"A mi padre el proyecto de la UPD le parece interesante", afirma
CRISTINA HUETE en El País.

CHARLES CHAPLIN
PAN POR PAN xoves 20 decembro

Inaugurouse en Barcelona unha exposición sobre a evolución do personaxe de Charlot, creado por Charles Chaplin: inicialmente era un tipo pouco escrupuloso que só quería roubarlle a paga ó amigo ou deitarse coa muller do veciño. Logo, xa co bigote incluído, o personaxe foise pulindo cara o vagabundo de bo corazón de “O chico” ou o home comprometido de “O gran dictador”. Supoño que algo hai nese personaxe da súa propia vivencia persoal: abandonado polo seu pai alcohólico, Chaplin viviu unha infancia angustiada coa idea de que a súa nai acabase no asilo, e así foi (morreu tola), e logo co medo a ser atrapado pola policía. Viviu nun mundo marxinal e coñeceu o que era a fame: lembrarán aquela xenial escena na que persegue unha bota que el ve como unha galiña coa que se vai dar un banquete: quizais tiña que ver tanto coa imaxinación como coa súa propia vida.

Presentacións de libros na Biblioteca de Ourense
Un orixinal sistema de presentacións na Biblioteca Pública, coa colaboración de Galaxia e os Institutos. O luns non puiden asistir porque falaba eu noutro lugar, a esas horas. Onte compartín un anaco dun animado debate con A. Riveiro Coello.

Na imaxe fotográfica: Carlos Varela, María (a alumna que presentou o libro), A. Conde e Afonso Monxardín.

Sobre o acto do luns, transcribo unha carta do amigo e profesor Carlos Varela:

O pasado luns, no salón de actos da biblioteca da rúa Concello, Galaxiaorganizou a presentación da última novela de Alfredo Conde, María das Batallas. Con anterioridade, a editora fixérame a proposta de escoller algún alumno do instituto para que lese a novela e participase no seu día na referida presentación, opinando sobre a mesma, expresando as vivencias persoais que lle producira ou preguntando ao autor sobre aspectos da mesma.Tiña oído falar de María como excelente alumna e mais ávida lectora, e foi a ela a quen, un venres, lle propuxen presentar o libro (daquela tamén podía optar polo de A. Riveiro Coello, Os ollos de K, que xustamente tamén sepresenta hoxe). Aceptou decidida despois de lle botar unha ollada na fin de semana. Canda ela participou outro rapaz (Alexandre?), que viña do Otero Pedrayo. E foi un éxito. Para Galaxia, que soubo escoller un formato áxil e cheo de credibilidade, moi axeitado para este tipo de actos. Para Alfredo Conde e a súa novela, que recolleron dos mozos loanzas e parabéns que soaban sinceros.Para o público, ao que nos resultaron gratas e mesmo emocionantes estas presenzas xuvenís tan competentes. E para a moza. María González puido facer exhibición dunha capacidade de análise que escapou da rixidez dos guións académicos, comunicando con naturalidade (espontánea só na aparencia), nun galego conciso, enxebre na gramática e auténtico na dicción. Era o ton que cumpría, sen deixar de ser rigorosa e profunda.María é de Chandrexa de Queixa. Souben no acto que tiña gañado un concursode relatos no Centro Galego de Leoia. Creo.Un saúdo.