Pasou o que pasou
andoliña 3-3-09
MARCOS VALCÁRCEL

É certo que esta foi a campaña máis sucia da historia da democracia en Galicia. É evidente que a dereita mediática, en Madrid e na Coruña, queimou as naves para chegar a isto. Pero o goberno bipartito non perdeu a Xunta por isto. Ou non só por isto, se prefiren.
Os máximos responsables socialistas e nacionalistas teñen que reflexionar. E escoitar máis a sociedade civil. Unhas cantas voces avisaron nos últimos tempos do desencanto de boa parte das bases sociais socialistas e nacionalistas, do impacto da crise económica fronte a unha administración demasiado distante, da incomprensión para a maioría dos votantes dunha xestión dual a costas do socio de goberno. "Mellor que mande un só, total todos van chupar", dicíame convencido un rapaz de menos de trinta anos. Ulo foi o voto xuvenil?
O peor do conto, para a xente de esquerda, é ter que aturar o nivel de interpretacións dos tertulianos das televisións. Onte mesmo, Fernando Ónega dicía que o PP en Galicia é algo así como un Partido Galeguista. Non sei se se refire ó mesmo partido que hai dúas semanas apoiaba cos seus cargos políticos unha manifestación contra a normalización do galego. Eu é que xa non lles entendo nada...

A vida segue igual
BIEITO IGLESIAS, ECG. 5-2-09

Eses días neste mesmo xornal, evocaba Carlos Luís Rodríguez o índice dun libro da autoría de intelectuais do Partido Comunista de Galiza dos anos setenta. Entre os asinantes figuran destacados cargos e militantes do PSOE de hoxe, desde o presidente da Xunta á presidenta do Parlamento do Hórreo, pasando por unha listaxe de conselleiros e alcaides. A metempsicose ou transmigración de almas comunistas cara ás ringleiras do socialismo pode exemplificarse con moitos nomes coñecidos. Touriño, Dolores Villarino, Abel Caballero?entre os procedentes dos "peixes" ou máis ben "peces" (PC), aos que cabe engadir outros ex militantes trotskistas, como Príncipe, ou maoístas de cando a China era vicina, como Bugallo.
A recente fichaxe de Pedro Arias -máis un político formado na canteira comunista- polo Partido Popular, vén alargar a influencia desa piscifactoría que ameaza con repoboar ríos azuis e ríos tintos, a inteira rede hidrográfica da política galaica. Cando eu cheguei á universidade de Santiago, a mediados dos setenta, o movemento estudantil estaba esgallado en varias pólas: ácratas, nacionalistas de Estudantes Revolucionarios Galegos, peixes, mocos (MC) e trotsko. Librábase inflamada batalla entre o Partido por antonomasia (o Comunista) e a U (Unión do Pobo Galego), que de símbolo químico do uranio pasara a emblema da liberación nacional. Nesa tirapuxa venceron aparentemente os upegallos, alumadores dun Bloque con algunha implantación, fronte ao alpendre creado polos peixes (Esquerda Unida) que loita sen demasiado suceso por avantar a barreira do cinco por cento dos votos. As aparencias enganan no entanto, porque a lideira continúa só que con distintos disfraces. Uns acóllense á carauta do BNG e outros acoden ao baile con máscaras ou siglas diversas, na escudería do PSOE ou na do PP. Experimento a sensación dun déjà vu, de que le temps revient, tal e como afirma certa divisa renacentista. O tempo volve, pero non nos devolve o arxil que algún día tivemos.

Cidadáns preguntóns
Andoliña 28-1-09
MARCOS VALCÁRCEL

Cando menos hai que recoñecerlle a Rodríguez Zapatero certo valor por acudir ó programa dos cen cidadáns preguntóns. A maioría das preguntas tiveron o seu interese e moi escasa condescendencia co presidente: un equipo escollido de xornalistas e columnistas non o faría mellor. Palpábase o cabreo popular, fillo da forte crise, e os convidados foron directamente ós problemas, sobre todo económicos, que afectan a boa parte da poboación. Había dramas humanos no plató e Zapatero non tiña outra que escoitar e reconfortar todas as voces queixosas.
O presidente domina a retórica e alguén lle dixo que non dese cifras nin datos para non meter o zoco: el tampouco sabe cando vai rematar a crise. Fixo un esforzado exercicio de vontade e esperanza, pero sen concretar case nada. Víuselle acurralado cando foi interpelado polos cartos concedidos ós bancos e tamén polas armas que España vende a países en guerra que non respectan os dereitos humanos. Faltoulle, nestes casos, capacidade de reacción e tamén credibilidade.
Estes programas estúdanse nos laboratorios dos partidos. Seis millóns e medio de persoas optaron por non desconectar e escoitar a Zapatero: quizais ese foi o seu maior éxito.

Feirantes, de Bieito Iglesias, ECG. 06.11.2008

(debuxo de Laxeiro)

O sábado pasado chegámonos a Monterroso para participar na máis espectacular exposición de bodegóns ou naturezas mortas que se pode visitar neste país. A feira de Santos non nos decepcionou, despregando diante dos nosos ollos remelados queixos, tarros de mel de cores diversas, noces e castañas, cebolas, repolos que se comían cos ollos e carne entrefrebada de porco promisoria dun cocido glorioso. Polo mercado andaba Núñez Feijóo, con cara de ferreiro (aburrida e emburricada) e rodeado por unha comitiva oficial. Seica antes de nós chegarmos xa pasara polo recinto o presidente Touriño, quen se retratou cortando queixo e aproveitou para tizarlle ás diferenzas que mentén coa oposición. Mágoa que o presidente non comese o polbo baixo o toldo no que eu engulín os rabiños de cefalópodo coa rega do preceptivo tinto con gasosa. A dona do establecemento separou o banco para que eu me sentase preguntando "Arrédollo un pouco?" Se Touriño frecuentase estas comerotas populares, aprendería máis galego do que lle ensina o seu profesor particular, unha toupa en pedagoxía idiomática a xulgar polo castrapo do discípulo. Faría ben tamén (o propio vale para Núñez Feijóo) en absterse de declaracións políticas cando toca mercar unha restra de allos e un pouco unto, por algo os paisanos definen aos demagogos como barullantes que "falan prá feira". Nas feiras cómpre relear, palicar coa Galiza profunda e mougar vitela ou polbo. E hai que ir sociños ou en familia, deixando esas comitivas de tabáns que revoan arredor dos próceres. Do contrario corres o risco de que algún vellote arredista che negue a aperta de mans, como lle sucedeu un día a Sarkozy, e entón quedas cortado ou chámaslle parvo (pudo permitirse o insulto o faltón do Elíseo, pero tales fazañas están fóra do alcance dos líderes autonómicos).
Botar discursiños nunha feira é cousa de gilipollas, se me permiten usar un vocábulo da lingua que tanto Touriño como Feijoo badúan na intimidade.

Lujo y vileza, de DAMIÁN VILLALAÍN, El País, 01/11/2008



Conozco a Emilio Pérez Touriño desde hace bastante tiempo, trabajé durante tres años en su Gabinete y puedo asegurar que será difícil que en el futuro Galicia llegue a tener un Presidente más indiferente al lujo. Es una cuestión de carácter, de trayectoria personal y también de convicciones, de gusto y de sensibilidad. Llevan razón quienes dicen que no va a ser sencillo avistar a Touriño cazando corzos con marqueses y banqueros. Y es probable que uno de los sectores de la sociedad gallega más descontentos con la manera que tiene Touriño de acometer el trabajo presidencial sea el de los restauradores de alto copete de Santiago de Compostela, sin duda añorantes de los old good times peperos.



artigo completo

Congresos.

pAN por Pan 30 xullo. Debuxo: Otto Dix.

Se vostedes se molestan en revisar a información sobre o congreso do PSdG-PSOE da fin de semana, en todos os xornais, comprobará dúas cousas. Primeira, o 80 por cento do publicado refírese ós cargos e responsabilidades: quen foi elixido, quen non, quen entrou na dirección ás tres da mañá, etc. Segunda, a abraiante ausencia de novas sobre os debates ideolóxicos e programáticos do congreso, que tivo que haber, pero que se descoñecen. O mesmo vale para un encontro do PPG ou unha asemblea do BNG, aínda que, por filtracións dunha banda ou doutra, dos nacionalistas acaba por saberse todo. Ou sexa, que do que queren que nos informemos é de quen manda a partir de agora no partido. O cidadán ignora as diferenzas estratéxicas entre Pachi Vázquez e López Vidal, se é que as hai. O cidadán case está a pensar que os congresos só serven para fixar como se reparte o poder interno.

LAICISMO. E TRES FOTOS.
La Región 28 xullo 08

Laicismo. No recente congreso federal do PSOE anunciáronse unha serie de medidas laicistas que logo quedaron en nada. Os alcaldes de Santiago e Lugo, socialistas os dous, opuxéronse ás mesmas, por exemplo. Aínda máis, supoño que para xustificarse, Sánchez Bugallo, o alcalde compostelán, declaraba nunha entrevista que el non percibía que a sociedade demandase máis laicismo. Pois depende onde se mire. Como todo. Nestes días as Xuventudes Socialistas de Galicia sacaron un comunicado reclamando que non se participase, dende instancias políticas, en cerimonias relixiosas. O concello vigués, da man do concelleiro de cultura (nacionalista), o ourensán Xesús López Carrera (fillo de Anselmo L. Morais), vén de desvincularse tamén da procesión oficial do Cristo da Victoria. E hai moitos datos estatísticos (matrimonios relixiosos e civís, etc.) que indican que un sector cada vez máis numeroso da sociedade non quere que a vida política siga subordinada ás mitras episcopais. Dende logo un partido progresista como o PSOE debería atender estas demandas e non outras máis inconfesables. Unha sociedade plenamente democrática casa moi mal con rituais que fan depender dun Apóstolo ou dun santiño calquera a solución do paro, do terrorismo ou do cambio climático.
Dúas fotos. Dúas fotos foron noticia estes días. Polo seu valor expresivo, a foto do monarca collendo a Adolfo Suárez polos ombros está cargada de significado: en calquera persoa minimamente sensible, esperta un sentimento de empatía co líder político da Transición castigado pola enfermidade. A outra foto para a historia foi a da recuperación do pazo de Baión. En tempos vimos os colectivos antidroga loitando contra as mafias do narcotráfico ó pé da porta dese pazo: a escena recreouse con xeito na película “Heroína”, de Gerardo Herrero. Agora vemos a Carme Avendaño, en nome dos que loitaron con tanto esforzo e intelixencia, atravesar fachendosa esa porta como símbolo da vitoria da sociedade civil contra Oubiñas e similares. Ó seu carón, o presidente da Xunta e o ministro de sanidade, Bernat Soria, e outras autoridades: se eu fose responsable de protocolo pediríalles que se quedasen tres ou catro pasos por detrás nese momento. O impacto da foto sería aínda maior no recoñecemento dunha xusta causa.
Karadzic. A outra foto da semana pode ser a da detención do criminal de guerra e exlíder dos serbios de Bosnia, Radovan Karadzic. Algúns autores matinan niso tan clásico de que a cara é o espello da alma: dende logo a fisionomía do carniceiro de Saraxevo hai anos, con vestimenta militar, non inspiraba para nada confianza. Pero un sinxelo disfrace con longas barbas brancas e lentes xa o converteron nun xeito de místico e curandeiro case bonachón. A Xustiza chega con 13 anos de retraso, pero chegará e Karadzic será xulgado polo Tribunal Penal Internacional da ex-Iugoslavia: as vítimas non merecen menos. En fin, tamén hai aquel dito de non fiarse nunca das aparencias.

congreso do psdeg-psoe
Touriño ve aos socialistas "parte central" de Galicia e proclama que "xuntos" gañarán ao PP
17.03h. Asegura que "pasarán" as dificultades da "crise económica", á que se referiu así porque "así é como o perciben os cidadáns" (Galicia Hoxe 27-7-08. Foto: R. Escuredo)
Gustoume especialmente isto: O PSdeG acusa ao PPdeG de usar a língua para desprezar a Galicia.

Collendo unha achega de Arume máis abaixo, aquí queda noticia do congreso dos socialistas galegos: "que logo din que aquí só se pode dar caña ó BNG".

en poleiro alleo

ANTÓN BAAMONDE, El PSdeG toma forma, EP 28-7-08

La La La, Carmen Marón e Garrido Collazo
X.M. Sarille en ECG 15.07.2008

Pero resultou preocupante, e hai que dicilo, o discurso da concelleira Carmen Marón, antiga vazquista. Aplicouse no pleno cunha vehemencia excesiva en contra do Partido Popular. Este partido é agora o defensor das posicións lingüísticas do embaixador e a señora Marón tirouse á iugular da dereita, proclamando que se debe cumprir a lei, o cal é unha grande e fermosa verdade. Benvido o cargo público á obediencia debida ás normas, mais amosar ese impulso case agresivo cos que ficaron atrás mentres ela se transformaba, dá lugar a un comportamento pésimo.
É difícil concederlles a razón ás persoas que viran tan bruscamente, sobre todo se deciden defender o contrario do que defendían, coa mesma vehemencia e o mesmo talante. É para cavilar. Se lles dá por botarse a correr atrás dun, o recomendábel é saír por patas.

(o artigo completo)

en poleiro alleo: dous artigos e un novo blog

Afonso Monxardín e o que podemos aprender da lingua irmá:
(...) Non é ben lóxico falar das "guías sonoras" para referirse a esas rugosidades nas liñas laterais que o levan a un ao carreiro central? As actuais "bandas sonoras" non se sabe onde van tocar. ¿Que problema habería para sinalar que cando un anda case topenexando na estrada debe parar canto antes nunha "área de repouso"? Certamente un vai só "respousar" un pouco pois para descansar, procuraría, sen dúbida, un lugar máis ao xeito que as chamadas aquí "áreas de descanso". Outra. Cando un vai por unha autoestrada debe pagar. ¿E que é o que paga? En España "peajes" -e aquí "peaxes" como se pasaramos a pé. E isto é por pura influencia da "peage" francesa e da "peatge" catalá. Os portugeses tampouco usan xa a vella palabra ibérica nosa "portádego" -"portadgo" en vello castelán-, senón botan man doutra máis moderna e tamén tradicional relacionada co dereito de pasar por unha porta, a da autoestrada, por exemplo, e falan así de "portaxe", "portagem" na súa grafía. Cobízame a opción. (...)
O artigo completo

O PSOE equilibra a carga (ECG 8.7.08): Xosé M. Sarille opina, en ton crítico, sobre o congreso socialista:
(...) Pero quen mellor sabe que con estas maneiras a dereita non ten futuro é Rodríguez Zapatero. Por iso se manga eses discursos, lixeiros, amábeis e ornamentais e desvía no posíbel a atención da crise económica. Esta táctica xa lle funcionou ben na anterior lexislatura: discurso simpático engadido a medidas progresistas gratuítas, coas que simpatizaba a maioría. Mentres se aprobaba o matrimonio homosexual e a materia de educación para a cidadanía, a banca gañaba máis que nunca, e as constructoras lucrábanse sen mesura. A enormidade dos beneficios non significou aportar máis ás arcas públicas. (...)

E permítanme, ademais, convidalos a visitar un novo blog dun amigo:
www.hakancasares.com

Eurodeputados galegos e inmigrantes, de X.M. Sarille (ECG 24 xuño)
O goberno de Zapatero acaba de activar un novo mecanismo de simpatía, liderando nos foros internacionais a abolición da pena de morte. É gratis. Como gratis e resultón foi tamén no anterior mandato legalizar os matrimonios homosexuais e aprobar a lei contra a violencia de xénero. Estas iniciativas non impedían que ao mesmo tempo os constructores obtivesen beneficios sen límites, e que a banca gañase como nunca, sen a penas contribuír ás arcas públicas, polo menos en proporción ao diñeiro que obtiñan.
Dirán algúns de vostedes que mellor iso que nada, e que Felipe González resultaba aínda máis frustrante para as ansias progresistas. Seguramente teñan razón, pero namentres o PSOE contenta así á parroquia máis moderna, España aumenta a exportación de armas a todo tipo de países, inclusive aos menos recomendábeis, sen que a man esquerda, nunca mellor dito, queira saber o que fai a man dereita. Convén lembrar que as bombas e as metralladoras valen para matarse; fóra do patíbulo, iso si.
Non hai que magnificar o progresismo máis alá do caramelo abolicionista. A directiva de retorno dos inmigrantes foi aprobada o outro día polo Parlamento Europeo co apoio imprescindíbel do PSOE. Chámanlle a Directiva da vergoña, porque permite manter detidas ás persoas durante dezaoito meses sen culpa ningunha e sen intervención xudicial.
Europa creou con esta norma unha categoría inferior de seres humanos, mais iso non lle impedirá ao goberno español seguir vendendo progresismo a nivel mundial. Son cousas da xente guapa, máis preocupada polo peche dalgunha emisora no terceiro mundo e polo velo das mulleres que pola falta de trigo e arroz para os seus fillos.
Dezaseis eurodeputados socialistas españois apoiaron a regulamentación, entre eles Rosa Miguélez e Antolín Sánchez Presedo, os dous de Galiza. Conta a lenda que un vello país de emigrantes sempre se portará mellor cos que agora chegan, porque conserva a memoria da dor. Todo iso é puro verso, que din os arxentinos. Aquí o que hai é moito coidado para non contrariar aos xefes. Por certo, votaron en contra dous cataláns, a pesar de seren dunha etnia avara, como se sabe.

Cadro branco // Cadro mouro

Quintana contrapón os 407 coidadores de dependentes en Galicia ós cero de Madrid (Galicia Hoxe 12 xuño)

PP e PSOE rexeitan considerar o galego como idioma oficial preferente (Faro Vigo 12 xuño)

Un acto deportivo, patrocinado pola Deputación e a concellería de Deportes, rexida polo BNG, devolve ó Paseo os seus nomes franquistas (José Antonio, Calvo Sotelo, etc.), en La Región 12 xuño

Un asesor torpe? (en La Región, quen cho dixo?)

"Por qué disque el conselleiro de Presidencia, Méndez Romeu, se ha mostrado como un auténtico indocumentado, a juicio del boss Baltar? Porque aquél acusó a la Dipu (la del siglo XIX, claro) de despedir a Manuel Curros Enríquez en un acto en Calvos de Randín cuando, atestigua el segundo, la gloriosa figura de las letras fue cesado, sí, pero de la Delegación de Hacienda, trasladándose a Madrid para trabajar en ese ayuntamiento. -si será por esos problemas de documentaçao por los que la Cidade da Xustiza (que compete al primero) acumula ya tres años... pero de promesas?"

P.S.: non só Curros non puido ser despedido da Deputación, porque alí non traballou, senón que, ademais, a Deputación ourensá daquela subvencionou a publicación de "Aires da miña terra".

Baltar ten razón (desta vez)
Baltar acusou onte ao conselleiro de Presidencia, Méndez Romeu, de ser «un auténtico indocumentado que se adica a desprestixiar e a criticar aos demais sen ter a máis mínima noción». O socialista Méndez Romeu facía unhas declaracións o mércores en Calvos de Randín denunciando a moción de censura e culpando a Baltar da mesma. Para «ilustrar» a actuación da Deputación dixo que xa o propio Curros «pagou un alto prezo pola defensa dás persoas máis oprimidas, xa que foi perseguido, condeado xudicialmente e despedido do seu posto na Deputación de Ourense». Ademais de ironizar sobre o feito de facerlle responsable dun acto que, de ser certo «que non ou foi», ocorreu no século XIX, Baltar recordou que Curros volvía a Galicia en 1.878 para traballar en Facenda en Ourense, non na Deputación -coa que nunca tivo relación laboral-. Baltar tamén recordou que a institución subvencionou en 1880 a publicación de Poesías galegas, en 1927 concedeu unha pensión vitalicia á súa viúva, en 1951 colaborou no financiamento dunha pensión ao fillo de Curros e dos actos de conmemoración do centenario e en 2000 participou na recuperación da casa do poeta. (LVG)

Crónicas desde Madrid: Zapatero evita a foto co BNG ata as eleccións (LVG 18 maio 08)
O Bloque teme que Touriño intente gobernar en solitario a partir do 2009. (Gonzalo Bareño)

Un artigo interesante sobre as estratexias ante as próximas autonómicas.

Eleccións e valores (1).

Pan por Pan mércores 20 febreiro. (Imaxe de Pablo Iglesias, busto de Emiliano Barral)

As campañas electorais teñen unha parafernalia ben definida: grandes mitins, cartelería excesiva, cadea de despropósitos nos ataques, abano infinito de promesas electorais, etc. Pero, por que vota a xente en realidade? Quizais porque, por riba de todo isto, as forzas políticas son quen de representar, nun momento dado, os valores máis próximos a cada votante. Por exemplo, velaí a persistencia, quizais sorprendente, da fonda identificación entre os seguidores de Pablo Iglesias e o mundo obreiro e popular: percibiuse no mitin de Zapatero e os seus líderes saben explotar ben este recurso. Xa o fixo Alfonso Guerra e faino agora Zapatero. O partido dos pobres e dos humildes contra ricos e señoritos. Para moitas persoas esa tese segue sendo certa. Por riba das medidas concretas adoptadas polo goberno Zapatero, esa idea-forza vale varios millóns de votos. Sen dúbida.

Precampaña (6). Tres titulares de hoxe (en Galicia Hoxe)

Méndez Romeu pide deixar a lingua fóra do debate electoral.
Núñez Feijóo defende a Galicia bilingüe.

PP e PSOE de Lugo votan contra as galescolas.
A edil do PP Alicia Pena estimou que o proxecto de galescolas é "excluente" e non ten en conta o bilingüismo.

en poleiro alleo
(Imaxe: A Vienesa, de Manet)

"A nación e a morte", de Xosé M. Sarille (ECG 12 febreiro). Segue vivo o debate sobre Israel. Como nesta casa se falou bastante do tema, deixo esta visión, diferente doutras xa expostas, para o debate.

José María Pérez Álvarez gana el Premio Bruguera (Cristina Huete informa en EP)
"El Estado de las Autonomías es el estado del regateo permanente" (entrevista con Ceferino Díaz en EP)

precampaña (5)

Nun artigo publicado onte en El País ("PSOE: fuerza y debilidad"), Suso de Toro recriminaba ó PsdG-PSOE elaborar unhas listas electorais con demasiado peso do aparato estatal. E demandaba maior capacidade de decisión ó respecto do PSdG.

Pola súa banda, hoxe Anxo Quintana e o BNG reclaman solucionar o problema da limpeza do voto emigrante para facilitar unha posible investidura de Zapatero.