Xurar ou prometer.

Alfonso V. Monxardín.La Region.12.05.2009.

Pallaso.Obra de Arturo Baltar. Ourense

Loxicamente, que cada un que faga o que queira. Xa nin é tema de conversación. Esa é a normalidade democrática que nos encanta a todos. Así, neste tempo de tomas de posesións de políticos, uns xuran e outros prometen, e todo ben. Iso que tendemos a crer que os que xuran son máis relixiosos e os que prometen máis laicos. E o feito de que o novo presidente de Galicia prometese e non xurase non lle estrañou xa a ninguén, pois iso da relixión e a política deben ir, cada vez máis, por camiños arredados. Lembremos que o señor Gallardón, alcalde de Madrid, xa lle gañou un xuízo a un xornalista falabarato da emisora dos bispos. Esa independencia, esa separación ,como todas as que afecten ás actitudes íntimas -relixión, sexo, etcétera-, están, por suposto, moi ben. Son temas transversais que nada teñen que ver coa dereita ou esquerda senón coa liberdade persoal de todos. Se cadra a promesa do noso presidente ten que ver com que empezase o seu ensino medio nun colexio relixioso e rematase facendo o vello COU no Instituto Masculino, como nos recorda constantemente, e propagandista infatigable dos seus ex-alumnos que é -volvo citala-, Anxeles Castro.E aínda que estes dous sentidos ‘ideolóxicos’ que se lle dá ás formas de compromiso no traballo político estean claros na interpretación popular, teño a impresión de que a etimoloxía está sendo retorcida. Porque loxicamente, xurar está relacionado con ‘xurado’, ‘xuramento’, ‘xurisprudencia’, ‘xurisdicion’, ‘xustiza’, palabras todas relacionadas co ‘ius-iuris’ latino, ou sexa da esencia da lei. Polo tanto, xurar sería realzar o compromiso coa lei, como xurisdición é o terreo onde ten valor de forza o que ‘di’ a lei, etcétera. Así, se un o desexa, pode ‘xurar por Deus’, ‘polos seus mortos’, ‘por Snoopy’ -como o pijo redomado na caricatura-, ou por calquera outro intermediario individual ou colectivo, existente ou inexistente, para que exerza de testemuña fidedigna. Pero se un simplemente o que fai é xurar, afirma só a esencia do máximo compromiso da persoa coa lei e a xustiza directamente. Algo laico e legalista.O verbo ‘prometer’ non me acaba de gustar porque non fai referencia á lei, que é a fonte do poder. E porque as promesas no mundo da política... en fin, xa me entenden. A metade delas viven menos que as bolboretas. Só cando Churchill prometeu o 13 de maio de 1940 ante o Parlamento ‘sangue, esforzo -inda que normalmente isto non se diga-, suor e lágrimas’, acertou plenamente. Empezaba a batalla de Inglaterra. En canto lle empezaron a caer as bombas alemás, xuraron todos, pero doutra maneira.

O sitio do meu recreo.
Roberto G. Méndez.Galicia Hoxe.15.05.2009.

FOTO: Axencias

O blog de despedida a Antonio Vega encheuse de cancións de Antonio Vega, que se despediu así, digamos, de si mesmo.

...HAI UNS ANOS, non moitos, como tres, a London Review of Books, prestixiosa revista literaria británica, como saberán ou acabarán de deducir polo críptico nome, publicou They call me Naughty Lola (Chámanme Lola a Travesa), unha selección dos anuncios aparecidos nos entón oito anos de existencia da súa sección de contactos. Hai alí tanta soidade como noutras seccións que se parecen de publicacións que nin de lonxe, pero hai tamén moita máis literatura e ningunha contemplación. Por exemplo: "Home calvo, baixo, gordo e feo, 53, busca muller curta de vista con enorme apetito sexual". Por exemplo: "O amor é estraño, pero agarda a ver os meus pés". Por exemplo: "Muller asmática e con varices, 93 anos, busca home menor de 30 con pulmóns para empurrala ata a oficina de Correos no alto do outeiro". Por exemplo: "Todos riron de Cristóbal Colón. Astrónomo por conta propia, 47, pode probar que o mundo ten a forma dun grande ovo. Todo o que necesita é o amor dunha muller e 40.000 libras. Admítense cheques". Por exemplo: "A túa idade é inmaterial. O teu aspecto é irrelevante. Pero fóra bromas co teu saldo bancario". Ou en fin: "A miña muller ideal é un home. Síntoo, mamá". E un único final case feliz, que eu saiba: "Unha vez atopei aquí a miña parella ideal, pero resultou ser un anuncio que eu mesmo enviara anos atrás e esqueceran publicar".

POBOAMOS O MUNDO de mensaxes, supoño que se quere dicir aquí, para acabar descubrindo que falabamos sós. Cando o outro día morreu Antonio Vega, que parecía irrompible pero vese que tampouco, alguén habilitou un blog para que os fans se despedisen e o sitio encheuse de cancións de Antonio Vega. Cancións de Antonio Vega para despedir a Antonio Vega. Antonio Vega despedíndose de si mesmo. Antonio Vega descubrindo, por fin, para quen cantaba, e desde onde. Onde nos levou a imaxinación. Onde cos ollos cerrados. Etcétera.

Parabens a Afonso Vázquez Monxardín
PREMIO CARRACEDO ano 2009
Fotos: Pepe Trebolle.

A Academia.

Miguel Anxo Fernán Vello.Galicia Hoxe 14.05.2009.

Mané Boan.Celanova.A fraga.

...E a Academia tamén deixa ben claro na súa exposición que resulta preocupante que as primeiras decisións lingüísticas anunciadas pola Xunta "sexan todas desprotectoras da lingua galega". ¿Como un Goberno responsábel pode chegar a atentar contra o idioma propio do territorio que goberna, cando, ademais, este idioma, ferido de morte, vive a ameaza da desaparición? Agardemos que se impoña finalmente a cordura.

O artigo enteiro.

Ah, cómo cambiou a vida!.

A. Conde. El Correo Gallego 14-05-2009

Pintura de Lito Vidal.Ourense.Vello cabilando.

...un rapaz, chegado o tempo de se reincorpar ás actividades cotias; é dicir, de se vestir pra saír á rúa, embutíuse dentro duns calzoncillos que moito me chamaron á atención. Eran coma unha faixa desas que anuncian na tele pra que as mozas luzan unha atraínte figura. Digo, que era como, pero non que fose de muller. Era de home. Tan pouco de muller era que tiña a correspondente abertura que nos permite, ós varóns, o uso do aparatiño práctico do que estamos doutados pra que, cando non se trata dunha enurese, poidamos dirixir onde nos pete o resultado da micción..

Artigo completo.

Elena.

Rosa Aneiros.Galicia Hoxe. 13-05-2009.

Foto: Elena Poniatowska.Fonte, blog editorial Galaxia


"Soy chaparrita, como un perro sentado", afirma Elena Poniatowska e a súa voz medra e faise poderosa para falar dos pendejos da fronteira mexicana, das maquiladoras vítimas do feminicidio de Juárez, dos ecos do terremoto, dos estudantes mortos na praza de Tres Culturas. Poniatowska é máis grande cós seus ollos azuis cristal que o debullan todo, máis grande ca todos os vivos e mortos que proxectan luces e sombras nas súas obras. Porque a escritora mexicana, a Alicia no país das testemuñas en palabras de Carlos Fuentes, é tan grande como a voz de todas as testemuñas que recolle nunha literatura que mestura xornalismo e ficción para construír a realidade. Ese mosaico de voces -o pouso da ollada fértil e a man sincera da que falou Manuel Rivas- devólvenos o mundo que non renuncia a espreitar pola fiestra para ver a fame e a miseria que transitan polas rúas ateigadas da Humanidade. Polas súas palabras, un brinde da man de Chavela Vargas, acabados de cumprir os noventa anos: "Nada me han enseñado los años, siempre caigo en los mismos errores, otra vez a brindar con extraños y a llorar por los mismos dolores. Tómate esta botella conmigo, en el último trago me dejas, esperamos que no haya testigos?". Grazas a elas -corpos miúdos, voces xigantes- sempre haberá testemuñas.

O psicotécnico.

A.V.M.Galicia Hoxe.12.05.2009 .
Imaxe:Cadro de Joan Miró.

O mundo existe desde moito antes de que nacésemos nós. E os carnés de conducir existen desde moito antes dos centros psicotécnicos. Creo lembrar que empezaron alá no primeiro goberno de Felipe González e non tanto por necesidade social sentida senón como medida político-adminstrativa tendente á xeración de emprego novo no sector médico. Como o lector sabe, os psicotécnicos teñen a imaxe pública de seren unha especie de fielato onde un vai cada cinco anos deixar uns trinta e tantos euros para que certifiquen que están ben de saúde e lle prorroguen a vixencia do carné ou lle dean un permiso de armas, cousas ambas que veñen sendo máis parecidas do que a primeira vista puidese parecer.
No fondo, e tiña razón o lexislador, a xente non ía protestar por pagar un novo trámite cada cinco anos. A filosofía, ademais, era impecable. Só podía lerse en postiivo: incrementar o control sobre a saúde e capacidade real e efectiva de conducir ou portar armas. E ademais ao facelo a través da creación ex-novo de despachos privados, non se recargaría os médicos da seguridade social de traballo, e todos contentos.
Pois non de todo. Desde a valoración positiva do seu papel e dos novos que van asumindo -como o de xestores na tramitación das renovacións- eu non o acabo de ver claro, porque a min, miren que lles vou dicir, non me desacouga pagar impostos. Xa me gustaría pagar máis polo que iso supón de que ingresaría eu máis tamén. E penso así, claro, interesadamente en primeiro lugar por ser funcionario: creo que debemos animar o persoal a que achegue cartos, máis ou menos contenta, no peto de quen nos paga a nós. E despois, porque sei que os recursos para facer estradas, AVEs, hospitais e dotar os centros de ensino, non saen de darlle á manivela de facer billetes senón á contribución colectiva. E sobre todo das clases medias. Porque aos ricos de verdade, tanto lles ten ir ao médico a Santiago, a Navarra ou a Huston, ou mandar os seus fillos a que llelos eduquen en Inglaterra, Suíza ou USA. Por iso, porque me gusta que o estado funcione ben e dea servizos de acordo co que acheguemos, non acabo de entender como o certificado de que un está apto para conducir non o poida facer o médico que o leva no sistema público. ¿Quen sabe máis da saúde dun, o doutor que o segue día a día, mes a mes, ano a ano ou aqueloutro amable profesional que lle fai un par de preguntas -¿usa vostede lentes?, ¿ten algunha enfermidade que lle impida conducir?- e xa está. Porque as máis das veces é así. Dous minutos, trinta e seis euros.

Pleno da Real Academia Galega celebrado o ano pasado en Vigo con motivo do Día das Letras dedicado a Álvarez Blázquez
FOTO: Axencias

Cara ao 17 de maio Contra o non-futuro.

Nun acto inédito, a Academia Galega en pleno amosará hoxe a súa inquietude polas incertezas que anuncia a política lingüística de Núñez Feijóo

MARÉ . SANTIAGO(Galicia-Hoxe)

A Real Academia Galega (RAG) fará hoxe público un comunicado sen ambigüidades sobre as incertezas que rodean o idioma galego tras a chegada do Partido Popular (PP) á Xunta. Os académicos, que se reunirán ás doce do mediodía na sede coruñesa da institución, están preocupados non só pola deriva legal que creará a derrogación do Decreto do Ensino do galego -unha das primeiras medidas do presidente Alberto Núñez Feijóo- senón que temen tamén polo futuro dun idioma que, ano ano, perde un significativo índice de falantes.
A institución académica pide que o idioma quede fóra de "controversias partidarias"
A CORUÑA, 12 Maio (EUROPA PRESS) -

A Real Academia Galega (RAG) cualificou hoxe de "preocupante" as primeiras decisións anunciadas polo novo Goberno autonómico en materia lingüística ao entender que "todas" son "desprotectoras" do idioma galego. Esta institución pediu tamén que o idioma quede alleo a "controversias partidarias". Así se recolle nun comunicado, aprobado polo plenario da institución académica, e ao que hoxe deu lectura o presidente da RAG, Xosé Manuel Barreiro acompañado pola executiva desta institución.

No 'Comunicado do plenario dá RAG nas vésperas do día dás Letras Galegas', a RAG expresou a súa "preocupación" ante as polémicas sobre o idioma "partidarias a maioría das veces, e nacidas ben do exceso de celo, ben do prexuízo lingüístico e que deben ser superadas pola acción dun goberno que aspire a ser de todos os cidadáns", remarcou.

"A convivencia, o respecto e a harmonía deben presidir en todo momento as actuacións que se desenvolvan en torno á lingua", insistiu a RAG, que pediu tamén "unha política estratéxica e decidida" por parte da Administración para promover accións que o "igualen" con outros idiomas que non se viron "oprimidos na súa historia".

REFORZO NO AMBITO ESCOLAR

Por iso, reclamou, entre outras medidas, "reforzar" a presenza do galego no ámbito escolar, con especial atención nas idades máis temperás. A RAG sinalou que debe facerse "respectando" o idioma das familias, pero cunha "política activa" para promover o coñecemento do galego.

Advertiu tamén que esta política lingüística non debe quedar "reducida" ás aulas, senón non orientarse tamén a outros ámbitos da vida como a empresa, a universidade, as actividades vinculadas ao ocio ou as novas tecnoloxías.

A RAG defendeu, así mesmo, o proceso de normalización lingüística e achacou aos "contrarios" deste proceso de "manchar a palabra normalización coma se significase agresión aos que non teñen o galego como lingua habitual". Ao respecto, sostivo que isto xerou tamén un "falso concepto de liberdade, que parecen entender como dereito a non falar nunca o galego".

No seu comunicado, solicitou o cumprimento de catro principios básicos para que o galego "non" sexa un problema, senón unha oportunidade", concluíu. Así, demandou un "compromiso" para que evitar a "controversia partidaria" sobre o galego e o impulso do "multilingüismo".

PLAN DE NORMALIZACION

Tamén solicitou o desenvolvemento do Plan de Normalización da Lingua galego que aprobou por unanimidade o Parlamento galego e o impulso dunha "cooficialidade simétrica dentro da Constitución na que todos os cidadáns teñan dereitos e deberes co castelán e co galego".

Ao termo do acto, Barreiro instou a toda a sociedade, empezando polos medios de comunicación a "responsabilizarse da situación do galego". "É preocupante o que está caendo", indicou en referencia ao uso ideolóxico e político do idioma.

Por outra parte, o presidente da RAG, evitou concretar se o acordo do plenario sobre o comunicado lido hoxe foi por unanimidade. "Aquí está representada a voz da RAG", respondeu a preguntas dos xornalistas sobre esta cuestión.

O pasado 30 Abril, presentounos en AURIA "Para seguir bailando"

PREMIOS AELG 2009: AS UVAS NA SOLAINA, MELLOR BLOG LITERARIO

por Corresponsal
Fotos(Trebolle
(1) A modo de teletipo:

Celebrouse onte, sábado 9 de maio de 2009, a tradicional Cea Literaria da Asociación de Escritores en Lingua Galega (ALEG). No transcurso dunha cea no Hotel Puerta del Camino de Santiago de Compostela entregaronse os seguintes galardóns:
Literatura infanto-xuvenil: O libro das viaxes imaxinarias, Xabier P. DoCampo. Poesía: A melancolía dos corpos, Xulio López Valcárcel. Teatro: Unha primavera para Aldara, Teresa Moure. Ensaio: Fin de século en Palestina, Miguel Anxo Murado. Tradución: As flores do mal (Charles Baudelaire), Gonzalo Navaza. Narrativa: Memoria de cidades sen luz, Inma López Silva. Mellor traxectoria xornalística: Ana Romaní. Mellor blog literario: As Uvas na Solaina, Marcos Valcárcel.

(2) A modo de entusiasmo:

Este blog cobra supetamente autoconciencia, como o Hal 9000 de Kubrick, e felicita a todos os galardoados, a todos os nominados e, moi en particular, parabenízase a si mesmo (abrindo con isto un preocupante precedente). Sobre todo e en primeiro lugar, ao seu mestre vendimador, o sabio colleiteiro Marcos Valcárcel López. En segundo lugar, a todos cantos teñen escrito neste blog desde os seus comezos até hoxe, quer fosen ocasionais, quer sexan habituais. E en terceiro pero non en derradeiro lugar, aos centos de lectores e lectoras que teñen incorporado ao seu quefacer diario pasar a botar un grolo de viño novo nesta solaina. En nome de todos eles, moitas grazas aos membros da AELG por teren distinguido a este blog.

(3) A modo de crónica social:

A xente foi chegando aos poucos a algo que pretendía asemellarse a un cóctel. Escritores famosos, semifamosos e perfectos descoñecidos, ademais de escritores aspirantes a famosos, a semifamosos ou a perfectos descoñecidos, parentes, amigos e demais familia, déronse cita para estar presentes na posterior cea e na conseguinte entrega de premios.

Sen ánimo de exhaustividade e citados ao chou para non ferir suceptibilidades, estiveron Manuel Rivas, Bieito Iglesias, Teresa Moure, Francisco Fernández Naval, Marcos Valcárcel, Inma López Silva, Ana Romaní, Rubén Ruibal, Marica Campo, Olalla Cociña, Arturo Casas, Marcos S. Calveiro, Pilar García Negro, Millán Picouto, Rosa Aneiros, Xosé Manuel Pereiro, Xurxo Borrazás, Manuel Bragado, María Xosé Queizán, Francisco Castro, Avelino Pousa Antelo, Tati Mancebo ou Modesto Fraga, entre moitos outros que tamén se poderían citar (agás os escritores descoñecidos ou aspirantes a descoñecidos por motivos obvios). Así mesmo, tamén se contou coa presenza de representantes políticos como Ana Pontón.

A ementa da cea foi congruente cos tempos de crise económica: sobria e escasa. O público asistente, nin moito nin pouco, estivo tamén sobrio e contido, amosando un signo preocupante: o que noutrora houbese desatado unha devastadora jacquerie, apenas suscitou protestas. Efectivamente, a ausencia dos licores anunciados co café non deu pé a unha acción colectiva revolucionaria que asaltase as despensas do hotel. Que tampouco se coreasen ao unísono clásicos populares como “A rianxeira” pode considerarse un efecto colateral de tan clamorosa carencia. O semiólogo Arturo Casas, nominado polo seu extraordinario blog Lándoas, podería vincular tales circunstancias coa chegada ao poder do Partido Popular e coa derrota das forzas bipartitas.

O presidente da AELG, Cesáreo Sánchez Iglesias, que cada día que pasa se parece máis a un pintor impresionista francés do século XIX, oficiou de eficaz mestre de cirimonias. Varios dos galardoados non estiveron presentes, recollendo os premios outros comisionados. Das intervencións dos premiados paga a pena destacar a serenidade de Ana Romaní, a contaxiosa alegría de Inma López Silva ou as palabras de Marcos Valcárcel reivindicando a tradición cultural galeguista ourensá. Foi, naturalmente, o máis aplaudido da noite. A gran escritora mexicana Elena Poniatowka, unha “chaparra” descendente ao parecer dos reis de Polonia, foi nomeada Escritora Galega Universal e fixo unha emotiva intervención. A AELG agasallou aos presentes cun libro de relatos seus, traducidos ao galego para a ocasión por dez escritores.

Ao remate houbo unha certa desfeita e algunha xente foise sen despedir. Non houbo baile. Mesmo Xosé Manuel Pereiro se deitou cedo, segundo anunciaba minutos antes no Facebook. Algo está a mudar en Galicia: el será que os tempos non son chegados?

ALL THAT IS SOLID MELTS INTO AIR

por Apicultor

Imaxe: La comuna de París.
Aquel día de primavera, aquel 28 de maio de 1871, os cento corenta e sete foron botados ao foxo coas balas atravesando os seus corpos no derradeiro día da Semaine Sanglante. “Subamos ao Mur des fédérés”, dixo Jules Guesdes, e a consigna atravesou vintecinco mil corazóns o 23 de maio de 1880.

Paul Lafargue e Laura Marx, suicidados, pediron ser soterrados ao seu carón: corría o ano 1911. "A vinganza, vella de cen anos, ten aínda os dentes de leite", dicía un proverbio agfano que Paul lembraba. Coa esperanza nun futuro esplendoroso, o 24 de maio de 1936 máis de medio millón alí se congregaron con Léon Blum e Maurice Thorez á cabeza. “Tombe sans croix et sans chapelle, sans lys d'or, sans vitraux d'azur, quand le peuple en parle, il l'appelle Le Mur”, cantou Jules Jouy.

Hoxe aquel é un lugar de memoria devaluado: o dionisíaco Jim Morrison, malgré lui, gaña por goleada dentro dos altos muros. “All that is solid melts into air”, xa advertira o vello xudeu de Tréveris que obedecía ao nome de Karl Marx.

DEDOS DE PEDRA (1)
por Xoán da Cova
A imAXE, afiche dos ourensans, "Los Tamara".
Nunca esquecerei o día en que coñecín a Dedos de Pedra, hai xa tantos anos. Un domingo cedo, intempestivamente, chamoume á porta un amigo. Era un "representante" musical que me pedía que fose urxentemente, coa miña guitarra, a amenizar unha "sesión vermú" a algún lugar da comarca do Carballiño. A formación inicialmente prevista non podería asistir, non lembro por que razóns. Obxectei que non tiña xeito de localizar a ningún teclista que me puidera acompañar. Tras matinar uns instantes, pedíume que o acompañase a levantar da cama a un que coñecía. Con todo, non entendía ben como podería ir eu tocar cun descoñecido sen poñérmonos previamente de acordo nos temas, sen telos ensaiados, mais deixeme levar.

Recén chegado ao "panorama musical" ourensán , todo me chamaba a atención nese "novo mundo". Ávido como estaba de novas experiencias, non me importaba que non foran de todo agradables. Aprender, aprender: esa era a consigna. Souben tempo despois que había anos que ninguén quería tocar con Dedos de Pedra. Quizais foi por iso polo que a súa nai me mirou con tanta curiosidade cando chegamos á súa casa, buscándoo. Imaxino agora que, de non ser pola súa axuda non o teriamos convencido de que se erguera e que viñera connosco. Uns cartiños a gañar non lle veñen mal a ninguén, pero Dedos de Pedra, como souben máis tarde, tiña outras motivacións na vida. Desde o primeiro momento sorprendeume a súa xerga persoal e intransferible. O seu utilitario, no que cargamos os instrumentos, era a súa "nave espacial". O soporte do teclado, a súa "metralleta". Tardaría eu bastante tempo en poder manteñer con el unha conversa fluída, sen preguntar a cada momento o particular significado que lle daba a tantas palabras.

Non vou contar moito máis daquela gloriosa primeira xornada na que tocamos xuntos. Decidimos as cancións sobre a marcha, moitas delas pedidas pola xente, que pronto se deu conta da esmorga que nos traiamos entre nós, polo que nos invitaban a beber para que tocaramos máis tempo do acordado. A expresión "invitación a beber" parecía exercer unha fascinación especial sobre o meu compañeiro. Os seus movementos e acenos faciais eran un espectáculo de seu. Para uns era un "Jimi Hendrix" das teclas, un xenio. Para outros, un "pasado de voltas". O caso é que cobramos o "bolo".

Pensaba eu que aquelo fora un episodio illado, pero días máis tarde chamoume o mesmo representante para me decir que, en vista do "éxito" obtido na primeira saída, tiñanos xa contratado todo aquel verán como dúo. Poderíase escribir un relato con cada unha daquelas actuacións. Dedos de Pedra era unha auténtica fábrica de historias, non todas agradables. Contarei unha máis agora, deixando outras para vindeiras entregas.

Íamos amenizar unha importante voda nunha catedral, vestidos con traxes serios, oscuros, tal como a ocasión requería. De súpeto, fixeime en que levaba posta na lapela da chaqueta unha flor de plástico parcialmente rota, de deseño infantil, como se tivese formado parte dalgún xoguete. Eu pregunteille: "Como pretendes levar iso co traxe?". Non houbo maneira de o convencer de que a quitase. Só un tempo despóis souben a historia daquela flor.

Había un tempo viaxara a Londres para ver un importante partido de fútbol do seu equipo favorito. Só se preocupara de conseguir os cartos para o viaxe de ida e para a entrada ao campo. Cando rematou o partido, deuse conta de que non tiña máis cartos. Entre os diferentes modos que artellou para "buscarse a vida", pintou nuns cartóns uns cadros abstractos e tentou de vendelos. Sen moito éxito. A punto de tirar a toalla, mellor dito, de tirar os cadros ao Támesis, pediulle a Deus, ollando cara o ceo, que o axudase (estudara no seminario e mantiña unha certa relixiosidade). Fixouse daquela nunha flor de plástico que caía paseniñamente, xirando sobre sí mesma como as hélices dun helicóptero, desde algún edificio, até os seus pés. Estaba a colocala coidadosamente no peto da camisa cando un viandante se interesou polos seus cadros, comprándollos todos. Desde ese momento, a flor de plástico era o seu talismán.

(Continuará).

Parabéns aos premiados!

Nuevo Cal e Emilio Xosé Ínsua gañan o Premio Fole de ensaio

Galicia Hoxe, 09.05.2009

Baldomero Moreiras.Ourense.A bola de neve da namorada.

Os dous investigadores, que xa obtiveran o mesmo galardón no 2003, presentaron un traballo sobre Maruja Mallo

Un xurado reunido en Lugo acaba de anunciar os gañadores do XXIII Premio Ánxel Fole, un dos máis prestixiosos galardóns literarios do país, dedicados este ano á artista Maruja Mallo. A decisión, tomada por unanimidade, deulle o premio a Carlos Nuevo Cal e a Emilio Xosé Insua. Ademais, o xurado suxírelles ás entidades convocantes que dediquen a próxima edición deste importante e singular certame literario ao estudo da vida e da obra do poeta Xosé Díaz Jácome, cuxo centenario se celebrará no vindeiro 2010.
Nuevo Cal e Ínsua gañaron xa a edición XVII deste galardón, co ensaio O primeiro Antón Vilar Ponte. Achegamento ao período de formación do fundador das Irmandades da Fala (1881-1908), no 2003, ano no que o premio se dedicou á figura do pensador galeguista.
Carlos Nuevo Cal, profesor e historiador viveirense, preside na actualidade o Seminario de Estudos Terra de Viveiro, desde a súa constitución en 1996, e é, así mesmo, membro fundador da Asociación de Amigos del Conjunto Histórico Artístico de Sargadelos e coordinador e fundador da revista Viveiro en Vivo (1988-89). É autor de cinco ensaios ademais de numerosas colaboracións e escritos.
Emilio Xosé Ínsua é doutor en Filoloxía Galego-Portuguesa pola Universidade de Santiago e profesor de Lingua e Literatura Galegas no IES A Basell", de Vilanova de Arousa. Foi socio fundador e membro da Comisión Permanente da Mesa pola Normalización Lingüística entre 2001 e 2002, ademais de formar parte do consello da editora Letras de Cal. Colabora habitualmente en prensa e ten editado libros de poesía e ensaio.

Cea literaria.

A noite máis importante.

A Asociación de Escritores entrega hoxe os seus galardóns, que este ano inclúen por vez primeira o recoñecemento ao mellor blog .

A Cea Literaria da AELG terá lugar no Hotel Puerta del Camino de Compostela a partir das nove da noite.

A Cea das Letras, na que a mexicana Elena Poniatowska recibirá a distinción de Escritora Galega Universal, servirá para coñecer as obras que, na opinión dos membros da AELG, son as mellores das publicadas no ano 2008 en cada un dos xéneros literarios, ademais de tradución, traxectoria xornalística e, desde a edición deste ano, mellor blog. Premiarase, igualmente, a Institución que, segundo os escritores e escritoras, fixera un labor destacado en prol da cultura galega.

A inclusión do mellor blog amosa, ao mesmo tempo, a vontade da asociación para non deixar fóra ningún soporte nin ningunha expresión, creando así un galardón que é único, polas súas características, en Galicia. Nese apartado, os finalistas son os blogs .?mmmm? de Estíbaliz Espinosa [estibalizes.wordpress.com]; As uvas na solaina, de Marcos Valcárcel [www.asuvasnasolaina.blogspot.com]; Das orixes de marzo, de Helena González, [dasorixesdemarzo.wordpress.com]; Lándoa. Marxes de Texto, de Arturo Casas [landoa.blogspot.com]; Henrique Marques-Samy de Henrique Marques-Samyn [marques-samyn.blogspot.com] e O levantador de minas de Alfredo Ferreiro [olevantadordeminas.blogaliza.org].

No apartado de traxectorias periodísticas, os finalistas seleccionados foron Ana Romaní, Bieito Iglesias, Camilo Franco, Gustavo Luca de Tena, Marcos Valcárcel, Xosé Manuel Eyré e Xosé Manuel Pereiro.

Entre os asistentes á cea non figura o novo conselleiro de Cultura, Roberto Varela Fariña, que tiña problemas de axenda. Si estarán, pola contra, os portavoces de Cultura dos tres grupos parlamentarios da cámara galega.(De GH

Adiante ou atrás.
ANTÓN LOSADA. Galicia Hoxe, 08.05.2009
Xosé Cid. Ourense. Home recostado
Disque o BNG ten unha cita coa historia. As dúas almas do nacionalismo galego volven verse as caras logo de tempo cohabitando. Os delegados teñen diante de si a eterna escolla que non damos resolto: ou tirar para adiante ou facelo para atrás. Ou refuxiarse nunha concepción ultraconservadora onde todo tempo pasado e toda Galicia pasada foron mellores –e todos os problemas se amañan co slogan: como ser máis nacionalista e máis de esquerdas– ou aventurarse sen medo nunha concepción máis complexa, incerta e insegura, onde o nacionalismo se constrúe co país e con vocación de aprender del, e non de facerlle aprender lección ningunha.

Nominado/s premios ALG-2009

A Asociación de Escritores en Lingua Galega no apartado mellor blog literario, acordou nominar a :

• …mmmm…, Estíbaliz Espinosa


• Das orixes de marzo, Helena González


• Lándoa. Marxes de Texto, Arturo Casas


• Henrique Marques-Samyn, Henrique Marques-Samyn,


• O levantador de minas, Alfredo Ferreiro


• As uvas na solaina de Marcos Valcárcel

O fallo dos Premios Aelg darase a coñecer o 9 de maio durante a Cea das Letras, que terá lugar no hotel Porta do Camiño de Santiago de Compostela.

"O premio para a Institución que se caracterizase polo seu contributo á divulgación da literatura galega en diferentes ámbitos sociais, este ano vai para a Sección de Literatura do Liceo de Ourense, personificada na figura do seu director desde o ano 2000, Marcos Valcárcel, cuxo labor representa o compromiso da institución coa nosa literatura mediante o desenvolvemento de múltiples actividades relacionadas coa escrita literaria e a figura do escritor/a."
==============
Foto de M.V. José Paz.
Rostro: Maruja Mallo.

Unha historia de afección.

Galicia Hoxe, 07.05.2009

Imaxe: Práctica de vela.Ao fondo a ponte de Rande. Foto do compañeiro Rodrigo Comba.

"O deporte en Galicia é un feito cultural que cómpre ter en conta"

"O fenómeno deportivo pode e debe ser considerado como un feito social e cultural digno de ter en conta". É a idea que guiou o investigador e historiador Andrés Domínguez Almansa na súa obra Historia social do deporte en Galicia, na que dá conta do arraigamento das prácticas deportivas como unha forma de cultura cívica.
O autor reflexiona sobre a afección que dende sempre cultivou a sociedade galega sobre o deporte. Segundo conta Domínguez Almansa, as prácticas deportivas xorden en Galicia unidas a grupos progresistas no século XIX, moitos deles, vencellados ao republicanismo. Entre eles, nomea o Ximnasio de Vigo, exemplo de progresismo que sería duramente represaliado tras a sublevación militar do 36.
Antes da represión franquista, o deporte estaba ligado a unha forma de ser culto. De aí que a comezos do século XX, moitos intelectuais galegos estivesen ligados a clubs de fútbol como Roberto Blanco Amor, Valentín Paz Andrade, Gerardo Álvarez Limeses, Antón Losada Diéguez ou mesmo Castelao que mesmo se inspirou no fútbol para a súa obra de debuxante e caricaturista.
E non só iso senón que tamén mesmo se creaban asociacións de carácter deportivo que se achegaban a diferentes ámbitos culturais como o club de fútbol coruñés Bellas Artes, o Centro Artístico Sportivo de Ponteareas ou Iberia F. C., que incluso representaba teatro.
Ao ver de Domínguez Almansa, o desinterese dos historiadores galegos por estudaren a transformación da sociedade galega a través do deporte débese ao impacto da longa ditadura. Segundo indica no libro, "a represión e o estrito control exercido sobre a sociedade civil como forma de imposición do novo réxime ditatorial, leva emparellado o desmantelamento dun forte tecido asociativo de índole deportiva".
É máis, a incapacidade do franquismo de incluír con normalidade a práctica deportiva na educación levou tamén a que ficase desvencellado do ámbito da cultura e que o entramado deportivo "ficase en gran medida encadrado no ámbito da Falange".

Un investigador do asociacionismo .
Andrés Domínguez Almansa (Vigo, 1966) é doutor en Historia Contemporánea pola Universidade compostelá. Os seus traballos xiran arredor de tres eixes: o estudo do asociacionismo no ámbito rural, a transformación da sociedade galega a través do deporte e a destrución da modernidade tras o golpe de estado de 1936. Froito destas liñas de publicación, publicou A formación da sociedade civil na Galicia rural. Asociacionismo agrario e poder local en Teo (1890-1940), A cultura deportiva e a Universidade de Santiago, en Gallaecia Fulget. Cinco siglos de historia universitaria, Los orígenes de un fenómeno de masas contemporáneo: deporte, modernidade y mentalidad burguesa en Galicia, en El siglo XX, balance y perspectivas, e Mujer, memoria y represión, en IX Congreso da Asociación de Historia Contemporánea. Actualmente é investigador do Proxecto de Investigación As vítimas, os nomes e as voces.

Sabat.
Bieito Iglesias. Pan e Coitelo.

El Correo Gallego.7.5.2009

Romero Brito

A sensacional campaña do Barça de Guardiola suscita todo tipo de ditirambos e florilexios en honra do xogo bonito. Os comentaristas destacan a filosofía balompédica baseada no toque, na asociación, na filigrana e a ofensiva constante, en oposición á furia e berisca para adiante da tradicional escola hispánica. Tamén resaltan os beneficios de contar cunha identidade de equipo forxada a partir do legado de Cruyff, tanto do xogador que en 1974 contribuíu a asaltar o feudo madridista cun tanteo de 0-5 como do adestrador que encheu a sala de trofeos blaugrana.

Todos estes valores brillaron a fin de semana pasada no Bernabéu e tal parece que o fútbol está a mudar a súa natureza inveterada, porque non esquezamos que se trata dunha variante do rugbi, igual de bruto por figurar unha metáfora da guerra pero máis impreciso ao xogarse cos pés. O principio de incerteza rexe este deporte no que o azar conta tanto ou máis que o mérito. A indeterminación, a inxustiza e o capricho dos deuses resultan decisivos no balompé como na vida, de aí que sexa o espectáculo máis popular.

Na liga española aínda en disputa, levamos asistido a unha refolada de vitorias do Real Madrid inexplicable (o conxunto branco semella hoxendía un bando de chanquiñas) se non soubésemos que os merengues son seres olímpicos, que gañan case sempre fagan o que fagan os rivais. Os adversarios achícanse diante das camisetas madridistas aínda que sexan vestidas por espantallos, experimentan o medo escénico ao trepar a herba de Chamartín e mesmo tiran penaltis á moda checa como se en lugar de pelota pateasen un cabazo.

O xa histórico 2-6 é unha excepción, un acontecemento insólito que nos reconcilia co mundo, pois supón a derrota da maioría, da vulgaridade, do Gran Costume, e o triunfo da rareza e da beleza. A beleza é o domingo da humanidade, en definición de certo esteta, o consolo de feocos e cinsentos días soltos. Desta vez celebrámola en sábado de propicias meigas.

Do portal Sotiu.es
Foto J.J Guillén de Efe.

Adiante Camilo!.

A barra lateral dereita do blog indícanos os seguidores que temos. Un importante número, polo menos de amigos, declarados. A todos, declarados ou non, moitísimas, sobremaneira a Camilo de Allariz, que sabemos del polo seu caderno dixital, Desbarres. Nós Camilo non só te lemos, tamén te queremos.

Apertas, moi fortes.

Espirrou o marrau.
Alfonso Vázquez Monxardín-L.R-6.05.2009

Blas Lourés. A miña muralla.Pintor de Lugo.
Permítanme que me ría, pois é bo rirse de todo un pouco, aínda que a cousa seica pode non ser de risas. Ou si, vai ti ver, que eu nada sei. O único, que hai xente preparada que revira o fuciño. Pero eu, perdoen a miña falla de cabeciña, non. O caso é que creo que na permanente campaña de atemorización do cidadán, de sacarlle as responsabilidades de encima, de dicirlle que non se preocupe que xa hai quen pensa por el, agora tócalles meternos medo cos contaxios das catarreiras dos marraus aos seus irmáns humanos. A cousa, certo, non soa ben, pois un cruzamento, aínda que sexa de virus, que teña por participantes a marraus, pitas e persoas, parece produto dunha bacanal ilóxica e nada seria. Pero eu non me lles acabo de asustar, porque hai científicos traballando. Que se fose polos aprendices de homes do saco En fin, que na sociedade actual, neste mundo global, o que non sexa esdrúxulo, ou sexa importantísimo, perigosísmo, grandísimo, ou o primeiro do mundo -tipo Nadal-, pasa a ser un ninguén -tipo Fernando Alonso- nestas horas baixas ou unha cousa sen importancia ningunha, un ‘fibilete’. E esta terrible xerarquía dos enormes titulares pasa, sobre todo, coas noticias ruíns. Só se é mala malísima é noticia das boas. Pero para iso ten que haber miles ou, se é posible, millóns de mortos. O tsunami, si señor, foi unha noticia das boas: defuntos de tres continentes dunha tacada. O 11-S, outra, pois aínda que o número de mortos non foi excesivo (a metade dos finados en accidentes de tráfico en España nun ano) foi feita no lugar e da forma máis noticiable. Ademais era o atentado máis grande da historia da humanidade e restransmitido en directo pola tele. Si señor. Noticia de primeira. Moito mellor que a de Bophal, onde morreron vinte mil, o 3 de decembro de 1984, pero eran da India e alí seica hai xente de sobra.

E as ameazas ¿que me din das ameazas? Se non supoñen a posibilidade de desaparición da humanidade, non parecen se quera noticia. ¿Lembran o efecto 2000? Os orde nadores de todo o mundo ían volverse tolos e disparar bombas a esgalla, abrir embalses de golpe, facer chocar satélites, despistar semáforos... Despois tocoulle ás pobriñas ‘vacas tolas’ que non sei se chiflarían de ver tanto na tele ás palas mecánicas recollendo conxéneres e levándoas a ‘medas’ de incineración. ¿E que foi do tema? Pois, nada. Temos mellor carne ca nunca e a min que me gusta o fígado, sempre o topo na carnicería. ¿E lembran o dos aerolitos que caían do ceo e os agoiros dicían que se ía conxelar non sei que capa da atmosfera e ía caer toda xunta enriba das nosas cabezas, e nós sen o escudo de Obélix? ¿E o quecemento global, neste ano de tres meses de neve en Manzaneda? ¿E aquela gripe aviar que traía tolas as pitas e que tan barato puxo o riquísimo polo asado? ¿E o Ébola? Que iamos furrichar todos sangue polos ollos. En fin, dentro dun mes nace un xato de dúas cabezas en Xinzo ou gaña a Liga o Madrid e xa falamos doutra cousa... E a seguir traballando.

Impagable.

Chívannos un video da Coruña da man dun activísimo, contertúlio desta nosa casa, o astur-ponferradino, itálico-vigués, ARUME DOS PIÑEIROS. E un usuario que prefire quedar no anonimato, desta volta fotos interesantísimas antigas, da mesma cidade.

Alguén apunta máis tarde, non sabemos se o mesmo ou un anónimo diferente, da línea A Coruña-Carballo, e Pontevedra, nos anos 60-70, son autoría dun fotógrafo inglés especialista ao parecer quen as compilou.
Aos dous, -ou tres-, obrigadiño polas piadas.

El Bloque: zurcir voluntades o coaligar mesnadas

Lois Blanco
La Voz de Galicia, 5/5/2009

Sucasas. Óleo. Paisaxe.
En una revisión de la Restauración carente de maniqueísmos, el historiador Ramón Villares (editorial Crítica) recupera dos conceptos que ganaron titulares en los periódicos de la época: zurcidor de voluntades para referirse a Cánovas, y coalición de mesnadas, en alusión al batiburrillo de ideologías que se repartían las sillas en los consejos de ministros de Sagasta. Por uno de los dos conceptos deberá decantarse el Bloque en la asamblea: sumar todas las corrientes para iniciar una transición sin personalismos o repartirse cuotas de poder entre las huestes de cada uno de los barones del nacionalismo.
Si la UPG, el beirismo, lo que queda del quintanismo sin Quintana y demás baronías periféricas prorratean el poder en la nueva ejecutiva de acuerdo con el tamaño de sus tropas, el Bloque habrá sucumbido a la tentación de mal enterrar su crisis con una coalición de mesnadas. Entonces, el recorrido de los próximos años se aventura bastante predecible: continuará la pérdida de respaldo social y de control institucional iniciadas a mediados de la presente década. Sería como intentar curarse de una neumonía por el método tradicional en los inicios de la Restauración: punciones en vena al paciente, sangría tras sangría, elección tras elección, hasta que se quede frío y sin color. Sería como recurrir a un curandero en vez de afrontar la refundación, a la postre la única salida de un Bloque que todavía no ha querido ni le ha interesado asumir que no puede volver a ser lo que fue antes de su fracasada experiencia al frente de un tercio de la Xunta de Galicia.
Fraccionado en mesnadas, ausente a medio plazo de un nuevo liderazgo con magnetismo, y en manos de la misma jerarquía que fundó el BNG hace casi treinta años y de la que lo llevó a la derrota del 1-M, los delegados del congreso no tienen muchas opciones y, en verdad, ninguna es demasiado feliz. Pero si se hace la luz o, a pesar del laicismo, si se inspiran en los evangelios (San Mateo: «Toda casa en sí dividida no subsistirá»), el nacionalismo gallego pondría el próximo fin de semana en Pontevedra un punto y final a un capítulo de su historia para iniciar otro diferente, dejando atrás los menores despojos posibles.
Primero zurcir voluntades. Segundo, definir cuál se quiere que sea la estructura de la organización. Tercero, sustituir el nativismo ideológico por la seducción del electorado. Cuarto, aplicar una renovación generacional sin paliativos. Quinto, seleccionar tres o cuatro potenciales candidatos para, una vez cruzada la transición y hechos los deberes, elegir de ese grupo un nuevo cartel electoral con opciones de ganarse no los aplausos de su bancada en el Parlamento, sino la calle en unas elecciones contra Feijoo. Ellos saben lo que tienen que hacer, pero quizá escaseen el valor y la generosidad.

Prisioneros de su biografía

CARLOS LUIS RODRÍGUEZ
El Correo Gallego, 05.05.2009

Caino. Romaría sobre lenzo.
Poco crédito tendría un empresario que, ante un fracaso comercial, reaccionara culpando a los clientes. Conque sí, ¿eh? Pues ahora vais a ver lo que es bueno. Nos dejaría perplejos un industrial que tachara al mercado de traidor, en lugar de adaptar sus productos. Su marca estaría condenada a la extinción.
Algo parecido están haciendo dos de las tres corrientes que se disputan el poder en el nacionalismo. Hay una coincidencia de fondo entre Xosé Manuel Beiras y Paco Rodríguez, que se podría condensar diciendo que ellos creen que el BNG gubernamental ha cometido un grave pecado al actuar en función de la clientela.
Los teólogos más severos nos dicen que Quintana y los suyos se entregaron voluntariamente en brazos de la concupiscencia. Los más transigentes concluyen que el quintanismo fue seducido y engañado por fuerzas poderosas que lo utilizaron a placer, para después retornar al redil; si la cabra tira al monte, toda esa Galicia moderada tiraría al Partido Popular.
Supongamos que es así. Admitamos que una parte sustancial de la sociedad gallega ve en el PP su cobijo natural. ¿Por qué? He ahí la cuestión que la teología nacionalista no responde. ¿Acaso esta sociedad es masoquista y disfruta con los latigazos que le propinan durante todos estos años los populares? De ser así, habría que poner a tratamiento a cientos de miles de gallegos, lo cual es poco práctico.
Si Galicia no quiere caldo, hay que darle dos tazas, para que aprenda. Así se resume la terapia que sugieren irmandiños y upegallos. Si esa galleguidad a la que Quintana quiso conquistar responde negándole el voto al BNG, allá ella, que le den. No es el votante el que tiene siempre razón, sino el sacrosanto aparato y los sesudos ideólogos que justifican sus posiciones.
A pesar de todos sus errores, Quintana hizo lo que tiene que hacer un partido con vocación mayoritaria. Llamó a puertas alejadas del nacionalismo, procuró tender puentes con orillas distantes al Bloque, sonrió allí donde antes se reñía, y no bailó con lobos, sino con abuelos depositarios de la más auténtica galleguidad. Aunque las urnas hayan sido adversas, no hay otra receta si el Bloque aspira a transformar en práctica su representatividad mítica.
La diferencia entre Aymerich, Beiras y Paco Rodríguez es sobre todo generacional. Hay una parte del nacionalismo que en realidad está defendiendo su propia biografía. Ya no pueden renunciar a estas alturas a dogmas que han defendido durante décadas de lucha. Ese producto que la clientela rechaza es el suyo; son como los viejos patriarcas de las empresas, que se resisten a que los hijos o nietos renueven sus estructuras para adaptarlas al mercado.
De ahí la impresión de que tendencias en apariencia tan distantes como el beirismo y la UPG se aproximen. Comparten esa idea de que la decepción electoral vino por querer buscar caladeros de altura, en vez de conformarse con los de bajura. En el fondo, abogan por un nacionalismo resignado a cultivar su cativo minifundismo.
Culpar al cliente, pensar que la Galicia moderada sólo se aprovechó del nacionalismo para después irse con otro es la explicación más fácil. Claro que esa sociedad también puede sacar la conclusión de que las llamadas, los puentes, las sonrisas y los bailes sólo eran cosa de Quintana; que, emboscados en la organización, estaban los que creen que un partido pertenece a los fundadores y no al país.

Un día na vida dun solaineiro: promesa cumprida

por Xoán da Cova

Imaxe: Muller en ferro. Arturo Andrade.
(1)

Nin de lonxe son un James Joyce como para poder contar maxistralmente un día calquera da miña vida, mais a escaseza de recursos vese compensado en parte se ese día ven cargado de anécdotas como as que pasaron o pasado sábado.
Enviaran un correo pedíndome que amenizara unha voda relixiosa na igrexa de "Sexo", ao parecer lugar do concello ourensán de Verea. E alá fun seguindo as indicacións orientativas que se adxuntaban co escrito. Tiven que deter o coche un par de veces para preguntar polo lugar, escoitando ao arrincar algunhas risas burlonas que non souben interpretar ao momento: a aldea chámase en realidade "Cexo". A persoa que tomara nota incurrira no erro debido ao "ceceo" do contratante, que obviamente non era galego.
Os amigos e familiares da noiva viñan de Valencia, e trouxeron unha morea de petardos e tracas das fallas. Esparexéronas polo adro, facéndoas estourar cun ruído do demo. Unhas velliñas da localidade dicían, todas serias, que ían espertar os mortos. Chamoume a atención unha das lápidas, escrita en inglés. Sabía que nesa zona houbera moita emigración a Norteamérica, e foi así como lle busquei explicación. Lembrei as continuas comparacións que fai o amigo Medela entre as vilas galegas e as cidades dos Estados Unidos.
Observei tamén que en moitas leiras do entorno sustituíranse as tradicionais cancelas de madeira por somieres metálicos usados. Dubidei entre clasificar o fenómeno de "feísmo" ou de "reciclaxe", e botei de menos ao Xulio Outomuro para que mo aclarase.
Aínda pasaron un par de cousas curiosas que non debo contar por afectar á privacidade de terceiros.

(2)

Á noite, estabamos a miña dona e máis eu citados para cear en Allariz co Medela e señora. Despois de tomar uns viños no Fandiño, achegámonos ao restaurante do "Centro Social", no que xa agardaba, encargada, unha enorme cazola de arroz con bogavante.
Cando levabamos un tempo ceando achegouse a camareira e dixo: -No comedor contiguo hai un señor que di que mañá ten que aparecer nas Uvas da Solaina os detalles desta cea.
O Medela ergueuse para saudar supoñendo que era un coñecido. No entanto, volveu estrañado de non coñecer a ningún dos comensais. Cando, instantes máis tarde, o cabaleiro se achegou a falar connosco, dicindo que era un habitual seguidor do blog de Marcos Valcárcel, ficamos todos pampos. Especialmente as nosas donas, que non imaxinaban que o que escribiamos durante horas no "maldito trebello" tivese tal proxección social.
Como lle pasaba ao Sabina de "Pacto entre caballeros", non poido deixar de lle cumprir o gusto a quen, desde Baños de Molgas se non entendín mal, sigue o blog con tanto fervor. E, de paso, mandarlle un saúdo. Imaxino que tanto el como o Medela engadirán detalles do encontro nos comentarios.

Longa vida ás Uvas Na Solaina!

Fuera piel de cordero.
Suso de Toro-El País 3-05-2009.

Imaxe: Delmi Álvarez.Camiño Santiago

... Núñez Feijóo se confesó en la Cope y mostró su rostro radical. El mismo hecho de acudir allí, y no aquí, a contar lo que planea demuestra su profundo desprecio a Galicia y a sus instituciones. El nuevo presidente de la Xunta no anuncia sus planes en el Parlamento ante nuestros representantes sino que escoge una emisora de radio, y ni siquiera se dirige a la sociedad a través de los medios de comunicación gallegos sino que da cuenta en un medio madrileño a dos periodistas de ideología marcadamente partidista. No hay duda de que quien está ocupando la presidencia de la Xunta no respeta el cargo, lo está destruyendo...

Artigo completo.

Dende Lándoas ->Raptando a realidade.

El lobisón

Manolo Rivas.

El País 2-5-2009

Se ha echado más gente a la calle este Primero de Mayo. Y es una buena señal. Porque una de las paradojas de esta crisis es que los que más sufren son los que más callan. Apenas se escuchan las "voces bajas" de la Historia. Cuanta más necesidad, cuanta más pobreza, más silencio. Las palabras son las primeras víctimas de esta crisis. Las filas de parados se distinguen de otras colas porque guardan un silencio caligráfico de braille. En esas coordenadas se mascan las palabras como hacen en la altitud boliviana con las hojas de coca. En grandes empresas, los trabajadores no sólo enfrían los discursos sino que acuerdan congelar los salarios. En contraste, retumban por doquier los lamentos jeremíacos de los más ricos, los plañidos de sus "expertos" y las profecías incendiarias de sus mecheros políticos. En Madrid, en lugar de extinguir Cultura, ¿por qué no acuerdan un recorte salarial de todos los cargos, comenzando por la presidenta? ¿Qué culpa tiene la cultura? Sabemos que esta crisis ha sido el resultado de una gran fechoría. Pero mientras en la América de Obama, los depredadores andan todavía cabizbajos, aquí llevan la voz cantante. Es un discurso de obscena auto-contradicción instantánea. Más reducción de impuestos, pero más inyecciones directas. Más "reforma del mercado laboral", es decir, más eufemismo para reimplantar la servidumbre. Más iniciativa gubernamental, pero más privatizaciones. La literatura best-seller no es la mejor en calidad, pero tiene el don del síntoma. Vuelve la moda de historias de hombres lobo. En la política española, huele a churrasco de cordero electoral en la izquierda, y en la derecha se oye con gusto el aullar de los lobisones sin complejos. Así se explica la pose última de Aznar. Nuestro lobisón preferido tiene la fórmula salvadora. Privatizar, como antes lo hizo con las joyas de la Corona. Todavía nos queda algo. La RENFE, la Zarzuela y el Museo del Prado.

Foto Joseph Fonti. Marrocos.

SUSO DE TORO

Asasinos do soño

El País, 01/05/2009

A nosa lingua, esta cousa antiga, o remol daquel lume que ardeu ben vivo no tempo dos reis e dos trovadores e que lle deu a palabra a millóns de persoas nesta costa peninsular e nas costas do Brasil e África. A nosa lingua, estas palabras que foron libres na República, que foron bravas contra o franquismo, que foron mansas e alimenticias como o forno do pan da casa dos avós. A nosa lingua, que nos fai "Nós", chegou a nós pola nosa debilidade.
Non foi a resistencia do pobo galego, non foron os dirixentes da nación galega -que nunca tivemos-, o galego chegou a nós históricamente vivo debido ao atraso da Galiza. Foi o abandono no que viviu unha Galiza encerrada dentro da España, que tiña as súas comunicacións por mar sometidas ás necesidades da Coroa española, que ficou separada do seu sur, Portugal, e incomunicada coa meseta sen ferrocarril axeitado e sen estradas dignas. O galego chegounos como un resto histórico que perviviu nas clases sociais iletradas e que fixo soñar aos intelectuais rexeneracionistas cun país propio e digno. A realidade histórica a mediados do século XX eran xa catro provincias, o soño chamábase "Galicia" ou "Galiza". Ese soño recreouse, unha vez máis, e chegou á miña xeración a través daqueles libros escasos e ventureiros, que andaban como unha cousa estraña por algún curruncho dalgunhas librarías. A existencia daqueles libros obrigou a plantexarnos un problema ético aos mociños que queriamos ser escritores: tiñamos que ser leais a esa esperanza tan desesperada, a ese compromiso que insistía e insistía en existir. A nosa escrita debía ser en galego. E por iso estamos agora aquí.
A vida vaise vivindo, tamén polo país pasan os anos, os períodos. O galego xa non é lingua de pobres e iletrados, eses falan castelán. E de quen é lingua realmente? Tras a morte de Franco a sorte histórica do galego estaba nas mans da democracia, que para nós é o autogoberno galego, a autonomía. Tiñan de ser os gobernos galegos quen garantisen a existencia da lingua. Xa vimos o que foron os anos na Xunta da dereita, un paternalismo que encubriu a morte lenta. A pasada Xunta bipartita foi o que foi, a frustración da esperanza, e agora chegou a hora da verdade, veu o matador do galego. Acabaron as cerimonias, acabouse o paternalismo, o matachín é práctico e pragmático, vén coa cuadrilla acabar de vez coa lingua galega. Morra o conto, di. Nin Galiza nin Galicia, catro provincias abóndanlle. Para a nosa desesperación. Fannos desesperados novamente, entregar a vida a un soño é gañar a desesperación.

Pintura de Ángel Gonzalo.Ilusión.

Onte No Liceo de Ourense.

Os amigos na presentación do libro de "Chisco" Fdez Naval PARA SEGUIR BAIALANDO .

(Fotos Pepe Trebolle)

Fregas.

Bieito Iglesias.

El Correo Galllego30-04-2009

Dubido que os virus estivesen no plano da Creación Divina, de facto a Biblia non os menciona nin sequera no episodio da Arca de Noé, pero sospeitamos que eses diminutos oportunistas libraron do Diluvio Universal a bordo de cabalo ou égoa (o virus da febre tifoidea), da parella de coellos (o da mixomatose), do can e da cadela (o que provoca moquillo), do boi e da vaca e do porco e da marrá (os da peste bovina e porcina) e dos paxaros (o da gripe aviar). Por un imperdoable descoido da Providencia, estes axentes patóxenos sumamente rebeldes teñen causado pragas de hepatite, de influenza e de poliomelite, matando ou deixando tolleitos a millóns de persoas. Por moi boas razóns particulares (por culpa deles pillei a polio, as papeiras e as bexigas loucas), eu téñoos debaixo dun dente, son os seres que máis odio neste mundo despois dos xogadores do Real Madrid.
Un gromo epidémico acaba de atacar México, o andazo propagouse aos Estados Unidos e ameaza con esparexerse por toda a Ecúmena aproveitando as facilidades da globalización. Trátase esta vez da gripe porcina, actualmente curable grazas aos inventos médicos e a que parte da poboación mundial está ben mantida e coas defensas altas. Noutros tempos, por exemplo entre 1918 e 1920, a gripe española vendimou vinte millóns de doentes. Lembro un gripazo que arrebollou na cama a meu pai alá polos primeiros sesenta, mergullándoo nun soño febricitado e delirante que puña medo. Eu achegábame á beira do leito para falarlle e recibía murmurios incomprensibles por toda resposta. Pensei que morría, aínda que aos meus cinco anos o concepto de morte non difería moito dunha viaxe a Suíza. Salvouno unha avoa menciñeira, a base de pranchos de vinagre na testa e fregas con augardente queimada no lombo. Antes do turismo e dos esconxuros de Fraga, a ninguén se lle ocorría beber alcohol queimado. Tomábase con tódolos graus pola mañá, para desorballar.

Imaxe:Estatua ao porco en Lalin, do escultor Rial Goiás.

A AXENDA :(by Trebi)

PARA SEGUIR BAILANDO.

Xoves 30, ás 8:20, no Liceo de Auria.

Presentación do libro editado por E. Xerais de Francisco X. Fernández Naval

Participarán no envento:

• Ánxeles Cuña.


• Xavier Paz.


• Manuel Bragado.


• Francisco X. Fernández Naval.

(Aquí - vencello para acceder a entrevista do xornalista Camilo Franco)