29 feb 2008
O monstro, de Xosé Cermeño (GH 29 febr.) : dos ecos de don Álvaro Cunqueiro...
Memorias dun neno bretón, de X.L. Méndez Ferrín (FV. 29 febr.) : dos ecos do Nouveau Roman...
Pan por Pan venres 29 febreiro
Nesta coñecida frase está a causa final da violencia machista. Pódeselle dar moitas voltas, pero todas conducen ó mesmo lugar: os bestas capaces de matar unha muller ou de pegarlle unha malleira converten ese suposto ser querido nun obxecto máis da súa propiedade. Actúan así á marxe do seu nivel cultural ou económico. O mundo cambia, por sorte, e conceptos novos como a liberdade da muller ou a igualdade de sexos non son acollidos por todos con compracencia. E entón xorde a besta, que non quere que lle movan o seu mundo de ideas fixas. E reacciona coa violencia propia das bestas, a única linguaxe do dogmatismo e da brutalidade. E asistimos impotentes ó goteo de víctimas, unha, dúas, catro nun día... E só pensamos que isto rematará algún día. Como rematou a escravitude. Como rematará a tortura, a guerra ou a pena de morte. Oxalá sexa cedo.
28 feb 2008
Machos asesinos, de Pedro de Silva (Faro de Vigo, 28 febr.)
El asesino patológico, que goza matando, es muy poco frecuente. En general se mata buscando algo, o sea, por razón de utilidad. En la violencia machista se mata, lisa y llanamente, para defender la propiedad sobre la mujer. Éste es el fondo del asunto. Mientras domine en la mayoría de los hombres la idea de que la mujer es de su propiedad, se darán las condiciones para la violencia machista, aunque las más de las veces el sujeto se reprima, y sólo aflore de modo cruento en individuos aislados. Más al fondo todavía, esa idea de propiedad sobre la mujer va unida a la idea más castiza y tradicional de familia. Dicho de forma algo brutal, tras un machista violento late casi siempre un defensor a ultranza del viejo modelo familiar, de raíz patriarcal y machista. La violencia surge, como resistencia, cuando sube la marea social para superar ese modelo y el agua le entra al macho en casa.
Sospeito que se non houbo debates en eleccións anteriores foi porque Aznar quedou escaldado despois dos cara a cara con González, debido ao seu bigote que evocaba sketchs de cine cómico. Raxoi aceptou a regueifa porque tiña pouco que perder e, de perdidos, ao río. Falou braceando enerxicamente e mesmo se permitiu algunha difamación (acusou ao candidato socialista de agredir ás vítimas do terrorismo), mantívose firme e altaneiro, como eses oradores que badúan empoleirados nunha caixa de fruta, pero a condenada cámara acariñaba o sorriso de Zapatero e transmitía reflexos dos seus iris celestes. Como os políticos falan para a feira -para as sectas respectivas-, uns dirán que gañou Xan e outros que venceu Perillán, no entanto ficou moi claro quen pode en telexenia. Por baixo da esgrima dialéctica e dos reproches cruzados polos candidatos, a pantalla cantaruxou todo o tempo un vello tema dos Sírex: ¡Qué se mueran los feos, qué no quede ninguno!. Non é milagre que os inquéritos das cadeas xeralistas desen como gañador ao Presidente en funcións. Tampouco foi casual que ZP se despedise cunha frase (Boas noites e boa sorte) dun filme do Clooney. Só lle faltou choscar o ollo.
(Foto: Cris Tobío, de ECG)
Panfleto antipedagóxico (Anxo Tarrío, Galicia Hoxe 28 febr.)
Anxo Tarrío comenta o "panfleto" de Ricardo Moreno Castillo do que xa falamos nesta casa hai uns meses.
27 feb 2008
Núñez Feijóo para min estivo mellor que Rajoy. Pérez Touriño, máis académico, semellaba ás veces un profesor dando clases na Facultade de Económicas. Quintana foi o máis político no enfoque e nos contidos: levou as cousas ó seu rego e expuxo moi nidiamente a posición que lle interesaba ó BNG. Quintana só criticou, na práctica, ó PP: quizais algún dardo contra o PSdG-PSOE sería máis rendible no plano electoral.
Por varias veces houbo confusión no obxectivo do debate: semellaba máis ben un debate de balance do goberno autonómico bipartito, en bastantes casos. (Pero non houbo división á hora de defendelo por parte de socialistas e nacionalistas).
En cambio, sobre todo na primeira parte, houbo tempo para propostas concretas, programáticas: neste aspecto, mellor que a confrontación Rajoy-Zapatero.
No aspecto formal eu daríalles un empate técnico ós tres, arredor do seis. Núñez Feijóo, moi serio, case cabreado. Os outros, con sorriso un pouco forzado. Sería de agradecer un pouco máis de naturalidade.
No fondo e nos contidos Quintana levaría un 8, Touriño un 7 e Feijóo un 6 (só é a miña humilde opinión).
Andoliña xoves 28 febreiro
Co que se leva escrito sobre o debate do luns entre Rajoy e Zapatero hai para xuntar un volume ben gordo: no meu blog quedou a miña opinión con detalle e un amplo debate ó respecto. Como é lóxico, ós votantes de dereitas gustoulles máis Rajoy, polo xeral; e ós de esquerdas, Zapatero. Creo que Rajoy deu a imaxe que os socialistas agardaban: sobre todo no seu tratamento tan monocorde e reducionista da inmigración como sinónimo de delincuencia e conflito social.
O escritor Juanjo Millás dixo que o debate foi a representación da loita do século XIX contra o século XXI: non creo que sexa preciso dicir quen representaba cada tempo histórico. Un xornalista catalán, Jose Antich, seguindo este fío, preguntábase: “En España, hai máis xente como Rajoy ou como Zapatero? Que é España: máis século XIX ou máis século XXI?”. Saberémolo, sen dúbida, o nove de marzo. E que papel vai cumprir Galicia desta vez?, engado eu. Chegaron de verdade os tempos da modernidade política?
Joan Manuel Serrat, por certo, falaba antonte na radio moi cabreado polas alusións directas de Rajoy en televisión: “Eu nunca insultei ó señor Rajoy! Por que me insulta el a min?”.
"A froita prohibida era un figo e o paraíso, Irak"
Mágoa que a poetisa nicaraguana Gioconda Belli non afonde máis, nesta breve entrevista, na súa teoría sobre o Paraíso e a mazá que era un figo.
26 feb 2008
Para os que non o viron no Liceo. E para os que queiran velo de novo noutro espazo.
Recital de Anxo Angueira, O Leo, Aser Álvarez Gzez., cos murais de Xoán Calros e Xosé Luís de Dios, Fóra do sagrado.
Mércores 27 febreiro. Ás 20 h. na entrada do Campus ourensán (cruce rúa Dr. Temes e Avda. Castelao). Organiza: Universidade de Vigo (A Intercultural).
Pan e coitelo. O valor dos debates cara a cara, de X. M. Sarille (ECG 26.2.08)
Eu gustei do que disputaron Solbes e Pizarro. Aprendín e tirei conclusións. A primeira é que Pizarro non sabe economía política, esa disciplina, tan complexa, resúltalle allea e por iso non está preparado para gobernar, aínda que sexa unha persoa perfectamente capacitada para dirixir con brillo unha grande empresa ou o seu bolso particular. A segunda conclusión, moi pedagóxica e talvez decisiva para a maioría dos espectadores, é que Pizarro sería capaz de privatizar as pensións e desvinculalas totalmente da protección pública, tal como fixeron no seu día os gobernos de Augusto Pinochet en Chile. Ese foi un dos principais argumentos de Pedro Solbes, o núcleo duro onde dobrou ao contrincante definitivamente. Por certo, ao ministro non lle foi necesario o artificio: cun ollo pechado, a cara afectada por unha parálise pasaxeira, o outro ollo mirando permanentemente para o atril, mais con moita precisión e rigor, iso si, merendouse ao popular. Ou sexa que menos pólvora de verbena.
Ao raiar o sol. Centenario de Curros Enríquez, de Luís González Tosar (ECG, 24.02.2008)
A nosa selección en Pequín, de Afonso V.Monxardín (GH. 26.2.08)
Rajoy. Dereita dura, catastrofismo: o inicio do seu discurso foi abraiante polo medo que metía. Obsesionado coa inmigración, asociada sempre á delincuencia (nin unha palabra positiva sobre a contribución dos inmigrantes) e co terrorismo. Defendeuse en economía e quedou moi atrás en todo o demais. Acorralado cando se lle preguntou polos trasvases (non podía definirse ou se lle rompe o partido). Excesivo e indignante acusando a Zapatero de "agredir ás víctimas do terrorismo".
Foi máis o Rajoy da loita dura dos anos da oposición que da imaxe moderada que agora queren vender en campaña os estrategas do PP.
Zapatero. Privilexiou as mensaxes en positivo. Defendeuse moi ben na exposición do labor do seu goberno en políticas sociais, política exterior e defensa das autonomías. Atacou a cotío a xestión dos anteriores gobernos do PP onde era ministro Rajoy: como forma de comparación e de impugnación do discurso do PP. Moi ben na explicación da integración dos inmigrantes e brillante no exemplo do bonobus coas regularizacións da etapa Rajoy. Ben tamén na denuncia do PP por utilizar partidistamente o terrorismo e o 11-M.
Algúns quizais desexarían un tono máis enérxico e contundente, pero non é o propio de Zapatero nun debate deste tipo.
De Galicia, nin pío. Só unha breve alusión de Zapatero ó papel do PP no Prestige (por certo, Rajoy en ningún momento se atreveu a defender a Aznar, nin nisto nin noutras cousas).
Isto é o que lle acabo de contar a un xornalista de La Región por tf. Pedíame tamén unha puntuación: eu daríalle arredor do 7 a Zapatero e un 5-6 a Rajoy, sumando todo, formas e fondo do debate.
25 feb 2008
Moi contundente crítica ó candidato Mariano Rajoy. A ver quen responde a isto...
La Región 25 febreiro
O artigo completo
Ousadía intelectual. Manuel Rivas rescatou nalgún dos seus libros, creo que en ’O lapis do carpinteiro’, unha cita do doutor e humanista republicano Nóvoa Santos que mesmo podería servir como lema ou consigna de vida: dicía Nóvoa Santos que hai que Ser un pouco bo e un pouco rebelde. O de ’un pouco bo’ está difícil, se non é pretencioso. O de ’un pouco rebelde’ pode intentarse como un bo antídoto contra a estupidización xeral que nos envolve. Entendamos ese ’pouco rebelde’ como convite á ousadía intelectual. A cultura galega necesita hoxe mentes ousadas, que vaian máis alá do que son quen de planificar os xestores culturais e os asesores de nómina.Vexamos un par de casos. Chegou a Ourense o concerto de ’Os mozos do coro’, eses rapaciños franceses que fan auténticos milagres coas súas voces. O Auditorio a rebordar, entusiasmo nos aplausos. E eu pensaba (seguro que outras cabeciñas na sala tamén): Por que ningunha cidade galega conta cun coro de nenos ou mozos? Supón iso un esforzo económico imposible de asumir? Ou é un simple problema de vontade (política) e imaxinación? Outro exemplo. Cando sae á venda a casa da rúa da Paz na que viviron Risco e Otero, símbolo espiritual do país, non tería que estar xa a Consellería de Cultura, de acordo co noso Concello e a Deputación, a mover todos os fíos necesarios para que nese lugar tan cargado de historia se poida erguer un centro cultural dedicado á Xeración Nós? Sería moito pedirlles a eses políticos que logo se enchen a boca a falar do exemplo de Nós? Sería só un exercicio de ousadía intelectual.
Kósovo e a diplomacia
Manuel Figueiras
24 feb 2008
Suso de Toro: "Esconder lo que se tiene", EP 24 febr.
Escribe Suso de Toro sobre o paradoxo e sorpresa de que o BNG non se preste a utilizar para a súa presenza en Madrid ás súas figuras de maior relevancia, como Beiras ou Nogueira. Hai unha razón moi evidente para explicar isto e o escritor non a cita, pero como é tan obvia resístome a poñela aquí. O artigo remata así:
El BNG lleva perdiendo votos y diputados elección tras elección, quizá se sienta compensado con que, siendo necesario para formar una mayoría, toca poder. Pero la fuente del poder en democracia son los votos, y lo único que da legitimidad y fuerza. Quien pierde apoyo electoral, más tarde o más temprano, acaba perdiendo también las consellerías.
Al no ofrecerle a la ciudadanía lo mejor que tiene dentro y al tiempo pedirle el voto, es como si nos dijese que para tener una fuerza política propia, algo que buena parte de la ciudadanía cree necesario, hay que votar inexorablemente cualquier lista que nos presente, ya que no hay alternativa. Eso sería una corrupción de las relaciones entre una organización y la sociedad, una arrogancia que toma a los votantes por rehenes, y la sociedad acabaría por hacérselo pagar. ¿No viene ocurriendo eso ya? De volver a retroceder electoralmente ahora no bastaría con atribuirlo a la coyuntura o a enemigos exteriores, el BNG tendría que revisar el camino y los pasos dados.
1996: Casares, Rivas, D.X. Cabana
Ensaio e investigación.
23 feb 2008
22 feb 2008
"Non hai variñas máxicas, daremos un salto cualitativo en dez anos"
"Non é concebíbel o futuro de Galiza sen un medio rural ben dimensionado", explica para Vieiros o conselleiro. (Ramón Vilar / Roberto Noguerol / Vídeo: Lucía Iglesias - VIEIROS. 21/02/2008
Falamos aquí varias veces do labor do conselleiro Suárez Canal e da Consellería de Medio Rural. Houbo intervencións diversas e moitas delas en positivo ó respecto dos seus plans. Collo prestada esta entrevista de VIEIROS por se alguén quere comentala con máis detalle.
Podemos ser optimistas? Eu creo que si. Pero sendo conscientes da realidade das cousas. Falamos de máis de dous millóns de hectáreas xestionadas deficitariamente até o de agora. Cando por exemplo alguén protesta porque a autoestrada non se limpou toda, pois pode ter razón, pero é que levaba trinta anos sen limparse. Diante do traballo por realizar non hai que ser inxenuos e pensar que hai variñas máxicas coas que cambiar as cousas da noite para a mañán.O que hai é que iniciar unha tendencia que nos poña na senda adecuada para conseguir un panorama paisaxístico e de ordenación do monte moi diferente nun prazo de dez ou doce anos.
(...) Hai un programa de goberno que se está a cumprir. No ámbito das políticas transversais creo que se deron saltos importantísimos en todo o que é os servizos complementarios. En canto ás tecnoloxías da comunicación está a haber un esforzo importantísimo da Consellaría de Industria e iso terá que ir notándose pouco a pouco. Un aspecto moi relevante no medio rural é dotar ese ámbito de servizos que poidan facilitar a vida, tanto dos pequenos como da terceira idade porque efectivamente é unha das dificultades á hora de xestionar unha pirámide de poboación complicada. Eu creo que aí se están a dar pasos moi importantes na atención, cun concepto novo na atención á terceira idade. Creo que tamén se deron pasos no ámbito do transporte, non só do transporte adaptado para os maiores, senón tamén incluso para que o mocidade poida ter determinadas coberturas de servizo durante as fins de semana. Penso que hai unha actuación transversal do Goberno que vai cubrindo necesidades que existen no medio rural. Probablemente, como en todas as cousas, os ritmos e os tempos teñen distintas percepcións por parte da xente. Pero é moi importante que se saiba cal é a situación de partida, en pirámides de poboación, en estado de xestión de territorio, en canto aos servizos existían no medio rural. Que ao final da lexislatura se compare de onde partiamos e a onde chegamos. Os recursos son moi limitados pero vai ser un cambio que modifica unha inercia e unha rutina que creo que é o máis importante.
21 feb 2008
Houbo manifestación populosa en Santiago convocada pola plataforma "Galiza non se vende". Os convocados protestaban contra Reganosa, Ence, o plano eólico, o plano acuícola, o plano mineiro, algunha autovía e tantiñas afrontas que non me caben na pancarta. Esta denuncia deseña un panorama de xeral destrución paisaxística, proxecta a imaxe dun país vendido por leiros ás multinacionais. Quen o vende? Pois Núñez Feijoo e os traidores do tándem Touriño-Quintana. Contra tal ofensa érguense as boas xentes que cren que outra Galiza é posible, unha coligación de verdes, independentistas da póla lusista e da isolacionista, damnificados por algunhas obras ou cheiros infectos, afiliados sindicais e encomodados do Bloque. Pepé, Psoé, Benegué, a mesma merda é! Se estiver nos zapatos de Paco Rodríguez ou do vicepresidente da Xunta, andaría preocupado porque a parroquia parece decepcionada ou inclusivamente traicionada. Espero que das reas protestantes xurda un partido cun programa claro, ecoloxista, socialista, independentista e altermundialista, capaz de conquistar, se non o poder, si o corazón da sociedade civil. Así contribuirían desde este corruncho do orbe a engrosar a Multitude que -segundo Toni Negri- desafía o Imperio.
Para min o bipartito peca de incompetente, non de dereitista. Non levei -polo lado ideolóxico- ningún desengano, porque supuña que as dúas formacións socialdemócratas do goberno autónomo non ían facer maiores lobadas que os laboristas británicos, os demócratas italianos ou os socialistas portugueses. Imaxinaba que asumirían, como así foi, a economía de mercado, o capitalismo máis ou menos reformado, a liberdade de costumes e un galeguismo temesiño, o único posible cando a parte nacionalista do gabinete representa en termos de apoio popular menos do vinte por cento. E tan bo día. Esperaba, si, que houbese mellores xestores, máis ideas e máis arxil. Son bo de conformar, pero Deus nos dea outras mellorías.
Pan por Pan xoves 21 febreiro (Imaxe: Gil Robles)
Cando se constituíu a CEDA de Gil Robles en Ourense na Segunda República, os congregados resumiron o seu programa no lema “Dios, Justicia, Familia, Trabajo y Propiedad”. Nesas cinco palabras están as claves de todos os partidos da órbita conservadora europea e os expertos en teoría política engaden outras como Xerarquía, a confianza na Tradición e unha concepción pesimista sobre a natureza do home e as consecuencias do Progreso. Supoño que na cerna do seu persoal sistema ideolóxico as persoas que se consideren de dereitas non estarán moi arredadas dun esquema coma este: de feito o Partido Popular leva meses mobilizando a poboación invocando os intereses da Igrexa católica (da súa xerarquía) ou bocexando un discurso catastrofista da política actual que reflicte esa escasa confianza no que representa o avance das ideas e das sensibilidades sociais.
20 feb 2008
Outra opinión sobre Kósovo
Ramón Luís Acuña, Kosovo, alumbrado con forceps (La Región 20 febreiro)
(Imaxe: Espido baixo unha parra, de Anglada-Camarasa, 1909, Museo de Belas Artes de Bilbao.)
O artigo completo
A pesar de los muchos matices que permite el caleidoscópico ideológico, las fronteras están claras cuando se trata de defender la libertad, y en estos casos extremos, no hay caminos sinuosos, ni calculadas ambigüedades. Por supuesto, hablo de lo ocurrido en la Universitat Pompeu Fabra con la candidata del PP Dolors Nadal. Hablo de militantes independentistas que gritaban "fuera los fascistas", mientras actuaban como jóvenes bárbaros del fascismo patrio. Hablo de ese "templo de la inteligencia", donde la inteligencia cae derrotada, frecuentemente, en manos de la exclusión. Hablo de violencia radical o, quizás, del germen de un fascismo catalán genuino. Ayer Josep Cuní osó nombrar lo innombrable: "Se puede ser catalanista y fascista", dijo en TV3, y Antoni Puigverd puso sobre la mesa a los hermanos Dencàs y a sus famosos desfiles militares de las juventudes de ERC. Ciertamente, la secular historia del catalanismo político no es ajena a las tentaciones fascistas, y aunque estas han sido muy minoritarias, han coexistido, en tiempo y lucha, con el catalanismo democrático. Hablemos, pues, sin caretas, ni miedos atávicos, de un germen que también ha florecido en la "Catalunya triomfant", y cuya deriva actual nos conduce, sin atajos, a las esteladas que ondean mientras se impide violentamente la palabra libre de una candidata. ¿Entenderán, alguna vez, estos jóvenes bárbaros que la libertad significa, precisamente, que puedan hablar los que no nos gustan? Que por eso luchamos, cuando luchamos por la libertad.
Andoliña 20 febreiro
Todos coñecemos a mítica revista Pulgarcito, que acolleu personaxes como Tribulete, Dona Urraca, Zipi e Zape ou Mortadelo e Filemón: forma xa parte da nosa memoria emotiva e das nosas máis fondas paisaxes da infancia. Pero este Pulgarcito que coñecemos naceu en 1947. Antes, nunha etapa anterior e concretamente dende o ano 1921, existiu unha revista infantil ilustrada do mesmo nome, fundada e dirixida por Juan Bruguera en Barcelona. Custaba 5 céntimos e publicaba contos e lendas, textos folletinescos, biografías de grandes homes e historias gráficas de aventuras cheas de piratas, bandoleiros, cortadores de cabezas ou heroes como Gastón de Lis.
O primeiro ‘Pulgarcito’ contaba, naqueles tempos tan bélicos de Marrocos e o apoxeo do colonialismo hispano, cunha sección patriótica e coas notas de guerra Los héroes del Riff, así como con textos católicos piadosos e caritativos como Hermanita de los pobres. Ediciones B publicou no 2000 un tomo cos 40 primeiros números deste Pulgarcito orixinal, que alguén con intelixencia e gusto me agasallou.
Milagres da imprenta: ten a súa graza ler, dende tanta distancia, as historias infantís que alimentaron o tempo dos meus avós.
19 feb 2008
TITULO ORIXINAL. Conspiracy. 96 minutos.
REPARTO: Stanley Tucci, Kenneth Branagh, Colin Firth, Barnaby Kay, Ben Daniels, David Threlfall, Jonathan Coy, Brendan Coyle, Ian McNeice
Coproducción USA-GB; HBO Films
A Mariano Rajoy adornáranno outras virtudes, pero currante, o que se di currante, nin os seus simpatizantes máis fieis estarían dispostos a dicir tal cousa. E que non se pense que me meto eu con Rajoy (hoxe). Non, todo o contrario. A min de Rajoy precisamente o que me gusta é esa indolencia. Gústame iso e? ben, agora non se me ocorre ningunha outra cousa.
Deixémolo en que me gusta o da indolencia, porque recoñezo que a min tamén me pasa como a el: gústame durmir e, aínda que non fumo, tamén me prestan as sobremesas seguidas de sonecas, cando é posible. Claro que eu non pretendo gobernar España, coma don Mariano? Pero, que sei eu. Tony Blair é o enviado especial das Nacións Unidas para Oriente Medio e aínda ten tempo para sentar no consello de administración dun banco privado (o que hai que facer para chegar a fin de mes). Se Blair pode resolver unha cousa tan difícil como o conflito de Oriente Medio no seu tempo libre, dirixir España, que é principio debe ser máis doado, se cadra pódese facer sen renunciar á siesta.
Non, eu non lle pido a Rajoy que se volva un currante. Sería como cambiar de chaqueta, como traizoar aos seus principios (e non me refiro aos seus principios na política como candidato da falanxista Unión Nacional Española). En política a coherencia é fundamental, e Rajoy, que tivo que loitar tanto contra esa imaxe pouco favorable que ten o nome Mariano no subconsciente colectivo tras décadas de chistes de Forges, non pode desperdiciar ese capital de molicie. Claro que hai quen pensa que o que quixo dicir con iso de que o seu programa era o dos currantes era que ía defender os intereses dos traballadores. Pero iso será unha broma, supoño.
Certamente teño dúbidas. Non sei se é bo falar destes temas ou non. Saben que máis me gusta falar de cousas cotiás, lixeiras e divertidas que poñerme serio e trascendente. Pero tamén ás veces é bo verbalizar cousas aínda que sexan triste e feas polo menos para botalas fóra. Imos logo a elo. A primeira sensación ao ver a aquela ducia de capitidisminuídos berrándolle a unha persoa como María San Gil nese templo do saber e da universalidade que debe ser a Universidade, foi, unha mestura de asco, rabia, vergoña e incredulidade. E por todo iso decidira non falar do asunto. Apagón informativo. Ningunha presenza mediática merecen eses fatiño de gamberros, como ningunha presenza merece o Solitario ou o violador de turno. A roupa sucia ben está no seu cubo á espera da lavadora, e non no salón por riba da camilla. Pero como o tema saltou, poderoso, e como o esoutro día vin eses rapazolos orgullosos, sorrindo no seu minuto de fama e ameazando de novo á María San Gil e ás autoridades da universidade xusto ao quedaren en liberdade, pensei que si, que me apetecía e cumpría falar do tema. E para que non haxa dúbidas sinalarei que admiro a María San Gil. E non direi que máis alá das súas ideas, porque se tal así fose, sería algo nimio, marxinal e sen importancia na cuestión esencial que aquí tratamos. Porque non falamos de ideas, falamos de valentía, coherencia e, sobre todo, da liberdade e da defensa colectiva da liberdade. Fagamos un pouco de historia. O día 23 de xaneiro de 1995, un tal “Txapote” rebentoulle a cabeza dun tiro ao comensal que acompañaba a María San Gil nun restaurante da zona vella de San Sebastián. Zarraspicada, literalmente, co sangue do seu xefe –era secretaria de Gregorio Ordóñez- decidiu seguir o seu traballo e entrou en política. Tampouco a tratou ben a vida noutras cousas; o ano pasado enfrontouse a un cancro de mama que seica logrou vencer. E esta política de raza, esforzo e traballo, vén falar á Universidade de Santiago e un fato de matriculados –non quero chamarlles estudantes- tratan de impedirlle a palabra. Argüen agora o famoso dereito á discrepancia, tratando de confundir o que é cousa de civilización, coloquio e argumentación con pitos e abouxos totalitarios, ou sexa, fascistas. ¿Que o PP se aproveita do caso? ¡Claro! ¿E que? ¿Quen lles deu as bazas? O máis parecido a un tonto de dereitas é un tonto de esquerdas, dicía Alonso del Real. Os tontos, tontos son. Os boicoteadores do acto non cobraron do PP –por suposto vai contra a lóxica- pero ben o poderían ter feito a razón dos beneficios reportados. O mundo móvese así. Mellor é o silencio informativo ao redor destes infames, pero se non pode ser, pois todos xuntos, -“cal falanxe de ferro ben tecida” dicía provocadoramente Eduardo Blanco Amor- ao redor do partido común da palabra e da democracia. Eses gamberros non se poden asimilar a ningunha sigla razoable pero prexudican a todas... e tamén a todos os cidadáns desta Terra que non temos máis siglas cás iniciais dos nosos nomes e apelidos, e que non por iso somos mellores ou peores cós outros. Eses tipiños, quede claro, non representan nada, nin a ninguén. Que non ergan a súa voz no nome de nigunha patria, matria, nin farrapo de gaita, búlgara ou galega. Teñen en común con vostede e comigo que naceron no noroeste ibérico e que son vertebrados. Pero non sapiens sapiens. Posiblemente ungulados.
18 feb 2008
Para Arume, que lembrou este suceso hai unhas semanas no blog
No seu artigo de onte, García-Bodaño lembraba a vergonza que pasou cando o Honoris Causa a Cunqueiro, Camilo José Cela e J.M. Piel.
(...) Ocorrera, concretamente, no paraninfo da universidade compostelá, a media mañá do día 20 de xaneiro de 1980. Celebrábanse os nomeamentos pola USC, a proposta da Facultade Filoloxía, de tres Doutores Honoris Causa concedidos aos escritores señores Álvaro Cunqueiro Mora e Camilo José Cela Trulock, xunto co filólogo Joseph M. Piel. O protocolo e a gala estaban coidados ao máximo. O gran salón estaba a rebordar de xente. Había un pouco que xa agardabamos á comitiva cos doutorandos e os padriños. De súpeto, fóra, nos corredores de acceso, sentíronse grandes voces e berros, un grande barullo provocado por un grupo. Non se sabía de que ía a cousa. Ao cabo entraron, a xente apertouse contra a porta. Os berros seguían de cando en cando. Dentro, os asistentes mantíñanse entre desacougados e tensos polo escándalo. Joseph Piel estaba sorprendido. Cela, amosábase impasíbel. Cunqueiro, moi triste, xa non se atopaba nada ben da enfermidade, faltáballe un ano para que a morte o levara para o estraño país imposíbel de nunca máis volver, onde sen dúbida o recibirían con xeneroso entusiasmo os personaxes do seu mundo literario e todos os seus que o precederan. Eu tiven que facer un enorme esforzo para non me deixar conmover. No medio do acto, cando era a quenda de Cela, alguén abriu a porta lateral traseira do salón e tiraron contra o teito dúas galiñas vivas que tardaron en retirar. Despois, xa cando lle tocaba ao filólogo Joseph Piel, fixérase a calma. Moitos dos que loitaramos pola liberdade, por esta terra e a súa cultura, alí presentes, sentimos vergoña, unha fonda vergoña. Non había ser a única vez.
La Región 18 febreiro. Imaxe: As Tres Gracias, 1530, de Lucas Cranach O Vello.
Tallas. Como vostedes xa saben, hai uns días o ministerio de Sanidade presentou o primeiro estudo antropométrico da poboación feminina feito en Europa. Disque as tallas habituais da roupa das mulleres non se corresponden en moitos casos coas súas formas naturais e afírmase que o 41 por cento das españolas tiñan problemas ata agora coas tallas da roupa. Os consumidores aplauden a medida e o estudo será enviado agora á industria téxtil para que adapte os deseños á realidade. Oxalá sexa efectivo: iso favorecería a todos, fabricantes e consumidores. O estudo tamén esculcou na relación das mulleres co seu corpo e concluíu que a maioría están bastante satisfeitas, agás un tramo da adolescencia (16 a 19 anos). Preocupante pode ser constatar, á vista doutros problemas ben coñecidos, que o 70 por cento das mozas cunha delgadeza severa están en cambio moi satisfeitas co seu corpo.
Morfotipos. O citado estudo, realizado con datos de máis de dez mil mulleres de todo o Estado e presentado polo ministro Bernat Soria, tamén establece tres morfotipos dominantes na poboación feminina do noso país: os chamados cilindro (medidas de peito, cinturas e cadeira similares); diábolo (perímetro de peito e cadeiras simétrico e cintura máis estreita) e campá (dimensións de peito e cintura semellantes e as cadeiras máis anchas). Os nomes dos tres modelos molestaron nalgúns sectores: eu, ignorante destas cousas, non sei de onde os sacaron, pero supoño que será unha terminoloxía habitual ó respecto. Tamén dixeron que o modelo cilindro abrangue ó 36 por cento das esculcadas, sendo dominante nas mulleres máis novas; un 39 por cento veríanse retratadas no modelo diábolo, con máis presenza entre os 30 e os 60 anos, e un 25 por cento, no modelo campá, que é o maioritario entre as mulleres de máis de 60 anos.
A beleza na Historia. Eu non sei nada disto, repito, pero creo que ninguén debera sentirse molesto coa nova taxonomía. Porque nada hai máis variable na historia que o propio concepto de beleza e diso falamos hai unhas semanas neste recuncho. As mulleres de Rubens seguro que caían no morfotipo cilindro, incluída a encantadora Helena Fourment, a súa segunda esposa, que tiña 16 anos cando casou co gran pintor barroco e que tantas veces lle serviu como modelo nos seus cadros. O mesmo pasaría con moitas mulleres retratadas por Durero ou por Tiziano. En cambio, serían consideradas anoréxicos algúns corpos esqueléticos que representaban o ideal da beleza para Jan Van Eyck no século XVI. Cando retratan mulleres que representan grandes virtudes (Eva, a prudencia, a xustiza, etc.) autores como Lucas Cranach ou Hans Baldung Grien escollían corpos máis ben redondos, con barriguiñas prominentes e amplas cadeiras, na liña do morfotipo campá. Estes artistas europeos, en cambio, pintaban a Morte (no topos das Tres Idades, por exemplo) cun corpo esplendoroso digno dunha modelo de hoxe na Pasarela Cibeles. En fin, que non se contenta o que non quere.
17 feb 2008
Il n'y a pas d'amour heureux, Louis Aragon (1897-1982). Imaxe: Aragon, por Matisse.
Un dos poemas máis coñecidos de Louis Aragon. Cantouno Georges Brassens (1965) e Michèle Arnaud e Françoise Hardy. Velaí unha versión de Elodie Frégé. Tamén o canta Danielle Darrieux na película 8 femmes, de François Ozon.
Rien n'est jamais acquis à l'homme. Ni sa force
Ni sa faiblesse ni son cœur. Et quand il croit
Ouvrir ses bras son ombre est celle d'une croix
Et quand il croit serrer son bonheur il le broie
Sa vie est un étrange et douloureux divorce
Il n'y a pas d'amour heureux
Sa vie elle ressemble à ces soldats sans armes
Qu'on avait habillés pour un autre destin
A quoi peut leur servir de ce lever matin
Eux qu'on retrouve au soir désarmés incertains
Dites ces mots ma vie et retenez vos larmes
Il n'y a pas d'amour heureux
Mon bel amour mon cher amour ma déchirure
Je te porte dans moi comme un oiseau blessé
Et ceux-là sans savoir nous regardent passer
Répétant après moi les mots que j'ai tressés
Et qui pour tes grands yeux tout aussitôt moururent
Il n'y a pas d'amour heureux
Le temps d'apprendre à vivre il est déjà trop tard
Que pleurent dans la nuit nos cœurs à l'unisson
Ce qu'il faut de malheur pour la moindre chanson
Ce qu'il faut de regrets pour payer un frisson
Ce qu'il faut de sanglots pour un air de guitare
Il n'y a pas d'amour heureux
Il n'y a pas d'amour qui ne soit à douleur
Il n'y a pas d'amour dont on ne soit meurtri
Il n'y a pas d'amour dont on ne soit flétri
Et pas plus que de toi l'amour de la patrie
Il n'y a pas d'amour qui ne vive de pleurs
Il n'y a pas d'amour heureux
Mais c'est notre amour à tous deux
Os 109 deputados presentes no Parlamento aproban a declaración entre aplausos e berros de xúbilo. Serbia reitera que nunca recoñecerá o recién proclamado país e Rusia xa pediu unha reunión urxente do Consello de Seguridade da ONU.
O domingo nacía un novo estado europeo: Kósovo, a antiga provincia serbia, que declarou a súa independencia de forma unilateral. Un estado de case dous millóns de persoas e escaso territorio (como Asturias), din que inviable no plano económico porque dependerá durante moito tempo das axudas europeas e norteamericanas. Kósovo nace contra a vontade de Serbia e Rusia (a Rusia que masacra o pobo checheno) e co apoio dos EEUU e da Unión Europea, agás España, por motivos obvios. En certa esquerda europea debeu ser chocante a imaxe dos nacionalistas kosovares con bandeiras albanesas e norteamericanas.
O nacemento do novo estado kosovar é fillo da historia e da reacción á política panserbia de Slobodan Milosevjc. O seu futuro é unha incógnita e dependerá da relación de forzas da diplomacia mundial. E boa parte desta diplomacia concluíu que a convivencia pacífica de serbios e kosovares non era posible co status anterior.
A comezos dos 80 organizamos en Ourense un seminario nacionalista no que un profesor da Universidade de Compostela puña como exemplo máis perfecto de convivencia entre nacións e culturas a Iugoslavia de Tito: non se pode dicir que acertase precisamente.
1995: Rafael Dieste. A Domus
17.02.2008. MARCOS VALCÁRCEL. Imaxes: Rafael Dieste. Nun busto do escultor Ferreiro Badía; Chus Pato; novela de X. Miranda.
Da mesma andaina son os Estudos de sociolingüística galega de Henrique Monteagudo; A lingua galega en Cuba, de X. Neira Vilas, e a publicación dos dous primeiros volumes de Usos Lingüísticos. Mapa Sociolingüístico de Galicia pola RAG: con tal motivo a revista Luzes facía un debate sobre o noso idioma con Xesús Ferro e A. Santamarina. A RAG tamén publicaba, en edición de Xosé Luís Pensado, o volume Traducción de algunas voces, frases y locuciones gallegas, especialmente de la agricultura, al castellano.
Pero, sobre todo, 1995 foi o ano de Rafael Dieste no seu Día das Letras Galegas. Velaí obras como a biografía feita por Luís Rei Núñez, A travesía dun século (Do Castro); RD. Vida e obra en lingua galega, de Salvador García-Bodaño (RAG); o volume colectivo Rafael Dieste. Un creador total (Galaxia); Tentativas sobre RD (Sotelo B.); RD. Heterodoxia e paixón creadora (Xerais), etc.